Willempie

De eerste alinea gaat over een seculiere moraal. De tweede over iets dat uitgaat van een moraal die hoger is dan wat de mens allemaal kan bedenken. Ik ga er daarbij altijd van uit dat ons geweten iets is dat we van de Schepper hebben gekregen. We weten in ons hart best wel wat goed en verkeerd is. We kunnen tegen ons geweten ingaan en, als we dat maar lang genoeg blijven doen, kunnen we ons geweten verdringen of misschien zelfs uiteindelijk doden.

Het was geen verwijt. Ik noemde je tweemaal drie moraalfilosofen die enorme invloed op het moderne denken hebben. De eerste drie staan haaks op de laatste drie. Alles daartussen noem ik "relativistisch schemergebied". Ik weet welhaast zeker dat, als je zou kiezen, je vanuit jouw geweten gedwongen zou worden om dat voor de laatste drie te doen . Nu doet het merkwaardige feit zich voor dat de laatste drie hun waardeoordeel baseren op de Bijbel, terwijl de eerste drie dat niet doen. Dat snap ik wel maar ik probeer je aan te tonen dat zo'n algemeen aanvaardbare moraal niet bestaat e

Ik bedoelde niet de moraal zelf maar het discussiëren en denken erover.

ik zou nog terugkomen op wat ik bedoelde met dat relativistisch schemergebied. Je weet, neem ik aan, ook wel dat zodra we gaan praten over moraal, we ons bezighouden met filosofie. In de wetenschap valt dat onder ethiek. Sommige mensen (waaronder natuurwetenschappers) beschouwen dit als mooi en waardevol, andere (waaronder natuurwetenschappers) vinden het onzinnig gezwets. Net zoiets als dat sommige mensen diep geraakt worden door Bach en andere er alleen maar depressief van worden. Kwestie van smaak, zegt men dan. Verreweg de meeste mensen zijn hier helemaal niet mee bezig en hebben wel

Blijf bij mij. Ook mijn gebed:

Zo zou ik het niet zo snel noemen maar het gaat hier over de vraag wat moraal nu eigenlijk is. Voorbeelden uit de praktijk, zoals jij die aanroert, spreken overigens misschien wel duidelijker dan al dat filosofische geneuzel.

Momenteel woon ik in een plaats waar ruimschoots voldoende opvang is maar ik heb (en later hebben mijn vrouw en ik samen) er al heel wat in huis gehad. Op dit moment hebben we twee (tijdelijk) dakloze familieleden in huis maar dat is uiteraard heel wat anders dan zwervers. Vanwaar je vraag? Komt het opschepperig op je over wat ik schrijf? Want dan zou ik dat gemakkelijk kunnen compenseren door al mijn fouten en tekortkomingen op te noemen. Ook heb ik al veel dingen gedaan waarvoor ik me nu enorm schaam. Vergeet alsjeblieft niet waarover dit onderwerp gaat.

Ik ben alleen voor mijn eigen gedrag verantwoordelijk, niet voor dat van anderen. Als iemand mij om hulp of raad vraagt zal ik die geven, als ik kan. Als ik zie dat een ander fysiek of emotioneel wordt belaagd zal ik die persoon proberen te helpen, al is het met gevaar voor eigen leven. Ik laat niemand op straat slapen of verhongeren. Maar dat komt niet omdat er ergens staat dat dit zo moet. Het is niet het gevolg van een consensus of een optelsom van menselijke kennis. Het is ook niet aan mij om een ander te veroordelen want ik weet niet alle omstandigheden. Alleen God kent die en daarom kan

Het beste antwoord dat ik hierop nu weet te geven is dat je zelf verantwoordelijk blijft, ook indien je je achter anderen verschuilt. Andere, pasklare antwoorden op de bovenstaande vragen weet en ken ik niet. Ik wordt zelf verantwoordelijk gehouden. Daar zit iets moois in want anders zou ons gedrag iets mechanisch worden en we zijn tenslotte geen robots. We zijn allemaal uniek en er zal nooit een moment komen waarop we allemaal hetzelfde denken. Zelfs onder geharde en verharde SS-ers die hun ziel aan de Führer hadden verkocht kwam het soms voor dat ze problemen kregen met hun geweten en "zwakt

Eerst moet de supermens zich nog manifesteren. In Openbaring wordt die het beest genoemd. De mens dus die alleen nog zijn eigen moraliteit erkent en daarmee alle menselijkheid heeft verloren en tot beest is geworden. Gelukkig vertelt de bijbel ons dat zijn tijd maar kort is. Daarna, als het kwaad in de mens zich ten volle ontplooid en gemanifesteerd heeft, komt het ineens goed.

