Robert Frans

Voor geïnteresseerden hier de gezamelijke verklaring van Paus Franciscus en Patriarch Kirill. Daar het in het Engels is, heb ik hieronder de artikelen kort samengevat: Door de wil van God de Vader hebben wij, Paus Franciscus en Patriarch Kirill elkaar ontmoet in Havannah. Met vreugde hebben we gesproken als broeders van hart tot hart, over de relatie tussen de Kerken, de problemen daarbinnen en over de menselijke ontwikkeling. Katholieken en orthodoxen konden voor bijna duizend jaar niet samen ter communie gaan. We zijn door de menselijk zonde gescheiden geraakt door oude en nieuwe conflict

Mooi om te horen dat in verschillende islamitische stromingen christenen en joden nog wel te redden zijn. Alleen hoop ik wel dat dat ook geldt voor de christenen en joden die juist in islamitische landen helaas behoorlijk vervolgd en onderdrukt worden. Want we zullen wel moeten concluderen dat de verhouding tussen de drie abrahamitische godsdiensten zacht gezegd nogal gespannen is in het Midden-Oosten en dat het aantal christenen er op schrikbarend tempo afneemt. Dat is dan natuurlijk niet erg goede PR voor de godsdienst. Zodra christenen en joden bijvoorbeeld in Saudi-Arabië weer vrij ker

Eenvoudig, omdat we één kerk behoren te zijn, zoals we de eerste 1054 jaren waren.

Daar is natuurlijk al een heel proces aan vooraf gegaan, geïnitieerd door paus Johannes Paulus II. En er zal nog een heel proces volgen voordat we daadwerkelijk één kunnen zijn. Dit gesprek is echter wel een belangrijke stap daarin. Dat hoeft niet zozeer een probleem te zijn. Verschillende liturgieën en tradities kunnen prima naast elkaar bestaan binnen één kerk. De oosters-katholieke Kerk is daarvan een voorbeeld, maar ook Anglicaanse parochies die katholiek zijn geworden. Ergo: vóór het Concilie van Trente waren er veel meer verschillende ritussen in onze parochies. Pas met dat c

De joden vieren dat echter niet zomaar als een feestje. Het Pesachmaal is juist een heel plechtig en dramatisch ritueel, juist vanuit het besef wat voor bloed er is vergoten voor hun vrijheid. En om dat erin te blijven hameren, moesten de joden ook destijds steeds weer hun eerstgeborenen vrijkopen bij de Heer, en hun eerstgeboren vee aan Hem offeren. Wat betreft die oorlogsretoriek meende ik al gezegd te hebben wat ik geloofde: die teksten zijn door de Israëlieten zelf opgetekend, om zo hun geloofsschat en hun geschiedenis te bewaren en te duiden, maar het is door Gods voorzienigheid dat ze

We zitten hier dan ook niet in een kleuterklas. God is geen stripfiguur, net zoals wij mensen dat ook niet zijn. Als de natuur al zo duizelingwekkend complex is, zodanig dat we nog lang niet alles weten, hoeveel termeer dan haar Schepper? We hebben het hier over ernstige, diepzinnige zaken, dus wordt er wel wat bagage van je verwacht. Het is helemaal niet zo complex om God na te volgen. Miljarden gelovigen zijn je daarin al voorgegaan, dus daar ligt overduidelijk het probleem niet. Maar als je meer wilt weten, dan vraagt dat inderdaad inspanning, serieuze studie en ook een godvruchtig geloofs

Ik zou het dan eerder houden op het beschermen tegen levensbeschouwingen (dus niet enkel religies, dank u) die daadwerkelijk geweld propageren en toepassen. Een fundamenteel aspect van de rechtsstaat is immers dat je enkel veroordeeld kan worden op iets wat je gedaan hébt, niet op iets wat je zou kunnen doen.

Daarom geloof ik ook dat de kerk daarin een belangrijke, leidende onderwijzende functie heeft. Juist omdat het ondoenlijk is om in je eentje te gaan bepalen wat nu precies wat zou zijn. En binnen niet-katholieke kerken is het de eigen geloofstraditie die dat heeft. De Schrift is een enorm complexe verzameling verhalen, mythen, wijsheidsteksten, gedichten, liederen, gebeden en bespiegelingen, in uiteenlopende oud-oosterse literaire genres. Je kunt daarom niet zomaar met een westerse filosofische bril al die teksten uit elkaar halen en per tekst willen bekijken wat nu precies van God zou zijn e

Zoals je dan ook ongetwijfeld weet, zijn er binnen de christelijke geloofstradities grofweg twee antwoorden mogelijk, die elkaar ook kunnen overlappen: Ja, die teksten zijn "gewone" oorlogsretoriek, maar de Schrift blijft in de context van de geloofstraditie een belangrijk, geïnspireerd en gewijd geschrift, omdat het iets leert over onszelf in relatie tot God. Nee, die teksten zijn door God zelf gegeven, maar zijn niet langer van belang door het leven en werk van Christus, of ze maakten onderdeel uit van de heilspedagogie met Israël.

