Desid

Het gaat niet over het woord 'en', maar of je na 'en' weer 'van' herhaalt. ἐπιφάνειαν τῆς δόξης τοῦ μεγάλου θεοῦ καὶ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ Dit kun je op twee manieren vertalen: 1. Je overweegt dat 'god en redder' in de tijd van schrijven vaak in één adem werden genoemd, en dat als de schrijver echt wilde onderscheiden tussen personen wel opnieuw het lidwoord had gebruikt. Dan vertaal je "van onze grote God en redder Jezus Christus". 2. Je overweegt dat herhaling van het lidwoord voor 'redder' niet per se noodzakelijk is in het Grieks om twee personen te onderscheiden.

Ah, jij hebt natuurlijk de wijsheid in pacht. Sorry, vergeef me. En weer hetzelfde riedeltje zonder maar enige onderbouwing.

Er bestaat niet zoiets als 'het originele materiaal'. Dat is een klein fictietje in jouw hoofd. Want gevraagd naar hoe je weet dat jouw selectie het originele materiaal is, kom je niet verder dan luchtfietserij. Je kent niet eens Grieks en Aramees. En dan jezelf 'zendeling' noemen, bespottelijk.

"het Tomasevangelie" Grappig weer die irrationele dubbele maat. De canonieke evangeliën kun je niet vertrouwen, dit en dat, maar het Tomasevangelie (waarvoor de vroegste aanwijzing rond 200 is) wordt kritiekloos heel vroeg geplaatst.

Ok, dus wat de wetenschap zegt is voor jou niet interessant? Waarom wijkt jouw visie zo sterk af van de meeste historici? "meer weten we niet van hem": het lijkt me dat het erg waarschijnlijk is dat Jezus een apocalyptische prediker was, dat hij dingen deed die gezien werden als wonderen, en dat sommigen geloofden dat hij de zoon van David was, om maar een paar dingen te noemen. "voor de meeste wonderlijke verhalen...": allicht, maar de vraag is natuurlijk waarom er geen enkel wonder wordt verteld over Johannes de Doper bijvoorbeeld, of andere figuren die erop lijken. Er moet dus al

Door jouw ongeloof verdwijnen de vele genezers uit de oudheid echt niet uit de geschiedenisboeken hoor. Nee, ik zeg niet dat het afhangt van de evangeliën of iets waarschijnlijk is of niet. Volgens de hypothese die ik volg, is er naast Marcus nog het Q-materiaal, en de stof die eigen is aan Matteüs en Lucas (en vermoedelijk niet allemaal door de schrijvers verzonnen is), Handelingen, en het evangelie volgens Johannes, dat een aantal geheel eigen genezingsverhalen heeft. Deze bronnen maken gebruik van een veel bredere overlevering dan Marcus alleen. Ook vinden we het bij Josephus,

Dat is wel mogelijk hoor, als je slim genoeg bent om alle voetangels en klemmen te ontwijken zonder de geschiedenis zoals we die kennen door andere bronnen geweld aan te doen. Er zijn immers heel veel 'gaten' in onze kennis van de geschiedenis. Het probleem blijft dan natuurlijk dat je een theorie van de gaten maakt (het is niet onmogelijk, dus het is zo). Dat is niet sterk. Een interessante visie is die van het vierde evangelie. Joh. 7:40 Onder het volk waren er die bij het horen van deze woorden zeiden: ‘Dit is werkelijk de profeet.’ 41 Sommigen beweerden: ‘Hij is de Messias.’ Maar

Dat komt door je gebrek aan kennis. Er zijn vele voorbeelden uit de oudheid (en ook in het heden) van succesvolle genezers, die in de ogen van de mensen over bijzondere krachten beschikken. In de evangeliën komen zoveel verschillende soorten gegevens hierover voor (genezingsverhalen, strijdgesprekken, aforismen, etc.) dat het erg waarschijnlijk is dat dit de historische situatie reflecteert. Dat wil niet zeggen dat alle genezingsverhalen historisch zijn of dat er geen legendevorming heeft plaatsgevonden in dit opzicht. Niet per se. Neem bijvoorbeeld Jan Zijlstra. Hij voert genez

Dit is wel wat simplistisch weergegeven. Het lijdt bijvoorbeeld weinig twijfel dat Jezus bekend stond als een genezer, dus daar zal wel aanleiding voor geweest zijn. Dat is nog wat anders dan aannemen dat er een goddelijke factor aan het werk is. Historici vinden inderdaad dat de Jezus zoals getekend in de Bijbel niet overeenkomt met de historische werkelijkheid. Daarbij gebruiken zij inderdaad vaak het woord "mythisch", maar wel in een andere betekenis dan in het dagelijkse spraakgebruik. De Bijbelse geschiedenis is "mythisch" in de zin dat goddelijke factoren worden voorgesteld als een

