Robert Frans

Dat betwijfel ik, dat atheïsten dat niet zouden kunnen. Als je gewoon een groep atheïstische wetenschappers neemt in de bijbelse talen, dan kun je denk ik al een eind komen. Dan ga je gewoon simpelweg vertalen. Misschien is het dan ook goed als er atheïsten in de groep zitten met voldoende kennis over de bijbelse culturen destijds, om zo teksten beter te kunnen duiden in de context waarin ze zijn ontstaan. De groep is dan denk ik het beste zo gemêleerd mogelijk qua opvattingen omtrent filosofie en levensbeschouwing.

Ik zou weleens het resultaat willen zien als een groep atheïsten, op professioneel niveau onderlegd in de bijbelse talen, serieus een bijbelvertaling zou maken, zonder rekening te hoeven houden met de bijbelse religies. "De Atheïstische Bijbel", zeg maar. Zou het resultaat dan wezenlijk anders zijn dan bij een christelijke of joodse bijbel? Ik zou daar oprecht benieuwd naar zijn. Of is zoiets al eens gedaan?

Sorry, kon het niet laten, ben al weer weg hier.

Kerst wordt vandaag de dag uitsluitend als een christelijk of seculier feest gevierd. Het heeft dus allang niet meer met Wodan en consorten van doen. In die zin kan het daarom geen afgoderij zijn, tenzij je de vraatzucht rond deze dagen als afgoderij ziet. Maar dat is weer een andere discussie.

Klopt. Er is dan ook verschil tussen het hebben van een mystieke ervaring en het leven als een mysticus. Een mystieke ervaring is iets wat je overkomt, een mystieke levenswijze is een staat van zijn, dat dieper gaat dan (zintuigelijke) ervaringen alleen en waarbij mystieke ervaringen niet het doel an sich zijn. Een BDE maakt je dus nog geen mysticus, maar kan je wel helpen in het verdiepen daarin, mits je daar moeite voor wil doen. Net zoals het genieten van muziek je nog geen muzikant maakt; daarvoor moet je leren zingen of spelen. Het zijn hallucinaties inderdaad, maar ik denk wel

"Mystiek" staat echter niet gelijk aan "onverklaarbaar." Ook dat is een denkfout. Ongetwijfeld kun je mystieke ervaringen op biologische, technische wijze omschrijven. Stofjes in de hersenen, dat soort dingen. Net zoals je muziek ook kunt verklaren aan de hand van geluidsgolven, technische aspecten van zang en muziekinstrumenten, etc. Maar met zo'n technische omschrijving raak je nog niet de kern van muziek, maar slechts de voorwaarden om muziek te maken en te horen. En daarmee raak je ook niet de kern van de mystiek. Het westerse dogma "iets is niet meer dan dat" is leuk voor de wetenscha

Dat klopt en we kunnen BDE's gelukkig ook steeds beter onderzoeken. Ik doelde dan ook enkel op haar ervaringen van "dood en verrijzenis." Ik ga er ook vanuit dat zij niet werkelijk dood is geweest, maar wel dat haar leven mogelijk zodanig aan een zijden draadje heeft gehangen, dat ze dat dus echt als dood ervaarde. Mystieke ervaringen, veroorzaakt door BDE's of niet, kunnen buitengewoon intens en allesomvattend zijn. Ze kunnen iemands leven totaal op de kop zetten; je leest en hoort ook weleens verhalen van mensen die na zo'n (BD-)ervaring veranderen in karakter en hun leven omgooien.

Wat er aan de hand is, is dat zij een absoluut overweldigende ervaring heeft gehad, zo intens dat zij dood leek, maar toch leefde, en die je misschien als mystiek zou kunnen beschouwen. Of het nu wel of geen BDE was, dat zal die ervaring niet meer of minder waar maken. Tenzij ze natuurlijk ronduit zit te liegen daar, maar dat is niet iets waar ik zonder meer vanuit ga. Meer mensen hebben immers dergelijke ervaringen gehad, ook zonder BDE, dus wat zij aan ervaringen omschrijft is mijns inziens helemaal niet zo ongeloofwaardig. De duiding ervan kan geloofwaardig of ongeloofwaardig zijn, dat

Zonder iets over BDE's an sich te willen zeggen, kan ik me voorstellen dat het ook érg moeilijk is om een dergelijke (mystieke) ervaring te omschrijven, zéker als je daarvoor niet een meer systematische, uitgebreide taal kent, zoals verschillende mystieke godsdiensten en levensbeschouwingen die bieden. Volgens mij doet deze vrouw oprecht haar best om het toch een beetje invoelbaar te maken voor hen die een dergelijke ervaring nooit gekend hebben, maar moet je waarschijnlijk wel echt zelf dit meegemaakt hebben om concrete inhoud aan haar woorden te kunnen geven. Misschien ligt daarin ook

Vroeg in de geschiedenis dus. En je gebruikt terecht al het woord vastgesteld; de verschillende kerkelijke kalenders bestonden dus al een tijdje. Mijn punt is dat Gods voorzienigheid ons deze feesten gegeven heeft, getuige de kerkgeschiedenis, en dat deze feesten blijkbaar zo inherent zijn aan het christelijk geloofsleven, dat ook de protestanten, die toch veel katholieke geloofsleringen en devoties voor zichzelf afgeschaft hebben, de belangrijkste feesten toch zijn blijven vieren. Ook zij konden en kunnen blijkbaar niet om deze feesten heen.

