Was Jezus geletterd?

[DeThomas 35]

Beste mensen,

Een vraag die mij te binnen schoot. In de (filmversie van) Jesus Christ Superstar zingt Annas op een gegeven moment "He's just another scripture thumping hack from Galilee". Deze zin gaat over Jezus (even ter verduidelijking).

In een Nederlandse ondertiteling stond eens "Hij is gewoon een man uit Galilea die toevallig lezen kan". De engelse tekst is wat meer ambigu of Jezus nu wel of niet kan lezen, of gewoon de Schrift uit zijn hoofd kent.

Dus mijn vraag aan de experts hier, zijn er verzen in het NT die zich expliciet uitlaten over de al dan niet geletterdheid van Jezus.

BVD.

[Olorin 155]

Ik ga er wel vanuit. Jezus sprak in de synagoge en refereerde naar de geschriften en citeerde er uit. (Zou het vreemd vinden als iemand dat kan en dan ondertussen nooit les in lezen en schrijven zou hebben gehad.) Ik heb de indruk dat kunnen lezen daar en in die tijd nou ook weer niet zo ontzettend uniek was.

En toen Jezus in het zand schreef...

Om eerlijk te zijn zie ik niet echt redenen om aan te nemen dat Jezus niet zou kunnen lezen en schrijven.

[DeThomas 35]

Ik denk dat geletterdheid niet zo veel voorkomend was. Er zijn hele goede redenen om aan te nemen dat Jezus de schrift zou kennen zonder te kunnen lezen, hij zou bijvoorbeeld een heel goed geheugen kunnen hebben. Of het zou goddelijk inspiratie zijn.

Aan de andere kant zou leren lezen zo ongeveer het meest alledaagse zijn wat Jezus zou doen, dus zo verrassend is het ook weer niet.

Het precieze woord wat Jezus in het zand schreef wordt trouwens nooit genoemd, wat wel vreemd is.

[Olorin 155]

Ik denk dat geletterdheid niet zo veel voorkomend was. Er zijn hele goede redenen om aan te nemen dat Jezus de schrift zou kennen zonder te kunnen lezen, hij zou bijvoorbeeld een heel goed geheugen kunnen hebben. Of het zou goddelijk inspiratie zijn.

Opzich was de geletterdheid niet zo bar slecht hoor, zeker niet in de steden/dorpen. En Jezus groeide wel op in een ambachtsfamilie. Dat was geloof ik de middenstand. Als hij een beetje religieus onderwijs gevolgd heeft lijkt me dat lezen er ook wel bij hoort. Juist in het optreden in de synagogen, wordt normaal gesproken meen ik ook uit de geschriften voorgelezen.

Anyway, het lijkt me iig wel plausibel om aan te nemen dat Jezus kon lezen.

Aan de andere kant zou leren lezen zo ongeveer het meest alledaagse zijn wat Jezus zou doen, dus zo verrassend is het ook weer niet.

Het precieze woord wat Jezus in het zand schreef wordt trouwens nooit genoemd, wat wel vreemd is.

Dat maakt het juist wel mooi en mysterieus aan het verhaal. Een bepaalde interpretatie zou zijn dat hij de zondes van die mensen opschreef.

Overigens is de oorsprong van dat verhaal ook wel interessant.

[Nunc 0]

Ik ga er wel vanuit. Jezus sprak in de synagoge en refereerde naar de geschriften en citeerde er uit. (Zou het vreemd vinden als iemand dat kan en dan ondertussen nooit les in lezen en schrijven zou hebben gehad.)

Als ik me goed herinner was het percentage "geletterden" in de joodse samenleving ongeveer 10%, wat (iets) hoger was dan elders in het romeinse rijk.

Maar (vrijwel?) alle joodse jongetjes leerden stukken van de bijbel uit hun hoofd, dus citeren en refereren was geen probleem, ook als mensen niet konden lezen of schrijven.

Ik heb de indruk dat kunnen lezen daar en in die tijd nou ook weer niet zo ontzettend uniek was.

En toen Jezus in het zand schreef...

Er is niet zo veel meer informatie dan:

- dat Jezus als "meester" ("rabbi") werd aangesproken en (met gezag) onderwees

- dat Jezus in het zand schreef (Johannes 8:6 "En dit zeiden zij om Hem te verzoeken, opdat zij iets hadden om Hem aan te klagen. Maar Jezus bukte en schreef met de vinger in de aarde.")

