Robert Frans

Daniël wordt volgens mij wel als historisch gezien, maar het gelijknamige boek op geschiedkundig gebied niet altijd even nauwkeurig naar onze maatstaven. Het verhaal van Noach wordt als een mythe gezien. In de inleiding op Genesis in mijn Willibrordbijbel staat over de historiciteit van de Genesis-verhalen onder meer dit:
Al deze verhalen, vanaf Abraham tot en met Jozef [...], mogen niet gemeten worden met de maatstaf van de moderne geschiedschrijving. Het gaat hier om bijbelse geschiedschrijving, dat wil zeggen om een geschiedschrijving die de gebeurtenissen met gelovige ogen interpreteert als heilsgeschiedenis. [...] Nu mag men ook weer niet in het andere uiterste vervallen en beweren dat in Genesis of de andere boeken van de Pentateuch (de eerste vijf boeken - red) geen enkel echt gebeurd feit zou staan. Historiciteit en gelovige interpretatie kunnen immers goed samengaan. [...] In de eerste elf hoofdstukken, die de grondbeginselen van het menselijk bestaan beschrijven, is dit praktisch denkbeeldig, terwijl we met de aartsvaderverhalen vanaf hoofdstuk 12 steeds meer het terrein van de eigenlijke geschiedenis betreden.
Dat klopt inderdaad, namelijk de zogenoemde deuterocanonieke geschriften:
Judit
Extra teksten in Ester
1 Makkabeeën
2 Makkabeeën
Wijsheid
Wijsheid van Jezus Sirach
Baruch (inclusief de Brief van Jeremia)
Extra teksten in Daniël
Wijsheid van Sirach
De oosters-orthodoxe kerken kennen zelfs nog iets meer geschriften in hun canon.
Vooral Judit zal jou denk ik wel bevallen, daar in dat boek een joodse vrouw het vijandelijk kamp binnendringt, op slinkse wijze het hoofd afslaat van de aanvoerder aldaar en zo de daar gaande oorlog beslecht.

Het Offer gaat niet enkel om vergeving. Het gaat om de verzoening tussen God en mens. Door de zonde is er afstand ontstaan en Christus heeft die afstand beslecht door in alle facetten van ons leven ons nabij te zijn, zelfs totterdood.
Of we nu verheugd zijn of lijden, of we nu leven of sterven, Hij heeft het allemaal doorgemaakt, met zijn goddelijkheid geheiligd en zo onze natuur weer verbonden met zijn eigen, goddelijke natuur.
Hij is met ons de dood ingegaan en heeft ons daarna met zijn verrijzenis opgewekt. Wij konden niet God worden, dus werd Hij mens om naast ons te staan, in alles wat de mens mens maakt. Zo heeft Hij zich volledig aan ons overgegeven, zich in onze handen gelegd, opdat wij ons aan Hem konden overgeven en Hem zo konden beminnen.
God had het Offer niet nodig; Hij deed het puur omwille van ons. Hij kan ons volmaakt vergeven zonder bloedvergieten, maar door de zonde aanvaarden wij niet meer zijn liefde en vergeving. Dus heeft Hij er alles aan gedaan om ons het meest diep nabij te zijn, zodat we Hem in ons bestaan werkelijk kunnen vinden en aanraken.
Het Offer van Christus, dat ook in vele van onze eigen mythen en verhalen doorklinkt, geeft ons de kracht en de genade om zijn liefde te beantwoorden en beslecht zo de muren die wij tussen ons en Hem hebben opgetrokken.
Het wezen van het Offer blijft ons echter een mysterie; ook hetgeen ik hierboven schrijf doet niet volledig recht eraan en zou zomaar volstrekte onzin kunnen zijn. Maar dat het ons met God verzoend en dat wij daardoor God door dood en verrijzenis kunnen naderen, dat is wel de kern van het christelijk geloof.
Het Offer van Christus is geen mozaïsch offer, maar een universeel offer van God zelf voor heel de mensheid. Zowel joden als heidenen waren daarom ook bij het Offer betrokken. Hij wordt eeuwig Hogepriester genoemd in de orde van Melchisedek, niet in de orde van Aäron. De oudtestamentische offers zijn enkel een voorafschaduwing daarvan.
Je hebt echter wel gelijk dat God inderdaad geen offers nodig heeft, ook destijds niet. Hij liet ons offeren omwille van onszelf, omdat wij dat gewend waren en om zo zijn zelfgevende liefde voor ons te voorafbeelden. Maar Hij liet er ook toen al geen misverstand over bestaan dat zonder liefde en rechtvaardigheid elk offer volstrekt zinloos is en zelfs verwerpelijk in zijn ogen.

