Russische kerk en de paus

[Olorin 155]

Momenteel zijn er veel positieve signalen tussen de Katholieke kerk en de Orthodoxe kerken. Inhoudelijk verschillen ze eigenlijk niet zoveel van elkaar. Ja, ieder heeft hun eigen tradities, taal, en gebruiken en spiritualiteit, maar binnen de Katholieke wereldkerk heb je ook een oosterse vleugel zitten. Ik bedoel, dat is geen obstakel. Theologisch gezien lijkt men ook enorm op elkaar, ook daar heb je geen probleem. Waarom ze dan toch niet samen een kerk zijn? Ik denk een paar punten. Als eerst het verleden: In de loop van de middeleeuwen zijn er wat geruzie en politieke machtsspelletjes geweest. Een scheiding van kerk en staat was er niet echt. En je kreeg een berg gemor tussen het Byzantijnse rijk en West Europa. (Ja, in feite dus het Oost Romeinse rijk en het voormalige uit elkaar gevallen West Romeinse Rijk.) Politiek kreeg je geruzie, zeker toen middeleeuwse vorsten in het westen ook claimden keizer te zijn. En daarnaast kreeg je ook kerkelijke leiders die ook begonnen te ruziën. Uiteindelijk kreeg je halverwege de middeleeuwen zo 'n ruzie dat de paus te Rome de patriarch in Constantinopel uit de kerk gooide en de patriarch de paus uit de kerk gooide. Toen kreeg je het Oosters Schisma: Een scheuring in de kerk. Het christendom viel in tweeën uit elkaar. Best beschamend natuurlijk, en voor degenen die zich er in verdiepen: Als katholiek ben ik er niet bepaald trots op hoe dat gegaan is.

Tegenwoordig is dat wel achter de rug, de paus en patriarch van Constantinopel (= huidige Istanbul) zijn lief naar elkaar en excommuniceren elkaar ook niet meer. Het grootste obstakel tot hereniging momenteel is denk ik dat beide kerken los van elkaar keuzes hebben gemaakt sinds dien: Hoe ga ja daar mee om? En ten tweede: de positie van de paus. Beide hebben geen probleem met de paus, maar binnen de RKK is de paus een absolute leider, terwijl voor de Orthodoxen hij meer een soort van “voorzitter van de tweede kamer is†van de de groep patriarchen (de paus is de patriarch van Rome).

Nu, ik heb hoop hoor, de patriarch is lief naar de paus, en de paus profileert zichzelf erg als bisschop van Rome stuurt aan op decentralisatie. Dus ik heb wel hoop ooit in mijn leven een hereniging mee te maken.

Nu heb je nog een ander probleem. De RKK is een wereldkerk die nadrukkelijk niet nationaal is. De Orthodoxie is dat juist wel, je hebt een servisch, grieks, Russisch, etc. Orthodoxe kerk. Met allemaal hun eigen kerkleider. En daar binnen is zeker de Russisch Orthodoxe Kerk nogal verweven met de staat (best ironisch, aangezien de Sovjet-Unie in het begin haar best deed de kerk uit te roeien. Maar ex-KGB spion en huidig president Poetin (bij de KGB moest je atheïst zijn) is gelovig Russisch Orthodox. En toen het conflict tussen Rusland en het Westen opbloeide was dat ook een rem op de oecumene.

Maar:

Ik heb hoop. Zou betekenen dat wanneer de rkk met okk ooit samen gaan, drie kwart van de christenen samen een kerkje zijn. Mooie stap binnen de oecumene. Op naar de volle 100%!

En tot die tijd: Als christenen lief naar elkaar zijn (en ook naar de rest van de wereld natuurlijk) is er al een hoop gewonnen. Zou fijn zijn als iedereen elkaars broertjes en zusjes zien.

[MysticNetherlands 298]

Amen! Jij Roomse paa... ik bedoel mijn broeder!

[henkjan37 0]

Het is een hele fijne ontwikkeling, de samenwerking met de oecomenisch patriarch verliep al heel soepeltjes, maar Rusland lag lang dwars.

