Kind van de Vader. (Parodie op Kind van de Duivel)

[Flubbels 1]

Het controversiële en inmiddels welbekende nummer van rapper Jebroer "Kind van de duivel" roept de nodige tegen reacties op. Ik vind het een erg negatieve duivelse tekst, daarom heb ik samen met Jezus Zoekt Jou een Christelijke versie gemaakt:

https://www.youtube.com/watch?v=dkx_1XS8_j0

 

[MysticNetherlands 298]

Leuk initiatief! Instrumental track gebruikt of zelf gerecreëert? Ken t origineel niet. Hou ik ook graag zo

 

[Flubbels 1]

Op 21-4-2017 om 13:09 zei MysticNetherlands:

Leuk initiatief! Instrumental track gebruikt of zelf gerecreëert? Ken t origineel niet. Hou ik ook graag zo

 

Origineel is echt afgrijselijk, daar verheerlijken ze drank, drugs en geweld. We hebben zo veel mogelijk de originele muziek gebruikt. (Het is een parodie). 

[Robert Frans 1.653]

Je was niet de eerste. Maar vind die van jou wel beter. En ook vollediger.

[Dat beloof ik 990]

Een parodie is om te lachen, en in deze gevallen moet ik eerlijk zeggen dat de tranen over mijn wangen rollen van het lachen. Niet echt natuurlijk, 'tranen over mijn wangen van het lachen' is maar een metafoor.

Om metafoor uit te leggen, hier een interview met een rapper, genaamd JeBroer.

http://www.ad.nl/rivierenland/rapper-jebroer-in-gesprek-met-hardinxvelders-over-kind-van-de-duivel~afda705e/

Volgens Tim Kimman, zoals Jebroer echt heet, was het absoluut niet zijn bedoeling om met dit nummer christenen te kwetsen. ,,De duivel is voor mij niet meer dan een metafoor, maar ik snap dat als de duivel voor iemand een grote betekenis heeft, hij dat als eng kan ervaren.’  Andere betekenis ,,Ik heb ook een duivelse kant’’, zegt Kimman stellig. ,,Maar dat woord heeft voor mij een andere betekenis dan voor dat groepje Hardinxvelders. Ik bedoel ermee dat ik niet altijd een lieverdje ben geweest.’’

O ja, wat hij verderop zegt vind ik érg sterk:

Veel heftiger vond de geboren Leidenaar de stapel brieven die hij onlangs ontving. ,,Geschreven door kinderen, waarin stond dat ik naar Jezus moest gaan luisteren. Die kinderen konden notabene nét schrijven. Ik denk dus dat een boze leerkracht de jongens en meisjes heeft aangespoord dit soort brieven te schrijven. Dat vind ík dus eng.’’

[Robert Frans 1.653]

Ik kende het liedje eerst niet, dus toen ik deze tekst opgeschreven zag door een klein nichtje van mij, vond ik dat best wel zorgwekkend: hoe komt zo'n klein wurmpje nu ineens op zulke duistere teksten? Gelukkig bleek het dus gewoon van dit lied af te komen en hoeft zij dus enkel maar te leren dat dit soort teksten niet gepast zijn om te zeggen of te schrijven, zéker niet voor kleine kinderen. En blijft het wel vreemd dat zij überhaupt blijkbaar dit lied zo vaak gehoord had, dat zij het refrein vrijwel foutloos kon overpennen. Vind ik eigenlijk nóg enger, eerlijk gezegd.

Verder kan ook een metafoor slecht vallen en maakt de metaforische bedoeling de tekst lang niet altijd meteen minder schokkend of smakeloos. Voorbeeld: Gerard Reve beschrijft in zijn boek Moeder en Zoon hoe hij een ik geloof veertienjarige jongen meermalen verkracht. Sommigen vinden dat misschien wat boud geformuleerd, maar als in het boek de jongen Reve duidelijk smeekt te stoppen en Reve gaat toch door met vrijen, dan is dat gewoon verkrachting.
Fans van Reve zeggen dan dat dat een literair, typisch Reviaans stijlmiddel is en metaforisch voor zijn spiritualiteit, dat je bij hem altijd heel erg tussen de regels moet lezen, maar het blijft ook dan heel eenvoudig om die metafoor buitengewoon smakeloos te (blijven) vinden.
De kans is daarbij ook aanzienlijk dat als het een veertienjarig méísje was geweest, ook die fans de metafoor alsnog zouden verafschuwen. Kortom, je kunt niet alles zomaar met de mantel der metaforen bedekken, omdat metaforen zelf ook al schokkend, smakeloos of ronduit fout kunnen zijn.