Het Offer gaat niet enkel om vergeving. Het gaat om de verzoening tussen God en mens. Door de zonde is er afstand ontstaan en Christus heeft die afstand beslecht door in alle facetten van ons leven ons nabij te zijn, zelfs totterdood.
Of we nu verheugd zijn of lijden, of we nu leven of sterven, Hij heeft het allemaal doorgemaakt, met zijn goddelijkheid geheiligd en zo onze natuur weer verbonden met zijn eigen, goddelijke natuur.
Hij is met ons de dood ingegaan en heeft ons daarna met zijn verrijzenis opgewekt. Wij konden niet God worden, dus werd Hij mens om naast ons te staan, in alles wat de mens mens maakt. Zo heeft Hij zich volledig aan ons overgegeven, zich in onze handen gelegd, opdat wij ons aan Hem konden overgeven en Hem zo konden beminnen.
God had het Offer niet nodig; Hij deed het puur omwille van ons. Hij kan ons volmaakt vergeven zonder bloedvergieten, maar door de zonde aanvaarden wij niet meer zijn liefde en vergeving. Dus heeft Hij er alles aan gedaan om ons het meest diep nabij te zijn, zodat we Hem in ons bestaan werkelijk kunnen vinden en aanraken.
Het Offer van Christus, dat ook in vele van onze eigen mythen en verhalen doorklinkt, geeft ons de kracht en de genade om zijn liefde te beantwoorden en beslecht zo de muren die wij tussen ons en Hem hebben opgetrokken.
Het wezen van het Offer blijft ons echter een mysterie; ook hetgeen ik hierboven schrijf doet niet volledig recht eraan en zou zomaar volstrekte onzin kunnen zijn. Maar dat het ons met God verzoend en dat wij daardoor God door dood en verrijzenis kunnen naderen, dat is wel de kern van het christelijk geloof.
Het Offer van Christus is geen mozaïsch offer, maar een universeel offer van God zelf voor heel de mensheid. Zowel joden als heidenen waren daarom ook bij het Offer betrokken. Hij wordt eeuwig Hogepriester genoemd in de orde van Melchisedek, niet in de orde van Aäron. De oudtestamentische offers zijn enkel een voorafschaduwing daarvan.
Je hebt echter wel gelijk dat God inderdaad geen offers nodig heeft, ook destijds niet. Hij liet ons offeren omwille van onszelf, omdat wij dat gewend waren en om zo zijn zelfgevende liefde voor ons te voorafbeelden. Maar Hij liet er ook toen al geen misverstand over bestaan dat zonder liefde en rechtvaardigheid elk offer volstrekt zinloos is en zelfs verwerpelijk in zijn ogen.

We zijn hier op een christelijk forum en zelfs ook in het subforum Theologie. Ik heb dus hier alle vrijheid om vanuit mijn katholieke geloof het Offer te duiden en mag van jou verwachten dat je die vrijheid respecteert. Als je het vervelend vindt dat mensen hier zo vrijuit spreken vanuit het geloof en vanuit wat zij onder Gods wil verstaan, dan is dit forum mogelijk niet voor jou bestemd.

We zijn hier op een christelijk forum en zelfs ook in het subforum Theologie. Ik heb dus hier alle vrijheid om vanuit mijn katholieke geloof het Offer te duiden en mag van jou verwachten dat je die vrijheid respecteert. Als je het vervelend vindt dat mensen hier zo vrijuit spreken vanuit het geloof en vanuit wat zij onder Gods wil verstaan, dan is dit forum mogelijk niet voor jou bestemd.

Wat mij eerder opvalt, is dat er onder meer veel blauw wordt gedragen, ook door Jezus zelf. Blauw was echter toen een zeer kostbare kleur, die alleen door hele rijke mensen werd gedragen in kleine hoeveelheden. Zéker het prachtige, volle blauw op de foto. Daar komt de term 'blauw bloed' ook vandaan. Het lijkt mij dus vrij onwaarschijnlijk dat het zo massaal gedragen zou zijn. Net zoals overigens de verschillende andere, volle kleuren op de foto.
Ook zie ik hier en daar zelfs paars, dat toentertijd extreem duur was, veel duurder nog dan blauw, en alleen door koningen en keizers in zeer beperkte mate gedragen werd. Een volledig paars kleed, zoals hier en daar op de foto is te zien, zou zelfs voor de Romeinse keizer volstrekt onbetaalbaar zijn geweest.

De meeste atheïsten willen helemaal niets in het bijzonder bestrijden, maar geloven gewoon niet dat er een hiernamaals is en vinden het daarom onzinnig om je leven daarop in te richten of daarop te hopen. Vooral als je in hun ogen het jezelf en anderen onnodig moeilijk zou willen maken met allerlei geboden, in de hoop daarvoor beloond te worden in het hiernamaals. Hun gedachtengang is dat je nú iets van het leven moet maken en dat je in dít leven het geluk en de zin moet zien te vinden.
Waarbij gezegd moet worden dat de meeste gelovigen van dat laatste in principe ook uitgaan. Alleen geloven zij dus dat het daarna niet ophoudt en dat wat je nu doet, gevolgen heeft voor zowel het verdere leven op aarde als het leven hiernamaals.