Overigens is juist de positie van de oecomenisch patriarch complex, omdat dit namelijk de patriarch van het 'nieuwe rome' is. De Bisschoppen zijn het namelijk op zich er wel over eens dat er een logische volgorde zit in de macht van de patriachaten:

1. Rome

2. Antiochie

3. Alexandedrie

4. Jeruzalem

Dat Jeruzalem op 4 komt klinkt een beetje stom, maar dat komt omdat van oorsprong de andere 3 alledrie min od mer leider zijn van een heel continent, terwijl die van Jerzuzalem dat alleen van Irsrael is.

Overigens zijn er zowel binnen de RKK als binnen de Orthodoxe kerken verschillende patriarchaten bijgekomen.

[Dat beloof ik 990]

Dit begrijp ik niet: Twee religies die al meer dan duizend jaar zijn gescheiden. De leiders ontmoeten elkaar een keertje en ineens wordt er gesproken over samenvoeging.

ieder heeft hun eigen tradities, taal, en gebruiken en spiritualiteit, maar binnen de Katholieke wereldkerk heb je ook een oosterse vleugel zitten. Ik bedoel, dat is geen obstakel..

Dit is juist wel het obstakel. Op al deze gebieden verschillen ze fundamenteel van elkaar. Just het aanpassen van tradities vormt bij een samenvoeging een probleem. De twee spreken elkaars taal niet, geven anders vorm aan doop en sacramenten, en de belangrijkste: Doen we een kruis met 1 of met 2 horizontale balken?

Theologisch gezien lijkt men ook enorm op elkaar, ook daar heb je geen probleem.

Ook dit klopt niet. Er zijn veel verschillen en de geschiedenis heeft uitgewezen dat dit vaak tot problemen leidt en in ieder geval nooit een oplossing biedt voor problemen. De twee denken fundamenteel anders over de paus en de Heilige Geest en het is ondenkbaar dat wie dan ook op deze gebieden zich zal aanpassen aan de ander.

Het grootste obstakel tot hereniging momenteel is denk ik dat beide kerken los van elkaar keuzes hebben gemaakt sinds dien: Hoe ga ja daar mee om?

Ook dit is een verkeerd beeld. 1000 jaar lang negeerde men elkaar en over en weer zijn er nogal wat koppen gevallen. Dat typeren met “ze hebben los van elkaar keuzes gemaakt†is wel een erg simpele voorstelling van zaken.

Uiteraard is het altijd goed dat ruzies worden bijgelegd.

Het zou al een hele stap zijn als men overeenkomt elkaar te respecteren vanuit de vrijheid van godsdienst.

"Ik waardeer zijn wens voor verzoening", heeft de Paus na afloop gezegd.

Dat is al meer dan duidelijk.

Als het allemaal zo makkelijk lag als hier wordt gesteld, had de paus eenvoudig kunnen stellen "we hebben ons verzoend".

En dat heeft hij niet gezegd; de ruzies zijn nog niet bijgelegd.

[MysticNetherlands 298]

Jouw glas is altijd half leeg?

[Dat beloof ik 990]

Neen, het glas van mijn bril is helder in plaats van roze.

[Robert Frans 1.653]

Dit begrijp ik niet: Twee religies die al meer dan duizend jaar zijn gescheiden. De leiders ontmoeten elkaar een keertje en ineens wordt er gesproken over samenvoeging.

Daar is natuurlijk al een heel proces aan vooraf gegaan, geïnitieerd door paus Johannes Paulus II. En er zal nog een heel proces volgen voordat we daadwerkelijk één kunnen zijn. Dit gesprek is echter wel een belangrijke stap daarin.

Dit is juist wel het obstakel. Op al deze gebieden verschillen ze fundamenteel van elkaar. Just het aanpassen van tradities vormt bij een samenvoeging een probleem. De twee spreken elkaars taal niet, geven anders vorm aan doop en sacramenten, en de belangrijkste: Doen we een kruis met 1 of met 2 horizontale balken?

