Robert Frans

Voor iemand die dogma's afwijst poneer je hier wel een erg stellige geloofsformule.

Voor iemand die dogma's afwijst poneer je hier wel een erg stellige geloofsformule.

Voor iemand die dogma's afwijst poneer je hier wel een erg stellige geloofsformule.

Ligt er heel erg aan wat je wil. Er is een bachelor studie genaamd Kerkmuziek, te volgen op het Utrechts Conservatorium. Alleen zal dat ongetwijfeld geen gemakkelijke studie zijn, maar echt voor zeer professionele muzikanten. Maar kerken zelf bieden ook nog weleens eigen cursussen of opleidingen aan tot bijvoorbeeld cantor. Ook kun je natuurlijk zelf zanglessen nemen als je je zang serieus verder wil ontwikkelen.
Voor de meeste kerkkoren hoef je geen professioneel zanger te zijn, maar natuurlijk wel kunnen zingen en luisteren naar een dirigent.
En in sommige parochies kun je je ook gewoon aanmelden als ze cantors zoeken of anderssoortige muzikanten. Zo heb ik ook geen professionele muzikale achtegrond, maar zing ik bij tijd en wijle wel als cantor de mis en gaat mij dat prima af. Alleen voor het bespelen van het orgel, het dirigeren van een koor en of het leiden van een band of combo wordt meestal een professional gevraagd en ook betaald. Je hebt dan meestal ook enige artistieke en liturgische inbreng qua muziek en gezangen.
Over het algemeen zijn het kerken met een klassieke, uitgebreidere liturgie en muzikale (koor)traditie die vragen naar goede tot professionele zangers en of muzikanten. Maar ook evangelische gemeenten waarbij tijdens de eredienst de band de aanbidding leidt en dus een zeer belangrijke muzikale rol speelt, is relevante ervaring in vooral moderne (pop)muziek natuurlijk een absolute pre. Je moet dan weten hoe je een muzikale opbouw verzorgt, wanneer je welke instrumenten en herhalingen inzet, je moet natuurlijk dan ook kunnen zingen of spelen, etc.
Wat echter sowieso absoluut handig is om te hebben, is gevoel en liefde voor en kennis van de liturgie waarin je dient. Je moet simpelweg weten wat de liturgie nu is en welke betekenissen zij herbergt. Zéker als je zelf de liederen dient uit te zoeken, moet je wel weten wanneer je welke liederen kunt zingen en wat de tradities van je kerk of gemeente zijn, zowel lokaal als algemeen.
De vraag die je je zult moeten stellen is dus in welke parochie of gemeente je de liturgie muzikaal wil dienen en ook of jouw muzieksmaak en muziekstijl voldoende aansluit bij de liturgie aldaar. Zingen ze in jouw parochie bijvoorbeeld vrijwel uitsluitend gregoriaanse gezangen, dan heb je redelijk pech als je vooral geoefend bent in moderne kerkmuziek.
Maar als je in meerdere parochies of gemeenten wil dienen, of misschien buiten de gemeenschappen om een ondersteunende rol aan jouw kerk wil bieden op muzikaal gebied, dan is een brede ontwikkeling en opleiding in de verschillende soorten kerkmuziek denk ik wel van belang. Dan kan die bachelor studie misschien toch wel interessant zijn, of een muzikale opleiding die binnen jouw eigen kerk wordt verzorgd, helemaal toegespitst op wat gewoon is binnen jouw kerk.

Ik ben niet zo'n bijbelstudeerder. Voor mij is lezen in de bijbel zoiets als kijken in een fotoboek. Ik kan genieten van een mooie foto, maar ben niet bijzonder geïnteresseerd in foto's als studieobject. Welke belichtingstijd, lens, filter, dat zal me worst wezen. De fotoboeken waar ik graag in kijk, zijn míjn fotoboeken. Foto's van mijn kindertijd, onze trouwdag, de kinderen, onze vorige huizen, dat soort dingen. Foto's die mijn leven raken.
Een fotoboek is geen historisch verslag, hoewel er historische elementen in zitten. Het is een boek met impressies. Het is niet volledig, maar dat hoeft ook niet. Het "klopt" ook niet altijd. Er kunnen foto's omgedraaid zitten of verkeerde bijschriften bij staan. Beetje jammer, maar geen ramp. Waar het om gaat, is de gebeurtenis of de persoon waar ik naar kijk. Soms lijken foto's tegenstrijdig te zijn. Terwijl ik bij de ene foto denk 'dit was het mooiste kind van de wereld!' denk ik bij andere (van hetzelfde kind) 'ouch... gelukkig is ze goed opgedroogd'. Of is een foto uit zo'n rare hoek genomen dat je bijna niet ziet wat het moet voorstellen. Soms zitten er foto's bij die niet bepaald een foto award verdienen omdat ze bewogen of veel te donker zijn, maar die voor mij toch het meest bijzonder zijn omdat ze herinneren aan een bepaald moment.
Lezen in de bijbel doe ik niet omdat ik het een interessant studieobject vind, maar omdat het iets in mij raakt. Het is ingebed in de context van mijn geloof. En daarom lees ik erin. Soms lees ik de bijbel ook heel lang niet. En dan gebeurt er niks ergs, je zit toch ook niet de hele dag fotoboeken te kijken? Daarna lees ik er, om wat voor reden dan ook, ineens weer eens wat vaker in. Dan laat ik de tekst gewoon op me inwerken. Ik probeer ernaar te luisteren. Waar ging dit ook alweer over? Wanneer speelde dit? Wat wordt hier gezegd? Hoe kan ik mij hierdoor laten inspireren of aan slijpen? Soms zegt het me weinig en soms veel. Soms is een tekst mooi geschreven. Soms is het confronterend. Soms leer ik er iets bij, soms vind ik er niet veel aan.
Zo is voor mij lezen uit de bijbel. Heel anders dan jouw manier, denk ik. En dat is ook goed. We zijn allemaal verschillend. Een ding dat ik wel voor je hoop, is dat je de bijbel mag (blijven) zien in de context van je geloof.
Naar wat voor kerk ga je?