Ook als je geen christen bent, is de originele tekst van Jebroers vrij grof: ga niet janken op mijn begrafenis, gooi alcohol en drugs over mijn kist, etc. En de metafoor "kind van de duivel" zal ook bij niet-christenen een vrij duidelijk provocerende betekenis hebben. Want het begrip duivel wordt ook buiten het christendom in het algemeen gezien als metafoor voor het absoluut kwade.
Als het lied dan metaforisch zou zijn, dan blijft wel de vraag over wat Jebroers eigenlijk met het lied wil zeggen. En ik kan met al mijn beste kunnen op metaforisch gebied eerlijk gezegd niet echt een positieve, verheffende boodschap uit de metafoor destilleren, ook al omdat de tekst daar mijns inziens verder geen voldoende duidelijke aanwijzingen toe geeft.

[MysticNetherlands 298]

DBI, ga toch lekker naar daar waar MH en consorten vertoeven, waar dat ook moge zijn.

 

[Dat beloof ik 990]

9 uur geleden zei Robert Frans:

Ik kende het liedje eerst niet, dus toen ik deze tekst opgeschreven zag door een klein nichtje van mij, vond ik dat best wel zorgwekkend: hoe komt zo'n klein wurmpje nu ineens op zulke duistere teksten? Gelukkig bleek het dus gewoon van dit lied af te komen en hoeft zij dus enkel maar te leren dat dit soort teksten niet gepast zijn om te zeggen of te schrijven, zéker niet voor kleine kinderen. En blijft het wel vreemd dat zij überhaupt blijkbaar dit lied zo vaak gehoord had, dat zij het refrein vrijwel foutloos kon overpennen. Vind ik eigenlijk nóg enger, eerlijk gezegd.

Zo'n beetje hetzelfde vindt de rapper van de brieven die hij krijgt van kinderen die nauwelijks zelf kunnen schrijven. Maar waar de ouders geen enkele moeite hebben met liederen als bv Psalm 2, waarin staat : "Gij zult hen verpletteren met een ijzeren scepter; Gij zult hen in stukken slaan als een pottenbakkersvat.""

Dus áls je moeite hebt met 'duistere teksten', pak dan ook álle duistere teksten. Nu meet je met 2 maten.  

 

2 uur geleden zei MysticNetherlands:

DBI, ga toch lekker naar daar waar MH en consorten vertoeven, waar dat ook moge zijn.

 

Ik vind jou ook lief.

[Robert Frans 1.653]

1 uur geleden zei Dat beloof ik:

Zo'n beetje hetzelfde vindt de rapper van de brieven die hij krijgt van kinderen die nauwelijks zelf kunnen schrijven. Maar waar de ouders geen enkele moeite hebben met liederen als bv Psalm 2, waarin staat : "Gij zult hen verpletteren met een ijzeren scepter; Gij zult hen in stukken slaan als een pottenbakkersvat.""

Dus áls je moeite hebt met 'duistere teksten', pak dan ook álle duistere teksten. Nu meet je met 2 maten. 

Maar die teksten kom je weer niet in kinderbijbels tegen. En ik heb, als na de mis in onze parochie de kindernevendienst zich even presenteert, de kindertjes nog niet met zwaarden zien rondrennen, bloeddorstige teksten schreeuwend over de duivel en al diens ketterse aanhangers die zij zullen vermorzelen.
En als je blije brievenschrijvende kinderen over Jezus al eng vindt, terwijl je die kinderen niet eens kent en ook hun brieven waarschijnlijk niet eens gelezen hebt, wel, dan ben je wel heel erg gemakkelijk publiek voor horrorfilms, denk ik dan. Ik kan je aanraden om dan vooral geen filmpjes op te zoeken van vage, Amerikaanse en vooral heel erg extreem-charismatische kinderkampen. Die bezorgen zelfs mij nog de rillingen en als lid van een kerk met een, laten we zeggen, buitengewoon interessant verleden ben ik toch wel wat gewend.