Dat hoeft niet zozeer een probleem te zijn. Verschillende liturgieën en tradities kunnen prima naast elkaar bestaan binnen één kerk. De oosters-katholieke Kerk is daarvan een voorbeeld, maar ook Anglicaanse parochies die katholiek zijn geworden.

Ergo: vóór het Concilie van Trente waren er veel meer verschillende ritussen in onze parochies. Pas met dat concilie werd de meest gebruikte ritus vastgesteld als ritus voor alle parochies, om zo liturgische eenheid te bewerkstelligen.

De belangrijkste voorwaarden voor een ritus zijn het volledig bedienen van de zeven sacramenten, consistentie met de algemene leer en het volledig in de apostolische successie staan van de geestelijken, of de bereidheid daarin gewijd te worden.

Ook dit klopt niet. Er zijn veel verschillen en de geschiedenis heeft uitgewezen dat dit vaak tot problemen leidt en in ieder geval nooit een oplossing biedt voor problemen. De twee denken fundamenteel anders over de paus en de Heilige Geest en het is ondenkbaar dat wie dan ook op deze gebieden zich zal aanpassen aan de ander.

Dogmatisch liggen de zaken inderdaad wat lastiger. We dienen beiden dezelfde sacramenten toe, met dezelfde wijdingen, en staan beiden dus volledig in de apostolische successie. Ook hebben we veel dogma's en leerstellingen met elkaar gemeen. Maar daar waar we het níét over eens zijn, zijn we het dan ook meteen heel erg niet met elkaar over eens.

Wat betreft de precieze rol van de paus: deze is niet dogmatisch vastgesteld; hij kan ook een minder absolute rol aanvaarden. In het document Lumen Gentium van Vaticanum II is bijvoorbeeld een grotere en meer evenwichtige rol voor het bisschoppencollege vastgesteld.

Wat echter wel dogmatisch is vastgesteld door de katholieke Kerk, is dat God onfeilbaar door hem kan spreken en dat de paus onder strikte voorwaarden dus een dogma kan afkondigen. Daar ligt dus een pijnpunt, want de orthodoxe kerk erkent alleen dogma's uitgesproken door concillies van vóór het schisma.

Ook dit is een verkeerd beeld. 1000 jaar lang negeerde men elkaar en over en weer zijn er nogal wat koppen gevallen. Dat typeren met “ze hebben los van elkaar keuzes gemaakt†is wel een erg simpele voorstelling van zaken.

Dat klopt en daarom is de eenwording niet zo eenvoudig. Er zal heel wat bijgelegd moeten worden wil dat geschieden. Ook zijn beide kerken cultureel en spiritueel een heel eigen weg gegaan, zoals Olorin al aangaf, en kan deze patriarch ook niet voor álle orthodoxe kerken en patriarchen spreken. Maar wel voor het belangrijkste deel.

Toch zijn er al veel waardevolle stappen gezet tot in elk geval (enige) verzoening. Het zou prachtig zijn als we weer één Kerk vormden en ik geloof dat als God dat wil, dat uiteindelijk ook hier op aarde zal gebeuren.

En ik weet al wel dat mocht dat gebeuren, het onvoorstelbaar groot nieuws zou zijn binnen de christelijke wereld en eigenlijk ook daarbuiten.

[Thorgrem 430]

Ik vind het in ieder geval mooi en hoopgevend nieuws. De toekomst zal verder wel uitwijzen hoe dit zich verder gaat ontwikkelen.

[Aer 2]

Historische gebeurtenis! Mooi dat het ook veelvuldig in het nieuws kwam, is er een keer 'leuk' nieuws te melden .

[Olorin 155]

Dit is juist wel het obstakel. Op al deze gebieden verschillen ze fundamenteel van elkaar. Just het aanpassen van tradities vormt bij een samenvoeging een probleem. De twee spreken elkaars taal niet, geven anders vorm aan doop en sacramenten, en de belangrijkste: Doen we een kruis met 1 of met 2 horizontale balken?