@DeVos Je moet je geloof dan ook niet enkel baseren op of voeden met artikelen op internet, want daar ga je inderdaad niet uitkomen. Je moet niet verwachten dat je in je eentje, vanuit je huiskamer of slaapkamer, werkelijk zult groeien in het geloof.
Het beste is nog altijd om een goede, stabiele en betrouwbare kerk of gemeente op te zoeken en daar catechese of anderssoortig onderricht en verdieping te ontvangen. Want de Schrift komt het meeste tot haar recht binnen een biddende, vierende gemeenschap. Van daaruit kun je dan lectuur zoeken die door haar aangeraden word.
Natuurlijk zijn er vele kerken, maar uiteindelijk zul je bij serieus gebed en (gewetens)onderzoek de kerk vinden waar God je wil hebben en die kerk zul je dan volgen. Je kunt de christelijke geboden over gebed, naastenliefde, geduld en nederigheid dan ook meteen daar in de praktijk beoefenen.

Niemand verwacht dan ook de Spaanse Inquisitie!

Een ontspannen vorm van stilte. EN dan vooral ook geen beeldschermen die aan staan en aandacht vragen  

Misschien beiden wel. Want onder het mom van entertainment is natuurlijk wel veel meer mogelijk. De sleutel is echter het woord entertainment. Het is nep, het is geacteerd, dat brandende meisje is een stunt professional en deze toneelstukjes worden op geen enkele wijze uit haat opgevoerd. Het maakt nogal verschil of twee mensen vrijwillig voor het plezier zo'n gruwelact opvoeren, of dat een daadwerkelijk slachtoffer gruwelijk wordt omgebracht met als laatste blik de kille, sadistische haat van haar beul op het netvlies.
Daarom vinden mensen het ook prachtig om een oorlog na te spelen, inclusief de juiste uniformen, wapens, omgeving, etc. of in een game in een levensecht uitziende warzone rond te schieten. Maar aan het front meevechten in een echte oorlog is een totaal ander verhaal. Want dan kun je écht sterven, dan krijg je met échte haat te maken en ernstige verwondingen regenereren niet als je maar even achter een muurtje dekking zoekt. Dan heeft elke actie levenslange consequenties en daarom worden millitairen ook zo hard getraind daarin.
Vorig jaar was er zo'n ophef over die horrorclowns. Die waren ook best wel gruwelijk, maar ze brachten wel iets wat we met Sinterklaas al heel lang verloren hebben: de spanning van het geheim, van het misschien wel of niet te zien krijgen van iets legendarisch. Kinderen vertelden elkaar verhalen en geruchten over wie waar zo'n horrorclown zouden hebben gezien en werden dus volop in hun nieuwsgierigheid en fantasie geprikkeld. Een bescheiden stukje legendevorming ontstond zo dus en daardoor alle spanning die daarbij hoort. Zeker omdat die clowns meestal natuurlijk behoorlijk enge figuren waren. Dat maakte het ook zo spannend.
Bij de Sint gebeurt dat allang niet meer, omdat alles op televisie breed uitgemeten wordt en je bijna alles te zien krijgt. Maar heel vroeger was dat niet zo. Je zag hem vrijwel nooit, maar hij liet zich enkel horen door voornamelijk gebonk op de deuren of ramen. Later kwam de intocht erbij en verscheen hij misschien op school, maar dat was het wel. Geen journaals, geen mediaspektakels, maar enkel de spanning thuis en op school: zal ik iets krijgen, zal ik hem misschien zien? Dat beetje mysterie, het je eigen verhaal kunnen maken van het geheim, is iets heel bijzonders.
Een bijzondere vraag werd echter weleens door ik geloof een Mexicaanse bisschop gesteld, daar in Mexico Halloween nog veel grootser en spectaculairder wordt gevierd: waarom laten we kinderen rustig spelen en griezelen met symbolen van de dood, maar betrekken we ze zo weinig bij echte sterfgevallen en blijft de dood dan toch een beetje taboe? Een mooie bezinnende vraag, zoals bisschoppen die nu eenmaal bij tijd en wijle horen te stellen, maar ik denk dat het antwoord toch ligt bij wat ik hierboven al schreef.

