Reinigingswetten OT

Eli7 · 2 september 2010

Ik las net op nu.nl een artikel over dat mensen die zich schoon voelen, er strengere morele normen en waarden op na houden (zie hieronder). Dit deed mij denken aan al de reinigingswetten die in het Oude Testament staan. Wellicht dat daar ook mede het doel van was om een stevige morele standaard te realiseren. Naast waarschijnlijk ook een heel aantal andere doelen.

Maar goed, om de discussie te openen: hoe zien jullie de functie/doel/etc van de reinigingswetten van het OT?

Schone mensen meer anti-porno

AMSTERDAM - Mensen reageren feller op zaken als porno en roken wanneer zij zich schoon voelen. Dit blijkt uit een onderzoek naar het verband tussen schoon-zijn en moraliteit.

Chen-Bo Zhong, professor aan de University of Toronto, doet al jaren onderzoek naar de relatie tussen hygiÃ«ne en het menselijk moraal.

\"Met dit experiment wil ik laten zien wat er gebeurt als mensen zich schoon voelen. We voorspelden al dat ze zich verwaander, onschuldig en zuiver zouden voelen,\" legt Zhong uit over zijn recente studie.

Experiment

De onderzoekers testten een aantal handelingen, aldus Healthzone die donderdag over het onderzoek bericht. Zo werd gevraagd de handen schoon te maken met een ontsmettend doekje. Daarna moesten alle deelnemers een aantal morele zaken als roken, illegaal drugsgebruik, porno, milieuvervuiling en overspel beoordelen.

De 'schone' studenten reageerden feller dan de anderen en vonden de kwesties moreel gezien slechter. Daarna werd gevraagd naar kwesties, zoals abortus, homoseksualiteit en masturbatie, in de delen als moreel of immoreel.

Vies

De deelnemers moesten zichzelf vies of schoon voorstellen. Degenen die zichzelf als schoon hadden voorgesteld, waren een stuk harder in hun beoordelingen dan de rest. Een ander deel bestond uit 136 studenten die zichzelf ook als vies of schoon moesten voorstellen. Maar zij moesten vervolgens hun persoonlijke karaktereigenschappen, zoals intelligentie, moraliteit, creativiteit en aantrekkingskracht naar anderen, beoordelen.

De studenten die schoon waren, zagen zichzelf 'moreler in vergelijking tot de andere deelnemers', aldus Zhong. \"Op andere karaktereigenschappen had het geen effect.\"

Moreel niveau

Volgens Zhong is het onderzoek nuttig om meer te weten te komen over moreel en ethisch gedrag. \"Het is belangrijk om zowel de motieven als de consequenties van moreel gedrag te begrijpen. We gedragen ons verwaander wanneer we ons schoon voelen en we staan dan op een hoger moreel niveau.\"

De resultaten zijn opgenomen in de Journal of Experimental Social Psychology.

link

MarinusCopy · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 15:06:16 schreef Eli7 het volgende:

Ik las net op nu.nl een artikel over dat mensen die zich schoon voelen, er strengere morele normen en waarden op na houden (zie hieronder). Dit deed mij denken aan al de reinigingswetten die in het Oude Testament staan. Wellicht dat daar ook mede het doel van was om een stevige morele standaard te realiseren.

Ik vraag me af of de schrijvers van Leviticus op de hoogte waren van dit onderzoek. Daarnaast zorgt een schoon gevoel voor een meer uitgesproken moraal en niet per definitie voor een betere moraal.

anastasia · 2 september 2010

Jezelf schoon (of iig schoner dan anderen) wanen zorgt dus voor een hardere opstelling met minder compassie?

dingo · 2 september 2010

Leuk zo'n soort onderzoek maar een beetje vergezocht inderdaad want wie bepaald wat "schoon" is? Meestal is dat de meerderheid, de financiÃ«le bovenlaag samen met een brede middenlaag wannabe's en dan is wat overblijft al snel "groezelig".

Olorin · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 15:06:16 schreef Eli7 het volgende:

Maar goed, om de discussie te openen: hoe zien jullie de functie/doel/etc van de reinigingswetten van het OT?

Ik zie de reinigingswetten van het oude testament primair als een middel om het volk IsraÃ«l apart te zetten van de omliggende volkeren. daarnaast hebben ze een aspect in zich met betrekking tot de heiligheid van God. Je wandelt niet zomaar naar binnen in het huis van God.