Ik schreef dan ook niet moeite te hebben met duistere teksten in het algemeen. Die kom je immers in de Schrift ook tegen, waarbij jouw voorbeeld overigens wel erg tam is, gewoon een standaard wraakuiting die bijvoorbeeld ongetwijfeld ook in W.O. II wel herkenbare gevoelens jegens een zeker agressief buurvolk zal hebben verwoord. De gemiddelde bijbelkenner weet er veel sappigere te vinden om onervaren christenen mee om de oren te slaan.
Het ging mij vooral om het gegeven dat een klein, lief kind ineens zulke teksten weet op te lepelen. Leuk in diezelfde horrorfilms, daar niet van, maar laten we het dan ook vooral daar houden. En dat metaforen wel degelijk ook smakeloos en kwalijk kunnen zijn. Misschien deels ook een kwestie van cultuur, maar ook een kwestie van fijngevoeligheid en algemeen fatsoen, common sense.

[Dat beloof ik 990]

Ach, je hebt kinderbijbels in alle soorten hoor.

Ik weet dat deze tekst vrij slap is, maar omdat het om een liedje ging, ben ik begonnen bij de Psalmen, na iets meer dan een minuut was ik bij Psalm 2 en was het al raak. En uiteraard zie ik geen kindertjes met zwaarden rondrennen. Ze groeien wel op in een omgeving waarin deze teksten normaal zijn en waaraan ze (via eerst de kinderbijbel) op enig moment toch mee gaan doen. Ik had het dan ook over de ouders van die kinderen. Die zijn het, waarvan je verwacht dat ze hun kinderen beschermen tegen geweld.

7 uur geleden zei Robert Frans:

Ik kan je aanraden om dan vooral geen filmpjes op te zoeken van vage, Amerikaanse en vooral heel erg extreem-charismatische kinderkampen.

Ga ik niet doen, maar ze zijn er wel, en niet bepaald geïnspireerd door verhalen van Kabouter Plop. Maar door de teksten waar ik op doel en dat snap je heel goed.

[Naeva 182]

11 uur geleden zei Dat beloof ik:

Zo'n beetje hetzelfde vindt de rapper van de brieven die hij krijgt van kinderen die nauwelijks zelf kunnen schrijven. Maar waar de ouders geen enkele moeite hebben met liederen als bv Psalm 2, waarin staat : "Gij zult hen verpletteren met een ijzeren scepter; Gij zult hen in stukken slaan als een pottenbakkersvat.""

Dus áls je moeite hebt met 'duistere teksten', pak dan ook álle duistere teksten. Nu meet je met 2 maten.  

Ik begrijp je commentaar niet helemaal. Bedoel je dat iemand die tegen gewelddadige/duistere teksten is, ook bepaalde gedeeltes uit de Bijbel moet afwijzen? Of de hele Bijbel, of het christelijk geloof? 

Speelt context voor jou een rol hierin?

[Dat beloof ik 990]

Er moet van mij helemaal niets. Ik merk op dat heel vreemd is dat iemand geen moeite heeft met gewelddadige/duistere teksten uit een willekeurig boek van zijn levensovertuiging, maar wel een rapper veroordeeld die soortgelijke gewelddadige/duistere teksten gebruikt.

Welke levensovertuiging dat dan is (de context) is voor mij volstrekt onbelangrijk. Dat het hier een christen betreft, is wat mij betreft dan ook slecht een bijzaak, maar wél de reden om uit zijn boek een liedjestekst te pakken ter vergelijking.

[Naeva 182]

1 uur geleden zei Dat beloof ik:

 Er moet van mij helemaal niets. Ik merk op dat heel vreemd is dat iemand geen moeite heeft met gewelddadige/duistere teksten uit een willekeurig boek van zijn levensovertuiging, maar wel een rapper veroordeeld die soortgelijke gewelddadige/duistere teksten gebruikt.

Welke levensovertuiging dat dan is (de context) is voor mij volstrekt onbelangrijk. Dat het hier een christen betreft, is wat mij betreft dan ook slecht een bijzaak, maar wél de reden om uit zijn boek een liedjestekst te pakken ter vergelijking.

Met context bedoel ik de context van waarin de tekst staat.

Ik kan me indenken dat je het beeld dat je schetst vreemd vindt. Misschien zou dat de vraag kunnen oproepen of dat beeld wel klopt. Mijn 2 cents: jouw beeld is toepasbaar op de anderhalf man en een paardenkop die inderdaad graag met dit soort uit zijn verband gerukte bijbelteksten gooit. En daar houdt het dan ook op. 

Ik schat bijvoorbeeld in dat een heleboel christenen wel degelijk moeite hebben met "duistere" bijbelteksten. 