Hij sprak ook helemaal niet over de hel, maar over "in het vuur geworpen worden." En dat is wat jullie wel degelijk leren, doch dan wel een vuur ter vernietiging.

Hij sprak ook helemaal niet over de hel, maar over "in het vuur geworpen worden." En dat is wat jullie wel degelijk leren, doch dan wel een vuur ter vernietiging.

Ik ken geen groep die zoveel andere (christelijke) groeperingen schoffeert dan de JG, dat is de reden waarom ik er ben uitgestapt en me eens heb toegelegd op theologie en inmiddels bezig ben aan mijn (eerste) master. Hoeveel keren op lezingen naar voren kwam dat ze des Satans waren en in het vuur zouden geworpen worden. Zum Kotsen was het. En dan te bedenken dat ik door die fijne uitsluitingsregel mijn grootouders vroegtijdig heb begraven.  Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen positieve punten te vertellen zijn over de JG uiteraard.
Toen ik voor het eerst een Katholieke mis bezocht was ik oprecht verbaasd dat er daar uit de bijbel werd gelezen.
Spijtig genoeg is dat wel de tendens... Maar zo wordt het vaak in bepaalde christelijke groeperingen wel geleerd, denk ik dan.
Twee jaar geleden moest ik voor seksuele ethiek een commentaar schrijven op Amoris Laetitia van Paus Franciscus (https://malakhahavah.wordpress.com/2016/07/04/commentaar-op-amoris-laetitia-van-paus-franciscus/) wat mij vooral opviel was zijn verzoenende toon (al heb ik uiteraard ook kritiek op de zienswijze van de Katholieke Kerk, Bonny heeft ook een tijd geleden zijn hoop uitgesproken dat het weigeren van de communie eindelijk eens tot het verleden zou behoren (zo mogen gescheiden en hertrouwde personen niet ter communie), maar Paus Franciscus stelt wel expliciet, ondanks dat hij vasthoudt aan de verboden van vroeger, dat men respect moet hebben voor ieders eigen zijn, en dat vond ik mooi...
Het grote verschil is (althans in evangelische en pinksterkring en als ik Dei Verbum lees (het stuk over leken) ook de Katholieke Kerk) dat deze personen niet als onchristelijk worden beschouwd, of dat we ze naamchristenen noemen.

Voor wat betreft de RKK klopt dat leerstellig en juridisch, niet altijd praktisch. Iedereen is inderdaad welkom in de kerk, maar in vrij behoudende katholieke kringen is het helaas niet zo uitzonderlijk om de omgang met mensen die "niet deugen" af te wijzen. Mijn ouders werden nog geacht niet met protestanten om te gaan, en dat was in die tijd vrij normaal. Maar het klopt, dat is nooit kerkelijke leer geweest.

Dat begrijp ik; het maakt natuurlijk verschil of je het Woord van God zelf vereert of een heilige eert. Ik wilde enkel aangeven dat het jodendom, ook ten tijde van de tempel, heilige voorwerpen en gebouwen graag mooi versierde en versiert en met veel plechtigheden omringde. Waarbij de grootste plechtigheid en luister natuurlijk gereserveerd is voor de directe aanwezigheid van God zelf. Ook de joodse tempel kende daarin een opbouw: hoe dichter bij het heilige der heiligen, hoe meer goud, luisterrijke versieringen en hoe meer exclusiviteit.
Ook binnen het katholicisme kennen we een dergelijke opbouw. De meest plechtige gedeelten van de mis worden staand of geknield gebeden en deels ook gezongen. Er wordt dan gewierookt en bij de meest heilige gebeurtenissen met altaarbellen geklingeld. De kerk bestaat uit het middenschip, waar het volk verzamelt is, het priesterkoor, waar het altaar staat en waar de mis wordt opgedragen, en het tabernakel, waar Christus in de gedaante van geconsecreerd brood direct aanwezig is.
Niet elke plechtigheid of versiering heeft dus dezelfde betekenis of intensiteit binnen de kerk, net als in het jodendom zelf. Voor een goed vergelijk zul je dus moeten nagaan wat binnen het jodendom het centrum van de eredienst is (Gods aanwezigheid in de Torah, zo ik begreep) en wat binnen het katholicisme het centrum is (Christus aanwezigheid in het Sacrament). Je zult dan bemerken dat qua luister en plechtigheid zowel synagoge als kerk hun absolute hoogtepunten daarin hebben. En dat er hier en daar toch wel bijzondere overeenkomsten zijn.

