Weg met landelijke kerkverbanden?

[Thorgrem 430]

Ik heb het idee van het topic maar even schaamteloos gejat van refoforum.nl waar wel een interessante discussie bezig is.

Het gaat over het volgende artikel:

Kerkverbanden vertroebelen discussie over kerkelijke eenheid

Discussies over kerkelijke eenheid gaan ten onrechte uit van landelijke kerkverbanden, vindt ds. W. Pieters. Eenheid moet plaatselijk gestalte krijgen in liefde en wederzijds respect, zonder organisatorische vertaling.

Dr. C. S. L. Janse hield in RD 18-12 een uitmuntend en overtuigend betoog over de recente zogeheten nationale synode. Hij refereert daarin ook aan het heikele onderwerp van de kerkelijke verdeeldheid. Geen wonder, want dat was een van de motieven achter de bijeenkomst die op 10 en 11 december gehouden is in Dordrecht.

In al het schrijven over kerkelijke eenheid of het ontbreken daarvan –zo ook in het artikel van Janse– valt het mij telkens op dat men er voetstoots van uitgaat dat een landelijk kerkverband een Bijbelse zaak is. Vanuit die vooronderstelling wordt vervolgens geconstateerd dat een eenheid van die (landelijke) kerken geboden, maar (nu nog) niet mogelijk is.

Maar wat als landelijke structuren een onzalig overblijfsel zijn van de roomse gedachte zoals die in de dagen van de kerkhervorming heerste, namelijk van een wereldwijde kerk, die organisatorisch centraal geleid wordt? En dit vermengd met de nationaal-staatkundige structuren van diezelfde eeuw?

Stel dat het helemaal niet Gods bedoeling is dat er nationale kerkverbanden zijn; zoals wij ook niet denken dat er internationale kerkverbanden moeten zijn met gezaghebbende synoden en aanverwante zaken.

Stel eens dat er in 1834 geen nationale of bovenplaatselijke kerkstructuur was geweest die meende bevoegdheid te hebben om in een gemeente van Christus (zoals Ulrum was) in te grijpen, maar dat er toen (net als in de dagen van de apostelen) alleen plaatselijke gemeenten waren geweest. Dan hadden de gemeente, kerkenraad en predikant in het Zeeuwse Biggekerke (of welke plaats je ook maar noemen wilt) niet hoeven beslissen om wel of niet ds. Hendrik de Cock en zijn kerkenraad en zijn Groningse gemeente te volgen in hun keuze tot afscheiding. En in 1840 weer en in 1886 weer en in 1944 en 1953 weer…

Dan waren Afscheiding en Doleantie er nooit gekomen – ook niet nodig, en zelfs niet mogelijk geweest. Dan had iemand als ds. Ledeboer niet met bovenplaatselijke inmenging te maken gekregen en was hij niet genoodzaakt geweest de reglementenbundel van de preekstoel te werpen en ritueel te begraven. Dan hoefden we nu niet zo te tobben om die logge synodale constructies weer enigszins met elkaar te laten samenwerken of te laten samensmelten. Dan hadden we ook de erge toestand van de fusie in 2004 niet gehad.

Stel dat de gemeente van Jezus Christus zich alleen plaatselijk zou openbaren. Stel dat die predikant uit Peru, die uitgenodigd werd door de Gereformeerde Zendingsbond om de Nederlandse kerken te ontmoeten en die verbaasd was dat onze gemeenten zo massaal zijn, gelijk had toen hij zei dat een gemeente niet groter moet worden dan ongeveer honderd leden en dat zij bij verdere groei zich in twee gemeenten moet splitsen –geen afscheiding, maar ‘gewoon’ twee gemeenten naast elkaar– omdat je nu eenmaal geen gemeenschap der heiligen kunt beleven of praktiseren met zo’n grote massa.

