Oecumene

[Thorgrem 430]

Quote:

Op zondag 29 augustus 2010 08:17:54 schreef aegron het volgende: Dit is denk ik het echte probleem.

Katholieken zien dat als een probleem maar in bepaalde protestantse kringen wordt dat bewust in stand gehouden en die zien het dus juist helemaal niet als een probleem. Kijk bijvoorbeeld op Refoforum en je ziet precies wat ik bedoel.

[aegron 0]

Hoe bewust het is weet ik niet. Ik hoop het niet, maar misschien voor een deel wel. 400 jaar propaganda (al dan niet naar beide zijden) is niet van vandaag op morgen weg. Ik denk dat we daar de komende honderd jaar wel mee zoet kunnen zijn.

[Gast Anon_phpbb]

Quote:

Op zondag 29 augustus 2010 10:36:57 schreef aegron het volgende: Hoe bewust het is weet ik niet. Ik hoop het niet, maar misschien voor een deel wel. 400 jaar propaganda (al dan niet naar beide zijden) is niet van vandaag op morgen weg. Ik denk dat we daar de komende honderd jaar wel mee zoet kunnen zijn.

laat me eens optimistisch zijn: over 100 jaar is het christendom (wellicht met uitzondering van de charismatische takken) in Nederland verdwenen. Dan is dat probleem ook opgelost.

[dingo 166]

Er is ook nog wel een verschil in leer van de kerk en de beleving bij de kerkleden. Zo wordt de kerken waar ik toe behoor nogal eens verweten dat ze denken de enige ware kerk te zijn maar dat is nooit de kerkleer geweest en de dominee die het wel leerde is zelfs uit het kerkverband gezet. Toch was het wel de houding van een groot aantal kerkleden. Iets soortgelijks is te zeggen over de aflatenhandel en Maria en heiligenverering: beleving en leer kwamen niet altijd overeen.

Dit gelijk als aanloopje op mijn verwijzing naar Trente. Trente was de start van de Contra-Reformatie en betekende feitelijk het einde van de elke mogelijke dialoog die er nog was tussen kerkleiding en reformatoren. De leringen van Trente gelden goeddeels nu nog. Dit betreft de vastlegging van de betekenis van eucharistie, de transsubstantieleer en de betekenis en rol van de Traditie. Ook werd de praktijk van aflatenhandel aangepakt en sterk beperkt.

Besluiten die nu niet meer gelden zijn o.a.: de vulgaat is niet meer de verplichte bijbelvertaling en Latijn is niet meer de verplichte liturgische taal (wat ik persoonlijk dan weer een verarming vind). Maar het punt is dat men in Trente tegen vrijwel alle punten van de Reformatie koos (vandaar Contra-Reformatie) en daarmee de oecumene definitief beëindigde.

[Gast Anon_phpbb]

Een interessante visie op Trente. Vrij protestants lijkt me, maar daarmee niet minder interessant.

[Annatar 0]

Interessante visie inderdaad. Enige nuance die ik wil aanbrengen dat de transsubstantiatie nooit is vastgelegd. Ook veel katholieken denken dat het wel zo is maar dat klopt niet.

[Gast Anon_phpbb]

oh, en Latijn is nog steeds de enige liturgische taal, en de vulgaat nog steeds de verplichte bijbelvertaling, maar dat zijn details

[Robert Frans 1.654]

Ook in het getijdengebed, Cornelius?

* RobertF bidt ze immers in de volkstaal en kan (helaas) ook nergens een Latijns brevier met vertaling erbij vinden.

[Gast Anon_phpbb]

Zo uit mijn hoofd zegt Vat II: Latijn = de liturgische taal, maar waar nuttig & praktisch mogen delen van de Mis ook in de volkstaal.

Het brevier in het Nederlands is goedgekeurd, en dus mag dat. Overigens kan je delen van het brevier ook in het Latijn terugvinden in je getijdenboek. En wil je helemaal Latijn, dan kan je dat in Rome op iedere straathoek krijgen.

[Annatar 0]

Quote:

Op zondag 29 augustus 2010 15:46:43 schreef RobertF het volgende: Ook in het getijdengebed, Cornelius? * RobertF bidt ze immers in de volkstaal en kan (helaas) ook nergens een Latijns brevier met vertaling erbij vinden.