- dat Jezus uit het boek Jesaja voorleest (Lukas 4: "16 Hij kwam ook in Nazaret, waar hij was opgegroeid, en volgens zijn gewoonte ging hij op sabbat naar de synagoge. Toen hij opstond om voor te lezen, 17 werd hem de boekrol van de profeet Jesaja overhandigd, en hij rolde hem af tot de plaats waar geschreven staat: ...")

- dat Jezus (waarschijnlijk) ook Grieks sprak (Johannes 7:35 "De Joden dan zeiden tegen elkaar: Waar zal Hij naartoe gaan, dat wij Hem niet zullen vinden? Hij zal toch niet naar de Grieken in de verstrooiing gaan en de Grieken onderwijzen?" en Johannes 12:20 "Nu waren er enkele Grieken onder hen die gekomen waren om op het feest te aanbidden. 21 Die dan gingen naar Filippus, die van Bethsaïda in Galilea afkomstig was, en vroegen hem: Heer, wij willen Jezus graag zien.").

Wat betreft Johannes 8 en het schrijven in het zand. Het valt niet te bewijzen, maar het lijkt mij vrij aannemelijk dat Jezus met z'n schrijf-handeling verwees naar een gedeelte uit Jeremia:

Bijbelcitaat {SIMPLETEXT}:1 De zonde van Juda is opgeschreven

met een stift van ijzer,

met een punt van diamant

ingegrift op de schrijftafel van hun hart

en op de horens van uw altaren.

(...)

13 HEERE, Hoop van Israël, allen die U verlaten, zullen beschaamd worden.

Wie zich van mij afkeren, zullen in de aarde worden geschreven,

want zij hebben de bron van het levende water, de HEERE, verlaten.

14 Genees mij, HEERE, en ik zal genezen worden,

verlos mij, en ik zal verlost worden,

want U bent mijn lofzang.

Zeker gezien het feit dat Jezus zichzelf eerder al met nadruk als de bron van levend water had gepresenteerd.

Ik kwam recentelijk een proefschrift tegen (heb het nog niet gelezen) dat wel interessant kan zijn: "Jesus Began to Write: Literacy, the Pericope Adulterae, and the Gospel of John" over Jezus' schrijven in Joh.8. Ik vermoed dat je hier alle informatie over percentage geletterden, etc. in kunt vinden (of je nu wel of niet de conclusies van de auteur deelt).

[Olorin 155]

Als ik me goed herinner was het percentage "geletterden" in de joodse samenleving ongeveer 10%, wat (iets) hoger was dan elders in het romeinse rijk.

Maar dat zal wel hoger liggen in de stedelijke gebieden, die in feite maar een klein percentage vormen van de bevolking in een agrarische samenleving. En ik vermoed dat ambachtslieden wel onder de middenstand vallen.

Wat betreft Johannes 8 en het schrijven in het zand. Het valt niet te bewijzen, maar het lijkt mij vrij aannemelijk dat Jezus met z'n schrijf-handeling verwees naar een gedeelte uit Jeremia:

Bijbelcitaat {SIMPLETEXT}:1 De zonde van Juda is opgeschreven

met een stift van ijzer,

met een punt van diamant

ingegrift op de schrijftafel van hun hart

en op de horens van uw altaren.

(...)

13 HEERE, Hoop van Israël, allen die U verlaten, zullen beschaamd worden.

Wie zich van mij afkeren, zullen in de aarde worden geschreven,

want zij hebben de bron van het levende water, de HEERE, verlaten.

14 Genees mij, HEERE, en ik zal genezen worden,

verlos mij, en ik zal verlost worden,

want U bent mijn lofzang.

Zeker gezien het feit dat Jezus zichzelf eerder al met nadruk als de bron van levend water had gepresenteerd.

Interessant!

[Wietse 0]

Jezus was toen ook een belangrijk figuur, dat er geen persoonlijks brieven van hem gevonden zijn.

[eclammers 0]

Jezus las een keer in de synagoge het volgende voor uit de Jesajarol, een herstellingsprofetie......

(Jesaja 61:1-4) . . .De geest van de Soevereine Heer Jehovah is op mij, omdat Jehovah mij heeft gezalfd om de zachtmoedigen goed nieuws te vertellen. Hij heeft mij gezonden om de gebrokenen van hart te verbinden, om vrijheid uit te roepen tot de gevangengenomenen en het wijde openen [van de ogen] zelfs tot de gevangenen; 2 om uit te roepen het jaar van goede wil van de zijde van Jehovah en de dag der wraak van de zijde van onze God; om alle treurenden te troosten; 3 om toe te delen aan hen die treuren over Si̱on, om hun te geven een hoofdtooisel in plaats van as, de olie van uitbundige vreugde in plaats van rouw, de mantel van lof in plaats van de neerslachtige geest; en zij moeten genoemd worden grote bomen der rechtvaardigheid, de planting van Jehovah, opdat [hem] luister wordt verleend. 4 En zij moeten de sinds lang verwoeste plaatsen herbouwen; zij zullen zelfs de ruïnes uit vroeger tijden oprichten, en zij zullen stellig de verwoeste steden vernieuwen, die ruïnes waren van geslacht op geslacht.