@DeVos Je moet je geloof dan ook niet enkel baseren op of voeden met artikelen op internet, want daar ga je inderdaad niet uitkomen. Je moet niet verwachten dat je in je eentje, vanuit je huiskamer of slaapkamer, werkelijk zult groeien in het geloof.
Het beste is nog altijd om een goede, stabiele en betrouwbare kerk of gemeente op te zoeken en daar catechese of anderssoortig onderricht en verdieping te ontvangen. Want de Schrift komt het meeste tot haar recht binnen een biddende, vierende gemeenschap. Van daaruit kun je dan lectuur zoeken die door haar aangeraden word.
Natuurlijk zijn er vele kerken, maar uiteindelijk zul je bij serieus gebed en (gewetens)onderzoek de kerk vinden waar God je wil hebben en die kerk zul je dan volgen. Je kunt de christelijke geboden over gebed, naastenliefde, geduld en nederigheid dan ook meteen daar in de praktijk beoefenen.

@DeVos Je moet je geloof dan ook niet enkel baseren op of voeden met artikelen op internet, want daar ga je inderdaad niet uitkomen. Je moet niet verwachten dat je in je eentje, vanuit je huiskamer of slaapkamer, werkelijk zult groeien in het geloof.
Het beste is nog altijd om een goede, stabiele en betrouwbare kerk of gemeente op te zoeken en daar catechese of anderssoortig onderricht en verdieping te ontvangen. Want de Schrift komt het meeste tot haar recht binnen een biddende, vierende gemeenschap. Van daaruit kun je dan lectuur zoeken die door haar aangeraden word.
Natuurlijk zijn er vele kerken, maar uiteindelijk zul je bij serieus gebed en (gewetens)onderzoek de kerk vinden waar God je wil hebben en die kerk zul je dan volgen. Je kunt de christelijke geboden over gebed, naastenliefde, geduld en nederigheid dan ook meteen daar in de praktijk beoefenen.

Er is over het algemeen prima onderscheid te maken tussen een (tegen)mening en een belediging. Sommige vrijbuiters schijnen dat heel ingewikkeld te vinden, maar dat ligt meer aan hun zwakke geest dan aan de situatie zelf. Een mening geef je immers met argumenten, dus redenen waaróm je iets vindt, terwijl beledigingen vooral uit bespottingen en wellicht ook scheldwoorden bestaan.
Als je bijvoorbeeld zegt dat Mohammed een valse profeet is, omdat zijn leer strijdig is met het christelijk geloof en misschien ook omdat je zijn optreden niet profeetwaardig zou vinden, dan geef je een mening, of een visie weer. Maar als je bijvoorbeeld zegt dat Mohammed een geitencopuleerder is, dan scheld je hem gewoon voor iets onzinnigs uit en voeg je niets toe aan de discussie. Of je moet werkelijk menen dat hij het met geiten onderhield, maar dat moet je dan ook willen bewijzen en ook kunnen aantonen waarom dat relevant is voor het standpunt dat je wil onderbouwen. Wil je dat niet of kun je dat niet, dan is het een loze beschuldiging en dus een belediging.
Je zou het dus zo kunnen stellen: kan en wil iemand zijn uitspraak onderbouwen ofwel bewijzen en vormt de uitspraak grond voor een argument? Dan is het een eigen mening of visie. Maar kan of wil iemand zijn uitspraak niet onderbouwen ofwel bewijzen en is het dus een loze beschuldiging of uitroep? Dan is het (mogelijk) een belediging en kan men diegene daarop aanspreken.

