Universele ‘kennis van het hart’

[Hopper 813]

https://www.kd.nl/2013/06/25/universele-kennis-van-het-hart/

 

God is liefde. (1 Johannes 4:8 ) dus waar moeten we anders zijn om kennis te krijgen over God dan in ons hart?!?

Citaat

Om even in de herinnering wakker te roepen: het Griekse woord gnosis betekent kennis, inzicht. Kennis die we niet vergaren via louter cognitieve weg, maar die ons als het ware geopenbaard wordt. De sleutel ligt diep in ons zelf. In de opvattingen van de gnostiek is de diepste kern van ieder mens goddelijk. Hij is dat alleen vergeten. Via openbaringen (of het horen van de innerlijke stem) kan de mens zich weer gaan ‘herinneren’ wie hij (zijn diepste Zelf) is. De gnosticus zegt dan ook: Zelfkennis is godskennis. Het behoeft verder geen betoog dat de weg naar binnen een religieuze, zo je wilt, spirituele weg is. Zoals de gnostische Hermes Trismegistus het ooit uitdrukte: ‘De enige religie is een goed mens te zijn.’ Het is dus vooral ook een ethische weg. Duidelijk is dat oorlog, moord, agressie, geweld, uitbuiting, verkrachting, diefstal, twistzucht, uitbuiting, overheersing, etc. niet in deze ethiek passen. Of, zoals Jezus zegt: ‘Heb je broeder lief als je eigen ziel.’

Heb je broeder lief als je eigen ziel?  Ja, de ziel is het kostbaarste wat je hebt en wat je uiteindelijk bent .

Citaat

Waarom zijn die Nag Hammadi-geschriften zo belangrijk? Omdat we nu voor het eerst in een lange geschiedenis inzicht hebben in het wezen van de vroegchristelijke gnostici (en andere spirituele groeperingen in het begin van onze jaartelling). Dat gnosis een belangrijke stroming was in het vroege christendom was al wel eerder bekend door de geschriften van de kerkvaders aan het eind van de tweede eeuw en daarna; maar zij benoemden het als ketterij. Nu hebben we voor het eerst op grote schaal geschriften van de gnostici zelf. En daarmee ook een stuk vergeten geschiedenis. Het vroege christendom blijkt veel ‘spiritueler’ dan wat de kerkelijke traditie heeft overgeleverd. Zo bevatte de vondst van Nag Hammadi ook het beroemd geworden Evangelie van Thomas. Enige jaren voor zijn dood publiceerde Quispel, na een leven lang onderzoek, dat het oudste gedeelte van dat evangelie een halve eeuw ouder was dan de bijbelse evangeliën. Het is geschreven in de gemeente van Jeruzalem rond het jaar 40 na Chr., zo’n tien jaar na de dood van Jezus.

Het is natuurlijk wel een eye-opener dat het Thomas Evangelie ouder is dan de Bijbelse Evangeliën.  Niet dat een Evangelie 'meer waar' is naar dat een Evangelie dichter bij de dood van Jezus  wordt gedateerd.  Maar het Thomas Evangelie geeft een inkijkje in de vroeg-christelijke ontwikkeling.

Citaat

In dat Evangelie van Thomas wijst Jezus de mens de weg om tot het Koninkrijk te komen. Het Koninkrijk niet in theologische zin op een verre plaats (de zoveelste hemel) en een verre tijd (de eindtijd als Christus wederkeert), maar als een bewustzijnstoestand in het hier en nu, zoals blijkt in de volgende passage: “Als jullie de twee tot één maken, het boven als beneden, het binnen als het buiten en het buiten als het binnen en als jullie het mannelijke en vrouwelijke met elkaar verbinden… dan zullen jullie het Koninkrijk binnengaan.”

Het Koninkrijk Gods bevindt zich niet in het hiernamaals, maar in het hart van de mens.  Het hart van de mens welke synchroon kan Zijn met het hart van God.