Holocaust, Alexander: er is verschil tussen methodische twijfel en scepsis zonder methode. Met het eerste bedoel ik de vraag: hoe weten we dit eigenlijk? Met het tweede vanuit een bepaalde ideologie overal kritiek op hebben zonder een consistente methode. Dus je kunt de Holocaust in twijfel trekken met de vraag: hoe weten we dat? Natuurlijk slaan historici deze vraag meestal over, omdat voordat je de vraag hebt uitgesproken al duidelijk is dat er een overdaad aan bewijs is (het is natuurlijk wel heel nuttig de verschillende soorten bewijs te beschrijven). Anders is het met bepaalde onderdelen,

Dit is een onjuiste voorstelling van zaken. Je moet niet beginnen met vragen of er een goede reden is iets in twijfel te trekken, maar bij historisch onderzoek moet er een goede reden zijn iets niet in twijfel te trekken. Historici betwijfelen de geboorteverhalen van Augustus, en van Alexander de Grote, en van Apollonius van Tyana, en dus ook die van Jezus. Als je de methode bij Jezus afwijst, dan wijs je eigenlijk alle historisch onderzoek af. Het gaat er bij gewoon historisch onderzoek ook niet om een bepaalde schrijver onbetrouwbaar te maken. Eigenlijk is het altijd het geval dat een s

Nee, want Lendering zou nooit zoiets doms zeggen, dat de synoptische evangeliën onafhankelijk van elkaar zijn. Dus graag bewijs. Misschien, misschien. Beargumenteer maar, aan de hand van de bronnen, dat dit scenario waarschijnlijker is dat de wetenschappelijke consensus. Nee dit blijkt uit voorchristelijke bronnen. Je hebt gelijk dat de tegenpartij in Galatia niet direct met Jakobus in verband wordt gebracht, omdat Paulus zegt een overeenkomst met Jakobus te hebben, maar Paulus schetst wel analoge situatie met de vroegere 'Jakobuspartij', de 'Judaï

Neem me niet kwalijk als ik gewoon benoem waar jouw redeneringen de fout ingaan. Het lijkt me sterk zijn dat Lendering dit gezegd heeft, dat er drie onafhankelijke evangeliën zijn. Kun je dat aantonen met een citaat of iets dergelijks? Je conclusie dat je dus niet zeker kan weten of Jezus gekruisigd is, is een non sequitur. Ten eerste weten we niets helemaal zeker, en ten tweede zijn er nog veel meer overwegingen bij te betrekken. 1. Welk idee? Dat van sterven voor anderen? Maar dat staat hier helemaal niet ter discussie. Het gaat hier om de combinatie Davidische me

Wetenschappers trekken altijd alles in twijfel. Het doel daarvan is via kritische methoden te komen tot een reconstructie van hoe het verleden geweest is of zou kunnen zijn geweest. De bedoeling is niet 'aantonen dat bron x onjuist is', want we gaan er al van uit dat geen enkele bron de werkelijkheid überhaupt goed weer kan geven.

Bedenk dan wel dat dit ook geldt voor alle geschiedenis. Wat is het nut van het kritisch bestuderen van de WO2? Wat is het nut van het kritisch bestuderen van de reformatie? Wat is het nut van het kritisch bestuderen van de oorsprong van de islam? Het kan natuurlijk niet zo zijn dat we opeens een uitzondering gaan maken voor de oorsprong van het christendom. Het gaat er ook niet om aan te tonen dat de Bijbel niet klopt (de houding van internet-atheïsten die je hier veelal tegenkomt heeft weinig te maken met geschiedbeoefening, eerder met ideologisch zelotisme), maar om het historisch

Ik heb verwezen naar het waarin op velerlei wijzen en velerlei manieren zaken die in het evangelie volgens Lucas voorkomen, als historisch waarschijnlijk worden beoordeeld. Daaruit volgt noodzakelijk, dat Lucas gebruik heeft gemaakt van overleveringen van ooggetuigen. Als je dat wilt tegenspreken, zul je moeten aantonen dat de werkwijze van de auteurs van dit Handbook niet deugt.