Hey, lang geleden.
Honestly, zie je mij al vrijwilligerswerk doen?
Ik ben veel bedaard afgelopen maanden. Ik kan me nog wel opjutten in bepaalde thema's, maar ik vermijd ze. Ik heb de afgelopen tijd afstand genomen van mezelf, mijn ideologie om als buitenstaander naar mezelf te kijken. Heavy. Jij weet als geen ander hoe hard ik me kan opjutten in deze thema's en hoe snel ik mezelf kan verliezen. Alsof iets me dan compleet overneemt en dat is dan sterker dan mezelf. Ik ga niet op een migratiestop stemmen omdat daar een pakket aan verweven is waar ik niet voor sta. Raar maar waar, ik stem PVDA. Gezien mijn situatie is dat de beste stem, maar ik aard niet volledig met hun migratiebeleid dus zal me ook niet inspannen voor die partij. Mijn stem hebben ze wel omdat zij als enige partij effectief iets doen voor de bevolking. Zij bieden hulp en gratis ziekenzorg.
Ik heb de banden met Vlaams Belang gebroken en weet heel goed dat politiek geen oplossing biedt. Het zijn opportunisten die inspelen op onze gevoelens en dan een dooie mus geven. Ik heb de afgelopen maanden mijn "geloof" ook beter kunnen plaatsen. Ik heb afstand genomen van Jehova Getuigen en ben nu in dialoog met een christenvrouw die mij de essentie van het christendom benadert: liefde. Bij Jehova Getuigen zou ik uiteindelijk toch maar verstoten worden voor wie ik ben en dat zou mijn persoon weeral kwetsen en naar "af" duwen. De gelovige instellingen zijn zo verdeeld en wijzen elkaar na, denken dat zij de absolute waarheid in pacht hebben. Ik denk niet dat dit is hoe Jezus het bedoelt had. Ik geloof sterk in Zijn bestaan en blijf Hem volgen als "role model". Maar dat orthodoxe trekje en kruisvaardermoraal is wel enorm afgenomen. Ik heb mijn extremen beter kunnen plaatsen denk ik. Maar daar zijn wel maanden van tribulatie aan vooraf gegaan. Het is  nu eindelijk terug beter.

Pardon? Twijfel je aan mijn uitmuntende selectie van stuurlui aan boord en dus aan mijn onovertroffen capaciteiten als kapitein?
De beste stuurlui bevinden zich op deze boot en nergens anders.

Dat klopt ook. Alleen zonder deze talen, zonder de grote verhalen kunnen we het goddelijke niet zien, niet duiden. Als we het Offer van Christus belijden, dan belijden we ook geen theologische constructie over lijden en dood die iedereen zou moeten geloven en beredeneren. We belijden alleen: hier is uw God, lijdend en genezend, overwinnend door te sterven, hier is de mens die naar Hem zoekt, lijdend en genezend, die verlangt naar liefde, passie en mededogen. En dat overstijgt uiteindelijk alles wat wij waarnemen, kennen, doorvertellen en herinneren.

Ik weet het niet. Ik geloof wel dat a. het meeste lijden uit de zonde voortkomt en wij dat lijden dus zelf ook kunnen voorkomen, b. dat het lijden door het Kruis een diepe betekenis heeft gekregen en men met diens lijden zo heel intiem kan delen in Christus' offer en c. dat het lijden niet het laatste woord heeft en uiteindelijk overwonnen zal worden. Dat God als volmaakt beeld van zichzelf een gemartelde Man aan een kruis toont, zegt denk ik ook veel over zijn goddelijk wezen.
God wil niet dat zijn kinderen lijden, maar dat we gelukkig en vrij Hem en elkaar liefhebben. Dat wij in alle kwetsbaarheid en openheid ons overgeven aan de ware liefde, die Hijzelf is. Daarom zijn wij niet bepantserd en kennen wij emoties, gevoelens, poëzie en hartstocht. Daarom vertellen wij verhalen, leven wij vanuit verhalen en daarom, zo denk ik, lijden wij ook daar waar wij die kwetsbaarheid niet aanvaarden. Maar dan nog...
...blijft het lijden een groot mysterie, net als Gods wezen en net zoals het wezen van het Offer. We kunnen enkel in beelden en verhalen over Hem spreken, maar uiteindelijk is elk antwoord niets anders dan een persoonlijke weg die je met Hem maakt, een persoonlijk verhaal dat je met Hem "schrijft." Een verhaal waar anderen misschien weer door bemoedigd en gesterkt kunnen worden.
Uiteraard mogen we het nooit meer zover laten komen, hoewel we dat bij Noord-Korea natuurlijk allang gedaan hebben. Maar verhalen kunnen ons inderdaad ook waarschuwen voor de gevolgen van de zonde, voor de gevolgen van het niet voldoende op waarde schatten van al het leven. Het leven is zeer heilig, ieder mens is ten volle gelijkwaardig mens, en zodra we dat niet hooghouden gaat het mis. Gruwelijk mis. We vertellen geen sprookjesverhalen; de zonde is serious bussiness en het kwaad is heel reëel en tastbaar in ons midden.
Ik bedoelde te zeggen dat als je de menselijke geest wil bestuderen, je niet om het lijden heen kunt, omdat de mens nu eenmaal volop lijdt en zich daardoor ook mee identificeert. Ieder mens kent lijden of heeft lijden gekend in het leven.
Precies. En daar mogen wij weer van leren, daar mogen wij door bemoedigd raken. Zelfs de grootste heiligen kenden hun twijfels en hun pijn; zelfs Jezus was doodsbang in de hof van Getsenamé. Alleen zie ik verhalen wel als meer als enkel, ja, verhalen. Verhalen drijven de mens voort, wij identificeren ons daarmee en zij leggen een diepe waarheid bloot die niet altijd door formules kan worden verwoord.
Maar wel als een totaal ander mens, nederig en zich beseffend hoe goed hij het had. Daarom ook het grote feest toen hij terugkeerde. Maar je hebt gelijk, het lijden kan mensen breken, het kan gewoonweg teveel zijn. Soms laat God wél een last toe die je niet kunt dragen, ook niet als je tot tranens toe tot Hem smeekt en bidt.
Dat blijft een diep mysterie waar niemand een antwoord op weet te geven die verder gaat dan het persoonlijke. Het is daarom goed als je je vragen hierover stelt, ook aan God zelf, maar uiteindelijk kan die twijfel en misschien ook die woede enkel vruchtdragen als ze zich uiten in mooie voornemens en de brandende wil het lijden waar mogelijk bij anderen weg te nemen. Ook misschien als het zou betekenen dat het jou extra lijden zou opleveren, omdat werkelijke rechtvaardigheid altijd geminacht tot erger zal worden.