Interessant onderwerp. De TS en Robert verwoorden eigenlijk best goed hoe ik er zelf als atheïst in sta.
Mocht iemand werkelijk denken dat atheïsten het leven haten, dan denk ik dat die persoon maar een beperkt aantal atheïsten kent. Voor mij persoonlijk is het dat het geloof in een god die ons geschapen heeft, en het geloof in een hiernamaals iets dat erg aantrekkelijk is, maar ik kan er domweg niet in geloven. De consequenties zijn hard. De wereld draait niet om mij, niet eens om de mensheid. Religieuze verklaringen voor de dood vind ik erg onbevredigend. Waarom zou God in hemelsnaam zo'n verschrikkelijk concept introduceren? Van een evolutietheoretisch standpunt is de dood een stuk logischer: het is domweg makkelijker voor de natuur om organismes te laten ontstaan die zichzelf voortplanten, waarna ze overbodig zijn en kunnen sterven dan om organismes te laten ontstaan die zichzelf voor altijd in stand houden. Ik ben een evolutionair wegwerpproduct. Het klinkt verschrikkelijk, is verschrikkelijk en biedt totaal geen troost. Ik wilde dat ik ervoor kon kiezen om religieus te zijn en een zachter perspectief op de dood te hebben, maar ik kan het domweg niet. Ik denk niet dat ik de enige atheïst ben die er zo over denkt. Atheïsme is geen haat voor het leven, ik koester het leven juist, zeker met de overtuiging dat er straks niets meer is en dat het afscheid van geliefden die overlijden definitief is. Voor atheïsten is atheïsme niet noodzakelijk een verlossing van God, in tegendeel, het kan een enorme worsteling zijn, omdat het geen enkele troost biedt.

De meeste atheïsten willen helemaal niets in het bijzonder bestrijden, maar geloven gewoon niet dat er een hiernamaals is en vinden het daarom onzinnig om je leven daarop in te richten of daarop te hopen. Vooral als je in hun ogen het jezelf en anderen onnodig moeilijk zou willen maken met allerlei geboden, in de hoop daarvoor beloond te worden in het hiernamaals. Hun gedachtengang is dat je nú iets van het leven moet maken en dat je in dít leven het geluk en de zin moet zien te vinden.
Waarbij gezegd moet worden dat de meeste gelovigen van dat laatste in principe ook uitgaan. Alleen geloven zij dus dat het daarna niet ophoudt en dat wat je nu doet, gevolgen heeft voor zowel het verdere leven op aarde als het leven hiernamaals.

Toch wordt in christelijk verstaan het lijden van Jezus als vele malen erger geduidt dan het lijden van Job. Het is absoluut waar dat het verliezen van je kinderen iets heel, heel ergs is. Maar het verlaten zijn door God is oneindig malen erger. Hij is immers de Bron van die grote liefde die doet rouwen om een overleden kind.
Daarbij kan het verlies van je kind dragelijker worden als je gelooft dat je ze uiteindelijk in de hemel weer zult ontmoeten, of in elk geval als je omringd wordt door liefdevolle mensen en misschien zelfs net als Job weer kinderen krijgt. Die kunnen natuurlijk geen enkel overleden kind vervangen, maar wel weer nieuw leven en troost brengen in het hart.
Het lijden van Jezus lijkt ons minder erg, omdat wijzelf dat nooit doorstaan hebben. Wij zijn hier nooit verlaten van God geweest, wij hebben nooit oog in oog met het volle, absolute kwaad van de wereld gestaan en haar op de schouders moeten dragen.
Ook de meest geharde atheïst leeft nooit buiten Gods voorzienigheid en geniet dus nog altijd het goede van het leven dat God ons allen geeft. En zelfs op plaatsen als Auschwitz was er goedheid en mededogen te vinden op vaak de meest onverwachte momenten, en was er altijd de hoop op bevrijding.
Om werkelijk te kunnen ervaren wat Jezus ervaarde aan het kruis qua lijden, is er maar één plaats waar je dan heen kunt gaan en dat is de hel. Maar om te kunnen ervaren wat Hij ervaarde qua liefde, moet je weer naar de hemel.
Vergeet daarbij niet dat Jezus ook Gods Zóón was. De Vader verloor dus ook zijn Kind, die ook wist dat Hij zijn Vader dat verlies zou aandoen.
Was dat dan niet slechts tijdelijk, daar het 'maar' voor drie dagen was? Dat is nog maar de vraag, gezien het volstrekt andere tijdsbesef van God. Was één dag niet voor Hem als duizend jaar en andersom?
Ik denk dat wij geen enkele perceptie kunnen hebben van hoe Hij die buiten tijd en eeuwigheid staat, die tijd nu werkelijk heeft beleefd. Ik denk dat als Hij ons dat ten volle zou openbaren, we van schrik zouden sterven.

