Spring naar bijdragen

Socialisme, kan dat?


Aanbevolen berichten

Quote:

Momenteel lees ik de boeken "De Inquisitie"van Michael Baigent en Richard Leigh, "Hitler's pope the secret history of Pius XII" van John Cornwell.

Vind jij dit wetenschappelijk aanvaardbare literatuur?


Samengevoegd:

Quote:

Sowieso zit er een gat van meer dan een eeuw tussen de gilden en de vakbonden. Daarnaast vind ik niet dat je op die manier de vakbonden je "eigen" moet maken als christen. Ere wie ere toekomt, en feit is, dat de vakbonden toch echt meer socialistisch waren dan christelijk. In Nederland is het CNV toch meer opgericht "in reactie op" de andere vakbonden. Ik vind het een beetje gezocht, kortom, en ook erg gevaarlijk, want als je vakbonden, gilden en christendom zo creatief aan elkaar verbindt, kan je diezelfde verbindingen even creatief maken voor een heleboel andere dingen die "ons christenen" een stuk minder goed uitkomen.

Zo heb ik het niet gezegt, ik constateer dat er enige continuiteit bestaat tussen de gilden en de vakbonden (zie die link) alhoewel er natuurlijk ook verschillen zijn. Vervolgens constateer ik dat heel wat vakbonden in feite op communautaristische wijze en ideologieloos ontstonden, later pas geéntert werden door het socialisme waarmee ze in revolutionair vaarwater kwamen, en dat laatste heeft ervoor gezorgd dat de 'normalisering' in feite vertraagd is. Daarom ontstonden er dus ook pas veel later Christelijke vakbonden.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

Newsflash; Het Vaticaan heeft het lezen van de Bijbel nooit verboden. Waar heb je dat soort Da Vinci Code wijsheid vandaan?

Doet mij twijfelen of ik de rest van je aangehaalde punten wel als waarheid kan aannemen.

Mwoah. Het is misschien nooit officieel verboden geweest maar in een bepaalde tijd bestond er wel een praktijk die hier sterk op leek. Protestanten die zich bekeerden dienden bijv. hun bijbels in te leveren bij de pastoor. Dat zijn dingen die we niet moeten ontkennen.

De achterliggende gedachte was vooral dat de bijbel een boek is dat je eigenlijk in gemeenschap moet lezen en niet alleen. Hier ben ik overigens op zich niet mee oneens.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

De achterliggende gedachte was vooral dat de bijbel een boek is dat je eigenlijk in gemeenschap moet lezen en niet alleen. Hier ben ik overigens op zich niet mee oneens.

Ik ben het er niet alleen niet mee oneens, ik ben het er mee eens. Als je zelf aan de slag gaat in de Bijbel zonder kader... afijn, daarvan kunnen we de vruchten vandaag de dag zien.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

Ik zal later op de rest ingaan (ik geniet nu van m'n wekelijkse avondje off
widegrin.gif
) maar zou jij die lijn ook doortrekken naar de Reformatie? Of laten we het neutraler stellen; allerlei andere ketterijen? Die waren noodzakelijk? Want anders kon de Kerk zich niet hervormen?

Anders zelfs, de reformatie heeft bewerkstelligt dat al die goddeloze dwaalleren uit de Kerk gezuiverd zijn door en de Kerk in een meer gezuiverde vorm voort leefde in het Protestantisme.

Ketterij? Wat je zegt ben je zelf

* Gorthaur steekt z'n tong uit

Link naar bericht
Deel via andere websites

Ik trek mijn twijfels aan het woord waarheid. Denkt het Christendom dat het anno 2007 nog de waarheid in pacht heeft?

ik heb het gevoel dat het christendom mede door de opkomst van het socialisme als op de oprukkende Islam aan het einde van het latijn is.

Beantwoord mij deze vragen, waarom bekeren zich veel mensen tot de Islam en in minder mate naar het jodendom?

Is dit waarheid of een ontnuchtering van het Christendom?

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

Heel sneaky sleep je het woord "jodendom" er ineens bij: er bekeren zich namelijk
meer
mensen tot het christendom dan tot de islam, maar door "christendom" op dit cruciale moment door "jodendom" te vervangen, hoef je je van dat feit niks aan te trekken. Zo kan ik ook zeggen:

"Er bekeren zich meer mensen tot de islam dan tot de Grote Roze Olifant. Is dit waarheid of een ontnuchtering voor het christendom?"