Stel dat we in onze steden en dorpen steeds naast elkaar gemeenten hadden gekregen die bij verdere groei in vrede splitsten... En dat dus niemand zou zeggen: Deze gemeenten moeten allemaal (organisatorisch) één worden.

Dan zouden we de eenheid kunnen beoefenen die Christus in Johannes 17 bedoelt. Namelijk, in geloofsvereniging met Hem en in de liefdesband met elkaar – zonder in één gebouw te moeten samenkomen en zonder een aparte naam te hoeven dragen (hervormd of gereformeerd of hervormd-gereformeerd). Terwijl ieder hoorde bij of zich voegde bij de gemeente die in zijn omgeving is, of (om redenen die niet met de Schrift strijden) bij een andere gemeente in zijn omgeving.

Zijn bovenplaatselijke verbanden dan allemaal zondig? Nee, zolang ze niet dwingend worden opgelegd, maar vrijwillig worden aangegaan. En zolang het gezag van de plaatselijke kerkenraad en de vrijheid van Christus’ gemeente om God in Zijn Woord op Zijn manier te geloven en dat in praktijk te brengen, niet worden beknot.

Van de on-Bijbelse synodale en andere bovenplaatselijke gezagsstructuren die in de derde eeuw van de kerkgeschiedenis door vleselijke mensen met ongeestelijke motieven zijn aangebracht, voelen wij nú nog de naweeën. Niet alleen zorgen verkeringen over onze zelfgemaakte kerkmuren voor een groot probleem, ook wordt er onnoemelijk veel energie en tijd besteed aan het forceren of zoeken van een organisatorische eenheid die er in landelijk opzicht nooit zal komen en die er ook niet hoeft te komen. Wat heeft organisatorische eenheid immers te maken met de gemeenschap der heiligen?

Plaatselijk, en dan nog zonder dat het direct organisatorisch wordt vertaald, in liefde en wederzijds respect, dient op basis van Gods Woord deze eenheid gestalte te krijgen en zo uit te waaieren over de mensheid.

De auteur is hersteld hervormd predikant te Garderen.

Bron: link

Ik vind het een artikel wat wel tot nadenken stemt.

[Holla 0]

leuk idee alleen wat te idealistisch, denk ik

Als ik plaatselijk kijk, dan ken ik wel plaatsen die meerdere pkn-gemeenten hebben. Die gemeenten behoren dan allemaal tot de gereformeerde bond, dus eigenlijk zijn ze 'in vrede' gesplitst, enkel omdat men niet meer allemaal in 1 kerkgebouw past. En toch zie je dan accentverschillen opduiken; mensen die eigenlijk in de ene wijkgemeente horen maar die toch naar de andere gaan want daar zingen ze wel een gezang meer, of daar zijn net wat meer vrouwen zonder hoed of met broek, daar staat een andere dominee die net wat 'lichter' preekt.

En als dat ontstaat, is de kans ook wel groot dat de goede band tussen die gemeenten wat minder wordt, dat men op elkaar neer gaat kijken of wat dies meer zij. Dat doet de eenheid niet veel goed en is er wat dat betreft niet zoveel verschil tussen het daadwerkelijk van een ander kerkverband zijn.

Verder kan ik me voorstellen dat, wanneer er geen organisatie van bovenaf is, er eerder sektevorming enz. is. Maar het scheelt wel veel scheuringen, dat is zeker

[Aviator 0]

Quote:

Op dinsdag 28 december 2010 11:41:49 schreef Holla het volgende: En als dat ontstaat, is de kans ook wel groot dat de goede band tussen die gemeenten wat minder wordt, dat men op elkaar neer gaat kijken of wat dies meer zij. Dat doet de eenheid niet veel goed en is er wat dat betreft niet zoveel verschil tussen het daadwerkelijk van een ander kerkverband zijn.

Heeft dat niet ook te maken met acceptatie van het verschil in beleving?