Citaat

Binnen de gnostiek was er een stroming die de verlossing nastreefde door het afzien van alle wereldlijke ‘genoegens’; ascese dus. Maar andere gnostische groeperingen huldigden de opvatting dat je juist in de materie de Geest vrij moest maken. 

Ik huldig de laatste opvatting, welke ook conform de Paulinisch/Bijbelse opvatting is.  En welke we ook terug vinden in het Evangelie van Johannes.  

1 Johannes 2 is feitelijk in negatie geschreven, de liefde van de Vader is niet in deze wereld (Vers 15).  Om daadwerkelijk de liefde van de Vader te ervaren is een terugtrekking uit de materiële wereld noodzakelijk, dan kan de Vader intreden in het menselijk hart.   Dan kan de mens een aanvang nemen tot 'denken met het hart'.

19 juni 2023 bewerkt door Hopper

[neohumanist 37]

Het was natuurlijk wel mooier geweest als de Thomas tekst ouder was geweest dan de canonieke evangelieverhalen. Maar voor een deel van die tekst lijken ze juist het (latere)  woordgebruik uit die evangelien te weerspiegelen en kan ze er dus nooit aan vooraf gegaan zijn.

In een van de gezegden van Jezus uit de Quelle wordt het woord 'gnosis' ook gebruikt. Daarin wordt gesteld dat de leringen van Jezus een sleutel zijn tot gnosis (introspectieve kennis) en dat die de deur opent tot the Heerschappij van God (zelfrealisatie of spirituele verlichting). Zie: Lucas 11: 39b, 42-44, 46b, 52 = Mattheus 23: 25-26, 23, 6, 27, 4, 13, 29-36

De Thomas tekst lijkt qua gnostieke strekking terug te willen keren naar de tijd dat de Quelle tekst nog circuleerde, al steekt ze inhoudelijk magertjes af bij de inhoud van de echte Quelle tekst. In praktijk blijkt ook dat niemand die de Thomas tekst grondig bestudeert de Quelle tekst beter is gaan begrijpen, zelfs Gilles Quispel (1916-2006) niet.

Net als de geroemde Bart Ehrman blijft/bleef ook Quispel geheel onwetend over de diepgang en betekenis van de Quelle instructies. Maar Thomas geeft wel een indicatie dat men (althans de Thomas christenen) zich in de eerste eeuwen nog bewust bleef van althans de esotherische richting die Jezus zelf had onderwezen. Alleen zie je ook bij Thomas geen enkele tekstuele of inhoudelijke verbinding met de echte Quelle tekst. Net zoals bij de Synoptische Evangelien, waar die verbinding ook al is verbroken, maar men de echte tekst nog wel voor zich had liggen om delen uit te kunnen copiëren.

Dat is de grote ironie of zo je wilt tragiek, dat de Synoptische Evangelien wél een flink deel van de authentieke opgeknipte en verminkte Quelle-tekst hergebruikten, maar de innerlijke betekenis of uitleg ervan kwijt waren, terwijl de Thomas christenen die betekenis nog wel enigszins kenden, maar die echte Quelle-tekst al niet meer in handen hadden en daarom maar terugvielen op het herscheppen van teksten uit de Synoptische Evangelien in de lijn van hun eigen gnostische manier van denken.

De mensen die enthousiast worden van Thomas snappen Quelle niet en mensen die Quelle geweldig interessant vinden, snappen niets van (verhullend) introspectief taalgebruik en introspectieve spirituele filosofie.

20 juni 2023 bewerkt door neohumanist

[Yours 88]

16 uur geleden zei Hopper:

In dat Evangelie van Thomas wijst Jezus de mens de weg om tot het Koninkrijk te komen. Het Koninkrijk niet in theologische zin op een verre plaats (de zoveelste hemel) en een verre tijd (de eindtijd als Christus wederkeert), maar als een bewustzijnstoestand in het hier en nu, zoals blijkt in de volgende passage: “Als jullie de twee tot één maken, het boven als beneden, het binnen als het buiten en het buiten als het binnen en als jullie het mannelijke en vrouwelijke met elkaar verbinden… dan zullen jullie het Koninkrijk binnengaan.”