Eli7 · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 15:21:48 schreef MarinusCopy het volgende:

Ik vraag me af of de schrijvers van Leviticus op de hoogte waren van dit onderzoek. Daarnaast zorgt een schoon gevoel voor een meer uitgesproken moraal en niet per definitie voor een betere moraal.

Ik acht de kans zeer wel aanwezig dat de schrijvers van Leviticus op de hoogte waren van dit onderzoek.

En inderdaad, het zorgt in dit geval vooral voor een meer uitgesproken moraal en niet persÃ© voor een betere. Punt is echter dat IsraÃ«l in principe de juiste moraal al had meegekregen in tien geboden en alle wetten daar omheen. Als je er nu vanuit gaat dat die wetgeving goed was, is een meer strikte handhaving daarvan waarschijnlijk ook goed.

Samengevoegd:

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 16:12:27 schreef anastasia het volgende:

Jezelf schoon (of iig schoner dan anderen) wanen zorgt dus voor een hardere opstelling met minder compassie?

Dat staat niet in het onderzoek.

Samengevoegd:

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 16:16:56 schreef dingo het volgende:

Leuk zo'n soort onderzoek maar een beetje vergezocht inderdaad want wie bepaald wat "schoon" is? Meestal is dat de meerderheid, de financiÃ«le bovenlaag samen met een brede middenlaag wannabe's en dan is wat overblijft al snel "groezelig".

Het ging om de vraag of de mensen zichzelf schoon voelden. Aangaande IsraÃ«l toen mag je er wellicht vanuit gaan dat mensen zich schoon voelden als ze zich hielden aan de reiningsvoorschriften.

dingo · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 16:26:00 schreef Eli7 het volgende:

[...]

Het ging om de vraag of de mensen zichzelf schoon voelden. Aangaande IsraÃ«l toen mag je er wellicht vanuit gaan dat mensen zich schoon voelden als ze zich hielden aan de reiningsvoorschriften.

Dat is dus de vraag, in Europa was enig moment het "schoner" om je onder te spuiten met parfum dan dat je een bad nam. Had IsraÃ«l andere of geen reinigingswetten gehad dan hadden ze zich evengoed schoner gevoeld. Het hele onderzoek doet me een beetje denken aan de Moral Majority beweging in de VS.

MarinusCopy · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 16:26:00 schreef Eli7 het volgende:

Als je er nu vanuit gaat dat die wetgeving goed was, is een meer strikte handhaving daarvan waarschijnlijk ook goed.

Ik denk dat je wel op je vingers kunt natellen wat ik van Leviticus vind.

Verder zijn de 10 geboden al een rammelend moreel systeem (Gij zult niet doden (zelfverdediging anyone?)) wat van ellende in elkaar stort als je het combineerd met leviticus. (Gij zult niet doden behalve als het gaat om: overspelers, waarzeggers, dodenbezweerders, homoseksuelen)

Als je met droge ogen oprecht kunt beweren dat je Leviticus onderschrijft als een perfect moreel systeem, dan heb je een bedroevende ethiek in mijn nederige opinie. Ik douche 2 keer per dag en trek iedere dag een schone onderbroek aan, en mijn oordeel over Leviticus is inderdaad niet mals

Eli7 · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 16:52:53 schreef dingo het volgende:

[...]

Dat is dus de vraag, in Europa was enig moment het "schoner" om je onder te spuiten met parfum dan dat je een bad nam. Had IsraÃ«l andere of geen reinigingswetten gehad dan hadden ze zich evengoed schoner gevoeld. Het hele onderzoek doet me een beetje denken aan de Moral Majority beweging in de VS.

Het onderzoek zegt dus dat mensen die zich schoner voelen strengere morele maatstaven hanteren. Het is dus niet van belang hoe schoon de mensen daadwerkelijk zijn, maar hoe schoon ze zich voelen voor het effect dat hier gemeten is.

Annatar · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 16:25:03 schreef Olorin het volgende:

[...]

Ik zie de reinigingswetten van het oude testament primair als een middel om het volk IsraÃ«l apart te zetten van de omliggende volkeren. daarnaast hebben ze een aspect in zich met betrekking tot de heiligheid van God. Je wandelt niet zomaar naar binnen in het huis van God.