Het probleem is natuurlijk dat als je een zekere betekenis aan lijden wil geven en voorbeelden van mensen geeft die naar die betekenis leefden, je meteen de vraag krijgt: "Maar al die anderen dan?" Of men roept terug dat die anderen dus blijkbaar verkeerd zouden hebben geleefd, of niet bekeerd zouden zijn?
Terwijl je natuurlijk ook iets over de een kan zeggen, zónder meteen iets over de ander te zeggen. Als ik Titus Brandsma als voorbeeld geef over hoe hij in Dachau toch Gods vrede bewaarde en zelfs medelijden met de SS-ers had, dan zeg ik daarmee niets over zijn kampgenoten en bagatelliseer ik niemands lijden.
Ook omdat er meerdere wegen zijn. Denk aan het verhaal van joden die in Auschwitz een rechtbank oprichtten en God voor het gerecht daagden. Ook dat kan een manier zijn om vrede met Hem te sluiten, ook dat is een manier van bidden. De film God On Trial gaat over zo'n rechtszitting en als God dan schuldig wordt verklaard en een doodsbang iemand vraagt wat nu dan te doen, dan krijgt hij als eenvoudig antwoord: "Nu gaan we bidden." Er zijn dus vele wijzen waarop men zelfs in het meest afschuwelijke lijden toch verbonden met God raakt.
De lijdensmystiek klinkt altijd behoorlijk hard en schijnbaar meedogenloos: je kruis opnemen, jezelf verloochenen, dankbaar zijn voor alles wat je overkomt, gehoorzaam zijn aan je spirituaal/pastoor/dominee/geloofsgemeenschap en onverschillig staan tegenover het eigen lijden. De weg van Christus is de weg van het Kruis, die van liefde en mededogen.
Ook de mystieke duiding van de liefde is weinig sentimenteel te noemen, of zelfs op eerste gezicht ook maar aangenaam. Het is jezelf open en kwetsbaar opstellen, alle pijn en gebrokenheid liefhebben, oprecht berouw hebben over je zonden en alles afleggen wat je afhoudt van die liefde, inclusief comfort, gemak en eigen gedachtegangen.
Wie deze weg onbezonnen gaat, kan inderdaad depressief en verbitterd raken, net zoals een beginnende hardloper kapot gaat als hij meteen de marathon wil lopen. Dus laat je je waar mogelijk leiden door een ervaren leraar of mentor, ga je niet over je grenzen heen maar verleg je die wel steeds iets meer en ga je er vanuit dat je niets weet, niets bent en voor alles van God alleen afhankelijk bent.
Mystiek of bevinding is een harde weg, óók in mystieke stromingen binnen andere levensbeschouwingen, simpelweg omdat het leven zelf hard en compromisloos is en we te strijden hebben tegen het kwaad in onszelf en om ons heen, namelijke de zonde. God heeft ons bewust zacht en kwetsbaar gemaakt en heeft door zijn Offer het lijden haar gegronde betekenis gegeven: wij lijden omdat God lijdt, wij lijden in het bijzonder omdat wij met de zonde te maken hebben, het enige kwaad dat er is, en door het lijden kunnen we met Hem zeer intens verbonden raken en zelfs gelouterd worden. Net zoals het lijden mensen onderling op diepe wijze met elkaar verbindt en je door het lijden elkaar het meest leert kennen.
Wij zijn hier op aarde om gelukkig met elkaar en met God te zijn, door alle pijn en lijden heen. Zodat niets ons het geluk en de liefde kan afnemen en zowel de meest mooie momenten als de meest verschrikkelijke momenten ons alleen maar sterker en dankbaarder maken. God voorziet ons in alle genadegaven om die weg te gaan.
Maar deze harde, nauwe weg maakt nu juist heel zachtmoedig, nederig, liefdevol en eenvoudig. Het verlost van bitterheid, van hoogmoed en van een veroordelende geest. Juist omdat je niet alles weet, omdat het lijden een mysterie is, omdat je je beseft dat je voortdurend zondigt en niet volledig beantwoord aan de liefde en omdat het lijden je zo aangrijpt, stel je je bescheiden op en probeer je te helpen en te troosten waar je maar kan. Oók als je zélf veel te lijden hebt.
De meest gevorderde mensen zijn de mensen die je vaak niet ziet, die in het verborgene die weg gaan, die zichzelf wegcijferen en die juist heel liefdevol en teder voor andere mensen zorgen, zonder zelf iets ervoor terug te vragen. Die mensen bestaan echt, worden niet zelden ook geminacht tot getreiterd en misbruikt, maar het zijn er niet veel. Weinigen zijn uitverkorenen inderdaad.
Blijkbaar wil God ons niet laten weten waarom het lijden precies er is, anders had Hij dat tweeduizend jaar geleden allang gedaan, zoniet nog eerder. Wel toont Hij ons een weg uit het lijden die tegen onze natuur in gaat, maar die uiteindelijk wel tot een leven vanuit liefde en mededogen leidt.
Gods genade en voorzienigheid is inderdaad met élk lijdend mens. Ook als je Hem niet voelt. Ook als je Hem niet hoort of ziet. Ook als Hij ver weg lijkt. Dat is heel moeilijk te bevatten, zeker bij aanhoudend en wreed lijden dat uiteindelijk alle tongen doet zwijgen. Hij is niet afhankelijk van onze zinnen, die enkel het natuurlijke ervaren, maar wil dat wij ons laten leiden door liefde en mededogen, door Hem alleen.
En natuurlijk mag je boos op Hem zijn, mag je op Hem mopperen en naar Hem schreeuwen dat Hij soms wel heel erg afwezig lijkt te zijn en dat Hij best even had kunnen voorkomen dat bijvoorbeeld dat christelijke meisje geen suicide pleegde, dank u. En dat bijvoorbeeld die ziekte die al je spieren langzaam in bot doet veranderen, géén leuk geintje is. Dat hoort ook bij vriendschap. Als de heilige Theresia van Avila tijdens een reis met tegenslag te maken krijgt en God haar zegt dat Hij zo met al zijn vrienden omgaat, dan roept zij ook gevat terug: "Geen wonder dat U er zo weinig hebt!"
Maar uiteindelijk kan die heilige woede om onrecht en lijden enkel vruchtbaar zijn als het zich uit in een goed voornemen en in berouw als het je niet lukt om je over te geven, en het geen bitterheid of cynisme wordt. Want met bitterheid kom je uiteindelijk nergens en ik durf ook te stellen: ook niet in de hemel. Want bitterheid is een uiting van wanhoop en wanhoop staat diametraal tegenover de hoop die Christus ons biedt. Wanhoop scheidt je van God af, maar kan natuurlijk altijd gekeerd worden als je, misschien pas in je laatste seconden, je toch weer tot Hem keert.
Het is daarom niet belangrijk wat God met "al die andere mensen" doet, als je de weg van de mystiek wil gaan, behalve dan daar waar Hij jou wil gebruiken om genezing te brengen op welk niveau ook. Als Petrus in Johannes 21 Jezus na de opstanding vraagt over het lot van de geliefde leerling, dan zegt Jezus ook dat het hem niet aangaat of die leerling blijft leven tot zijn komst of niet. "Volg jij Mij maar." En dat is het enige wat van belang is.