De meeste atheïsten willen helemaal niets in het bijzonder bestrijden, maar geloven gewoon niet dat er een hiernamaals is en vinden het daarom onzinnig om je leven daarop in te richten of daarop te hopen. Vooral als je in hun ogen het jezelf en anderen onnodig moeilijk zou willen maken met allerlei geboden, in de hoop daarvoor beloond te worden in het hiernamaals. Hun gedachtengang is dat je nú iets van het leven moet maken en dat je in dít leven het geluk en de zin moet zien te vinden.
Waarbij gezegd moet worden dat de meeste gelovigen van dat laatste in principe ook uitgaan. Alleen geloven zij dus dat het daarna niet ophoudt en dat wat je nu doet, gevolgen heeft voor zowel het verdere leven op aarde als het leven hiernamaals.

Het verhaal van Job mag dan fictief zijn, maar de discussie tussen hem en zijn vrienden is maar al te echt en zo ook hoe God daarop reageert. Het verhaal wil afrekenen met allerlei theologische stelsels die uiteindelijk nooit voldoen om het kwaad te beredeneren, omdat Gods voorzienigheid een mysterie blijft.
De vrienden verklaren nog liever de onschuldige schuldig, dan dat ze hun eigen theologieën betwisten. God gaat daar dus niet in mee. Job was een rechtvaardig man en had dit lijden beslist niet verdiend.
De aanloop naar zijn lijden is denk ik bewust vrij bizar van opzet (God die weddenschappen afsluit met de satan/een engel...) om zo de lezer in te prenten dat Job echt niets te verwijten valt en die vrienden daarom onzin over hem spreken. Er wordt in het boek Job en ook in de rest van de Schrift dan ook helemaal niet op teruggekomen of zelfs maar aan gerefereerd.
Zo worden vele goede mensen onrechtvaardig door het lijden getroffen, zonder dat we weten waarom. We vertrouwen op Gods voorzienigheid, maar dat neemt niet weg dat we ook met onze vragen, twijfels en twistpunten bij God mogen komen. Job klaagde Hem aan en God zegt vervolgens dat Job niets verkeerds over Hem heeft gezegd. Hij geeft hem zelfs het dubbele terug van wat Hij afgenomen had.
Het verhaal is daardoor heel herkenbaar voor vele gelovigen, die worstelen met allerlei kant-en-klare theorieën en oneliners over God en het kwaad dat zij te lijden hebben, en daardoor alsnog een echt verhaal dat haar gerechte plaats heeft in de Schrift.

Qua inhoud natuurlijk niet, maar qua principe wel. Ook een fictieve persoon kan een voorbeeld zijn voor gelovigen, ook als die persoon in de Schrift staat.

Na enig zoekwerk kwam ik op deze website, waarop wordt aangegeven dat het een project is van The Western Wall Heritage Foundation, 'connecting the Roman Cardo road exposed over a decade ago at the Western Wall Heritage Center with the findings uncovered under Strauss House in the Western Wall Tunnels.'
Sowieso is dat plein en al helemaal die bouwplaats echt veel te klein voor een derde tempel. Alleen al voor het deel waar het brandofferaltaar en de grote wasbekken staan heb je dat hele plein nodig, omdat er flink veel ruimte nodig is om vooral op hoogfeesten de vele offerdieren ordentelijk te slachten en te offeren. Daaromheen komt dan nog het Heilige, het Heilige der heiligen, de verschillende voorhoven waaronder die voor de heidenen en de vele vertrekken voor de priesters, levieten, ordebewakers, tempelschatten, offergereedschappen en tempelbijeenkomsten naast de offerdiensten.