[Hitchens 134]

13 uur geleden zei Naeva:

jouw beeld is toepasbaar op de anderhalf man en een paardenkop die inderdaad graag met dit soort uit zijn verband gerukte bijbelteksten gooit. En daar houdt het dan ook op. 

Ik schat bijvoorbeeld in dat een heleboel christenen wel degelijk moeite hebben met "duistere" bijbelteksten.

Moeite met gewelddadige en duistere OT teksten heb ik hier nog nauwelijks kunnen ontdekken. Ze worden eerder verdedigd. In die zin is het in inderdaad met twee maten meten. Ik heb namelijk nog geen christen moeite zien doen om te achterhalen wat de bedoeling van de rapper in kwestie is geweest met zijn teksten. Heeft hij een bepaalde boodschap? Is het op meerdere manieren uitlegbaar? Is er een context vanuit zijn leven dat maakt dat hij de teksten schrijft? Ik hoor alleen maar mensen 'duivels' roepen. En 'ze verheerlijken drank en drugs'. Ja, misschien is er een reden voor die drank en drugs? Het is een oppervlakkige beoordeling vanaf de zijlijn. Dat mag, maar het is dan wel meten met twee maten inderdaad.

[MysticNetherlands 298]

@Hitchens oppervlakkig.... interessant. Da's precies hoe ik de tekst van het liedje zou willen beoordelen. Een oppervlakkige ode aan een oppervlakkige edoch destructieve levensstijl. Wel eens op hardcore feesten geweest Hitch?

[Naeva 182]

2 uur geleden zei Hitchens:

Moeite met gewelddadige en duistere OT teksten heb ik hier nog nauwelijks kunnen ontdekken. Ze worden eerder verdedigd. In die zin is het in inderdaad met twee maten meten. Ik heb namelijk nog geen christen moeite zien doen om te achterhalen wat de bedoeling van de rapper in kwestie is geweest met zijn teksten. Heeft hij een bepaalde boodschap? Is het op meerdere manieren uitlegbaar? Is er een context vanuit zijn leven dat maakt dat hij de teksten schrijft? Ik hoor alleen maar mensen 'duivels' roepen. En 'ze verheerlijken drank en drugs'. Ja, misschien is er een reden voor die drank en drugs? Het is een oppervlakkige beoordeling vanaf de zijlijn. Dat mag, maar het is dan wel meten met twee maten inderdaad.

Op dit punt zijn we het dan redelijk eens.

Neemt niet weg dat het interpreteren van een raptekst toch echt wel andere koek is dan het interpreteren van een vers uit de bijbel (of ander eeuwenoud geschrift) met de daarbij horende context. 

[Hitchens 134]

41 minuten geleden zei Naeva:

Neemt niet weg dat het interpreteren van een raptekst toch echt wel andere koek is dan het interpreteren van een vers uit de bijbel (of ander eeuwenoud geschrift) met de daarbij horende context. 

Ik denk dat het verschil niet zo heel groot is. Interpreteren doe je op basis van context, dat is bij een raptekst niet anders dan bij een OT tekst. Beide kunnen een onderliggende boodschap bevatten. Maar ook een OT tekst kan gewoon simpel en oppervlakkig zijn, aansporen tot geweld, als een raptekst. Het is immers geschreven door gewone mensen die ook maar neerpenden wat ze bezig hield, soms geen benul hadden van de wereld om hen heen, God niet begrepen, etc.

Wat maakt het OT volgens jou andere koek?

[Robert Frans 1.653]

3 uur geleden zei Hitchens:

Moeite met gewelddadige en duistere OT teksten heb ik hier nog nauwelijks kunnen ontdekken. Ze worden eerder verdedigd. In die zin is het in inderdaad met twee maten meten. Ik heb namelijk nog geen christen moeite zien doen om te achterhalen wat de bedoeling van de rapper in kwestie is geweest met zijn teksten. Heeft hij een bepaalde boodschap? Is het op meerdere manieren uitlegbaar? Is er een context vanuit zijn leven dat maakt dat hij de teksten schrijft? Ik hoor alleen maar mensen 'duivels' roepen. En 'ze verheerlijken drank en drugs'. Ja, misschien is er een reden voor die drank en drugs? Het is een oppervlakkige beoordeling vanaf de zijlijn. Dat mag, maar het is dan wel meten met twee maten inderdaad.