Die vraag is over het algemeen niet relevant voor veel bewuste gelovigen. Het gaat er niet om of een idee het leven zin geeft of niet, maar of het idee juist is, ofwel het meest volledig verwoordt wat de mens voortdrijft. En met of zonder God, uiteindelijk weten ook veel gelovigen dat ze zelf iets van het leven moeten maken en het leven vanuit liefde en mededogen uiteindelijk het meeste geluk geeft.
Daarbij kan het idee van een liefhebbende God zowel aantrekkelijk als beangstigend zijn. Want als we zeggen dat God liefde is, dan bedoelen we wel het serieuze werk en dus niet dat wat kleffe gedoe op social media of die niet zelden nogal bizarre verhalen in romans. Nee, we bedoelen dan echte, allesdoordringende, zichzelf volledig opofferende, hartstochtelijke, zachtmoedige en volmaakt goede en zuivere liefde. Wie kan daar uiteindelijk werkelijk een echt passend antwoord tegenover zetten, wie durft zo'n liefde te na te volgen in alle consequenties?
Het idee van een bestaan zonder God kan daarbij ook heel aantrekkelijk zijn, maar is over het algemeen ook niet de reden waarom mensen niet in God geloven. Je levensovertuiging is uiteindelijk hetgeen waarvan je dus overtuigd bent en van waaruit je je leven vormgeeft. En dat kent altijd zijn mooie en zijn moeilijke kanten, dat kent altijd zowel innerlijke vrede als innerlijke strijd.
Ik kan je dus van harte aanraden om er vanuit te gaan dat gelovigen vanuit dezelfde motieven geloven als dat jij niet gelooft, namelijk ofwel vanuit overtuiging ofwel vanuit gewoonte. En dat gelovigen dus ook gewoon op eenzelfde wijze proberen een mooi en rechtvaardig leven te leiden als niet-gelovigen doen. Alleen zullen ze veel dingen anders verwoorden.
Daarbij doe je in deze alinea al veel onbewezen uitspraken en morele stellingen over een werkelijkheid die slechts een product is van jouw waarneming. Ook binnen het niet-gelovige domein zijn er al genoeg levensbeschouwingen die het genieten helemaal niet zo uitgesproken bovenaan stellen. En wat versta je onder bewijs? Enkel wat de wetenschap levert? Waar baseer je dat dan op?
Hiermee wil ik niet per se die hele discussie met je aangaan, maar enkel aangeven dat er méér levensbeschouwingen zijn dan die van jou, die net zo volwaardig en op zichzelfstaand trachten te verwoorden wat goed, juist en waar is.
Als je dus oprecht wil begrijpen waarom gelovigen geloven wat zij geloven, dan zul je zonder vooringenomen stellingen je vragen moeten stellen, vanuit het besef dat je echt niet de enige bent die serieus nadenkt over dit soort dingen en vanuit een vaste overtuiging de wereld beziet. Wij geloven niet enkel voor de lol, net zoals jij ook niet enkel voor de lol jouw levensbeschouwing aanhangt.