Neuh, verreweg het meeste is geen obstakel. Binnen de Katholieke wereldkerk kennen we al de Oosters katholieke kerken, die de Oosterse ritus hebben en de sacramenten zijn wederzijds erkent en zijn dezelfden. Binnen de Katholieke Kerk is de Latijnse ritus wellicht de bekendste, maar het is niet de enige.

Ook dit klopt niet. Er zijn veel verschillen en de geschiedenis heeft uitgewezen dat dit vaak tot problemen leidt en in ieder geval nooit een oplossing biedt voor problemen. De twee denken fundamenteel anders over de paus en de Heilige Geest en het is ondenkbaar dat wie dan ook op deze gebieden zich zal aanpassen aan de ander.

De positie van de paus had ik al aangestipt en dat is voorlopig het grootste obstakel nog. Als je met de Heilige Geest het Filioque bedoelt: Naar ik begreep is dat tegenwoordig geen big deal meer.

https://en.wikipedia.org/wiki/Filioque# ... heologians

Ook dit is een verkeerd beeld. 1000 jaar lang negeerde men elkaar en over en weer zijn er nogal wat koppen gevallen. Dat typeren met “ze hebben los van elkaar keuzes gemaakt†is wel een erg simpele voorstelling van zaken.

Uiteraard is het altijd goed dat ruzies worden bijgelegd.

Het zou al een hele stap zijn als men overeenkomt elkaar te respecteren vanuit de vrijheid van godsdienst.

"Ik waardeer zijn wens voor verzoening", heeft de Paus na afloop gezegd.

Dat is al meer dan duidelijk.

Als het allemaal zo makkelijk lag als hier wordt gesteld, had de paus eenvoudig kunnen stellen "we hebben ons verzoend".

En dat heeft hij niet gezegd; de ruzies zijn nog niet bijgelegd.

Of het glas half vol of half leeg is. In een vrij korte tijd is er heel wat gebeurd, en het oecumenisch proces met Constantinopel is toch al een flink stuk verder dan met Rusland.

[Dat beloof ik 990]

Het is zeker positief dat ze elkaar ontmoetten. Zeker een verademing in een tijd waarin religies voornamelijk het nieuws halen vanwege geweld en schandalen. Goed om te laten zie dat het anders kan.

Het zou prachtig zijn als we weer één Kerk vormden en ik geloof dat als God dat wil, dat uiteindelijk ook hier op aarde zal gebeuren.

Als God dat had gewild had hij het 1054 wel anders laten lopen.

In een vrij korte tijd is er heel wat gebeurd

Volgens mij hebben ze elkaar gesproken en een hand gegeven en het duurde 20 jaar om dat te regelen. Dat is geen half leeg glas, zo liggen de feiten.

[Olorin 155]

Volgens mij hebben ze elkaar gesproken en een hand gegeven en het duurde 20 jaar om dat te regelen. Dat is geen half leeg glas, zo liggen de feiten.

Er is wel wat meer gebeurd dan enkel een ontmoeting tussen twee kerkleiders. Een ontmoeting wel overigens wel wat meer achter zit. En zoals eerder al aangehaald, met andere delen van de Orthodoxie is het proces al een stuk verder.

[MysticNetherlands 298]

Als God dat had gewild had hij het 1054 wel anders laten lopen.

Ah maar daar is de dan de mens met die vervelende (illusie van complete) vrije wil

[Dat beloof ik 990]

Ik zie er vreselijk mee af, telkens alles maar zelf moeten bepalen

[MysticNetherlands 298]

Ik vind de vrije wil zo mogelijk het ergste van de gevel schepping. Een en al ellende. En dat zeg ik niet lichtelijk.

[Dat beloof ik 990]

Ik denk dat ik je snap. Je denkt waarschijnlijk dat Hij in zijn voorzienigheid wist dat Eva zou toehappen; en nu zitten wij met de schuld én de gebakken peren. Maar we dwalen af.

Ik vraag me af waarom de RK kerk dit nu eigenlijk wil.

[Robert Frans 1.653]

Eenvoudig, omdat we één kerk behoren te zijn, zoals we de eerste 1054 jaren waren.