Het standaardbrevier is de Latijnse. Maar je mag ook een vertaling in je eigen taal gebruiken. Zelf heb ik zowel de Latijnse (vier delen, alleen in Rome te koop) en de Nederlandse in de kast staan maar ik gebruik vrijwel uitsluitend de laatste. Een editie Nederlands/Latijn bestaat niet.

[Gast Anon_phpbb]

Ik heb de Latijnse niet, is me wel al vaker aangeboden mee te nemen uit Rome, maar ik beheers mijn latijn daar veel te slecht voor.

[Eli7 0]

Oecumene in de zin van een eenheidsworst die eigenlijk niets voorstelt is inderdaad niet wat wenselijk is. Het idee van samen diensten organiseren met het idee van 'ieder wat', of diensten met de grootste gemene deler hoeft wat mij betreft dan ook niet.

Ik denk echter dat er wel een oecumene mogelijk is die de verschillen juist wel erkent. Dat heeft te maken met het idee dat je elkaar als broers/zussen in Christus kunt erkennen, zonder het persé in elk detail met elkaar eens te zijn. Een dergelijk oecumene is dan vooral buiten de kerkmuren te vinden, zoals bijvoorbeeld hier op credible. Maar ook vaak daarbuiten, zo heb ik afgelopen 3 jaar, drie orthodox katholieke lectores voorbij horen komen op de stevig gereformeerde studentenvereniging waar ik lid van ben. Eigenlijk in alles wat niet een kerkdienst is, is het mogelijk om samen te werken, om samen te gaan, om elkaar te leren kennen en de verschillen te blijven respecteren.

En dan is het in de meeste gevallen een oecumene over rechts die daardoor wat mij betreft een stuk interessanter wordt.

[Asteraceae 0]

Allereerst ben ik het hier mee eens:

Quote:

Als oecumene gedefinieerd wordt als het gesprek met de ander, waarbij er wederzijds herkenning en erkenning plaatsvind, waarbij er ontmoet wordt onder het kruis, zonder verschillen te willen verdoezelen, zonder er makkelijk overheen te willen stappen, dan kan ik niet anders dan oecumene toejuichen. Niet zodat we allemaal één worden, dat zie ik menselijkerwijze niet meer gebeuren, maar omdat we dan de ander echt zien en er sprake is van gelijkwaardigheid, zonder gelijkvormigheid.

Verder, met een oecumenische dienst met katholieken en protestanten op tweede kerstdag enzo, (Komt de kerk nog een klein beetje vol en volgens mij zit er in de viering en gedachte bij beide groepen niet zo veel verschil) kan in mijn beleving geen kwaard. Maar ga dan op eerste kerstdag wel naar je eigen gemeente.

Er zijn verschillen en als je gehoorzaam bent aan je kerk, zijn die verschillen niet overbrugbaar. Dat betekent niet dat er niet samen gesproken kan worden, maar wel dat er samen diensten gevierd worden, zeker op grotere schaal.

Oecumene stelt alleen wat voor bij de wil om te fuseren en die is er niet.

[wateengedoe2 0]

Quote:

Op zondag 29 augustus 2010 15:59:38 schreef Eli7 het volgende: Ik denk echter dat er wel een oecumene mogelijk is die de verschillen juist wel erkent. Dat heeft te maken met het idee dat je elkaar als broers/zussen in Christus kunt erkennen, zonder het persé in elk detail met elkaar eens te zijn.

Dit is het soort oecumene wat mijn a.s. man (protestants) en ik nastreven en volgens mij ook beleven. Natuurlijk is het in een huwelijk nog ingewikkelder, omdat je een besluit moet nemen m.b.t. de opvoeding van de kinderen. Maar ook daar zijn we volgens mij aardig uit, ook al zal het in de praktijk heus niet altijd makkelijk zijn (tenminste, daar ga ik niet vanuit; dan hoeft het later ook niet tegen te vallen).

[Computoon 0]

Quote:

Op maandag 30 augustus 2010 12:56:10 schreef Asteraceae het volgende: Allereerst ben ik het hier mee eens: [...] Oecumene stelt alleen wat voor bij de wil om te fuseren en die is er niet.