Slaat natuurlijk nergens op. En dat weet jij ook best, anders zou je dit nooit zo bewust misleidend hebben geformuleerd.`

Volgens mij bedoelt hij dat er christenen zijn die zich tot de islam bekeren en dat er christenen zijn die zich tot het jodendom bekeren, zij het in mindere mate.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Waarom zou ik wetenschappelijke literatuur niet als aanvaardbaar mogen beschouwen? Ik ga er vanuit dat er een vrijheid op wetenschappen bestaat.

Vanaf de instelling van de Inquisitie in de 10e eeuw werden boeken verboden verklaard of moesten herschreven worden. Zo werd ook het zogenaamde nieuwe Testament herschreven. En het officiële oude testament werd voor de onderdanen een verboden boek.

De Katholieke als de Lutherse, calvinistische al Zwinglische kerk zullen het niet in hun hoofd halen om boeken te publiceren over hun rol tijdens de latere ingevoerde Inquisitie en heksenvervolgingen.

Zal het Vaticaan durven toegeven welke rol van paus pius XII heeft gespeeld tijdens het nazi bewind? Hoe is Hitler werkelijk aan de macht gekomen; daar gaat John Cornwell in zijn boek “Hitler’s Pope†uitvoerig in op de diplomatie tussen Berlijn en Rome. T.z.t.. kan ik hier meer over schrijven.

Daarom sluit ik het niet uit dat Dominicanen als Jezuïeten Hitler hebben ondersteund. Immers de Dominicanen mogen beschouwd worden als de bloedige architecten van de (Spaanse) Inquisitie en werden later ondersteund door de Jezuïeten.

Bisschop von Galen van de stad Münster (D) heeft openlijk kritiek geuit aan het adres van Hitler als de Paus over de onder andere de jodenvervolging. Paus Pius XII deponeerde eveneens de protesten van kardinaal de Jong als de publicaties van Titus Brandsma letterlijk in de prullenbak of verbrandde deze zonder de inhoud te lezen.

Het zal nog eeuwen duren voordat het Vaticaan als de andere kerkelijke genootschappen tot een bekentenis komt van haar betrokkenheid van de Inquisitie als WOII.

Deze geschiedenis heeft degelijk invloed op het verloop van de christelijke betrokkenheid anno 2007.

Op deze vragen “Waar was G-d in Auschwitz “en “Waarom blijven de kerkbanken leeg en stroomt de Moskee vol?†?†geef ik geen antwoord.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

Waarom zou ik wetenschappelijke literatuur niet als aanvaardbaar mogen beschouwen? Ik ga er vanuit dat er een vrijheid op wetenschappen bestaat.

En de vrijheid op de stupiditeit natuurlijk. yes.gif Ik had het over de kwaliteit van je bronnen.

Quote:

Vanaf de instelling van de Inquisitie in de 10e eeuw werden boeken verboden verklaard of moesten herschreven worden.

Kijk, daar ga je al. De Inquisitie is helemaal niet gesticht in de 10e eeuw.

Quote:

Zo werd ook het zogenaamde nieuwe Testament herschreven.

bron?

Quote:

En het officiële oude testament werd voor de onderdanen een verboden boek.

Fabel. Ja, op bepaalde tijden en op bepaalde plaatsen is er wel eens sprake geweest van een Bijbelverbod. Maar nooit lang.

bron

Quote:

De Katholieke als de Lutherse, calvinistische al Zwinglische kerk zullen het niet in hun hoofd halen om boeken te publiceren over hun rol tijdens de latere ingevoerde Inquisitie en heksenvervolgingen.

Die boeken zijn er allang, de eersten daarover trouwens zijn gepubliceerd door de Kerk zelf. Vraagje; hoeveel doodvonnissen zijn er volgens jou geveld door de Spaanse Inquisitie?

Quote:

Zal het Vaticaan durven toegeven welke rol van paus pius XII heeft gespeeld tijdens het nazi bewind?

Ja hoor. yes.gif

Quote:

Hoe is Hitler werkelijk aan de macht gekomen; daar gaat John Cornwell in zijn boek ?Hitler?s Pope? uitvoerig in op de diplomatie tussen Berlijn en Rome. T.z.t.. kan ik hier meer over schrijven.

Dat boek staat bekend om z'n vele fouten en suggestieve claims.

bron

Quote:

Bisschop von Galen van de stad Münster (D) heeft openlijk kritiek geuit aan het adres van Hitler als de Paus over de onder andere de jodenvervolging.