Als je het niet begrijpt, dan nodig ik je dus van harte uit om je te verdiepen in de christelijke en in de joodse geloofstradities. Alleen dan zul je begrijpen hoe die teksten gelezen worden en waarom. Olorin en ik hebben, zo meen ik, daarin al een aardige aanzet gegeven, maar ook verder op dit forum kun je al achterhalen hoe zulke teksten gelezen en geduid worden.

Ik baseer mij dan ook niet enkel op de Schrift. Zowel Olorin als ik hebben geprobeerd uit te leggen dat het christendom, en zeker het katholieke deel ervan, uit méér dan enkel de Schrift bestaat. Ook het jodendom is méér dan enkel het Oude Testament, maar kent ook allerlei uiteenlopende en soms ook elkaar betwistende tradities en stromingen. Om de Schrift en haar invloed te begrijpen, zul je dus allereerst te rade moeten gaan bij de geloofstradities die om haar heen ontwikkeld zijn. Je kunt dus wel steeds op die teksten blijven wijzen en menen dat ze direct van God zouden zijn en daarom l

Geweld kan soms inderdaad geoorloofd zijn. Politie en leger hebben immers een geweldsinstructie en ook als burger mag je gepast geweld gebruiken om je te verdedigen tegen belagers, als je niet kunt vluchten. In de Nederlandse wet zul je dus ook artikelen tegenkomen waarin geweld wordt toegestaan in bepaalde situaties en onder strenge voorwaarden. En zo dus ook in de wetten van Israël uit de bijbelse tijd, toen er überhaupt nog geen nationale politie of leger was. Zoals ik al zei: vanuit elke levensbeschouwing kun je een gewelddadige tak laten ontspringen. Als voorbeeld gaf ik hoe je zo'n "

.is dat 'geweld indammen en straffen proportioneel houden '? Standaard retoriek in de klassieke oorlogsvoering. In die tijd was daar weinig buitenproportioneels aan; als je op voet van oorlog met een volk leefde, dan was je pas tevreden en veilig als dat volk ofwel onder strenge vredesvoorwaarden een verbond met je wilde sluiten, ofwel helemaal uitgeroeid werd. En zoals ik al zei: je moet érgens beginnen bij het opvoeden, dus begin je bij wat gewoon is voor het te opvoeden volk. In Richteren lees je dan ook dat de inname van het land door Israël helemaal niet zo onverschrokken ging zoals

Élke levensbeschouwing, hoe pacifistisch ook, is vatbaar voor geweld. Zelfs deze regel kun je op extremistische wijze toepassen, omdat veel van de daarin gebruikte woorden op meerdere wijzen kunnen worden geïnterpreteerd. Wat is bijvoorbeeld onderdrukken? Als je tegen IS strijdt, onderdruk je dan de extremistische islam en ga je dan dus tegen het gebod in? Misschien doe je dat dan niet vanuit het bestaan van het VSM, maar wel vanuit diens idealen. En wat nu als een levensbeschouwing helemaal niet zo radicaal is, maar wel enkele waarden aanhangt waar het VSM niet mee eens is, of die zelfs r

Net zoals in diezelfde tijd het antitheïsme en het communisme misbruikt werden om miljoenen mensen te vermoorden en die strijders misschien zelfs nog meer doden veroorzaakten dan alle religieuze strijders tot die tijd bij elkaar. Elke ideologie, religieus of niet-religieus, rationeel of niet-rationeel, kan daartoe misbruikt worden, geen enkele uitgezonderd. Dus ook die van jou. Daarbij haalde je de snor erbij toen je sprak over kunst en de visie die men daarop kan hebben, niet over wandaden door religieuzen uitgevoerd.

Ah, daar is ie weer! Ik begon hem al te missen op dit forum, maar gelukkig duikt hij af en toe toch weer op, zodat we hem lekker kunnen gebruiken om opponenten onnodig in de hoek te zetten. Want tja, als deze snor het deed, dan móét het wel altijd en overal kwaad zijn... Toch wil ik je er ook op wijzen dat veel grote meesterwerken juist zijn gemaakt in tijden waarin men een vrij specifieke kijk had op kunst en kunstenaars werden geacht niet zomaar wat aan te rommelen. Men kan dus als samenleving wel degelijk een gezonde, eigen kijk op kunst aanhouden en misschien juist daardoor cultureel o

Die advocaat was toch grotendeels afgeschaft door paus Johannes Paulus II?