Het gaat er m.i. niet om dat de 'wil' er niet is. Een fusie van alle christelijke kerkgenootschappen is onmogelijk. De volledige waarheid op het gebied van christelijk geloof is namelijk niet verdeeld. En op het moment dat alle gelovigen zich ook zichtbaar binnen de ene Kerk van Christus bevinden, is er feitelijk geen oecumene meer.

Maar (en ik citeer nu even de Catechismus van de Katholieke Kerk) men moet 'er zich ook van bewust zijn, dat dit heilig voornemen alle christenen te verzoenen binnen de eenheid van de ene en enige Kerk van Christus de menselijke krachten en gaven te boven gaat.'

De mogelijkheden voor oecumene op het gebied van de liturgie zijn beperkt.

Toch zijn er zeker kansen voor echte oecumene, bijv. op het gebied van diaconale projecten waarin gelovigen van de verschillende kerkgenootschappen en christelijke geloofsgemeenschappen met elkaar samenwerken.

[Olorin 155]

Ik vind het vooral jammer dat bij bepaalde mensen 'oecumene' meteen zo'n vies woord is door de associatie met relativisme. Zonde als mensen het woord kapen en er mee weg komen. Ik heb die associatie veel minder, maar het ligt er wellicht aan waarmee je in aanraking komt.

Ik heb zelf niet zoveel met relativisme. De aanhangers bedoelen het vast goed en kunnen wellicht een leven leiden waar mening orthodox christen een voorbeeld aan kan nemen, maar de gedachtegang er achter vind ik hoe goed bedoeld onjuist en schadelijk. Op '?waarheid' moet je geen concessies doen, maar ik vermoed dat relativisme die zaken waar ze concessies op willen maken ook niet als waarheid zien. Het resultaat werkt heb ik de indruk, op langer termijn ook averechts. Ik heb er geen sterk bewijs voor, maar ik krijg de indruk dat door water bij de wijn te gooien om het drinkbaar te maken, de wijnliefhebber afhaakt en de groep die het drinkbaar vindt dan zoiets heeft van dat ze kraanwater lekkerder vinden.

Aan de andere kant, door een dialoog te beginnen met 'hup kettertjes, allemaal naar de moederkerk', lijkt me ook een anti-oecumene. En dan gaat het me er niet eens om of je dat vindt en dat ziet als de ultieme uitkomst, maar als opening voor een gesprek lijkt me dat iig niet iets waar je diezelfde zaak mee dient. Naar mijn mening is het ook geen oecumene, maar een monoloog met oproep tot assimilatie. Juist deze vorm zie ik vaker, net zo goed in evangelische kring trouwens. Iedereen is welkom bij bepaalde kerk-grensoverstijgende projecten, zolang je dan maar wel gelooft wat zij geloven. Zoiets als 'iedereen is welkom, ongeacht wat je gelooft, zolang je maar Olorinist bent'. Dialoog is dan vooral dat je vindt dat de ander zich op jou moet aanpassen en dat oecumene noemen.

Ik geloof in dialoog. Het feit dat protestanten en katholieken elkaar niet altijd meer lynchen maar ook zonder bloedvergieten met elkaar praten, vind ik al oecumene. En als ze in elkaar verdiepen vind ik dat nog een stap. En samenwerken op gebieden waar dat kan nog een stap. En niet alleen maar de verschillen zien maar ook toegeven dat er overeenkomsten zijn idem. En ik denk dat door de eeuwen heen christenen dichter naar elkaar toegegroeid zijn, mede door die punten. Want een insteek om elkaar te bestrijden schept een grotere kloof dan een insteek op met elkaar in gesprek te gaan. Zonder water bij de wijn te doen worden verschillen dan ook kleiner en overeenkomsten groter. En ik denk dat dit proces nog verder kan gaan. Dit lijkt me ook een goed signaal naar de gelovigen en naar de wereld. Ik geloof dat theologische kwesties niet het enige domein voor toenadering is (al geloof ik dat daar ook wel dynamiek in zit), maar kleine dingen als broederlijke liefde naar elkaar, met elkaar praten op een christelijk forum zonder elkaar voor een meningsverschil meteen op de brandstapel te willen leggen en zijn als persoonlijk geloofsleven, spiritualiteit en beleving.