De briefwisseling staat gewoon online, oordeel zelf:

Brieven van Von Galen aan Pius XII

en vice versa

Quote:

Paus Pius XII deponeerde eveneens de protesten van kardinaal de Jong als de publicaties van Titus Brandsma letterlijk in de prullenbak of verbrandde deze zonder de inhoud te lezen.

Nope, het was alleen wél zo dat men de handelswijze van kardinaal de Jong niet overnam omdat dankzij die actie er wraakacties kwamen tegen de Joden.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Wat jij aanhaalt over de strijd tussen katholicisme en het socialsme.

Hier wil ik iets aan toevoegen. Het socialisme heeft in Luik in het Maas-Sambregebied als in het Ruhrgebied in Duitsland in het midden van de 19e eeuw zieltjes kunnen winnen. In Luik deed de industrieele revolutie haar intrede rondom 18530, gevolgd door het Huhrgebied.

Heinrich heine heeft deze revolutie beschreven in enkele van zijn honderden gedichten.

Toen aan het eine van de 19e eeuw in nederlands Zuid Limburg de particuliere mijnen opkwamen, begon de katholieke Kerk behoorlijk in te grijpen.

Zo werd een statuut ingesteld, wilde je goede baan hebben, moest je van goede huize komen en super katholiek zijn. wilde iemand ondergronds werken, moest hij een briejfe bij meneer pastoor halen over goed gedrag en diens kerkbezoek Als iemand protestant of joods was, moest hij zich laten bekeren tot het katholicisme.

Dan werde hij gezien zijn achtergrond geplaatst in een sjieke buurt in Maastricht of in Heerlen. de overigen werden geplaatst in mijnwerkershuizen

Deze trent heeft zich vortgezet tot aan in storting van het zuilensysteem in het midden van de jaren 60.

Het katholieke Limburg anno nu is sterk verwaterd als alle andere gebieden in Nederland.

Of Karl Marx het proletariaat bereikt heeft, zal de toekomst uitwijzen. De welvaart is er; de supermarkten zijn overvol gevuld als de auto en mediamarkt.

Het financieren levert geen problem op. De problemen ontstaan de uitgaven hoger liggen dan het het inkomen. Wie gaan/kunnen de schulden saneren; het echtpaar Jan en Truus Modaal of het werkloze echtpaar Jan en Truus bekend bij de sociale dienst?

De banken vinden het heerlijk, hoemeer leningen, hoemeer rente. Bij een achterstand wordt ook rente vereffend.

Is dat wat Karl Marx wilde bereiken? Hij zelf is een neef van Philips. hun voorouders komen uit Nijmegen.

Hoe wij de klok kunnen terugdraaien, moet er eerst een fikse energiecrisis ontstaan. vervolgens weer ideeen van Goethe aanhalen zoals terug naar de Natuur of weer een kibutzproject opstarten; een copie van het voormalige chozen als sovchozensysteem.

Kibutzim in Israel zijn er nog maar weinig en onder Putin is het afwachten.

Zonder G-d zal de wereld ook kunnen voortbestaan, dat opperde Stalin in 1933.

Link naar bericht
Deel via andere websites
  • 7 months later...

Een aardig profetisch stukje van de hand van José Ortega y Gasset, uit 1930. Het is het twaalfde hoofdstuk van het boek 'de opstand der horden'. Ik vond 'm wel thuishoren in dit topic. yes.gif

DE STAAT ALS HET GROOTSTE GEVAAR

Bij een goede regeling der staatszaken handelt de massa niet zelfstandig. Dit is haar eigenlijke bestemming. Zij is er om bestuurd, beïnvloed, vertegenwoordigd en georganiseerd te worden - zelfs is het haar taak op te houden massa te zijn, of in elk geval daarnaar te streven. - Zij is echter niet op de wereld gekomen om dit zelf te doen. Zij moet haar bestaan in handen stellen van een hogere instantie, die gevormd wordt door de uitstekende minderheden. Men moge er zoveel over redetwis­ten als men wil wie de selecte mensen zijn, er dient echter geen twijfel te bestaan over het feit dat zonder hen - wie het dan ook zijn mogen - de mensheid haar wezenlijk karakter zou missen, ook al houdt Europa, als een struisvogel, nu al meer dan een eeuw het hoofd onder de vleugel verborgen om te proberen deze kennelijke waarheid niet te zien. Het betreft hier immers niet een mening die op meer of minder vaak voorkomende en mogelijke feiten berust, maar het betreft hier een wet van de sociale "fysica", die heel wat onwrikbaarder vaststaat dan de wetten van Newtons fysica. De dag dat er in Europa weer een werkelijke wijsbegeerte zal heersen (1) - het enige wat het redden kan - zal men weer bedenken dat de mens een wezen is dat, of hij wil of niet, krachtens zijn aard er toe gedwongen wordt een hogere instantie te zoeken. Indien hij die hogere instantie zelf vindt, is hij een select mens, indien hij die niet vindt, is hij een massa-mens en moet hij ze van de selecte mens ontvangen.