Daar staat het hele verhaal over de Makkabeeën in inderdaad (de titels verraden het al een beetje ). Alles wat Levi hier verteld, lees je in die boeken terug. Het eerste boek is een meer zakelijke vertelling in de stijl van bijvoorbeeld Rechters, het tweede boek is veel meer propagandisch van aard met ook meer gruwelijke details.

Dit is een érg juridisch klinkende uitspraak en inderdaad mijns inziens ongepast om zo te zeggen. Want als je bijvoorbeeld je vrouw ten huwelijk vraagt en zij ja zegt, dan betekent dat niet meteen dat zij recht heeft op dat huwelijk met jou. Het huwelijk is dan iets wat je samen wil sluiten, maar het blijft wel iets wat je elkaar gúnt. Een verloving kan immers weer verbroken worden. Ook binnen het huwelijk behoor je weliswaar elkaar toe, maar heb je geen recht op elkaar. Het blijft een genadegift en God kan je vrouw door de dood zo weer van je afnemen. Je kunt elkaar niets afdwingen en in

Alles wat wij van God ontvangen is teken van zijn genade, zijn barmhartigheid. Dus ook genezing. Ligt aan de zonde. Als je bijvoorbeeld stelselmatig teveel drinkt, dan heeft dat wel degelijk ook destructieve gevolgen voor je lichaam. Sowieso is de mens ziel én lichaam en hebben beiden een constante wisselwerking jegens elkaar. Kan, maar bij de genezing van de ziel is ook onze vrije wil in het bijzonder betrokken. We moeten wel wíllen genezen en een belangrijk symptoom van de zonde is nu juist dat wij dat niet (altijd) willen. Dus duurt het allemaal soms wat langer, daar God zic

Alles vloeit inderdaad voort uit Gods genade. Dat Hij ons zo wil vergeven en reinigen, is omdat Hij ons barmhartig is en ons niet in de drek van de zonde wil laten liggen. Hij heeft zijn Lichaam hier op aarde opgericht juist om ons heel dicht nabij te zijn. De boetedoening is dan ook bedoeld ter genezing, niet om wat dan ook te verdienen. Het vloeit voort uit een bijzondere wisselwerking tussen God en de gelovige, waarin beiden zich aan elkaar overgeven en de gelovige dus in staat is Hem daadwerkelijk te dienen en te beminnen. Goede werken zijn een uitvloeisel van je geloof. Wat je g

Dat begrijp je goed inderdaad. De penitentie is dus een soort opdracht die je meekrijgt en uitvoert nadat je gebiecht hebt en de absolutie hebt ontvangen. Het is dus géén voorwaarde voor de vergeving, maar een stukje boetedoening vanwege wat ik hierboven al schreef. De ene priester is daar strenger in dan de andere en het hangt ook af van wat je opbiecht, maar in de praktijk krijg je meestal een paar gebeden opgelegd die je dan moet bidden. Zo heb ik een paar keer drie maal het onzevader, het weesgegroetje en het Eer aan de Vader* moeten bidden. Maar ook een keer "extra aandachtig" de

Het vagevuur reinigt de littekens die in je ziel overblijven na een gepleegde zonde, die op aarde nog niet genezen zijn. Als je een zonde pleegt, heeft dat volgens de katholieke en oosters-orthodoxe spiritualiteit altijd ernstige gevolgen in je ziel, die kunnen doorwoekeren nadat de zonde je vergeven is. Vergelijk het met het ondergaan van een zware operatie na een ernstige verwonding: de wond mag genezen zijn, maar er kunnen wel littekens achterblijven. Of vergelijk het met het afkicken na een verslaving: de verslaving mag weg zijn, maar de neiging tot terugval blijft vaak nog (levens)lan

De hemel speelt inderdaad voor veel bewuste gelovigen een belangrijkere rol, omdat dat immers de directe (gehoopte) bestemming is na je dood. De wederkomst speelt, voor zover ik het zie en ervaar, toch een minder belangrijke rol in de geloofspraktijk (doch wel in de liturgie, vooral nu ook in de adventsweken). De nieuwe hemel en aarde is zeg maar dus echt (verre) toekomstmuziek, terwijl de hemel je al binnen tachtig jaar kan staan te wachten. Daarom zijn er ook geen uitgebreide theologieën rondom de wederkomst, maar houdt de Kerk het vrij sober: wederkomst, dag des oordeels, nieuwe hemel en