Oecumene zie ik ook als een weg. Wel een weg die leidt naar een eindpunt (Ook al is de vraag of dat einddoel wel haalbaar is met z'n allen).

[Gast Anon_phpbb]

(vergeef me de tussentijdse associatie, toen ik dit las. Maar ik zag ineens een paus met een legertje kardinalen "we are the Church, you will be assimilated. Resitance is futile..." voor me)

[Olorin 155]

Quote:

Op dinsdag 31 augustus 2010 23:04:19 schreef Cornelius van Wijck het volgende: (vergeef me de tussentijdse associatie, toen ik dit las. Maar ik zag ineens een paus met een legertje kardinalen "we are the Church, you will be assimilated. Resitance is futile..." voor me)

hehe

Ik geef toe, bij 'assimilatie' denk ik ook aan de Borg.

[wateengedoe2 0]

Quote:

Op dinsdag 31 augustus 2010 23:04:19 schreef Cornelius van Wijck het volgende: (vergeef me de tussentijdse associatie, toen ik dit las. Maar ik zag ineens een paus met een legertje kardinalen "we are the Church, you will be assimilated. Resitance is futile..." voor me)

Bwaaah, ik óók!

To boldly go where no one has gone before ...

---

Samengevoegd:

Quote:

Op dinsdag 31 augustus 2010 22:44:00 schreef Olorin het volgende: Zonder water bij de wijn te doen

Laat dat nu net één van de problemen zijn bij die protestanten ...

---

Samengevoegd:

Quote:

Op dinsdag 31 augustus 2010 22:44:00 schreef Olorin het volgende: (Ook al is de vraag of dat einddoel wel haalbaar is met z'n allen).

Wellicht niet in dit leven, maar daarna is er nog een hele eeuwigheid en ik zou er bepaald niet rouwig om zijn om die met een heleboel van mijn protestantse broeders en zusters in de Heer, in de gemeenschap der heiligen door te mogen brengen

[Gast Anon_phpbb]

Onderstaande schreef ik ongeveer een jaar geleden nav pogingen van de CU "het katholiekenprobleem" op te lossen. Het lijkt me eveneens volledig van toepassing op de oecumene in iets bredere zin:

“Oh, East is East, and West is West, and never the twain shall meet†schreef Kipling, waarmee hij wees op het totale cultuurverschil tussen Engelsen en Indiërs. Het is een zinnetje dat me de laatste tijd regelmatig door het hoofd spookt, hoewel ik de zin dan eigenlijk iets zou moeten aanpassen: Oh, Catholic is Catholic, and Protestant is Protestant, and never the twain shall meet.

Ik heb eerder gewezen op de echt katholieke visie op oecumene, zoals nadrukkelijk verwoord door Vaticanum II, maar in feite al door Trente:

Ik erken dat de heilige katholieke, apostolische en roomse Kerk als Moeder en Lerares van alle kerken is; en ik beloof en zweer de roomse Bisschop, de opvolger van de zalige apostelenvorst Petrus en plaatsbekleder van Jezus Christus echte gehoorzaamheid

Katholieke oecumene erkent dat waarheid en heiligheid is te vinden buiten de zichtbare grenzen van de Kerk, die bestaat in de katholieke Kerk, maar ze stelt zonder enige terughoudendheid dat de volle waarheid slechts te vinden is bij Christus die de geloofsschat heeft toevertrouwd aan de katholieke Kerk, die Zijn lichaam is, en wier hoofd Hij is.

Ik wees ook op de bizarre en uiterst neerbuigende manier waarop vanuit meer vrijzinnig protestantse hoek over oecumene wordt gepraat: katholieken moeten simpelweg stoppen met katholiek zijn, dat is de enige manier waarop de oecumene kan bestaan. Tot hun eigen schade en schande hebben velen die ooit katholiek waren aan die oproep gehoor gegeven. Mensen die zichzelf “kritische katholieken†noemen, maar feitelijk kritiekloos zijn gecapituleerd voor de roep van moderniteit, ongeloof en “protestantse oecumeneâ€.