Begrippen kunnen soms verschillende betekenissen hebben, die wellicht aan elkaar verwant zijn, maar niet precies overeenkomen. In de mathematische logica zeggen we dat een verzameling uitspraken consistent is als we er geen logische tegenspraak uit kunnen afleiden. Vanuit dat oogpunt heeft Robert wel degelijk gelijk dat reïncarnatie consistent is met de wetenschap.
Wat de meest eerlijke en realistische levensbeschouwing is, zou ik niet kunnen zeggen en neig erg naar een antwoord zoals Robert. Ik zou wellicht zelfs verder willen gaan. De vraagstelling is namelijk nogal vaag en vereist een levensbeschouwing om te bepalen wat "eerlijk" is en wat "realistisch" is. Je kan stellen dat "eerlijk" "consistent" in de wiskundige zin betekent, en "realistisch" "wetenschappelijk", maar uiteindelijk kan wetenschap niet aantonen dat zijzelf correct is, en is het een mysterie waar de wetten van de logica vandaan komen. We zijn tot de wetten van de logica gekomen door empirische ervaring en het is ook duidelijk binnen de wiskunde dat verschillende situaties andere logische wetten nodig hebben(*), maar dat maakt alles erg vrijblijvend. Iemand kan in alle oprechtheid besluiten dat men andere logische wetten moet hanteren en zie hem/haar maar te overtuigen dat dat onredelijk is, zeker als hij/zij ook nog eens empirische ervaringen en de wetenschap die daaruit voortvloeit afwijst. Hij/zij zal beweren eerlijk en realitisch te zijn en wellicht is dat zelfs correct vanuit zijn/haar oogpunt. Vanuit het oogpunt van iemand die met "eerlijk en realistisch" als "consistent en wetenschappelijk" interpreteert is dit natuurlijk incorrect, maar hoe bewijzen we dat dit de juiste interpretatie is?
Maar laten we van de "consistent en wetenschappelijk" interpretatie uitgaan. Ik probeer zelf zo rationeel mogelijk te leven en te denken en hang een wetenschappelijk wereldbeeld aan. Ik geloof dat veel elementen uit andere levenbeschouwingen niet wetenschappelijk aan te tonen noch te ontkrachten zijn. De ratio kan er weinig over zeggen, dus blijft er het gevoel over. Ik heb over die zaken niet tot nauwelijks gevoelens, dus ik hecht er geen geloof aan. Mensen die net zoals ik met een wetenschappelijk wereldbeeld starten en over die zaken een ander gevoel hebben en er dus wel in geloven, vind ik niet onredelijker dan ik ben. In feite zijn er bepaalde christenen waarmee ik me sterker verwant voel dan sommige atheïsten, ook al geloof ik niet in God. Sommige atheïsten geloven dat alles wat buiten de wetenschap valt bewijsbaar onwaar is. Dat is in mijn ogen juist onredelijk. Voor mij is het pad waarop men tot een conclusie komt, belangrijker dan de conclusie zelf.
 
(*) Zo is er bijvoorbeeld de intuitionistische logica waarin de wet dat een uitspraak A of waar of niet waar is niet langer geldig is. Deze vorm van logica is noodzakelijk om de correctheid van computerprogramma's te controleren. Om het nog erger te maken, er zelfs paraconsistente logica, waarin men logische tegenspraken toestaat.

De meest eerlijke levensbeschouwing is degene die consistent in zichzelf en met de wetenschappelijke feiten is. En daar zijn er meerdere van. We kunnen dus niet honderd procent zeker weten welke het meest volledig waar zou zijn, maar wel wat niet waar kan zijn.

Is er geen kerk in de buurt waar je heen kan, met eventueel een jeugdvereniging, -koor of iets dergelijks?

Deze scene komt uit de film Gangs of New York (aanrader!) en komt altijd weer in mijn geest bij dit soort discussies. Even voor de context: je ziet hier twee bendeleiders en een rijke familie in gebed.
De bendeleiders, de ene in Amerika geboren en de andere stammend van Ierse immigranten, staan op het punt een vete tegen elkaar uit te vechten in het 19de eeuwse New York voor een eigen plek in de stad, waar bendes de dienst uitmaakten en voor veiligheid en zekerheid zorgden bij gebrek aan een serieuze rechtsorde.
De rijke familie staat op het punt aangevallen te worden door een horde boze, arme mensen, omdat de rijke mensen de dienstplicht kunnen afkopen die net is ingesteld.

De gebeden verschillen nogal van elkaar. De bendeleden bidden om wraak en vergelding, de rijke familie dankt God voor zijn liefde en genade. En wij als rijke westerlingen, wel, wij hebben toch ook meer feeling met die rijke familie en haar gebed. Wij zouden bepaald niet zo snel bidden zoals die bendeleden doen en die bendeleden wellicht erop aankijken.
Maar toch wringt het wel. Als rijke, geprivileerde familie heb je natuurlijk veel meer belang bij een God die níét vergeldt en die géén rechtvaardigheid beoefend. Terwijl er zoveel mensen vertrapt, uitgebuit en vervolgd worden. Het is gemakkelijk om God voor zijn liefde en genade te danken als je je oog afkeert van hoe jouw rijkdom verworven is.
Die vertrapte mensen zijn echter als die bendeleiders, omdat zij geen andere wereld kennen dan die van geweld, onderdrukking en moord. Zou God hun gebeden dan niet verhoren, ook als zij wellicht zelf de strijd aangaan tegen het geweld?
Misschien handelen zij dan ook niet altijd uit zuivere motieven en kunnen zij te ver gaan in hun strijd en zucht naar macht, net als die bendeleiders, maar zijn wij dan wél altijd zuiver en oprecht?
Eerlijk gezegd heb ik niet zo veel moeite met dat geweld in de Bijbel. Natuurlijk, het is erg, het zal nooit het laatste woord hebben en je moet dat theologisch daarom zorgvuldig duiden; je linkte al een prima artikel daarover.
Maar geweld is wel iets wat gewoon bij ons hoort. En geweld op zichzelf is goed noch kwaad; je kunt er goede en slechte dingen mee doen. Het is een kracht die wij van God gekregen hebben om het onrecht mee te bestrijden en om hen te bevrijden die meedogenloos onderdrukt worden. Op een dag zal dat niet meer nodig zijn, maar tot die tijd nog wel.
Als we over God enkel in menselijke termen kunnen spreken en we belijden dat God altijd méér is dan wij ons kunnen voorstellen, dan moeten we ook erkennen dat menselijke termen als vergelding, rechtvaardiging en geweld net zo goed bij God horen. God is liefde, maar niet lief. God is goed, maar niet weekhartig. God is toegankelijk, maar niet vrijblijvend.
God is in zekere zin gevaarlijk, want Hij is als een verterend vuur dat alle onrecht in je wegbrandt. En wat blijft er dan nog over?
Natuurlijk mogen we niet zomaar naar de wapens grijpen en ook in het OT zie je vooral dat de gelovigen er bidden dat God zelf de onderdrukkers en geweldenaars vergeldt. En dat mogen en soms moeten wij ook doen.
Wij mogen bidden dat God recht zal doen aan hen die zoveel te lijden hebben aan onze hebzucht, dat Hij het kwaad zal bestraffen, ook als dat óns meer zal kosten dan ons lief is, en dat Hij het zwaard der gerechtigheid toch ook met genade zal hanteren.
Misschien niet de meest aangename gebeden en ook hier blijft (theologische) zorgvuldigheid van belang, maar misschien voorkomen we daarmee wel wat die rijke familie op het punt staat te overkomen in die scène (en waar je nog net iets van te zien krijgt).