Jezus introduceerde zijn onderwijs vaak met de woorden "hebt Gij niet gelezen" of "er staat geschreven".

Hij is de grote onderwijzer over hem wordt gezegd.......

(Kolossenzen 2:2, 3) . . .nauwkeurige kennis van het heilige geheim van God, namelijk Christus. 3 Zorgvuldig verborgen in hem zijn alle schatten van wijsheid en van kennis. 

Jezus is de meest wijze persoon in het universum na zijn Vader.

Na zijn doop werd zijn geest geopend t.a.v. zijn hemels leven bij zijn Vader en hij kon zich alles weer herinneren, de wijsheid die hij toen had kwam ook weer tot hem terug.

De Joden hadden een goed onderwijsstelsel, iedereen kon daar lezen en schrijven. Onder hun God JHWH kregen zij de meest verheven wetten en onderwijs van Hem en het verschil met de hun omringende natiën was groot.

Jezus had niet gestudeerd aan de universiteiten van die tijd maar dat is eerder een belemmering dan een pré, hij was opgeleid door de meest wijze persoon in het Universum Zijn Hemelse Vader Jehovah.

fijne dag,

Ed

[Hendrik-NG 220]

Jezus las een keer in de synagoge het volgende voor uit de Jesajarol, een herstellingsprofetie......

(Jesaja 61:1-4) . . .De geest van de Soevereine Heer Jehovah is op mij, omdat Jehovah mij heeft gezalfd om de zachtmoedigen goed nieuws te vertellen. Hij heeft mij gezonden om de gebrokenen van hart te verbinden, om vrijheid uit te roepen tot de gevangengenomenen en het wijde openen [van de ogen] zelfs tot de gevangenen; 2 om uit te roepen het jaar van goede wil van de zijde van Jehovah

en de dag der wraak van de zijde van onze God; om alle treurenden te troosten; 3 om toe te delen aan hen die treuren over Si̱on, om hun te geven een hoofdtooisel in plaats van as, de olie van uitbundige vreugde in plaats van rouw, de mantel van lof in plaats van de neerslachtige geest; en zij moeten genoemd worden grote bomen der rechtvaardigheid, de planting van Jehovah, opdat [hem] luister wordt verleend. 4 En zij moeten de sinds lang verwoeste plaatsen herbouwen; zij zullen zelfs de ruïnes uit vroeger tijden oprichten, en zij zullen stellig de verwoeste steden vernieuwen, die ruïnes waren van geslacht op geslacht.

Hoi Ed. Dat is niet precies wat Jezus voorlas. Kijk maar eens in Lucas 4:18-19 waar Hij precies stopte met zijn voordracht: precies op de plek waar ik die Jesajatekst hierboven ook in tweeën knip...

Dat Hij daarmee iets bijzonders deed blijkt uit het vervolgvers:

20 Hij rolde de boekrol op, gaf hem terug aan de dienaar en ging weer zitten; de ogen van alle aanwezigen in de synagoge waren op hem gericht.

Alle aanwezigen staarden Hem aan - omdat ze de tekst meelazen (ligt niet zo voor de hand, want de "betaalbare dundrukversie van de Schrift" is iets van onze tijd) of volledig uit hun hoofd kenden... Maar ze wisten dat Jezus iets bijzonders deed toen Hij de haftara van de week halverwege afbrak...

Nu staat er in vers 16-17: Toen Hij opstond om voor te lezen, werd Hem de boekrol van de profeet Jesaja overhandigd, en Hij rolde hem af tot de plaats waar geschreven staat.

En ik denk dat dat de duidelijkste aanwijzing is dat Jezus kon lezen. Want Hij wist op welk punt de lezing van de week begon... En dan denk ik: Hij deed hier dus iets méér dan enkel het declameren van die tekst... Hij volgde de tekst vanaf de boekrol...