[Dat beloof ik 990]

Ik wist niet dat de toenadering tussen de Katholieke kerk en de Orthodoxen zó snel ging, dat men de afscheiding in de 5e eeuw van de Orientaals Orthodoxen na het concilie van Chalcedon al uit de geschiedenisboeken heeft geschrapt.

zelf denk ik eigenlijk dat de RK kerk nu wil samengaan omdat men het aantal leden gestaag ziet afnemen en door samenwerking met anderen toch groot wil blijven.

[henkjan37 0]

Ik wist niet dat de toenadering tussen de Katholieke kerk en de Orthodoxen zó snel ging, dat men de afscheiding in de 5e eeuw van de Orientaals Orthodoxen na het concilie van Chalcedon al uit de geschiedenisboeken heeft geschrapt.

zelf denk ik eigenlijk dat de RK kerk nu wil samengaan omdat men het aantal leden gestaag ziet afnemen en door samenwerking met anderen toch groot wil blijven.

Het aantal katholieken neemt zeker niet af hoor;) Wereldwijd neemt het ongeveer net zo hard toe als de wereldbevolking. De afname is heel nadrukkelijk een 'westers' iets.

Overigens is de samenwerking met de Orientaals orthodoxe kerken ook goed. De Koptische kerk en de RKK waren zelfs al even gefuseerd, maar dat is toen nog misgelopen, maar die eenheid komt er zeker ook.

De nestoriaanse kerk is bijna helemaal weer aangesloten bij de Romana, dus de oudste scheuring is over. Dit is nu de Chaldees katholieke kerk.

[MysticNetherlands 298]

Ik denk dat ik je snap. Je denkt waarschijnlijk dat Hij in zijn voorzienigheid wist dat Eva zou toehappen; en nu zitten wij met de schuld én de gebakken peren. Maar we dwalen af.

Ik vraag me af waarom de RK kerk dit nu eigenlijk wil.

Nee ik kijk om me heen en lees over kinderponrno-netwerken waarbij ook kinderen en gemarteld en vermoord worden, ik lees over de kille wreedheid van dierproeven, over slavernij al dan niet in de seksindustrie, over op maar gemaakte filmpjes van specifiek gevraagde marteling van dieren, over honger, oorlog, bio-industrie etc... Had God ons maar in Zijn of Haar Goedheid zonder vrije wil geschapen, de hele dag op een wolkje harp spelen en lief doen.

Maar goed we dwalen idd af.

Ik ben iig blij over deze toenadering

[MysticNetherlands 298]

Exit dubbelvla

[henkjan37 0]

Ik denk dat ik je snap. Je denkt waarschijnlijk dat Hij in zijn voorzienigheid wist dat Eva zou toehappen; en nu zitten wij met de schuld én de gebakken peren. Maar we dwalen af.

Ik vraag me af waarom de RK kerk dit nu eigenlijk wil.

Nee ik kijk om me heen en lees over kinderponrno-netwerken waarbij ook kinderen en gemarteld en vermoord worden, ik lees over de kille wreedheid van dierproeven, over slavernij al dan niet in de seksindustrie, over op maar gemaakte filmpjes van specifiek gevraagde marteling van dieren, over honger, oorlog, bio-industrie etc... Had God ons maar in Zijn of Haar Goedheid zonder vrije wil geschapen, de hele dag op een wolkje harp spelen en lief doen.

Maar goed we dwalen idd af.

Ik ben iig blij over deze toenadering

God en de mens hebben een ouder-kind relatie. Een kind moet je op een gegeven moment loslaten, zodat ze de ruimte hebben domme dingen te doen;)

[Robert Frans 1.653]

Voor geïnteresseerden hier de gezamelijke verklaring van Paus Franciscus en Patriarch Kirill. Daar het in het Engels is, heb ik hieronder de artikelen kort samengevat:

Door de wil van God de Vader hebben wij, Paus Franciscus en Patriarch Kirill elkaar ontmoet in Havannah. Met vreugde hebben we gesproken als broeders van hart tot hart, over de relatie tussen de Kerken, de problemen daarbinnen en over de menselijke ontwikkeling.