Dat kan meerdere dingen betekenen. Het kan betekenen dat er inderdaad in zekere zin met twee maten gemeten wordt en voor een deel is dat ook waar: de heilige Schrift heeft natuurlijk een volstrekt andere status binnen het christendom dan zomaar een tekst van zomaar een rapper. Dat gaat zeker niet gerelativeerd worden omwille van een rapnummer. De Schrift is het woord van God, in alle rijkgeschakeerde betekenissen die de verschillende christelijke tradities daarin kennen, een rapnummer is gewoon een individuele expressie van de rapper in kwestie.

Het kan echter ook betekenen dat de critici in kwestie de kwaliteit van de tekst of de metafoor niet interessant genoeg vinden om verder onderzoek daarnaar te doen. Onderzoek begint immers bij interesse en zeker als je een metafoor kwalijk vindt, zal de lust er verder onderzoek naar te doen je al sneller ontgaan. En het is de verantwoordelijkheid van de schrijver zélf om door het leveren van kwaliteit en voldoende aansluiting bij jouw belevingswereld je uit te nodigen verder je erin te verdiepen, de luisteraar of de lezer is nergens toe verplicht.

Als de betreffende rapper dus graag wil dat men verder kijkt dan de tekst alleen, dan zal hij daar zelf voldoende interessante of verduidelijkende aanknopingspunten voor moeten aanmaken, het beste nog in de tekst zelf. Híj wil iets uitdragen, dus híj zal de boodschap moeten verduidelijken en voldoende kwaliteit daartoe moeten leveren. Als de eerste reactie van mensen dus is dat ze de tekst terzijde schuiven en het misschien zelfs smakeloos vinden, dan heeft hij zijn boodschap simpelweg niet voldoende overgebracht aan die mensen, of hen niet voldoende weten uit te nodigen tussen de regels door te lezen en zijn wereld in te duiken, en zal hij alsnog zijn huiswerk moeten doen.

[MysticNetherlands 298]

1 uur geleden zei Hitchens:

Ik denk dat het verschil niet zo heel groot is. Interpreteren doe je op basis van context, dat is bij een raptekst niet anders dan bij een OT tekst. Beide kunnen een onderliggende boodschap bevatten. Maar ook een OT tekst kan gewoon simpel en oppervlakkig zijn, aansporen tot geweld, als een raptekst. Het is immers geschreven door gewone mensen die ook maar neerpenden wat ze bezig hield, soms geen benul hadden van de wereld om hen heen, God niet begrepen, etc.

Wat maakt het OT volgens jou andere koek?

Over het algemeen krijgt men via de kerk wel behoorlijk uitgewerkte context mee, omdat de dominee jarenlang de Bijbel heeft gestudeerd, of zelfs een academische graad in de theologie heef (bij ons iig wel). Denk je dat het type publiek dat naar hardcore luistert de ongetwijfeld zeer genuanceerde context van de ongetwijfeld in een zeer rijke en intelligente manier van communiceren gegroeide producer meekrijgt?

[Hitchens 134]

2 uur geleden zei Robert Frans:

De Schrift is het woord van God, in alle rijkgeschakeerde betekenissen die de verschillende christelijke tradities daarin kennen, een rapnummer is gewoon een individuele expressie van de rapper in kwestie.

De schrift is een vrij willekeurige verzameling van individuele expressies van veelal anonieme schrijvers. Het bestaat uit mooie inspirerende teksten, maar ook uit matig geschreven, saaie oninteressante stukken. Dat je als christen daar een bijzondere status aan verleent, verandert niks aan het feit dat het in essentie gewoon hetzelfde is. Met als verschil dat het een verzamelwerk is.

Kortom voor de schrift geldt net zo goed: 

"Als de betreffende schrijver dus graag wil dat men verder kijkt dan de tekst alleen, dan zal hij daar zelf voldoende interessante of verduidelijkende aanknopingspunten voor moeten aanmaken, het beste nog in de tekst zelf."

[Robert Frans 1.653]

@Hitchens Niet voor hen die Christus navolgen. Voor hen is de Schrift méér dan enkel literatuur, alleen al omdat zij over Jezus getuigt in het Evangelie. Hoewel je voor een deel gelijk hebt en niet elk Schriftgedeelte even interessant of relevant zal zijn, blijven ook saaie en moeizame gedeelten gewijde teksten, die God ons zo heeft overgeleverd om ons Hem en de menselijke geest in relatie tot Hem te leren kennen.

[Hitchens 134]

Uiteraard is de Schrift voor een christen meer dan literatuur. Maar dat maakt een discussie als deze een beetje onmogelijk. 