Men verblijft op de nieuwe hemel en aarde. Hemel en aarde, natuur en bovennatuur worden dus één, God zelf komt direct onder ons wonen. Dan breekt de eeuwige periode van onvoorstelbare gelukzaligheid aan, de vervulling van het heilsplan van God, van al onze verhalen, rituelen, gebeden en verlangens. We worden eindelijk ten volle wie en wat we daadwerkelijk zijn. Temidden van oorlog, natuurgeweld, misdaad, ziekte en noem maar op, temidden van satanische aanvallen op én binnen de Kerk, houdt de Kerk inderdaad stand, blijft zij overeind en ontvangen haar kinderen op aarde een diepe vrede i

Na je dood ontvang je direct het persoonlijk oordeel: hemel, eventueel na een loutering, of hel. Je ziel wordt dan dus tijdelijk gescheiden van je lichaam. Bij de wederkomst wordt het algemeen oordeel over alle volkeren uitgesproken en wordt je bestemming bevestigd. De zielen worden daartoe weer verenigd met hun lichamen: ter verheerlijking op de nieuwe hemel en aarde, of ter schande in de hel. De hemel is dus een "tussenstation," een liefdevol rusten in de Heer, al vurig en volmaakt biddend voor degenen die nog met Christus op weg zijn. Wat betreft het duizendjarig vredesrijk: daar l

Omdat ik Christus ontmoet heb. Omdat ik mijn leven lang al met Hem optrek. Omdat ik in Hem alles herken wat de mens voortdrijft, wat de mens wil en doet, behoudens natuurlijk de zonde. Omdat de dienst aan God, van de heilige liturgie tot de broederlijke naastenliefde, zo wonderschoon en tijdloos is, temidden van een jachtig en veeleisend bestaan, die grootheden als Franciscus en Benedictus, maar ook Mozart en Bach voortgebracht heeft. Maar vooral omdat ik Christus ontmoet heb.

Ach, vele mannen zijn probleemloos met hun vrouw getrouwd, terwijl vrouwen toch ook een compleet mysterie zijn? Laten we gewoon heel nuchter zijn: als God daadwerkelijk de Schepper van heel de kosmos is, dan is het toch niet meer dan logisch dat wij Hem nooit helemaal zullen kunnen bevatten? We kunnen het universum zélf al nauwelijks bevatten! Alleen al haar onvoorstelbare grootheid kunnen wij ons niet beseffen. Gods bestaansniveau is volstrekt anders dan dat van ons en zijn intelligentie en macht gaat ons werkelijk alles te boven. In die zin is Hij dus wel degelijk een groots, kosmisch

En dat is maar goed ook. Zodra een verklaring begrijpelijk en bevredigend wordt, heb je het al niet meer over de Drie-eenheid. Het wezen van God is een mysterie, te groot voor die kleine, beperkte breintjes van ons. Wat had je ánders kunnen verwachten van een God? Zo liep Sint Augustinus eens over het strand, nadenkend over de Drie-eenheid. Hij probeerde Haar te vatten, maar het lukte hem maar niet. Toen kwam hij een jongetje tegen die zeewater in een kuiltje aan het scheppen was. "Wat doe jij daar?" vroeg hij hem. "Ik ga al het zeewater in deze kuil scheppen," antwoordde het jongetje

Zoals ik al schreef hier, kan het érg helpen door de term niet als compliment of eretitel te gebruiken, maar gewoon als neutrale omschrijving van wat iemand gelooft. Katholieken, protestanten en orthodoxen zijn het al behoorlijk eens over de basisleringen die je dan moet aanhangen en die ik al noemde. En deze drie vormen toch vrijwel het gehele christendom. Iemand die geen christen is, kan een goed persoon zijn en misschien nog vromer in het geloof dan sommige christenen, maar diegene blijft dan nog altijd geen christen. Net zoals er christenen zijn die zich bepaald niet naar Jezus' leer ged

Als diegene gedoopt is en de christelijke leer aanhangt, hoewel niet iedereen het doopsel ook als voorwaarde ziet. Wat je gelooft bepaalt of je christen bent of niet. Wat je doet bepaalt of je een goede christen bent of niet. De term christen is bedoelt om te omschrijven wat iemand gelooft. Het is geen compliment of eretitel, het zegt dus nog niets over je karakter, je eigenschappen en ook niets over je mate van vroomheid. Er zijn een aantal basisdogma's die zowel katholieken, orthodoxen als protestanten met elkaar delen: de Drie-eenheid, de twee naturen van Christus, d

Probleem is dat het criterium levensvatbaarheid erg subjectief is en afhankelijk van medische ontwikkelingen. En inzake leven en dood moet je mijns inziens proberen zo objectief mogelijk te blijven, om elk kind evenveel kansen te geven, los van tijd, cultuur en wetenschap. Een bevruchte eicel verhoudt zich inderdaad niet tot een levenvatbare foetus. Maar die foetus verhoudt zich weer niet tot een geboren baby en een baby weer niet tot een volwassen mens. Toch zitten heel veel eigenschappen van de mens al in die eicel besloten. Daarbij, wat is sowieso levensvatbaarheid? Zowel de foetus als