Dit citaat uit het betreffende artikel herken ik uit mijn eigen leven. Wat een immens geluk…...

 

[Hopper 813]

1 uur geleden zei Yours:

Dit citaat uit het betreffende artikel herken ik uit mijn eigen leven. Wat een immens geluk…...

 

Een immens geluk, en een geluk wat zich weerspiegelt in de mens(en) die datzelfde geluk gevonden hebben.

[Hopper 813]

3 uur geleden zei neohumanist:

Het was natuurlijk wel mooier geweest als de Thomas tekst ouder was geweest dan de canonieke evangelieverhalen. Maar voor een deel van die tekst lijken ze juist het (latere)  woordgebruik uit die evangelien te weerspiegelen en kan ze er dus nooit aan vooraf gegaan zijn.

In een van de gezegden van Jezus uit de Quelle wordt het woord 'gnosis' ook gebruikt. Daarin wordt gesteld dat de leringen van Jezus een sleutel zijn tot gnosis (introspectieve kennis) en dat die de deur opent tot the Heerschappij van God (zelfrealisatie of spirituele verlichting). Zie: Lucas 11: 39b, 42-44, 46b, 52 = Mattheus 23: 25-26, 23, 6, 27, 4, 13, 29-36

De Thomas tekst lijkt qua gnostieke strekking terug te willen keren naar de tijd dat de Quelle tekst nog circuleerde, al steekt ze inhoudelijk magertjes af bij de inhoud van de echte Quelle tekst. In praktijk blijkt ook dat niemand die de Thomas tekst grondig bestudeert de Quelle tekst beter is gaan begrijpen, zelfs Gilles Quispel (1916-2006) niet.

Net als de geroemde Bart Ehrman blijft/bleef ook Quispel geheel onwetend over de diepgang en betekenis van de Quelle instructies. Maar Thomas geeft wel een indicatie dat men (althans de Thomas christenen) zich in de eerste eeuwen nog bewust bleef van althans de esotherische richting die Jezus zelf had onderwezen. Alleen zie je ook bij Thomas geen enkele tekstuele of inhoudelijke verbinding met de echte Quelle tekst. Net zoals bij de Synoptische Evangelien, waar die verbinding ook al is verbroken, maar men de echte tekst nog wel voor zich had liggen om delen uit te kunnen copiëren.

Dat is de grote ironie of zo je wilt tragiek, dat de Synoptische Evangelien wél een flink deel van de authentieke opgeknipte en verminkte Quelle-tekst hergebruikten, maar de innerlijke betekenis of uitleg ervan kwijt waren, terwijl de Thomas christenen die betekenis nog wel enigszins kenden, maar die echte Quelle-tekst al niet meer in handen hadden en daarom maar terugvielen op het herscheppen van teksten uit de Synoptische Evangelien in de lijn van hun eigen gnostische manier van denken.

De mensen die enthousiast worden van Thomas snappen Quelle niet en mensen die Quelle geweldig interessant vinden, snappen niets van (verhullend) introspectief taalgebruik en introspectieve spirituele filosofie.

We zitten in spirituele zin niet op één lijn, Neo.  Het Thomas Evangelie als (inhoudelijk) magertjes benoemen is aan mij niet besteedt.   Het gaat me ook niet zozeer om 'snappen' , de innerlijke weg kan m.i. alleen die van het hart zijn.   Het begrijpen is secundair.  Ik hoef de Bijbelse Evangeliën ook net af te wijzen. Zoals ik in de opening al aangaf, met 'kennis van het hart' is het ook mogelijk om in negatie (ontkenning)  te leren denken.  Omdat denken het probleem is, de mens denkt.  God is een Intellect wat zich met zoiets als denken niet bezig houdt.  Omdat gedachten schepping zijn.  God is niet het geschapene.