Nu wordt het werkwoord dat er gebruikt wordt (ἀναγινώσκω) in alle gevallen waarin het in de Schrift wordt gebruikt vertaald met "ik lees/lezen"... En ook volgens mijn woordenboek Grieks van Wolters is dat één van de betekenissen van dat woord (en in het Koinè de énige betekenis - die dat woordenboek geeft), maar het werkwoord is samengesteld uit ἀνα (als voorvoegsel: "opnieuw") en γινώσκω (weten/kennen): het zou dus wellicht ook iets kunnen betekenen als "het opnieuw herinneren van een eerder geleerde tekst, die men dus nog uit het hoofd kende"... Maar dan nog: Ik maak uit de tekst op dat Jezus wist waar Hij met zijn lezing moest beginnen. En dus ook kon lezen...

[warbout 0]

Jezus sprak Aramees en heeft zijn opleiding genoten bij de Essenen. Hij was dan ook een man met kennis dus een gnosticus. Daar kan je achter komen door de apocriefe brieven te lezen (zoals de dode zee rollen) door de beginnende kerk uit de bijbel werden gehouden om het volk dom te houden. De vertaling in het Nederlands is te danken aan Koningin Juliana

die daar een verzoek op deed en door medewerking van prof. Quispel en dr. Jung bewerkstelligd werd.

Aanbevolen lectuur: Het Thomas Evangelie en de boeken van Jacob Slavenburg en Stolp.

Dan krijg je een compleet beeld en weet je ook dat Jezus gewoon gehuwd was en Maria de lerares ven de dicipelen was. Erg aan te bevelen want dat verrijkt je geloof en word het een weten.

[Hendrik-NG 220]

Daar kan je achter komen door de apocriefe brieven te lezen (zoals de dode zee rollen)...

Doe me een lol, en vertel me eens op welke rol die apocriefe brieven staan waar je het over hebt... Op de volgende Wikipediapagina staan ze keurig op een rijtje: http://nl.wikipedia.org/wiki/Dode_Zee-rollen

Vervolgens zal ik ze eens ("opnieuw") lezen in de vertaling van García Martínez en Van der Woude (isbn 9789025957971)... Want mogelijk heb ik wat gemist...

[henkjan37 0]

@ warbout

Dan Brown is een fictieschrijver he..dat weet je?

[warbout 0]

Dat is waar, maar hij gebruikt wel gnostiek en de esoterie.

En dat is niets anders dan het Christendom in zijn zuiverste vorm.

[Olorin 155]

Dat is waar, maar hij gebruikt wel gnostiek en de esoterie.

En dat is niets anders dan het Christendom in zijn zuiverste vorm.

Dat is jouw mening. Ik zie zelf geen redenen om dat te geloven.

[warbout 0]

Als weten komt is geloven voorbij.

GR.

[henkjan37 0]

@ warbout

dat roep je elke keer, maar nu is het volledig nutteloos, wellicht kun je t zelf weghalen?

[Olorin 155]

Als weten komt is geloven voorbij.

En als de maan van kaas is, kun je haar opeten.

[DeThomas 35]

Indrukwekkend hoe zelfs de simpelste vragen hier toch nog uit de hand kunnen lopen

[Hendrik-NG 220]

Indrukwekkend hoe zelfs de simpelste vragen hier toch nog uit de hand kunnen lopen

Och... De vraag was door 1 persoon gewoon een beetje "opgerekt" met het wijzen op geschriften die, volgens hem, tot het NT hadden moeten behoren...

Trouwens, Warbout, nu weet ik nog steeds niet welke Dode Zee-rol ik moet openen om die apocriefe brieven van je te lezen... Welke is/zijn het nu???

[MysticNetherlands 298]

Ja Warbout, wordt eens wat concreter met die gnosis van je. Geen vage statements maar gewoon inhoudelijke posts, verifieerbare bronvermeldingen etc.

[warbout 0]

Esoterie is de sleutel tot het begrijpen van de bijbel.

Velen hebben juist daardoor de weg gevonden naar hun geloof of overtuiging.

Als jullie je serieus zouden willen verdiepen in de Gnostiek zullen jullie het vinden.

Zie de boeken van Jacob Slavenburg en Hans Stolp.

Als men weet, heeft men geen geloof nodig.

Als weten komt, is geloven voorbij.

Zoekt en je zult vinden, want als je dit op een presenteerblaadje krijgt,

kan het bespot en gehoond worden. Vandaar 'esoterie' =naar binnen gericht.

Zodat exoterische mensen (lees naar buiten gericht) dit niet begrijpen.

Een beetje huiswerk mensen, je kunt tenslotte van elkaar leren.

Men is soms ziende blind en horende doof,

terwijl blinden helderziend kunnen zijn en doven-helderhorend.