Het is al vaak gesignaleerd: tegenwoordig vindt een vreemde toenadering plaats tussen groepen die aan de uiterste flanken van het christendom lijken te staan. Orthodoxe protestanten, orthodoxe anglicanen en orthodoxe katholieken ontdekken dat ze op elkaar zijn aangewezen. Hier echter geen toenadering op basis van “jij moet stoppen te zijn wie je bent, anders praat ik niet met jeâ€, maar op basis van “hoewel je geloof niet deugt op belangrijke punten, zien we toch zoveel overeenkomsten, dat we op andere punten samen zouden kunnen werken.â€

Die is een samenwerking die geen samengaan impliceert. Wel “samen op weg†maar volstrekt geen zouteloze fusie.

Het proces is hierdoor wel moeizaam. Want katholieken en protestanten blijken vrienden te kunnen zijn, ze blijken samen diakonie te kunnen bedrijven, en zelfs politiek. Ze kunnen samen bidden, trouwen en begraven. Maar ze kunnen nooit samen Avondmaal of Eucharistie vieren. De katholieke Kerk zegt hier: “nog nietâ€, maar haar geloof in de Eucharistie staat niet ter discussie. Nog niet, betekent zoiets als: niet voor het Sint Juttemis is.

Op dit moment is het proces van samenwerking tussen katholiek en protestant zichtbaar binnen de ChristenUnie. Kennelijk is door deze puur protestantse partij een werkgroep ingesteld die nadenkt over mogelijkheden om katholieken een plaats te geven binnen de partij. Wie slechts pragmatisch denkt, moet daar snel uit kunnen komen: de CU neemt vrij orthodox christelijke standpunten in op ethisch gebied, benadrukt sociale uitgangspunten die zich uitstekend verhouden tot Rerum Novarum en Caritas in Veritate. Een orthodox katholiek kan makkelijk ChristenUnie stemmen.

Maar kan een katholiek ook lid worden van die protestantse partij?

In het recente verleden is door katholieken vooral gewezen op de uniefundering van de ChristenUnie. Daarin wordt verwezen naar, onder meer, de Heidelbergse Catechismus, met daarin vraag 80:

Vr.80. Wat onderscheid is er tussen het Avondmaal des Heeren en de paapse Mis?

Antw. Het Avondmaal des Heeren betuigt ons dat wij volkomen vergeving van al onze zonden hebben door de enige offerande van Jezus Christus, die Hij Zelf eenmaal aan het kruis volbracht heeft, en dat wij door den Heiligen Geest Christus worden ingelijfd, Die nu naar Zijn menselijke natuur niet op de aarde maar in den hemel is, ter rechterhand Gods Zijns Vaders, en daar van ons wil aangebeden zijn. Maar de Mis leert dat de levenden en de doden niet door het lijden van Christus vergeving der zonden hebben, tenzij dat Christus nog dagelijks voor hen van de mispriesters geofferd worde, en dat Christus lichamelijk onder de gestalte des broods en wijns is, en daarom ook daarin moet aangebeden worden. En alzo is de Mis in den grond anders niet, dan een verloochening der enige offerande en des lijdens van Jezus Christus, en een vervloekte afgoderij

Al wat recenter wees Anton de Wit er al op dat het probleem wat dieper gaat. Die opmerking over de paapse Mis kan je nog afdoen als historisch curiosum zonder hedendaagse betekenis. En nog een onjuiste weergave van het Eucharistisch geloof ook.

Maar het kernprobleem gaat wat dieper, zie Anton de Wit:

Wat zie ik dan als het probleem? Nou, dat zit vervat in het eerste deel van de door het ND geciteerde oneliner: “Als de ChristenUnie echt een brede, christelijke partij wil zijn…†Ik vind de basis die de CU in haar uniefundering legt veel te smal om van een brede christelijke partij te spreken. Nog los van wat je van de inhoud van die drie formulieren van enigheid vindt, ze zijn bovenal gewoon maar drie formulieren — pamfletten heb ik ze eerder enigszins provocerend genoemd, maar ik denk dat die typering de werkelijkheid redelijk benadert. Ze verbleken volkomen in het licht van de brede en imposante denktraditie van 2000 jaar christendom, van de vroegste kerkvaders, via de middeleeuwse scholastici, naar de moderne theologen uit alle windstreken en scholen.