Verder een interessant onderwerp, ik moet daar eerst nog eens over nadenken om op te reageren

[Olorin 154]

Samenwerking op lokaal gebied lijkt me heel goed. Er kunnen op die manier lokaal hele mooie dingen ontstaan, zoals gezamenlijke evangelisatie acties en andere projecten. Het straalt een stukje eenheid uit en samen kun je meer dan alleen. Maar het zou een beetje zonde zijn vind ik om de ene eenheid met de andere in te wisselen, ik ben ook voor kerkverbanden. Zeker omdat je daar al een eenheid hebt. Maar kerkverbanden zie ik het liefst internationaal. Kerken die slechts nationaal bestaan zie ik het nut niet zoveel van in. Maar volgens mij hebben de meeste landelijke kerken ook hun verbanden met kerken uit andere landen en landelijke organen hebben ook hun waarde absoluut.

[Ursa 1]

Het gebied waarop kerkverbanden zich (menen te) onderscheiden is de leer. Je ziet dat de nieuwere (evangelische) kerken wat moeilijker in het stramien 'kerkverband' te persen zijn. Voor de traditionele kerken gaat het echter vaak wel op. Wat dat betreft kom je dan ook meteen bij het eerste probleem: kerkverbanden zijn zeer geschikt om de leer te bewaken. Als je dan het landelijke verband wegneemt neem je ook een stuk onderlinge controle weg.

[Raido 0]

Dit is al zo oud als de weg naar Rome en daarnaast bestaat dit ook 'al'. Het leuke is dat bijvoorbeeld de Gereformeerde Gemeenten zijn ontstaan uit allemaal losse kerken (plaatselijk) die hooguit in een soort van federatie samenwerkten. Nog steeds zijn er nog van die Vrije Gereformeerde Gemeenten (Oud) of bijvoorbeeld de Oud Gereformeerde Gemeenten buiten verband (dat zijn ook vrije gemeenten, er is geen kerkverband wat buiten verband heet).

Er zijn binnen het orthodox protestantisme verschilende vormen van kerkverband. Kort door de bocht: Het is één kerk (Christelijk Gereformeerde Kerk) of het zijn losse kerken in een verband (Gereformeerde Gemeenten).

Het verschil tussen congregationalisme, presbyterianisme en vrije gemeenten. De PKN is méér congregationalistisch de Gereformeerde Gemeenten zijn presbyteriaans. Het plaatselijke kerkbestuur maakt weinig besluiten zelf (Synode moet de HSV goedkeuren, wanneer het afgekeurd is mag het niet gebruikt worden GG b.v.) In de CGK is het gebruik goedgekeurd, maar mag de plaatselijke kerk zelf weten wat te doen.

Wel grappig dat dit weer komt uit de mond van een hersteld-hervormde predikant, een kerkverband wat is ontstaan omdat ze van mening waren dat het gehele verband ergens voor moest staan. Zo konden ze zich niet vinden in het feit dat homoseksuelen in de PKN konden trouwen, ookal mag je als plaatselijke gemeente aangeven dat niet te willen doen.

[Olorin 154]

Wat een kerkverband is verschild ook per geval, want qua structuur verschillen ze onderling ook nogal eens. Zo heb je kerken waarvan het gebouw eigendom is van het kerkgenootschap, of dat het van de plaatselijke gemeente is. Of kerken waar de aanstelling van bovenaf gebeurt, of dat juist het bestuur bestaat of wordt gekozen door de plaatselijke gemeenten. Of kerken die zeer strikt hiërarchisch zijn, tot kerken waar het een beetje tegen een samenwerkingsverband van gelijkgestemden is. Of kerken waarvan veel uniformiteit en eenheid hebben of genootschappen waar intern veel diversiteit is.

(edit, Raido maakte mijn post deels overbodig.)

[Raido 0]

Hij geeft eigenlijk het synodalisme de schuld, dat is presbyteriaans. Hervormden zijn meer congregationalistisch dan de 'gereformeerden', volgens mij was dat zelfs de formele reden voor de doleantie.