2x

Het gaat om cultische wetgeving die geen functie heeft buiten de religieuze cultuur waarbinnen ze is ontstaan en betekenis heeft.

Eli7 · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 16:59:05 schreef MarinusCopy het volgende:

Ik denk dat je wel op je vingers kunt natellen wat ik van Leviticus vind.

Klopt.

Quote:

Verder zijn de 10 geboden al een rammelend moreel systeem (Gij zult niet doden (zelfverdediging anyone?)) wat van ellende in elkaar stort als je het combineerd met leviticus. (Gij zult niet doden behalve als het gaat om: overspelers, waarzeggers, dodenbezweerders, homoseksuelen)

Als je met droge ogen oprecht kunt beweren dat je Leviticus onderschrijft als een perfect moreel systeem, dan heb je een bedroevende ethiek in mijn nederige opinie. Ik douche 2 keer per dag en trek iedere dag een schone onderbroek aan, en mijn oordeel over Leviticus is inderdaad niet mals

Je hoort mij ook nergens beweren dat het een perfect morel systeem is. Maar op deze manier doe je ook tekort aan de wetten die er staan. Het gebod is inderdaad 'gij zult niet doden'. Maar een beetje jurist (zoals ik ) kan je dan wel vertellen dat daarmee bedoeld wordt dat je niet wederrechtelijk iemand mag doden. Kortom, als de wet de doodstraf goedkeurt, dan is het uitvoeren van de doodstraf in lijn met de wet, daarmee niet wederrechtelijk en dus geen overtreding van het gebod dat je niet mag doden. De wet moet je namelijk ook in het licht van haar totale omvang uitleggen.

Overigens is het ook in Nederland zo dat zelfverdediging je niet het recht geeft om iemand te doden. De omstandigheden kunnen hooguit rechtvaardigen dat je op een zekere wijze hebt gehandeld. Maar nergens bestaat een recht op doodslag uit zelfverdediging.

MarinusCopy · 2 september 2010

Doden is een neutrale term en heeft verder geen specifieke morele lading. Als ik jou morgen per ongeluk doodrijdt dan dood ik je, als ik morgen expres je hersens insla met een bijl dan dood ik je ook. Een gebod als "Gij zult niet doden" getuigt van een primitieve ethiek omdat het het uitkomst verheft boven de intentie. Rammelend dus. En als je vervolgens doodleuk een paar uitzonderingen maakt voor mensen die je weer wel mag vermoorden dan ligt dat gebod onderuit.

De andere 5 zijn even belabberd van opzet.

Robert Frans · 2 september 2010

Hoewel de reinheidswetten inderdaad cultisch zijn en bedoeld om IsraÃ«l van de andere volken af te scheiden, valt uit sommige wetten toch wel een vorm van (primitieve) hygiÃ«ne op te maken. Voorbeeld: soldaten moesten na een gevecht nog zeven dagen buiten het kamp blijven en zich reinigen op de derde en zevende dag. Heel cultisch inderdaad, maar ook een stukje hygiÃ«ne: je kwam nooit schoon uit een gevecht, maar zat onder het stof en het bloed. Dus moest je even buiten het kamp blijven en je een paar keer goed wassen.

Ook het inspecteren en behandelen van huizen tegen schimmel destijds verschilt niet veel met hoe houtbederf in huizen nu wordt behandelt, zo begreep ik eens. En het besprenkelen van iemand met huidziekte met water waarin cederhout en hysop ligt schijnt ook niet helemaal toevallig te zijn: in cederhout zit een ingrediÃ«nt dat destijds tegen huidziekten gebruikt werd en hysop zou als kruid een ontstekingsremmende werking hebben. Ik kan me zo voorstellen dat het besprenkelen in die tijd ook gÃ³Ã©d besprenkelen was en niet zoals binnen de Kerk met enkel zo'n kwast.

Dat onreine mensen de tabernakel of tempel niet binnenmochten is dan ook op hygiÃ«nisch gebied niet zo vreemd: in het heiligdom waren er altijd volop mensen aanwezig die aan het slachten waren voor de offers. Men was zeker in die tijd erg bang voor besmettelijke ziekten, bijvoorbeeld omdat je een lijk had aangeraakt of zelf bloed verloren had door bevalling of menstruatie. Onreinheid was dan ook niet zondig, maar gewoon een toestand waarin je kon verkeren en die je beter kon vermijden indien mogelijk.