Een gewelddadige tekst in een rap wordt keihard afgekeurd. Een gewelddadige tekst in het OT staat bol van betekenis, symboliek, waarde en is een door God gegeven en gegunde morele boodschap met een dubbele laag, bedoeld om het volk op het juiste pad te brengen. De tekst wordt niet meer uitsluitend beoordeeld op zijn eigen verdienste. Twee maten dus. 

Terwijl je zelf óók aangeeft dat een tekst op zijn eigen waarde beoordeeld kan worden. Dat is dan weer in tegenspraak met bovenstaande. 

[Naeva 182]

11 uur geleden zei Hitchens:

Ik denk dat het verschil niet zo heel groot is. Interpreteren doe je op basis van context, dat is bij een raptekst niet anders dan bij een OT tekst. Beide kunnen een onderliggende boodschap bevatten. Maar ook een OT tekst kan gewoon simpel en oppervlakkig zijn, aansporen tot geweld, als een raptekst. Het is immers geschreven door gewone mensen die ook maar neerpenden wat ze bezig hield, soms geen benul hadden van de wereld om hen heen, God niet begrepen, etc.

Wat maakt het OT volgens jou andere koek?

Het is geschreven in een totaal andere tijd en cultuur, die mijlenver van de onze afstaat. Dat maakt interpretatie voor ons per definitie ingewikkelder. Ook liggen er veel verbanden tussen bijbelteksten onderling, in het nieuwe testament heel bewust. Je moet dus zowel de historische als de bijbelse context kennen om te ontdekken hoe bepaalde teksten (waarschijnlijk) zijn bedoeld. Jebroer kun je het gewoon vragen.

Daarnaast heeft de Bijbel voor christenen natuurlijk een andere betekenis voor christenen. Het is niet alleen een historisch boek maar het is ook een bron van waaruit we zicht krijgen op wie God is. Wij geloven dat de bijbel geïnspireerd (niet gedicteerd) is door God en dat er daardoor een betekenisvolle rode draad doorheen loopt die uitkomt in Jezus Christus. Die rode draad maakt dat je anders leest. Maar ik begrijp en respecteer dat jij daar anders over denkt en dit voor jou dus niet relevant is. 

Last but niet least: ik heb ook wel eens mijn twijfels of facepalm-momenten bij het lezen van de bijbel, hoor. De scheidslijn tussen woorden van een mens en het woord van God is soms flinterdun, denk ik dan maar... 

[MysticNetherlands 298]

@Hitchens prima als je me negeert hoor, maar volgens mij is het wel redelijk netiquette om dat dan even aan te kondigen. Scheelt mij ook weer lees- en schrijfwerk.

[Modestus 137]

Op 21-4-2017 om 12:18 zei Flubbels:

Het controversiële en inmiddels welbekende nummer van rapper Jebroer "Kind van de duivel" roept de nodige tegen reacties op.

Duivel heeft geen kinderen, omdat er is geen sprake van vaderlijke genegenheid bij hem, zelfs de andere demonen zijn niet zijn kinderen in deze zin. Het enige want ze kunnen is wanorde, haat, angst, dood en verderf zaaien door middel van hartstochten. Zelfs onderling kunnen ze niet opschieten.

"We moeten weten dat elke demon houdt zich bezig met een specifieke hartstocht, die hij eerst zaait in het menselijk hart en vervolgens cultiveert. Sommige demonen houden zich bezig met de hartstochten van losbandigheid, terwijl anderen met de hartstochten van godslastering. Anderen lokken woede en toorn uit. Anderen storten de mens in verdriet en weer anderen veroorzaken pronkzucht en hoogmoed. Elk van hen streeft ernaar het menselijk hart te veroveren met de hartstocht die hem bevredigt. Niet iedereen giet echter tegelijkertijd zijn gif in, maar één voor één en afhankelijk van hoeveel, waar en hoe de menselijke gemoedstoestand en verdediging het toelaten. Het komt bijvoorbeeld niet voor dat iemand wordt geobsedeerd door dwaas en obsceen gelach, terwijl hij tegelijkertijd wegzakt en verslonden wordt door verdriet. Daarom is er enige samenwerking tussen de demonen, hoewel ze, als wanordelijk en onverstandig die ze zijn, onderling geen discipline en orde kunnen handhaven."

Meer over de duivel Over de duivel (uit geestelijke ervaringen van de asceten) - Geloofsgesprek.nl