Als de massa voor zich zelf wil handelen, komt zij in op­stand tegen haar eigen lot, en daar zij dit thans doet, spreek ik hier van de opstand der massa's. Het enige wat men immers wezenlijk en naar waarheid opstand kan noemen, is het niet aanvaarden van zijn levens bestemming, is het opgaan tegen zichzelf. Strikt genomen zou de opstand van de aartsengel Lucifer niet minder een opstand zijn geweest als hij, inplaats van God te willen zijn - hetgeen zijn lot niet was - het er hals­starrig op gezet had de minste der engelen te zijn, hetgeen even­min zijn bestemming was. (Als Lucifer een Rus was geweest, zoals Tolstoi, zou hij deze laatste vorm van opstand hebben verkozen, die evenzeer tegen God inging als de andere ver­maarde opstand.)

Wanneer de massa voor zich zelf handelt, doet zij dit slechts op één manier - want een andere heeft zij niet - door te lyn­chen. Het is niet geheel en al toevallig dat de lynchwet Ame­rikaans is, daar Amerika in zekere zin het paradijs van de massa's is. Het zal dus nog veel minder verbazing wekken dat nu, nu de massa's triomferen, het geweld triomfeert en men daarvan de enige ratio, de enige leer maakt. Reeds lang geleden heb ik er de aandacht op gevestigd dat het geweld als norm steeds meer veld won. Nu is het tot zijn grootste ontwikkeling gekomen, en dat is een goed teken, want dat beduidt dat het nu weer automatisch zal gaan afnemen. Het geweld is nu al de woordenpraal van de dag; de redenaars, de dwergen, bezigen die stijl. Wanneer een menselijke wer­kelijkheid zijn tijd heeft vervuld, gekenterd is en is verzonken, komt ze terecht in de retoriek, waar zij, een dood ding, nog een langdurig bestaan heeft. De retoriek is het graf der mense­r60

lijke werkelijkheden; op zijn hoogst kan ze het hospitaal der invaliden zijn. De naam overleeft de werkelijkheid, en al is die naam nu ook slechts een woord, hij is tenslotte toch een woord en behoudt dus altijd iets van de magische kracht daarvan.

Doch zelfs al is het niet onmogelijk dat het overwicht van het geweld als cynisch gestelde richtsnoer begint te verminde­ren, wij zullen toch nog onder zijn bewind blijven, ook al zal het van vorm veranderen.

Hetgeen ik zeg heeft betrekking op het grootste gevaar dat nu de Europese beschaving bedreigt. Zoals alle andere gevaren die deze beschaving bedreigen, is ook dit uit haar zelf voort­gekomen. Erger nog, het vormt een van haar glories; het is de tegenwoordige Staat. Wij hebben hier een weerslag van het­geen in het vorige hoofdstuk is gezegd over de wetenschap: de vruchtbaarheid van haar beginselen voert haar op tot een fabuleuze vooruitgang; deze maakt echter de specialisatie noodzakelijk, en de specialisatie dreigt de wetenschap te smoren.

Dit zelfde gebeurt met de Staat.