De grootste wijsheid leraar aller tijden zei het al:

"Niet ik, maar de Christus (occult=verborgen) in u".

[henkjan37 0]

Beste Warbout,

Om te beginnen ben je hier natuurlijk volledig of topic. Het gaat over een vraag over Jezus en jij besluit daarop jouw stukje evangelisatie van te maken, maar laat daarbij het onderwerp volledig buiten spel. Wellicht een leuk idee wanneer je daar een nieuw topic voor opent.

Gnosiek is namelijk vanuit de geschiedenis wel iets flinks interessant. Het was in de periode voor en na christus in het Midden-Oosten een belangrijke filosofisch-religieuze stroming, die ook invloed heeft gehad op de ontwikkeling van het christendom, al was het maar omdat het orthodoxe christendom zich er tegen af zette.

Overigens heb ik het altijd flink merkwaardig gevonden dat mensen ineens gnostisch weer als hun geloof gaan zien. De Gnostiek, afgezien van een klein groepje ergens in het Moeras van Irak is namelijk al meer dan 1000 jaar volledig verdwenen, hoewel elementen ervan tot vervormdt nog wel hebben gelijk tot ondermeer de katharen. Probleem is echter dat we niet zo ontzettend veel weten van die gnostici, weliswaar komt er steeds meer informatie naar boven toe en wordt er steeds meer gevonden, maar hun manier van schrijven, in verborgen boodschappen maakt het ontcijferen en begrijpen ervan complex. Eigenlijk hebben we verder vooral begrijpelelijke bronnen van tegenstanders, zoals Ignatius.

Overigens heeft gnostiek natuurlijk niets te maken met esoterische stromingen ofzo, dat is een negentiende eeuwe 'zweverige' beweging, die staat natuurlijk volledig los van elke gnostiek, ook al bestaat er op dit moment een soort modegril onder esoterici om te flirten met de gnostiek. Daarbij worden deze mensen echter niet gehinderd door kennis of begrip over deze op zich wel degelijk interessante stroming van vroeger.

[warbout 0]

Je hebt je huiswerk goed gedaan Henkjan, wel jammer dat je niet weet dat de Gnostiek

(Kennis des hartes) in de huidige tijd zeer veel geestverwanten heeft en springlevend is.

Temeer sinds de vertalingen van de Naghaghmadi vondsten zo populair zijn in de gehele wereld. Waarom denk je anders dat de boeken van de auteurs; Slavenburg, Quispel, Stolp en Moerland zoveel in omloop zijn.

Juist door de drie gnostieke richtingen is één ervan toch wel de Esoterische leringen van Jezus.

Het is geen geloofje zoals enkele uitspraken door onwetenden op dit forum (met alle respect) maar de bedoeling van de eerste Christengemeenschap ofwel Esoterisch Christendom.

Dat ius juist de reden waarom de kerk van toen en op de vrijzinnige kerken na van nu,

die schat van waarde verdoezelen en inderdaad de Albigenzen(katharen) zijn vermoord door de kerk.

Doe er je voordeel mee. of zoals De grootste wijsheid leraar zei: "Wie oren heeft, die hore". Succes allemaal en anders "Welterusten".

[Olorin 155]

Esoterie is de sleutel tot het begrijpen van de bijbel.

Samengevat. Jij vertelt hoe het zit zonder bewijs en argumentatie en je noemt een boek van een of andere dude. Overtuigend hoor.

[MysticNetherlands 298]

Ja Warbout, wordt eens wat concreter met die gnosis van je. Geen vage statements maar gewoon inhoudelijke posts, verifieerbare bronvermeldingen etc.

Esoterie is de sleutel tot het begrijpen van de bijbel.

Velen hebben juist daardoor de weg gevonden naar hun geloof of overtuiging.

Als jullie je serieus zouden willen verdiepen in de Gnostiek zullen jullie het vinden.

Zie de boeken van Jacob Slavenburg en Hans Stolp.

Als men weet, heeft men geen geloof nodig.

Als weten komt, is geloven voorbij.

Zoekt en je zult vinden, want als je dit op een presenteerblaadje krijgt,

kan het bespot en gehoond worden. Vandaar 'esoterie' =naar binnen gericht.

Zodat exoterische mensen (lees naar buiten gericht) dit niet begrijpen.

Een beetje huiswerk mensen, je kunt tenslotte van elkaar leren.

Men is soms ziende blind en horende doof,

terwijl blinden helderziend kunnen zijn en doven-helderhorend.

De grootste wijsheid leraar aller tijden zei het al:

"Niet ik, maar de Christus (occult=verborgen) in u".

Nou dan niet hoor.