Telkens, net voordat deze wereld explodeert in ontelbare fragmentjes, wordt er van bovenaf ingegrepen. Het wordt nu wel weer eens tijd, denk ik.

Inderdaad. Explosies doen zich in allerlei vormen voor. Het einde van een wereld wordt o.a. gekenmerkt door een explosie in veelheid.

Verschillende onderwerpen. Grondboortechnologie en -materiaal, systeem- en kwaliteitsmanagement, explosiepreventie en, sinds kort, nucleaire stralingshygiëne.

Nee, ik bedoelde jou niet. Jij stelde gewoon een vraag zonder oordeel.

Waar komt trouwens die behoefte vandaan om anderen altijd zoveel mogelijk te willen afkraken? Is dat een vrucht van de Heilige Geest?

Ik geef les. Uit ervaring weet ik dat sommige mensen die veel vragen stellen dat niet doen uit interesse maar uit andere motieven. Die vertel ik dan dat we er na de les over door kunnen praten. Na de les zijn de vragen dan meestal niet meer zo van belang. Ik houd ervan om van gedachten te wisselen maar niet om argumenten te winnen. Technieken om argumenten te winnen zijn aan mij niet besteed. Het interesseert me gewoon niet. Ben jij hier om van gedachten te wisselen of om te proberen jouw gelijk te halen? Indien het laatste het geval is geef ik je hierbij gelijk en stopt dit gesprek. Indien n

Op basis van kennis van de oorsprong en bedoeling van dit gebruik. Dat heeft niets van doen met het welzijn van de dochter maar wel met een vorm van slavernij.

Vrij neutraal, denk ik. Geen mens heeft absolute kennis. We hebben het maar met elkaar te doen. Ik vind hem ontzettend waardevol.

Dat gebeurt niet uit liefde voor de dochter maar uit culturele gewoonte. En waarom dat fout is weet je zelf al. En indien niet lees je Ayaan Hirsi Ali daar maar eens over.

Ken je dan ook Paul Tournier? Een absolute aanrader.

Een reptiel?

De eerste drie komen tot hun conclusies op basis van hun "menselijke" redeneringsvermogen. De laatste drie op basis van hun geloof. Jij doet je hier voor als iemand met een goede inborst en op grond daarvan durf ik er wel wat op te verwedden dat je toch de voorkeur zou geven aan de laatste drie. Kijk, jij bepleit een seculiere, algemeen aanvaardbare moraal en ik ben van mening dat die niet bestaat en probeer je dat aan te tonen. Vriend, je bent niet alleen maar deel van een collectief en moraal bestaat niet uit een optelsom van rationele argumenten. Je bent een individu en bent zelf verantwoor

Lees maar, zou ik zeggen. Ratio, rede en logica zijn synoniemen en hoeven dus niet steeds naast elkaar gebruikt te worden. Of zie jij er verschillen tussen? Liefde, respect, verdraagzaamheid en trouw komen voort uit ons redeneringsvermogen? Denk je?

Zeg jij het maar dan want anders blijven we in een cirkeltje ronddraaien. Moeten we de kant op van Schopenhauer, Nietszche en Heidegger? Of toch liever in de richting van Buber, Bonhoeffer en Levinas?

Volgens veel wetenschappers die zich met deze materie bezighouden: voornamelijk uit intuïtie. Seculier rationalistisch kun je op totaal verschillende visies uitkomen. Het enige alternatief dat ik ken is dat het hart van mensen verandert. Rationaliteit kan van mensen beesten maken zoals uit de (recente) geschiedenis blijkt. Het leed aan dieren toegebracht door wetenschappelijke experimenten is zo verschrikkelijk dat de wetenschappers die zich hier mee bezig houden liever niet willen dat het publiek hier te veel kennis van krijgt. Dat geldt voor mij