Nee dat is het niet. Misschien moet je nog eens een lesje logica gaan volgen. Jij vroeg naar het onderzoek waarop ik mij baseerde. Ik geef daar antwoord op, en noteer daar terecht bij dat dit onderzoek representatief is voor het wetenschappelijke onderzoek, omdat in het genoemde Handbook vrijwel alle mensen publiceren die hierover al op het hoogste wetenschappelijk niveau hadden gepubliceerd. Zeg ik dat ze daarom gelijk hebben? Nee. Maar kennelijk veroorzaakt dit kortsluiting in je hoofd. Dat kan ik niet helpen. Maar verwijt mij dan geen drogredenen. Ik ken dat artikel i

Nee ik heb uitgelegd hoe ik 'top' gebruik. Zou je die uitleg willen hanteren a.u.b. Jij vroeg naar het onderzoek waarop ik mij baseerde. Ik heb je naar het genoemde Handbook verwezen, met de opmerking daarbij dat dit geschreven is door een breed palet van wetenschappers uit de top van het veld, met andere woorden dat het min of meer representatief is voor de stand van het onderzoek. Nee hoor dit is volslagen onjuist. Als dat je indruk is, dan moet je toch echt wat aan je leesvaardigheden gaan doen. Laten we bij het begin beginnen. Uit diverse vr

Wat een slappe reactie. In elk vakgebied heb je een aantal toptijdschriften en een aantal wetenschappers die belangrijke publicaties hebben geschreven en die meestal aan een topuniversiteit zitten. Dat kun je meten aan allerlei rankings. Als je daaraan niet de overheersende opvattingen in een vakgebied kan meten, waaraan dan wel. Ik verwijs naar het Handbook omdat daarin een keur van wetenschappers een up-to-date overzicht geven over vrijwel alle aspecten van het onderzoek naar Jezus. Nee hoor, dat zijn een breed geaccepteerde aspecten, door zowel nieuwtestamentici, oudhistorici,

Het blijkt uit zo ongeveer elk wetenschappelijk Jezus-boek. Bijvoorbeeld uit de vierdelige Handbook for the Study of the Historical Jesus van uitgeverij Brill, om maar wat te noemen. In nagenoeg alle studies op dit vlak in topseries, toptijdschriften en door topwetenschappers (ik ken eerlijk gezegd geen uitzonderingen in de wereldtop die iets anders zeggen) komt men tot de bevinding dat Jezus o.a. het koninkrijk van God predikte, gelijkenissen vertelde, exorcismen deed, en gekruisigd werd. Aangezien Lucas dergelijke zaken vermeldt, volgt daaruit dat hij overleveringen van ooggetuigen gebruikt

Lucas zegt met zoveel woorden dat hij gebruik heeft gemaakt van overleveringen die van ooggetuigen stammen. Uit historisch onderzoek blijkt dat hij dit inderdaad gedaan heeft. Dat hij daarnaast bijvoorbeeld het OT gebruikt heeft om verhalen vorm te geven (niet per se geheel te verzinnen), is geheel in lijn met de mores van de antieke geschiedschrijving. Dat laatste is niet bedoeld als excuus voor eventuele gebrekkigheden vanuit modern historisch oogpunt, maar laat wel zien dat het véél en véél te kort door de bocht is Lucas kwaadwilligheid te verwijten. Dus nee, Lucas liegt niet. Hij heef

Nee je haalt steeds dingen door elkaar. Je moet onderscheiden tussen (a) de bedoeling van de auteur en (b) of het klopt wat de auteur zegt. Jij redeneert: het klopt niet dus is de auteur een vuile bedrieger. Maar dat is natuurlijk niet het geval, want in de meeste gevallen als een auteur die een historisch verhaal schrijft zich vergist, doet hij dat niet met opzet. Dus in jouw wereldbeeld is iedereen die niet 100% van de tijd verifieerbare waarheid spreekt een leugenaar? Lekker fundamentalistisch wereldbeeld. Terzijde. Lucas claimt slechts overleveringen te gebruiken die van

Deze gedachte vind je dan ook nauwelijks buiten het protestantisme. Eens. Dat is uiteraard achteraf bedacht.

Omdat het een principe is van de literatuurwetenschap dat je leest vanuit het principle of charity. Ofwel, je gaat ervan uit dat een schrijver een coherent verhaal vertelt met oprechte bedoelingen, tot het punt waarop dat niet meer is vol te houden. Het is ook een feit dat er veel meer mensen domweg feitelijk onjuiste opvattingen erop nahouden zonder slechte intenties, dan dat er mensen zijn die met opzet feiten verdraaien. Dus is het bij voorbaat onwaarschijnlijker dat de schrijvers van de evangelieverhalen 'liegen voor hun geloof'. Je moet namelijk hen aan dezelfde standaard houden

Nee. Het lijkt me namelijk geen goede verklaring voor het ontstaan, dat een auteur denkt: "Kom, laat ik eens een verhaal opzettelijk verzinnen en opschrijven alsof het echt gebeurd is." Men geloofde echt dat bijv. gebeurtenissen rond de geboorte de latere grootheid van iemand al voorafschaduwde. Dus nam men aan dat het voor hun held ook zo moest zijn geweest. Nee dit begrijp je verkeerd. Het was voor hun een soort uitgangspunt dat Christus de profetieën had vervuld, en dit werkten ze uit in concrete verhalen. Klopt. Ik denk dat je niet helemaal begrijpt wa