Juist ja.

Pragmatisch zullen er best overeenkomsten zijn, maar wat moet een katholiek binnen een partij met een dergelijk smalle basis?

Een punt waar katholiek en protestant altijd weer op zullen stranden, is de vraag naar het hoogste gezag. Iedere christen zal daar zonder probleem God of Christus noemen. Maar hoe wéét je nu dat wat je gelooft, wat je beweert en vooral wat je gebruikt om anderen normen op te leggen of de maat te nemen, echt van God komt?

Je kan geloven dat God je dat allemaal zelf verteld heeft. Problematisch daarvan is dat het zo oncontroleerbaar is. Het is een visie uit de evangelisch/charismatische hoek, die niet zelden zelfs zover gaat dat gelovigen de Bijbel nauwelijks kennen, want ja, wat God je influistert, dáár gaat het om. Het zou dan wel helpen als God aan al die gelovigen hetzelfde zou influisteren. Maar dat valt wat tegen. Het komen tot “christelijke politiek†met mensen die claimen een directe lijn met God te hebben is niet serieus te nemen. Overeenstemming over fundamenten, als dat fundament voor één van beiden feitelijk niets anders is dan “ik vind dat zo, want dat heeft God me verteld†is geen lopen over glad ijs, maar proberen te lopen over water. Dat is eerder gedaan, maar niet door gelovigen die op elkaar af liepen.

Waar protestanten, uit de gereformeerde hoek, en katholieken het gelukkig echter over eens zijn, is het gezag van de Schrift. Daarmee hebben ze een fundament dat ze delen, en dat objectief is, dat buiten de prive-mening of de prive-openbaring ligt. Je zou dus tot een christelijke politiek kunnen komen, als je daarmee een Bijbelse politiek bedoelt.

Het probleem hier is echter, dat het fundament slechts schijn is. Niet alleen hanteren protestanten een ingekorte Bijbel, maar zelfs als we dat probleem negeren, resteert het probleem dat de Bijbel zich helemaal niet leent voor een dergelijke rol. Als een protestant zegt “Bijbelgetrouw†doet hij daarmee alsof de Bijbel maar voor één interpretatie vatbaar is, de zijne. Maar als dat zo was, was een Heidelbergse Catechismus bijvoorbeeld niet nodig geweest. Deze catechismus definieert dogmatisch hoe de Schrift te interpreteren. Het is een van de vele interpretatiemogelijkheden, maar deze norm wordt misschien niet de jure, maar wel degelijk de facto, dogmatisch gehanteerd.

In de Heidelbergse Catechismus komt de Schrift niet aan bod, in de Nederlandse Geloofsbelijdenis wordt vrijwel geopend met zes artikelen over de Schrift. Gesteld, zonder spoor van argumentatie, wordt dat de verkorte Lutherse canon volledig en juist is. Eveneens gesteld, niet beargumenteerd, wordt dat de rest van de Nederlandse Geloofsbelijdenis “Bijbels†is. Deze geloofsbelijdenis, die dus een menselijke interpretatie geeft van de Schrift, doet een uiterst rake uitspraak:

Men mag ook geen geschriften van mensen, hoe heilig de schrijvers ook geweest zijn, op één lijn stellen met de goddelijke Schriften, ook de gewoonte niet met Gods waarheid – want de waarheid gaat boven alles -, evenmin het grote aantal, de ouderdom, de ononderbroken voortgang in de tijden of de opvolging van personen, of de concilies, decreten of besluiten. Want alle mensen zijn uit zichzelf leugenaars (Ps. 116 : 11) en ijdeler dan de ijdelheid zelf.

In dit artikel wordt evident scherp afstand genomen van wat katholieken kennen als Traditio en Magisterium: overlevering en leergezag. Maar dat gebeurt op grond van een argument, dat meteen iedere protestantse poging tot Bijbels denken onderuit sabelt: Want alle mensen zijn uit zichzelf leugenaars (Ps. 116 : 11) en ijdeler dan de ijdelheid zelf.