Verschillende kerken en kerkgemeenschappen gaan daar verschillend mee om. Ze kennen allemaal een theologisch systematiek die de verschillende verzen, geschriften en literaire genres in de Schrift duiden. Een systematiek die meestal door de eeuwen heen verder is ontwikkeld. Binnen de katholieke traditie wordt de Schrift an sich niet als Gods onfeilbare Woord beschouwd. Oók de tien geboden niet. Zij laat zich in het duiden van het Oude Testament leiden door het evangelie en de eigen geloofstraditie. Onder het evangelie verstaat zij de woorden en tekenen van Jezus zoals in de vier evangeliën

Het kan goed zijn je te beseffen dat je hier in het westen (aangenomen dat je hier in Nederland of Europa woont) nogal een luxepositie hebt. De mensen die hier nog echt een oorlog hebben meegemaakt zijn al hoogbejaard; alle anderen kennen het alleen van televisie, behoudens natuurlijk uitgezonden militairen en hulpverleners in oorlogsgebieden. Om het Oude Testament te begrijpen, zou je dus eigenlijk eens met een veteraan moeten praten. Met iemand die weet wat het is om in een tijd te leven waarin elke dag de laatste kan zijn, waarin op elk moment soldaten je huis binnen kunnen dringen om je t

Ook dan kan het zijn dat de betreffende posters zich blijkbaar niet op een andere wijze kunnen uitdrukken. Mijns inziens is dat echter wel iets wat je in elk geval moet proberen, als je mensen wilt bereiken die het jargon niet of niet voldoende kennen. Wie een boodschap verzend, is er zelf verantwoordelijk voor dat de ander deze kan begrijpen. Anders komt de boodschap immers niet aan. De keuze is dan dus inderdaad simpel: wil je dat de ander je begrijpt? Maak je boodschap dan duidelijk voor de ander. Wil of kun je dat echter niet? Houd dan beter op met schrijven of spreken, want de ander zal

Volgens mij is het heel normaal om schatten te willen verzamelen in de hemel. Petrus schrijft zelfs dat je redding het einddoel van je geloof is (vgl. 1 Pe. 1,8). Er is dus niets zondigs aan om vanuit die motivatie Gods geboden te gehoorzamen. Alleen al omdat die navolging zelfverloochening, naastenliefde en vertrouwen vereist en je met egoïsme het Rijk niet binnenkomt. Verlangen naar de hemel is dus al leven vanuit de liefde. Een bloeiende geloofsgemeenschap ontstaat dan ook juist daar waar gelovigen zich zeer bewust zijn van het Oordeel, een groot verlangen hebben om bij God in de hemel t

Hoeft op zich niet die functie te hebben. Ook de katholieke mystieke traditie kent haar eigen begrippen en zegswijzen die buiten die traditie vreemd tot zeer wereldvreemd kunnen overkomen, maar daarbinnen volkomen logisch zijn. De begrippen uitleggen aan iemand die deze mystiek niet beleefd, is dan vrijwel onmogelijk. Soms heb je eigen woorden nodig om het onbeschrijfelijke toch min of meer te omschrijven, of om complexe materie toch in enkele eenvoudige woorden te vatten. Zie het als een soort vakjargon.

Het bijzondere is daarbij dat het begrip "tale Kanaäns" ook helemaal niet slaat op de Statenvertaling, maar op de taal die met name bevindelijke gereformeerden onderling spreken, als ze spreken over hun bevindelijke ervaringen. Deze taal is natuurlijk sterk beïnvloed door de Statenvertaling, maar vooral door de gereformeerde mystiek zelf. Het is binnen die traditie dus geen taal voor buitenstaanders, maar enkel voor hen die geloven uitverkoren te zijn en daarover met elkaar willen uitwisselen. Als je als buitenstaander iemand volop de tale Kanaäns hoort bezigen, dan is de kans groot dat j

Volgens mij heb ik wel degelijk geprobeerd daar antwoord op te geven, namelijk om vast te stellen of de organisatie wel een echt serieuze, stabiele partij is met voldoende draagkracht in de samenleving. Net zoals een politieke partij pas in het parlement kan deelnemen als zij genoeg stemmen heeft en niet als haar standpunten goed genoeg zouden zijn. De partij heeft dan ook alle vrijheid van doen en laten als ze niet in het parlement zit, maar ze kan dan niet deelnemen aan de politiek. Daarvoor moet ze eerst voldoende draagkracht hebben binnen de samenleving. Daar wij een democratie zijn, i

Natuurlijk kan dat wel, iedereen is vrij om dat te doen. Maar om volgens "mijn" methode erkent te worden als nieuwe levensbeschouwelijke organisatie, met alle rechten die daarbij horen, moet het dus wel serieuze aanhang en stabiliteit kennen. Daarom noemde ik ook die wetten hè? Alleen op aantallen richten is inderdaad te kort door de bocht. Je moet daarbij ook rekening houden dat elke levensbeschouwing verschillende stromingen en dus organisaties kent. Zo zal ook de islam zowel strafrechtelijke organisaties kennen als organisaties die gewoon binnen de wet opereren. Ik noem, naast de wet