Die vraag is over het algemeen niet relevant voor veel bewuste gelovigen. Het gaat er niet om of een idee het leven zin geeft of niet, maar of het idee juist is, ofwel het meest volledig verwoordt wat de mens voortdrijft. En met of zonder God, uiteindelijk weten ook veel gelovigen dat ze zelf iets van het leven moeten maken en het leven vanuit liefde en mededogen uiteindelijk het meeste geluk geeft.
Daarbij kan het idee van een liefhebbende God zowel aantrekkelijk als beangstigend zijn. Want als we zeggen dat God liefde is, dan bedoelen we wel het serieuze werk en dus niet dat wat kleffe gedoe op social media of die niet zelden nogal bizarre verhalen in romans. Nee, we bedoelen dan echte, allesdoordringende, zichzelf volledig opofferende, hartstochtelijke, zachtmoedige en volmaakt goede en zuivere liefde. Wie kan daar uiteindelijk werkelijk een echt passend antwoord tegenover zetten, wie durft zo'n liefde te na te volgen in alle consequenties?
Het idee van een bestaan zonder God kan daarbij ook heel aantrekkelijk zijn, maar is over het algemeen ook niet de reden waarom mensen niet in God geloven. Je levensovertuiging is uiteindelijk hetgeen waarvan je dus overtuigd bent en van waaruit je je leven vormgeeft. En dat kent altijd zijn mooie en zijn moeilijke kanten, dat kent altijd zowel innerlijke vrede als innerlijke strijd.
Ik kan je dus van harte aanraden om er vanuit te gaan dat gelovigen vanuit dezelfde motieven geloven als dat jij niet gelooft, namelijk ofwel vanuit overtuiging ofwel vanuit gewoonte. En dat gelovigen dus ook gewoon op eenzelfde wijze proberen een mooi en rechtvaardig leven te leiden als niet-gelovigen doen. Alleen zullen ze veel dingen anders verwoorden.
Daarbij doe je in deze alinea al veel onbewezen uitspraken en morele stellingen over een werkelijkheid die slechts een product is van jouw waarneming. Ook binnen het niet-gelovige domein zijn er al genoeg levensbeschouwingen die het genieten helemaal niet zo uitgesproken bovenaan stellen. En wat versta je onder bewijs? Enkel wat de wetenschap levert? Waar baseer je dat dan op?
Hiermee wil ik niet per se die hele discussie met je aangaan, maar enkel aangeven dat er méér levensbeschouwingen zijn dan die van jou, die net zo volwaardig en op zichzelfstaand trachten te verwoorden wat goed, juist en waar is.
Als je dus oprecht wil begrijpen waarom gelovigen geloven wat zij geloven, dan zul je zonder vooringenomen stellingen je vragen moeten stellen, vanuit het besef dat je echt niet de enige bent die serieus nadenkt over dit soort dingen en vanuit een vaste overtuiging de wereld beziet. Wij geloven niet enkel voor de lol, net zoals jij ook niet enkel voor de lol jouw levensbeschouwing aanhangt.