Maar dan is ook Guido de Bres een leugenaar.

Als Bas van der Vlies (SGP) pleit tegen de koopzondag, op Bijbelse gronden, dan is het goed te bedenken:

1.Nergens in de Bijbel staat een verbod op koopzondagen;

2.Bas van der Vlies is volgens de Nederlandse Geloofsbelijdenis een leugenaar en ijdeler dan de ijdelheid zelf;

3.Zijn pleidooi is niet Bijbels, maar gebaseerd op de interpretatie van de Bijbel door hemzelf, of door het kerkgenootschap vol leugenaars en ijdelheid, waartoe hij behoort.

Van protestantse zijde heb ik al vaak het verwijt gehoord: “jullie katholieken mogen niet zelf de Bijbel lezen, niet zelf nadenken, maar je moet slaafs de Kerk volgen.â€

Hoe anders is de werkelijkheid?

In het gereformeerde geloof, in zoverre dit gebaseerd is op de drie formulieren van enigheid wordt het gelovigen niet verboden zelf na te denken, zelf te interpreteren, zelf te lezen, het wordt simpelweg ontkent dat het kan. Je wordt geacht te geloven zoals je kerk leert, want zelf ben je slechts een leugenaar, ijdeler dan de ijdelheid. Wie anders gelooft begint in de protestantse traditie dan ook maar een nieuwe kerk. Heel logisch voor het protestantse denken, maar wel het ultieme bewijs dat in dit denken niet het hoogste gezag ligt bij de Schrift, hoe hard dat ook beweerd wordt, maar bij de individuele interpretatie van de Schrift.

In het katholieke geloof wordt zelf lezen, zelf nadenken, zelf interpreteren wel aangemoedigd. Wie een nieuwe, afwijkende, revisionistische of modernistische visie op de Schrift heeft, wordt niet buiten gezet en wordt ook niet geacht of aangemoedigd weg te gaan. Pas nadat een nieuwe visie wordt onderwezen en verspreid, kan er een moment komen dat het leergezag deze nieuwe visie toetst aan de geloofsschat van de Kerk. Soms levert dit verdere ontwikkelingen in de kerkelijke visie op het geloof op, vaak levert het nieuwe stromingen, spiritualiteiten, ordes, theologische scholen binnen de Kerk op, en een enkele keer wijst de Kerk een visie af. Alleen wie bij voortduring een reeds afgewezen visie als katholiek onderwijst, kortom alleen wie leugenachtig beweert dat wat hij leert katholiek is wetende dat dit niet zo is, plaatst zichzelf buiten de Kerk. Wat protestanten zich vaak niet lijken te realiseren is dat de ruimte binnen de katholieke leer bijzonder groot is. Zo groot, dat het voor katholieken ronduit absurd klinkt, als ze horen op welke gronden protestanten doleren, vrijmaken, herstellen of scheuren.

Die verschillen zijn er, het heeft geen zin ze te ontkennen, en als je wil samenwerken heeft het geen pas er over te oordelen.

Maar het is voor een katholiek wel erg moeilijk als hij zelf helder aangeeft dat “Bijbelse politiek†een interpretatie van de Bijbel betekent die hij in ultimo onder het gezag van de Kerk stelt, naar de woorden van Trente

Zo ook aanvaard ik de Heilige Schrift volgens de uitleg, welke gehouden werd en gehouden wordt door de Heilige Moederkerk, aan wie de opgave toekomt over de ware uitleg en interpretatie van de heilige Schriften te oordelen en ik zal ze nooit anders opvatten en uitleggen dan in unanieme overeenstemming met de Vaders

samen te werken met iemand die weigert te erkennen dat zijn “Bijbelse politiek†evenzeer een interpretatie van de Bijbel betekent, iemand die doet alsof zijn visie op de Bijbel “Bijbels†is, en iedere andere visie dus niet.

Ik wens iedereen die in de praktijk hard werkt aan politieke samenwerking tussen katholieken en orthodox gereformeerden veel succes. Maar ik ben benieuwd of die samenwerking enige kans van slagen heeft als de punten die ik hier heb aangeroerd niet worden opgelost.