Men herinnere zich wat de Staat was tegen het eind van de achttiende eeuw! Een luttel ding! Het jonge kapitalisme en zijn industriële organisaties, waarin voor het eerst de tech­niek, de nieuwe, naar rationele plannen ontworpen techniek triomfeerde, hadden de eerste uitbreiding van de maatschappij bewerkstelligd. Er ontstond een nieuwe maatschappelijke klasse, die talrijker en machtiger was dan de vroegere, namelijk de bourgeoisie. Deze laaggeboren bourgeoisie bezat, vóór alles en bovenal, één ding en wel talent, praktisch talent. Zij kon organiseren, de mensen aan tucht en orde gewennen, en con­tinuïteit geven aan haar arbeid, die zij volgens een vast, goed ontworpen plan verrichtte. Te midden van deze bourgeoisie voer het "schip van Staat" als in een oceaan onzeker voort. "Het schip van Staat" is een beeld dat door de bourgeoisie is bedacht; zij voelde zichzelf wijd als de oceaan, almachtig en zwanger van stormen. Dat "schip" was een beuzeling of weinig meer: het had nauwelijks soldaten, het had nauwelijks enige bureaucratie en zijn middelen waren gering. De Staat was in de Middeleeuwen gewrocht door een klasse van mannen die wel zeer veel van de "burgers" verschilden; het waren de ede­len, lieden die bewonderenswaardig waren om hun moed, hun talent als aanvoerders en bevelhebbers, en hun verantwoorde­lijkheidsbesef. Zonder hen zouden de Europese naties niet tot stand zijn gekomen. Doch hoe groot al die deugden van hun hart ook waren, met het hoofd van de edellieden was het kwaad gesteld, en is het ook steeds kwaad gesteld geweest. Zij lieten zich in het leven niet door hun verstand, maar door hun gevoelens leiden. Zij waren van een zeer beperkte intelligentie, zij waren sentimenteel, zij handelden instinctmatig, zij richtten zich naar hun intuïtie; in één woord, zij waren "irrationeel". Het buskruit is niet door hen uitgevonden. En dit had voor hen kwade gevolgen. Terwijl zij niet in staat waren nieuwe wapenen te bedenken, lieten zij de burgers het kruit, dat dezen uit het Oosten of van elders hadden gekregen, zich ten nutte maken, en hierdoor wonnen deze burgers de strijd op de adel­lijke krijgsman, de ridder, die zich nauwelijks kon bewegen in zijn zware harnas, dat hem toch niet meer kon baten. Hij was nooit op de gedachte gekomen dat het eeuwig geheim van de oorlog niet zozeer bestaat in de verdedigingsmiddelen, als wel in de aanvalswapenen (een geheim dat Napoleon opnieuw zou ontdekken).(2)

Daar het Staatsgezag een techniek is - betreffende de rege­ling der openbare orde en veiligheid en der administratie ­bereikte het ancien régime het eind van de achttiende eeuw met een zeer zwakke Staat, die van alle kanten door een wijde en woelige maatschappij werd bestookt. De wanverhouding tus­sen de macht van de Staat en de macht van de maatschappij was op dat ogenblik zo groot, dat als men deze toestand ver­gelijkt met die uit de tijd van Karel de Grote, de Staat van de achttiende eeuw het voorkomen van degeneratie vertoont. De Staat ten tijde der Karolingiërs was natuurlijk veel minder machtig dan die van Lodewijk XVI, doch de maatschappij rondom hem was zonder enige kracht.(3) Het ontzaglijke ver­schil tussen de kracht der maatschappij en die van de Openbare Macht maakte revoluties (tot 1848) mogelijk.

Door die omwenteling maakte zich de bourgeoisie meester van de openbare macht, en paste haar onloochenbare deugden toe op de Staat. In weinig meer dan een generatie schiep zij een machtig Staatsgezag, dat een einde maakte aan de revoluties. Sinds 1848, dat wil zeggen sinds de tweede generatie van bour­geoisie-regeringen, zijn er in Europa geen werkelijke revoluties ,meer geweest. En dit zeer zeker niet omdat er geen redenen voor zouden zijn, maar omdat er geen middelen toe zijn. De Openbare Macht werd gelijk aan de maatschappelijke macht. Gegroet revoluties, voor altijd! In Europa is nog slechts het tegenoverge­stelde mogelijk, de staatsgreep. Alles wat sindsdien het voor­komen van een revolutie had, was slechts een vermomde staatsgreep.

In onze tijd is de Staat een ontzaglijke machine geworden die uitstekend werkt, met bewonderenswaardige efficiency, dank zij de hoeveelheid en de nauwkeurigheid van zijn mid­delen. Men behoeft slechts op een veer te drukken van deze machine, die midden in de maatschappij is opgesteld, en on­middellijk komen zijn enorme vangarmen in beweging en richten zij hun werkzaamheid bliksemsnel op ieder deel van het maatschappelijk lichaam dat men aanwijst.

De Staat is het zichtbaarste en bekendste produkt van de beschaving. Het is zeer belangwekkend de houding van de massa-mens in deze gade te slaan, want men leert dan onder­scheiden eigenschappen en gevoelens van hem kennen. De massa-mens ziet de Staat, hij bewondert hem, hij weet dat hij er is als een machtige beschutting van zijn leven, maar hij is er zich niet bewust van dat de Staat een menselijke schepping is, werk en vinding van enige mannen, en dat hij in stand wordt gehouden door bepaalde deugden en voorwaarden die de mensen gisteren bezaten, doch die morgen vervluchtigd kun­nen zijn. Anderdeels ziet de massa-mens in de Staat een ano­nieme macht, en daar hij zichzelf anoniem - vulgus - gevoelt, gelooft hij dat de Staat zijn bezit is. Komt er dus in het open­bare leven van een land een of andere verwikkeling, een pro­bleem of een conflict, dan zal de massa-mens geneigd zijn te eisen dat de Staat zich daar onmiddellijk voor plaatst, dat hij zich onmiddellijk belast met de oplossing ervan met behulp van zijn ontzaglijke en onwederstaanbare middelen.