Ik heb Leviticus weleens geheel gelezen en het viel mij dus wel op dat bijna al die reinheidswetten als rode draad hebben dat mogelijke vuiligheid of ziekte voorkomen of drastisch verwijderd moesten worden. Daarom bijvoorbeeld ook het scheren van je haren na een huidziekte: alles wat mogelijk in aanraking kon komen of was gekomen met die ziekte moest weg. Of het breken van open potten als in je tent een lijk lag: de viezigheid van een lijk kon in de pot zitten en daarom was de pot onrein.

Eli7 · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 17:36:47 schreef MarinusCopy het volgende:

Doden is een neutrale term en heeft verder geen specifieke morele lading. Als ik jou morgen per ongeluk doodrijdt dan dood ik je, als ik morgen expres je hersens insla met een bijl dan dood ik je ook. Een gebod als "Gij zult niet doden" getuigt van een primitieve ethiek omdat het het uitkomst verheft boven de intentie. Rammelend dus. En als je vervolgens doodleuk een paar uitzonderingen maakt voor mensen die je weer wel mag vermoorden dan ligt dat gebod onderuit.

De andere 5 zijn even belabberd van opzet.

Daarmee hebben de Joden ook een behoorlijk uitgebreide 'jurisprudentie' ontwikkeld. Zo was er bijvoorbeeld de discussie of er rangorde was in de geboden. Een vraag die ook aan Jezus wordt voorgelegd als ze Hem vragen wat het grootste gebod is. Voor de rest vind je in het Oude Testament regelmatig interpretaties van de wetten tegen en daarnaast is de Talmoed zeer aan te raden. Een wet is namelijk meer dan een verzameling losse uitspraken die op zichzelf inderdaad vaak relatief betekenisloos zijn.

dingo · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 17:23:09 schreef Eli7 het volgende:

[...]

Het onderzoek zegt dus dat mensen die zich schoner

voelen

strengere morele maatstaven hanteren. Het is dus niet van belang hoe schoon de mensen daadwerkelijk zijn, maar hoe schoon ze zich voelen voor het effect dat hier gemeten is.

Ja en ik zeg dat een bepaalde dominante laag bepaald wat "schoon" is en zich daarmee boven het klootjesvolk positioneert en zich dan schoner kunnen voelen. Het gaat dus over dominantie en het beter (denken te) weten dan de rest.

2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 17:41:51 schreef RobertF het volgende:

je kwam nooit schoon uit een gevecht, maar zat onder het stof en het bloed.

De preutsheid van de moderne mens blijft grappig. Wij denken graag dat mensen onder het stof en bloed zaten. Wie leest van klassieke auteurs over het man-tot-man gevecht dat in die tijd de veldslag bepaalde, leest dat de stank van het slachveld door iets anders werd gevormd: poeplucht & urinelucht.

Het probleem van reageren op allerlei klassieke teksten zonder echt te weten waar deze op betrekking hebben, vind ik, is dat de neiging tot allerlei moderne invuloefeningen vrij groot is.

MarinusCopy · 2 september 2010

Quote:

Op donderdag 02 september 2010 19:44:04 schreef Cornelius van Wijck het volgende:

[...]

De preutsheid van de moderne mens blijft grappig. Wij denken graag dat mensen onder het stof en bloed zaten. Wie leest van klassieke auteurs over het man-tot-man gevecht dat in die tijd de veldslag bepaalde, leest dat de stank van het slachveld door iets anders werd gevormd: poeplucht & urinelucht.

Het probleem van reageren op allerlei klassieke teksten zonder echt te weten waar deze op betrekking hebben, vind ik, is dat de neiging tot allerlei moderne invuloefeningen vrij groot is.

Het hangt een beetje van de wapens en bepantsering af, maar ik denk inderdaad dat het wel meeviel met het bloed. Een onthoofding kan een enorme troep geven als het hart nog even blijft doorpompen, maar verder....

En inderdaad, poeplucht. Urine alleen als het lange veldslag was. Urine stinkt namelijk nauwelijks als vers is.....

Bumblebee · 2 september 2010