Het dagboek van Anne Frank gaat ook sec alleen over de belevenissen van Anne Frank in het Achterhuis en niet over de rest van de oorlog. Toch zien heel veel mensen in haar verhaal een verhaal over álle ellende van de oorlog en is zij een heel belangrijk symbool daarvan geworden. Juist omdat haar verhaal zo concreet is, wordt het een universeel verhaal.
Mij lijkt het dat het met de Schrift precies zo is. Natuurlijk verhaalt zij vrijwel uitsluitend over de heilsgeschiedenis van Israël, maar in die geschiedenis herkennen we toch veel van onszelf en van Gods voorzienigheid. Alleen al in de Psalmen herkennen we de vele religieuze ervaringen en gebeden die wij ook dag aan dag beleven en bidden.
Het aardige van de Schrift is dan ook de opbouw: eerst verhaalt zij over de hele schepping, daarna concentreert zij zich op één mensenpaar, daarna op één familie, daarna één geslacht en daarna één volk, om daarna te profeteren dat heel de wereld God zal aanbidden.
Om daarna plotseling weer op één Persoon gericht te zijn, daarna de apostelen en leerlingen, daarna de kerk in Jeruzalem, daarna de kerk in Samaria en omringende heidense streken en tenslotte de wereld via wereldsteden in het Romeinse en Griekse rijk. En wie weet hoe het zich verder nog zal uitstrekken?

Zou best kunnen hoor, maar als iemand alles wat jij zegt constant zo negatief mogelijk opvat en verder invult, ook als je steeds uitlegt wat je werkelijk bedoeld of als je goede intentie gewoon duidelijk uit je spreken blijkt, dan acht ik dat wel trollgedrag. Want dan ben je bewust niet aan het luisteren.
En misschien dat ze dat nu niet meer of veel minder doet, maar Sylvana Simons heeft/had die neiging nog weleens. Veel irritatie jegens haar komt dan ook daar vandaan, want in veel dingen zijn mensen het best wel met haar eens en met haar charisma heeft ze dergelijk gedrag ook helemaal niet nodig.
Er werd eens een documentaire over haar uitgezonden op televisie, waarin dergelijk trollgedrag enkele malen van haar getoond werd, ook tegen mensen die het grotendeels gewoon met haar eens waren. Bij elke kleine verspreking liet ze hen verbaal alle hoeken van de kamer zien, zonder enige navraag. Zo kom je natuurlijk nooit in gesprek en ze is volgens mij slim en ervaren genoeg om dat echt wel te weten.
Nou ja, 'woke' is wel een echt bestaand woord, met veel oudere papieren dan de pejoratieve betekenis die bepaalde groeperingen inderdaad de laatste decennia eraan verlenen. Het betekent dat je 'wakker bent', dat je scherp oog hebt voor discriminatie en achterstelling jegens minderheidsgroeperingen in de samenleving.
Het zou jammer zijn als die oorspronkelijke betekenis verloren zou gaan, want een dergelijk bewustzijn hoeft mijns inziens absoluut niet verkeerd te zijn. Maar daar hebben woke-mensen zelf natuurlijk ook een hand in, bijvoorbeeld door niet alles te willen onderwerpen aan een veel te scrupeleuze (zelf)censuur, politieke correctheid en positieve discriminatie.
Ik heb ook het idee dat de meeste woke-mensen helemaal niet zo scrupuleus zijn, maar dat zij worden overschreeuwd door twitteraars en actievoerders die vooral aandacht proberen te genereren. Net zoals in het rechtse spectrum je bepaald niet alleen maar radicale PVV-ers en FVD-ers vindt.