Er kunnen inderdaad geen scheuringen plaats vinden, omdat er niets gebonden is aan elkaar. Hooguit in 'Geest en Waarheid'. Ik ben wel benieuwd hoe Pieters tegen het aanstellen van predikanten aankijkt. Hoe wissel je predikanten uit? Vroeger, na de doleantie en afscheiding trokken predikanten en oefenaars door stad en lande.

Door dat samengaan konden dit soort zaken makkelijker geregeld worden, ze zochten Eenheid ook in de vormen. Daar is het met GG en OGG verkeerd gegaan. Er waren mensen van mening dat een predikant een driekantige steek op moest hebben. Dat was volgens de GG prima (even als het zingen van Datheen). De (nu) OGG kon zich daar niet in vinden. Ze wilden alles of niets.

Hoe dan ook. Ik ben groot voorstander, *zoekt topic over Doomship, Guiness en de Hip en Verhoppernis.

[Eulogía 0]

Het artikel komt wel wat overeen met hetgeen ik hier wel vaker heb geschreven. Het is niet goed als kerken geforceerd eenheid proberen te bereiken. Als kerken theologisch ver van elkaar afliggen, hebben ze weinig met elkaar te maken en is het niet goed als ze compromissen sluiten. Kerken hoeven alleen maar naar Jezus te kijken en Hem te volgen en dan ontstaat er vanzelf wel eenheid met broeders/zusters die hetzelfde geloven.

Wel kan er een soort overkoepelende leiding zijn, als kerken die leiding accepteren. Zo had Paulus ook zeggenschap over meerdere kerken over een groot gebied.

Daarnaast kan het goed zijn als een kerkleiding zich laat controleren/corrigeren/bijsturen door ervaren oudsten van andere gemeenten. Als een kerk helemaal op zichzelf staat, kan er ontsporing plaatsvinden. Vaak staan in de Bijbel woorden als 'vermanen' omdat God wil dat mensen gecorrigeerd kunnen blijven en mensen niet zelf als goden gaan regeren over een gemeente.

[Eli7 0]

Quote:

Op dinsdag 28 december 2010 13:14:56 schreef Raido het volgende: Hoe dan ook. Ik ben groot voorstander, *zoekt topic over Doomship, Guiness en de Hip en Verhoppernis.

Jaaaaa!

[Olorin 154]

Binnen de VPE bestaan congressen (in het Nederlands dagblad wel eens synodes genoemd) doorgaans uit afgevaardigden van plaatselijke gemeenten. Dit kerkgenootschap komt voort uit een fusie van een pinkster en een vol evangelie kerkgenootschap. Daarnaast zijn er sinds dien ook losse gemeenten en gemeenten die voordien in een ander (niet altijd meer bestaand) kerkgenootschap afkomstig zijn aangesloten. De VPE maakt internationaal deel uit van de World Assemblies of God Fellowship (grootste en een van de oudste pinkster kerkgenootschappen). Ook daar zijn meen ik weer synodes die weer bestaan uit afgevaardigden van nationale takken.

Qua structuur en invulling hebben de plaatselijke gemeenten vrij veel vrijheid en het kerkgenootschap is ook niet enorm prominent aanwezig. Het zou me niks verbazen als een deel van de kerkleden van bepaalde kerken niet goed weet wat VPE eigenlijk is. De VPE faciliteert wel van alles, zoals zending, gastpredikanten, een predikanten opleiding, etc. En er zijn verder wel middelen voor als er iets totaal ontspoort. Verder is er een geloofsbelijdenis waar kerken aan gebonden zijn.

Enerzijds bied het voordelen, dat de gemeenten vrij zijn waardoor ze flexibel zijn en tevens dat er een breder scala aan evangelische gemeenten zich thuis kunnen voelen. Anderzijds biedt het ook wel eens onduidelijkheid. De ene gemeente is de ander niet. Stel je zou verhuizen en je zoekt een nieuwe kerk, dan heb je kans dat er een evangelische gemeente is die dichter bij je vorige kerk staat maar niet VPE is, dan de plaatselijke kerk die wel VPE is (binnen bepaald grenzen natuurlijk).