20 juni 2023 bewerkt door Hopper

[neohumanist 37]

@Hopper Ik snap wel waarom veel esotherisch denkenden de voorkeur geven aan Thomas boven Quelle. Ten eerste begrijpen ze de betekenis van het onderricht in Quelle niet of zwaar onvoldoende en ten tweede kun je met Thomas vele kanten op, omdat de tekst heel ruime wat vage te weinig samenhangende esptherische waarheden bevat. De vergelijking met allerlei New Age filosofien of spirituele zelfhulpboeken dringt zich altijd aan mij op, het bevat universele waarheid, maar er staan nauwelijks centrale praktisch toepasbare richtlijnen in over hoe je die waarheid daadwerkelijk in je leven kunt realiseren. Er zit geen compleet systeem achter (bij Quelle wel).

En daardoor zit Thomas ondanks haar esotherische orientatie toch nét weer in een andere categorie dan Quelle en Quelle weer in een andere dan de canonieke evangelien.

Alleen als je weigert écht naar de inhoud van Quelle te kijken, je zeg maar slechts via je oogwimpers er naar kijkt, dan lijkt het alsof het wat op elkaar lijkt. Dan mis je echter óók de grote verschillen tussen Quelle en het overige tekstmateriaal in Evangelion/Lucas en Mattheus. Spirituele filosofie is namelijk geen vage New Age, ook al heeft Jezus het dan bewust door beeldend taalgebruik moeilijker toegankelijk gemaakt voor de buitenstaander.

20 juni 2023 bewerkt door neohumanist

[Hopper 813]

29 minuten geleden zei neohumanist:

@Hopper Ik snap wel waarom veel esotherisch denkenden de voorkeur geven aan Thomas boven Quelle. Ten eerste begrijpen ze de betekenis van het onderricht in Quelle niet of zwaar onvoldoende en ten tweede kun je met Thomas vele kanten op, omdat de tekst heel ruime wat vage te weinig samenhangende esptherische waarheden bevat. De vergelijking met allerlei New Age filosofien of spirituele zelfhulpboeken dringt zich altijd aan mij op, het bevat universele waarheid, maar er staan nauwelijks centrale praktisch toepasbare richtlijnen in over hoe je die waarheid daadwerkelijk in je leven kunt realiseren. Er zit geen compleet systeem achter (bij Quelle wel).

En daardoor zit Thomas ondanks haar esotherische orientatie toch nét weer in een andere categorie dan Quelle en Quelle weer in een andere dan de canonieke evangelien.

Alleen als je weigert écht naar de inhoud van Quelle te kijken, je zeg maar slechts via je oogwimpers er naar kijkt, dan lijkt het alsof het wat op elkaar lijkt. Dan mis je echter óók de grote verschillen tussen Quelle en het overige tekstmateriaal in Evangelion/Lucas en Mattheus. Spirituele filosofie is namelijk geen vage New Age, ook al heeft Jezus het dan bewust door beeldend taalgebruik moeilijker toegankelijk gemaakt voor de buitenstaander.

Ik koppel 'esoterisch' en denken niet aan elkaar.   Het valt buiten het denken en het waarneembare.  Om er over te schrijven en te communiceren zijn dan toch weer woorden en gedachten nodig.   Ook de Bijbel beschouw ik niet als Gods woord.   Alles wat geschreven is, is gebruiksaanwijzing.  Echt praktisch toepasbare richtlijnen zijn er niet.

Gedachten noem ik cognitieve inhoud.  Het is het discursieve , redenerende denken wat gedachten voortbrengt.   Denken met het hart staat diametraal op het redenerende denken.   Als je het (mannelijke) redenerende denken samen voegt met het (vrouwelijke) denken met het hart (het intuïtieve weten) , dan kom je ergens, dan maak je een begin met de twee één maken.  Uitgesproken feminiene of masculiene mensen kun het vergeten.

Voordat je welke tekst dan ook leest zul je eerst met de lezer moeten beginnen.