Zelf maak ik onderscheid tussen 'wokisten' of 'wokers' en woketrolls. Wokisten zijn actievoerders die oprecht willen opkomen voor een inclusievere samenleving en die daartoe discriminatie en achterstelling van verschillende bevolkingsgroepen willen tegengaan. Ze kunnen soms weliswaar vervelend en te overdreven zijn, maar ze staan open voor discussie en hebben vaak helemaal geen slechte standpunten.
Woketrolls zijn echter enkel welbewust aan het stoken en verdeeldheid aan het zaaien, om aandacht te genereren. Net zoals reguliere trolls op internet dus. Deze trolls moet je dan ook zo weinig mogelijk aandacht geven.
Een bekende truuk van woketrolls is om in discussies een lichte verspreking of faux pas zo zwaar mogelijk aan te zetten en degene die de fout maakte meteen te beschuldigen van allerlei zogenaamd onbewuste zeer negatieve motieven. Vooral het woordje 'onbewust' is daarbij erg handig, want hoe kun je daar nou je tegen verweren?
Ook verdraaien ze consequent op soms de meest bizarre, vergezochte wijze je woorden in jouw nadeel en weigeren ze echt naar tegenargumenten te luisteren. Bij hen kun je het enkel fout doen, of niet goed genoeg. 'Ik hou niet zo van katten.' 'O, dus alle katten moeten dood, jij barbaarse, antifeministische dierenbeul?' Dat niveau dus.
Laat me het verschil illustreren met enkele voorbeelden. Zo kan een veganist oprecht uit nobele doelstellingen respectvol de discussie over dierlijke consumptie aangaan, redelijke argumenten inbrengen en op juiste wijze ingaan op tegenargumenten. Zodat ook na een felle discussie de veganist en de opponent nog door één deur kunnen en overeenkomsten kunnen zien in elkaars leefwijzen.
Vegatrolls daarintegen zullen je direct beschuldigen van dierenmoord, halen er vaak ook meteen allerlei andere ongerelateerde kwesties erbij waar jij dan ook aan zou meewerken, en zullen je ook fel blijven bestrijden als je zegt dat je het grotendeels met hen eens bent, maar niet exact het juiste, gespecialiseerde vegan-jargon gebruikt.
Zo hoorde ik ook van iemand die een Facebook-vriendin had, die vond dat blanke mensen per definitie niet konden worden gediscrimineerd. Een ieder die het waagde een kritische vraag te stellen of een blanke minderheidsgroepering die wél daarmee te maken had inbracht, werd direct geblokkeerd.
Zo iemand is dus duidelijk aan het trollen en doet hiermee de zaak en ook zichzelf absoluut geen goed. Want natuurlijk zijn er ook blanke mensen die met discriminatie te maken hebben, zoals lhbt-ers, vrouwen, dikke mensen, psychiatrische patiënten, noem maar op. En dat weet zo iemand heus wel, daar hoef je helemaal niet zo lang over na te denken. Ze kiest er dus bewust voor om zo dwaas te handelen.
Met een gewone wokist kun je dus interessante, stevig kritische discussies hebben over de samenleving, haar verschillende machtsstructuren en het ontstaan van discriminatie. Maar een woketroll zuigt je energiebalk helemaal leeg, geeft jou daarvan de schuld en draagt dus helemaal niets bij aan welke verbetering dan ook.

Ligt eraan of de wind van binnen of van buiten komt. Wanneer het binnen waait, heeft de wind natuurlijk alsnog vrij spel, zeker in een grote kerk. Zet je de ramen en deuren (tegen elkaar) open, dan kan de wind zelfs nog naar buiten en weer naar binnen.
Plotseling kwam uit de hemel een gedruis alsof er een hevige wind opstak en heel het huis waar zij gezeten waren, was er vol van.
-Handelingen 2,2, WV75
Daarbij kunnen, om in dezelfde symboliek te blijven spreken, kerkmuren ook beschermen tegen kwade winden van buiten.
Wie vertoeft in de schuilplaats des Allerhoogsten, vernacht in de schaduw van de Almachtige  en zegt tot de Heer: 'mijn toevlucht, mijn sterkte, mijn God op wie ik mij verlaat.'
Want Hij is het die u bewaart voor de strik van de vogelvanger, bewaart voor de gruwelijke pest.
Met zijn wieken zal Hij u dekken, gij vindt onder zijn vleugelen toevlucht. Een schild, een rondas is zijn trouw.
-Psalm 91,1-4

Ik bepaal zelf hoe en wanneer ik aan welke discussie deelneem en wanneer (weer) niet. Mij er op die manier bij willen betrekken, op een ook nog niet al te positieve toon jegens mij, geeft geen pas.