Dit is het grootste gevaar dat heden ten dage de beschaving -bedreigt: de inlijving van het leven in de Staat, de inmenging van de Staat in alle dingen, de absorptie van iedere maatschap­pelijke spontaneïteit door de Staat en dit betekent de vernietiging van de historische spontaneïteit die tenslotte de basis, de voedingsbodem en de stuwkracht van de mensheid is in al wat zij onderneemt en ervaart. 'Vanneer de massa zich ongelukkig gevoelt, of wanneer zij eenvoudig lust in iets heeft, is voor haar deze voortdurende en zekere mogelijkheid van alles te kunnen verkrijgen een grote verleiding: zij weet dat zij het zonder inspanning, zonder worsteling, zonder twijfel, zonder gevaar kan verwerven - daartoe behoeft zij slechts op die veer te drukken en de ontzaglijke machine te laten werken. De massa zegt: "De Staat ben ik," en dit is volmaakt een misvat­ting. De massa is slechts in zoverre de Staat, als twee mannen gelijk kunnen genoemd worden omdat zij geen van beiden Jan heten. Het enige punt van overeenkomst van de massa en de Staat van tegenwoordig is dat zij beide anoniem zijn. Het is echter een feit dat de man uit het vulgus inderdaad gelooft dat hij de Staat is, en hij zal er steeds meer toe geneigd zijn hem onder ieder voorwendsel te laten functioneren, om door mid­del van hem iedere scheppende minderheid, die hem verstoort in een of ander opzicht, in politiek, in ideeën, in industrie, te vernietigen.

Het resultaat van deze neiging zal verderfelijk zijn. De spon­taneïteit van de maatschappij zal bij herhaling gefnuikt worden door de inmenging van de Staat; geen enkel nieuw zaad zal vrucht kunnen dragen. De maatschappij zal moeten leven voor de Staat, de mens zal moeten leven voor de regeringsmachine. De Staat is echter slechts een machine welks onderhoud en be­staan afhankelijk zijn van de vitaliteit rondom, en zo zal hij, als hij het levenssap uit de maatschappij heeft gezogen, als een nietig ding overblijven, dood zoals een roestige machine dood is, die als ze roestig en onklaar is, zelfs geen herinnering aan het leven meer wakker roept.

Dit was het droevig lot van de antieke beschaving. Het lijdt geen twijfel dat het keizerrijk dat door de Julii en Claudii was geformeerd, als Staat een bewonderenswaardige machine was, onvergelijkelijk voortreffelijker als kunstwerk dan de oude republikeinse Staat van de patricische families. Doch, merk­waardige coïncidentie, nauwelijks was deze staat tot volkomen ontwikkeling gekomen of het maatschappelijk lichaam begon in verval te geraken. Reeds in de tijd der Antonini (tweede eeuw) rustte de Staat met smorende druk op de maatschappij. Deze begon geknecht te worden, zij werd gedwongen slechts te leven ten dienste van de Staat. Het gehele leven werd gebureau­cratiseerd. Wat geschiedde er tengevolge hiervan? De bureau­cratisatie van het leven veroorzaakte de gehele verarming ervan - in alle opzichten. De rijkdom verminderde en de vrouwen werden onvruchtbaar. Toen heeft de Staat, om in zijn behoef­ten te voorzien, de bureaucratisatie van het menselijk bestaan nog versterkt. Deze volgende fase van de bureaucratisatie is de militarisatie van de maatschappij. De eerste levenseis van de Staat is zijn krijgsuitrusting, zijn leger. De Staat is bovenal be­werker van veiligheid (de veiligheid waaruit de massa-mens ontstaat, dit vergete men niet). Daarom is hij, vóór alles, een leger. De Severi, die uit Afrika stamden, richtten de wereld op militaire voet in. Dit was een ijdele taak, want de armoede nam toe en er werden steeds minder kinderen geboren. Zelfs kwam er een tekort aan soldaten. Na de Severi moest het leger uit buitenlandse recruten worden samengesteld.