Katholieken en orthodoxen konden voor bijna duizend jaar niet samen ter communie gaan. We zijn door de menselijk zonde gescheiden geraakt door oude en nieuwe conflicten en door verschillen in de geloofsbeleving, terwijl Christus juist om eenheid bad.

In ons streven alles te doen wat nodig is om de geschillen te beslechten, willen we daarom graag samenwerken om te getuigen van het Evangelie en het gemeenschappelijk erfgoed van de vroege Kerk, om zo de uitdagingen van de moderne wereld te beantwoorden.

Onze blik moet eerst gericht zijn op gebieden waar christenen worden vervolgd. In vele landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika worden hele families, dorpen en steden van christenen uitgeroeid en vernietigd. Met pijn zien we de massale uittocht van christenen uit het land waar ons geloof ontstond.

We roepen de internationale gemeenschap daarom op om spoedig een einde te maken aan het geweld en het terrorisme en tegelijkertijd ook door dialoog bij te dragen aan vrede. Grootschalige hulpverlening moet worden verleend aan vluchtelingen die veiligheid zoeken in omringende landen.

We eren daarbij het martelaarschap van hen die liever stierven dan Christus te verloochenen. Deze martelaren, behorende tot verschillende kerken maar één in het lijden, zijn een waarborg voor de eenheid van christenen.

Ook willen we onze compassie uitspreken voor gelovigen uit andere religies, die lijden onder burgeroorlogen, chaos en terrorisme.

Interreligieuze dialoog is daarom onvermijdelijk in deze roerige tijden. Verschillen in geloof mogen een vredig en harmonieus samenleven niet verhinderen. In die context moeten religieuze leiders oproepen tot respect voor andersgelovigen. Criminele handelingen rechtvaardigen met religieuze slogans is onacceptabel.

Het belang van religieuze vrijheid benadrukkend, danken we God voor de vernieuwing en opbloei van het geloof in Rusland en Oost-Europa. Niet langer onderdrukt door atheïstische regimes, doen orthodoxen en katholieken daar samen onschatbaar veel werk op het gebied van liefdadigheid en sociale ontwikkeling, zo getuigend van het Evangelie.

We maken ons echter ook zorgen over de situatie in veel landen waar christenen worden beperkt in hun religieuze vrijheid. In sommige landen betekent een agressief afgedwongen secularisatie een bedreiging voor het openlijk kunnen getuigen en uitoefenen van het geloof.

De Europese eenwording werd, na vele bloedige conflicten, door velen verwelkomt met hoop. Maar het is onze overtuiging dat Europa, met openheid naar andere religieuze tradities, trouw moet blijven aan haar christelijke wortels, waardoor zij gevormd is.

Onze blik is ook gericht op hen die in extreme nood en armoede leven, terwijl de materiele welvaart toeneemt. Het consumentisme van rijke landen put de aardse bronnen uit en de ongelijke verdeling van goederen veroorzaakt internationaal onrecht.

De kerken worden daarom opgeroepen op te komen voor recht en het respect voor tradities en culturen, en om solidair te zijn met hen die lijden. We mogen niet vergeten dat God de dwazen kiest om de wijzen te beschamen.

Het gezin is het natuurlijk centrum van het menselijk leven en de samenleving. We maken ons zorgen over de crises daarin in vele landen en katholieken en orthodoxen delen ook samen dezelfde opvattingen over het huwelijk en het gezin. We moeten getuigen van de heiligheid van het huwelijk, de vruchtbaarheid en de solidariteit tussen generaties.

Het gezin is gebaseerd op het vrije huwelijk tussen man en vrouw. Het huwelijk is een school van liefde en geloof en het doet ons pijn dat andere vormen van samenleven op één lijn met het huwelijk zijn gesteld, terwijl het bijbelse huwelijk niet meer wordt geleerd.

We roepen ook op tot respect voor het onvervreemdbare recht op leven. Miljoenen worden zelfs het recht geboren te worden ontnomen en door het gewoner worden van euthanasie beginnen ouderen en beperkten zich een last te voelen voor hun families en samenleving.