Nou, dan geef jij toch het mooie voorbeeld van hoe het wél kan? 👍 Laat je dankbaarheid nooit verslappen, alleen omdat anderen misschien niet precies net zoals jij zouden doen. Wees dan liever ook extra dankbaar voor en namens hèn.
Daarbij denken veel mensen volgens wel degelijk dan ook terug aan het nieuwe jaar en blikken ze vooruit. Op televisie zie je ook veel jaaroverzichten en de befaamde oudejaarsconferences, veel oudejaarstoespraken in veel organisaties worden gehouden en het maken van goede voornemens wordt ook nog steeds gedaan. Dus het valt echt wel mee allemaal.

Het nadeel van enkel grote vuurwerkshows en een totaalverbod op zelf vuurwerk afsteken, is dat daarmee de sfeer van Oudejaarsavond wel veranderd. Het zowel thuis als op straat vieren verdwijnt dan onvermijdelijk, omdat men dan óf de hele avond op straat is bij een evenement, óf de hele avond thuis, daar in de wijk immers dan niets meer te doen zou zijn.
Het bijzondere van de traditionele Oudejaarsavond is echter nu juist dat het het enige, nationale straatfeest is dat wij in Nederland kennen. Nadat je thuis een gezellige avond hebt gehad, ga je na het aftellen de straat op om je buren een gelukkig nieuwjaar te wensen en deze in te luiden met feestelijk vuurwerk.
Ook is het zo dat bij een vuurwerkverbod er wéér een verworvenheid wordt overgenomen door grote, professionele partijen en we als gewone burgers bij wéér een stukje cultuur afhankelijk worden van wat zij ons tegen welke prijs willen bieden. We verliezen dus wel weer een stukje vrijheid, onafhankelijkheid.
Dat klinkt misschien wat dramatisch bij een eenvoudige oudejaarstraditie, maar we zien dat wel bij veel andere dingen keer op keer gebeuren. Denk alleen al aan het internet, dat in de jaren negentig veel kleinschaliger, kleurrijker en uiteindelijk ook vrijer was. Zonder social mediaplatforms die steeds meer bepalen wat je nog mag posten en hoe dat eruit moet zien.
Als we dan een vuurwerkverbod willen instellen, moet er mijns inziens daarom wel een volwaardig alternatief zijn, dat ons nog steeds de straten op laat trekken. Een alternatief dat dan een stuk minder gevaarlijk is, want ik begrijp de argumenten voor een vuurwerkverbod heus wel. Er moet wel gewoon nog chaos en herrie kunnen worden gemaakt na twaalf uur, met alles wat je hebt, en de lucht mag best gevuld worden met licht en kleur. We moeten de boze geesten wel effectief blijven verjagen.
Meppen op pannen, percussie op grote trommels, de dan nog steeds toegestane voetzoekers en fonteinen, luidende kerkklokken, serene wensballonnen en -lampionnen, toeterende auto's, schepen, bazuinen en gashoorns, rondvliegende drones met lichtjes, veilige vreugdevuren op open terrein, het carbidschieten donderend op de achtergrond, overal muziek schallend uit de ramen en van rondtrekkende dweilorkesten, de aanvullende grote vuurwerkshows overal, noem maar op.
We moeten denk ik niet te braaf willen zijn. Een beetje herrie en anarchie hoort toch ook bij het leven en de leukste tradities hebben nu juist een element van gezond gevaar in zich.
Maar waarschijnlijk zullen er dan ook wel keurige, brave, maatschappelijk verantwoorde partijen zijn die dat dan ook allemaal zouden willen verbieden of voldoende beperken om de lol er voldoende vanaf te halen, want er zou maar eens iets gebeuren... Zo is er ook al gedoe over die wensballonnen, die daadwerkelijk een bescheiden trend geworden zijn.
Dat maakt het allemaal zo dubbel soms; de vele goeden moeten altijd weer lijden onder de paar relschoppers en het beetje vrije avontuur en creativiteit dat we hier en daar nog hebben verdwijnt zo steeds meer uit onze samenleving omwille van hen die alles maar veilig en controleerbaar willen houden.
Ik vind vuurwerk geweldig (hoewel ik het zelf niet afsteek), vooral juist ook het chaotische, amateuristische geknal in de wijken, maar snap de argumenten voor een verbod wel, vind geweld en vandalisme met vuurwerk een absolute schande en hoop natuurlijk zelf nooit deel van het argument te worden.
Ik zou het gewoon heel jammer vinden als het na twaalf uur stil zou zijn op straat en ik afhankelijk zou zijn van een groot, commercieel evenement om nog vuurwerk te kunnen zien, na zo'n beetje de hele avond er hebben moeten rondhangen om een mooie plaats te behouden. Terwijl ik dan liever alleen of met mijn naasten thuis zou zijn met allerlei lekkers en een paar goede televisieprogramma's of films, aftellend naar het nieuwe jaar.