[Michiel 14]

Quote:

Op dinsdag 28 december 2010 12:50:08 schreef Ursa het volgende: Het gebied waarop kerkverbanden zich (menen te) onderscheiden is de leer. Je ziet dat de nieuwere (evangelische) kerken wat moeilijker in het stramien 'kerkverband' te persen zijn. Voor de traditionele kerken gaat het echter vaak wel op. Wat dat betreft kom je dan ook meteen bij het eerste probleem: kerkverbanden zijn zeer geschikt om de leer te bewaken. Als je dan het landelijke verband wegneemt neem je ook een stuk onderlinge controle weg.

Dat brengt ook het punt naar voren wat nu "de leer" is. Immers de splitsingen komen voort uit een verschil in inzicht over de leer. Opheffen van de verbanden zou tot gevolg moeten hebben dat iedereen het eens is of bekijk ik het dan te ingewikkeld en kan het verschil van inzicht binnen een verband?

[Machiavelli 0]

Quote:

Op vrijdag 31 december 2010 14:27:18 schreef Michiel het volgende: [...]Dat brengt ook het punt naar voren wat nu "de leer" is. Immers de splitsingen komen voort uit een verschil in inzicht over de leer. Opheffen van de verbanden zou tot gevolg moeten hebben dat iedereen het eens is of bekijk ik het dan te ingewikkeld en kan het verschil van inzicht binnen een verband?

Hangt af van het verschil af en het kerkgenootschap. De bandbreedte binnen de CGK is bijvoorbeeld vrij groot, maar nog binnen de belijdenis en aanvaardbaar voor de kerken die er deel van uitmaken. Diezelfde bandbreedte is binnen de Gereformeerde Gemeente ondenkbaar en binnen de PKN is deze te bekrompen.

Opheffing van kerkverbanden heeft voornamlijk sektarisme, ondoorzichtig leiderschap zonder verantwoording, financieel wanbeleid, solisme, dwaling en ketterij tot gevolg. En belangrijker is dat het géén schriftuurlijke basis kent.

[Michiel 14]

Hoe breed zou de bandbreedte moeten zijn denk je om daar binnen alle gemeenschappen binnen te passen. Wat is voor jou het verschil tussen het hele brede van de CGK en het bekrompen kader van de PKN? In mijn ogen is het net anders om, dat de PKN (te) breed is en CGK heel sterk bekaderd.

[Machiavelli 0]

Quote:

Op dinsdag 11 januari 2011 21:20:45 schreef Michiel het volgende: Hoe breed zou de bandbreedte moeten zijn denk je om daar binnen alle gemeenschappen binnen te passen.

Niet, dat is onmogelijk. Dat vraagt het opheffen van grenzen waar vrijwel alle gemeenschappen op de één of andere manier aan hechten. Zij het op het vlak van sacramenten (doop) of leer (uitverkiezing), om nog maar te zwijgen over kerkorderlijke zaken.

Quote:

Op dinsdag 11 januari 2011 21:20:45 schreef Michiel het volgende: Wat is voor jou het verschil tussen het hele brede van de CGK en het bekrompen kader van de PKN? In mijn ogen is het net anders om, dat de PKN (te) breed is en CGK heel sterk bekaderd.

Ik bedoelde dat de bandbreedte zoals die binnen de CGK heerst te bekrompen is vanuit de PKN bezien en te ruim vanuit de GerGem bezien.

En het verschil tussen de CGK en de PKN mbt. bandbreedte is de erkenning en (soms moeizame) handhaving van de Drie Formulieren van Enigheid als de belijdenis van de Kerk der Eeuwen binnen de CGK en de passiviteit bij de PKN als het bestaan van God wordt ontkent.

[Michiel 14]

Ah op die manier, helder!