[Dat beloof ik 990]

7 uur geleden zei neohumanist:

De Thomas tekst lijkt qua gnostieke strekking terug te willen keren naar de tijd dat de Quelle tekst nog circuleerde, al steekt ze inhoudelijk magertjes af bij de inhoud van de echte Quelle tekst.

Er is geen echte Quelle tekst.
De Quelle is een veronderstelling die is geopperd, er van uitgaande dat Mattheus en Lucas hun teksten hebben overgeschreven van een andere document.
Het is niet mijn bedoeling om een aparte discussie over Q te beginnen, maar het is vreemd om over de 'echte Quelle test' te spreken als we alleen een recent geconstrueerd document hebben dat is gebaseerd op een aanname.

[Hopper 813]

https://mjaalders.nl/tjeu-van-den-berk/

Citaat

De achtergrond van dit boek wordt gevormd door Van den Berks zorg over de teloorgang van het christelijk geloof. Oorzaak daarvan is onder meer het rationalistische karakter van de catechese. De (te jonge) mens wordt benaderd met een aantal al dan niet bovennatuurlijke waarheden, die hij vervolgens voor waar moet aannemen. En wanneer deze al te wonderlijk zijn, wordt het geloof aangepast aan de moderniteit. Volgens Van den Berk, docent catechetiek aan de KTHU, ligt hier de belangrijkste oorzaak van de teloorgang van de kerk: de wijze waarop het geloof wordt doorgegeven is bij voorbaat gedoemd om te mislukken. Godsdienst is nu eenmaal niet iets van het verstand, maar van het hart. Dit is de ene rode draad die door het hele boek loopt: een voortdurend pleidooi voor een andere vorm van catechese (en pastoraat) dan de gebruikelijke. Deze andere vorm van catechese gaat volgens Van den Berk terug op Plato en Socrates. De catecheet zou moeten zijn als de vroedvrouw, die het aanwezige leven tot ontplooiing helpt brengen.

Deze kritiek op het christelijk geloof deel ik.  De geloofs-opvoeding zoals ik die heb ervaren in kerk en school was rationalistisch en vernietigde meer in mij als dat het deed ontwaken.  De geestelijken en leerkrachten uit mijn jeugd waren ongeschikt voor geestelijk onderwijs (understatement).

Citaat

Deze vorm van catechese vat Van den Berk samen met het woord mystagogie. Daaronder verstaat hij de leer van het inwijden. De mystagoog helpt zijn leerling de religiositeit in zichzelf te ontdekken. En daarmee wordt een tweede rode draad zichtbaar: een pleidooi voor een andere opvatting van het christelijk geloof dan de gebruikelijke. De door Van den Berk verworpen methode van catechese correspondeert namelijk met de gebruikelijke vorm van christelijk geloof: te rationalistisch, te zeer gericht op informatie, te zeer gericht op het verstand van de mens. Dit traditionele christendom is voor Van den Berk een aberratie van de oorspronkelijke, met ons mens-zijn gegeven openbaring Gods. Deze komt niet tot ons via de schriftelijke neerslag van de geschiedenis van Israël en van de gestalte van Jezus Christus, maar maakt deel uit van ons mens-zijn. De ware godsdienst is universeel en openbaart zich niet in woorden, maar in beelden, in mythen en sprookjes. Vandaar zijn voortdurende polemiek tegen de kerk en het dogma, haar institutionele vorm en haar dogma, haar gezagscultuur. We moeten terug tot de eigenlijke religie, die van alle tijden en van alle plaatsen is en ons met de geboorte reeds is meegegeven.

De oorspronkelijke religie terug vinden, wie mij een kerk kan aanwijzen die dat doet, graag!

21 juni 2023 bewerkt door Hopper

[Willempie 1.410]

50 minuten geleden zei Hopper:

De oorspronkelijke religie terug vinden, wie mij een kerk kan aanwijzen die dat doet, graag!

De Hopperkerk.