Men ziet nu wel hoe tegenstrijdig en tragisch het verloop van het Staats-exclusivisme is. De maatschappij creëerde de Staat, als een hulpmiddel, om beter te kunnen leven. Vervol­gens stelde de Staat zich boven de maatschappij en moest deze leven ten dienste van de Staat.(4) Doch alles welbeschouwd werd dit Staatsgezag nog gevormd door mannen van die maatschap­pij. Het duurde echter niet lang of men moest vreemdelingen laten komen om het Staatsgezag staande te houden, eerst Dal­matiërs, later Germanen. De vreemdelingen maakten zich meester van de openbare macht, en de rest van de maatschappij, van de oorspronkelijke bevolking, moest leven als slaven van hen, van lieden met wie zij niets uitstaande hadden. Hiertoe voert de Staats-inmenging: de bevolking wordt het voedsel dat het kunstgewrocht en de machine hetwelk de Staat is, moet voeden. Wat bijkomstig was, maakt zichzelf hoofdzaak, ten koste van de maatschappij. De steiger maakt zichzelf eigenaar van het huis en betrekt het.

Als men dit weet, is het wel wat ontstellend Mussolini met veel ophef, als gold het een wonderbaarlijke ontdekking die men nu in Italië had gedaan, deze formule te horen verkon­digen: Al/es voor de Staat) niets buiten de Staat) niets tegen de Staat. Dit zou al voldoende zijn om te laten zien dat het fascisme een kenmerkende beweging van massa-mensen is. Mussolini vond een Staat die hecht van bouw was - en dit was niet zijn werk, maar het gevolg van de denkbeelden en de inspanningen van de liberale democratie, welke hij bestrijdt. Hij bepaalt er zich toe de Staat onbeperkt te gebruiken, en zonder dat ik mij nu wil verstouten de onderdelen van zijn werk te beoordelen, is het onloochenbaar zeker dat de resultaten die men tot nu toe heeft verkregen, niet kunnen worden vergeleken met wat be­reikt was in de politieke en administratie-werkzaamheid van het liberale gezag. Als Mussolini iets bereikt heeft is dit zo gering, zo weinig zichtbaar en zo onbelangrijk, dat het be­zwaarlijk kan opwegen tegen de opeenhoping van abnormale machtsmiddelen die hem veroorloven deze staatsmachine on­beperkt te gebruiken.

Dit verheffen van de Staat als het enige en volstrekte machts­middel in en over de maatschappij, is het gevolg van het ge­weld en de directe actie, als die tot enig richtsnoer zijn gewor­den. Door de Staat heen en door middel van de Staat - een anonieme machine - handelen de massa's voor zich zelf.

De landen van Europa hebben nu een fase van grote inner­lijke moeiten voor zich, een reeks van economische en juri­dische problemen en vraagstukken betreffende de openbare orde en veiligheid, die ieder afzonderlijk zeer ingewikkeld zijn. Er is dus alle reden te vrezen dat onder de heerschappij van de horden de Staat het op zich zal nemen de onafhanke­lijkheid van de enkeling, van de groep te niet te doen, en dat aldus de toekomst geheel zal veranderen.

Een tastbaar voorbeeld van deze mechanisering vinden wij in een der ontstellendste verschijnselen van de laatste dertig jaren, de ontzaglijke toeneming in alle landen van de politie­troepen. De groei van de bevolking heeft daar onvermijdelijk toe gevoerd. Hoe gewoon het ons ook zij, het moet voor ons verstand toch vreselijk paradoxaal blijven dat de bewoners van een grote moderne stad om rustig hun weg te gaan en zich naar hun werk te begeven, een politiemacht nodig hebben om het verkeer te regelen, en dat zij daar in het geheel niet buiten kun­nen. Het is echter heel naïef van de mensen "der orde" te den­ken dat deze "machten voor de openbare orde", die voor de handhaving van deze orde in het leven zijn geroepen, tevreden zullen blijven met de voorschrijving van die bepalingen waar­aan hun stichters de voorkeur geven. Het is onvermijdelijk dat zij zelf de regelingen zullen bepalen en voorschrijven - en dit zullen natuurlijk de regelingen zijn die hun het best schikken.