We maken ons ook zorgen over de ontwikkeling van de biomedische reproductietechnologie. De manipulatie van het menselijk leven is zo een aanval op het fundament van het menselijk bestaan, geschapen naar Gods beeld. Het is onze taak om de onveranderlijke christelijke waarden te verkondigen, gebaseerd op respect van de waardigheid van het individu, die geroepen is naar Gods plan.

We richten ons vandaag in het bijzonder tot jonge christenen. Jullie hebben de taak om al je talenten in te zetten om Christus' waarheid te bevestigen en te leven in je eigen omgeving. Wees niet bang om tegen de stroom in te gaan en Gods waarheid te verdedigen.

God houdt van elk van jullie en verwacht dat jullie zijn discipelen en apostelen zijn. Wees een licht in de wereld, voed je kinderen christelijk op en geef zo het geloof door dat je zelf ook van je voorvaderen hebt ontvangen.

Orthodoxen en katholieken zijn dan ook verenigd in de missie het Evangelie te verkondigen en daarbij elkaars christelijke gemeenschappen te respecteren. We zijn geen concurrenten, maar broeders en moeten dus niet elkaar willen bekeren, of elkaar ervan overtuigen van de ene kerk naar de andere over te gaan.

We hopen ook dat onze ontmoeting bijdraagt aan het wegnemen van spanningen tussen Grieks-katholieken en orthodoxen. Het is vandaag de dag duidelijk dat het unianisme, waarbij de ene gemeenschap opgaat in de andere en zich zo afscheidt van de eigen kerk, niet de weg tot eenheid is. De bestaande geuniëerde kerkgemeenschappen behouden echter wel hun bestaansrecht.

We betreuren daarbij de vijandigheden in Oekraïne dat al vele slachtoffers heeft geëist en de samenleving in crisis heeft gebracht. We nodigen alle partijen uit tot voorzichtigheid, solidariteit en gerichtheid op vrede. We nodigen de kerken daar uit om verdere ontwikkeling van het conflict niet te steunen, maar te werken aan sociale harmonie.

Het is onze hoop dat alle orthodoxe christenen daar in vrede en harmonie mogen samenleven, dat de katholieke gemeenschappen daar aan bijdragen en dat zo het schisma binnen de orthodoxen daar overwonnen mag worden.

In de moderne wereld waarin de spirituele pijlers van het menselijk bestaan langzaam verdwijnen, worden katholieken en orthodoxen opgeroepen samen de Verlossing te verkondigen en ook de morele waardigheid en vrijheid van elke persoon. De toekomst van de mensheid hangt daarvan af.

Moge ons getuigenis van het goede nieuws worden bekrachtigd door de Mens-God Jezus Christus, op wiens belofte van het Rijk wij mogen steunen. Hij is de bron van vreugde en hoop en in Hem krijgt het menselijk bestaan betekenis.

Met dankbaarheid voor het wederzijds begrip gedurende onze ontmoeting, keren we ons met hoop tot de heilige Moeder van God, bij wie wij bescherming zoeken. Moge zij ons tot broederschap en eenheid inspireren, wanneer God de tijd daartoe acht, in vrede en harmonie van het ene volk van God, ter ere van de Allerheiligste Drie-eenheid.

[Dat beloof ik 990]

Hartelijk dank!

Ik zocht deze brief vrijdag en zaterdag maar kon hem nergens vinden.

Morgen zal ik hem eens goed lezen, als ik zo snel kijk ben ik bang dat ik niet rustig slaap vannacht. Stel je voor dat er zo iemand langs komt die voor mijn deur besluit om martelaar te worden en liever te sterven dan zijn geloof te verloochenen. En ik maar denken dat alleen IS-terroristen zichzelf opbliezen.

[Robert Frans 1.653]

Wees maar gerust. Christelijk martelaarschap behelst eigenlijk alleen het passief lijden en sterven voor het geloof, niet het actief opzoeken of veroorzaken ervan. Zoals je in de brief zult lezen, wijzen beide heren terrorisme juist af.