Wij moeten van deze aangelegenheid gebruik maken om te doen uitkomen hoe verschillende maatschappijen op onder­scheiden wijze reageerden op een bepaald euvel in het open­bare leven. Toen, omstreeks 1800, de nieuwe industrie een soort mens - de fabrieksarbeider - deed ontstaan, dat misdadi­ger van aanleg was dande vroegere arbeiders, haastte Frankrijk zich een talrijke politiemacht te maken. Omstreeks 1810 ont­stond er in Engeland, door dezelfde oorzaken, een vermeerde­ring van de misdadigheid, en toen bemerkten de Engelsen dat zij geen politie hadden. Het bewind was in handen van de Conservatieven. Wat zouden zij doen? Een politiemacht in het leven roepen? Niets daarvan. Men gaf er de voorkeur aan de misdaad, zover dit mogelijk was, te ondergaan. "Men berustte in het feit der overtedingen, omdat men dit beschouwde als de prijs die men moest betalen voor de vrijheid." "In Parijs" - zo schrijft John William Ward - "heeft men een bewonderens­waardige politie, maar men betaalt zijn voordelen in deze duur. Ik heb liever dat er om de drie of vier jaar een half dozijn man­nen in Ratcliffe Road worden onthoofd, dan dat ik gedwongen ben dagelijks huiszoekingen te ondergaan, de spionnage en al de machinatiën van Fouché te verduren." (5) Dit zijn twee ver­schillende opvattingen van de Staat. De Engelsman wil dat het Staatsgezag beperkt is.

1) Opdat de wijsbegeerte zal heersen, is het niet nodig dat de wijsgeren het bewind zullen voeren - zoals Plato eerst wilde -, zelfs niet dat de heer­sers wijsgerig zullen denken - zoals hij, later, bescheidener wilde. - Beide dingen zijn strikt genomen zeer schadelijk. Voor het heersen van de wijs­begeerte is het voldoende dat er wijsbegeerte is, d.w.z. dat de wijsgeren werkelijk wijsgeren zijn. Sinds bijna een eeuw zijn de filosofen alles behalve dit - het zijn politici, pedagogen, litteratoren of mannen van wetenschap.

(2) Dit eenvoudige beeld van de grote verandering in de geschiedenis ten gevolge van de vervanging van de suprematie der edelen door de heer­schappij van de bourgeoisie, is ontleend aan Ranke. Het is natuurlijk duide­lijk dat de zinnebeeldige en schematische waarheid ervan aanmerkelijke toevoegingen behoeft om geheel juist te zijn. Het buskruit was sinds on­heuglijke tijden bekend. De uitvinding van het vuurroer is het werk van iemand uit Lombardië. Doch deze uitvinding bleef zonder resultaat tot men de gegoten kogel had uitgevonden. De "edelen" gebruikten het vuurwapen in geringe mate, het was veel te duur. Alleen de legers van de burgerij, die economisch beter uitgerust waren, konden de vuurwapenen in het groot gebruiken. Het is echter in de letterlijke zin des woords waar dat de edelen, in de gedaante van het middeleeuws georganiseerde leger der Bourgondiërs verslagen werden, op beslissende wijze, door het nieuwe leger dat geen be­roepsleger was, maar een leger van burgers dat de Zwitsers hadden ge­vormd. Hun voornaamste kracht bestond in de nieuwe discipline en in de wetenschappelij ke tactiek.

(3) Het zou de moeite waard zijn hier verder op in te gaan, en aan te tonen dat men tijdens de absolute monarchieën gewerkt heeft met een veel zwak­kere Staat. Hoe is dit te verklaren? De maatschappij rondom begon reeds toe te nemen. Maar indien de Staat alle macht had - hij was "absoluut" ­waarom maakte hij zich dan niet sterker? Een der oorzaken is reeds aange­wezen: de geboren adel was daartoe niet bekwaam genoeg in technisch, in­tellectueel en bureaucratisch opzicht. Daar kwam echter nog bij dat die aristocratie de staat niet vergrootte ten koste van de maatschappij. In tegen­stelling met wat men doorgaans gelooft, eerbiedigt de absolute Staat in­stinctmatig de maatschappij veel meer dan onze democratische Staat, die wel intelligenter is, maar minder gevoel van verantwoordelijkheid heeft.

(4) Men denke aan de laatste woorden van Septimus Severus tot zijn zoon: "Blijft eendrachtig, betaalt de soldaten en veracht de rest. "

(5) Cf. EJie Halévy Histoire du peuple anglais au XIXe siècle (t. I, r. 40, 1912). 169

Link naar bericht
Deel via andere websites
×
×
  • Nieuwe aanmaken...

Belangrijke informatie

We hebben cookies op je apparaat geplaatst om de werking van deze website te verbeteren. Je kunt je cookie-instellingen aanpassen. Anders nemen we aan dat je akkoord gaat. Lees ook onze Gebruiksvoorwaarden en Privacybeleid