Lijdende Christus & St. Bernardus

[LodewijkNapoleon 0]

Diakio, je hebt het er wel eens over gehad hoe het Christusbeeld hier in het westen verschilt van die van het oosten, nl. Christus pantocrator vs. de lijdende Christus en hoe de visie van Bernardus hier een rol bij heeft gespeeld. Zou je dit kunnen toelichten?

[Aimé 0]

Als in dit topic iedereen zijn mening geven...

Dan deze gedachten:

Kan iemand een beeld maken van de tweede machtigste persoon in het universum?

Als sommigen Christus als 'God ' zien ,waar haalt men de inspiratie om een beeld van God te maken?

Waarom een beeld proberen te maken als de bijbel dit niet aanraad?

[Robert Frans 1.549]

Quote:

Als in dit topic iedereen zijn mening geven... Dan deze gedachten: Kan iemand een beeld maken van de tweede machtigste persoon in het universum?

Sjaloom Aimé,

Ja hoor, kijk hier maar.

[Raido 0]

In de Ellips staat een leuk artikel over het verschil tussen Westen en Oosten. Globaal:

1. Westerse kerk: Hoe wordt ik het heil deelachtig.

2. Oosterse kerk: Hoe leef ik uit de Geest

[Naeva 182]

Even een paar dingen zodat ik het hopelijk ook ga begrijpen. Ik snap het verschil tussen de lijdende Christus en Christus Pantocrator. Ik maakte eerst uit de OP op dat de Oosterse kerk van de lijdende Christus-kant is en de Westerse kerk van de Christus Pantocrator. Maar het is toch andersom? Tenminste, ik las op Wikipedia dat de voorstelling van de Pantocrator in vrijwel elke Oosterse kerk voorkomt.

Verder heb ik ook iets over Bernardus gelezen. Een westerse invloedrijke geestelijke, die soberheid als een vereiste stelde voor het geestelijk leven en de spreuk "ora et labora" in haar waarde herstelde door zijn monniken niet alleen geestelijk (ora) maar ook lichamelijk (labora) te laten werken. Bernardus was van mening dat de enige manier om God te naderen nederigheid, liefde en verering was. Het beeld van de lijdende Christus moedigt dat aan, lijkt me.

Verder heb ik er 0 verstand van, maar het lijkt me dat het uitdragen van die gedachten o.a. voor een ander licht op het beeld van Christus heeft gezorgd. Christus wordt niet alleen als een heerser afgeschilderd die ons leert, maar als het toonbeeld van Godsverering: het afleggen van menselijke hoogmoed, de nederigheid, het lijden. Het beeld van de lijdende Christus komt mystieker, geestelijker op mij over, of hoe je dat ook moet zeggen.

Maar nu heb ik niet echt het idee dat dat nou typisch westers (meer) is. Het lijkt juist andersom te zijn. Wat voor lijden en nederigheid kennen wij hier nou? Het is Koning Jezus voor en na, en over de lijdende Christus wordt volgens mij veel minder de nadruk gelegd.

Nu hoop ik niet dat ik de toorn van Diakio op mij laad omdat ik vast allemaal dingen heb gezegd die niet kloppen.

[LodewijkNapoleon 0]

Quote:

Op woensdag 14 februari 2007 13:34:36 schreef Hester het volgende: Even een paar dingen zodat ik het hopelijk ook ga begrijpen. Ik snap het verschil tussen de lijdende Christus en Christus Pantocrator. Ik maakte eerst uit de OP op dat de Oosterse kerk van de lijdende Christus-kant is en de Westerse kerk van de Christus Pantocrator. Maar het is toch andersom? Tenminste, ik las op Wikipedia dat de voorstelling van de Pantocrator in vrijwel elke Oosterse kerk voorkomt.

Ja, dat klopt ook, ik heb het iets te kort opgeschreven.

Anyway, ik ben ook benieuwd naar wat Diakio hier over heeft te zeggen.

[diakio 0]

Quote:

Op woensdag 14 februari 2007 13:34:36 schreef Hester het volgende: Nu hoop ik niet dat ik de toorn van Diakio op mij laad omdat ik vast allemaal dingen heb gezegd die niet kloppen.

Natuurlijk niet

In de eerste eeuwen van het christendom was de figuur van Christus-albeheerser een centraal beeld. Logisch, men keek vooruit naar de wederkomst van Christus die als zegevierend vorst zou terugkeren. Christus wordt dan ook afgebeeld als de pantokrator, zoals we nog steeds in het Oosten zien. Dit is niet zozeer gericht op het lege kruis, zoals we uit de reformatie kennen, de blik is echt volledig naar de dag der wrake gericht. Dit is Christus in al zijn majesteit, onaantastbaar, schrikwekkend, en ook wel aftstandelijk.

In de middeleeuwen wordt die visie in het Westen volledig ondersteboven gegooid, met als één van de belangrijkste personen in deze omwenteling Bernardus van Clairveaux. Aangezien het grote schisma al heeft plaatsgevonden, is dit een beweging die we niet in het Oosten terug zien.

Wat is nu de nieuwe devotie? Jezus wordt toegankelijker, menselijker, de blik is niet meer hoofdzakelijk naar de dag der wrake, maar naar de redding van het kruis. Waar de pantokrator vooral de goddelijkheid benadrukt, wordt nu vooral het mens-zijn van Jezus centraal gesteld. En dat niet alleen, ook nog eens het meest menselijke moment van allemaal, het dieptepunt van Christus lijden, het kruis.

Waar Christus Pantokrator vooral afstandelijk, ontzagwekkend, machtig is, is de gekruisigde Christus vooral nabij, benaderbaar, machteloos, een baken van liefde. Niet het oordeel, maar de redding komt centraal te staan in de westerse theologie. Niet de God-op-afstand, maar Jezus met wie je eenrelatie kan aangaan.

Overigens is het maar van relatief korte duur. De mens kan maar moeilijk overweg met deze stervende, lijdende mens die hem tot redding is. Hij is een steen des aanstoots voor ontelbaren, de dwaasheid van het kruis is ook voor christenen maar moeizaam te aanvaarden. Eerst komt William van Ockham met zijn nominalisme, hij plaatst God opnieuw op de afstand waar de Pantokrator staat. Nog wat later zal een augustijner monnik langs precies die lijn nog veel verder gaan, waarna een Frans jurist zelfs de mens zijn vrije wil volledig tracht te ontnemen, en God op een onbegrijpelijke machtige, vreeswekkende, afstand te plaatsen. En nog wat eeuwen later is het hele uitzien naar de dag der wrake terug.

[LodewijkNapoleon 0]

Hehehe, das pas geschiedenis in een notedop

[diakio 0]

Quote:

Op woensdag 14 februari 2007 14:16:40 schreef Pius_XII het volgende: Hehehe, das pas geschiedenis in een notedop

Daar vroeg je om he

[LodewijkNapoleon 0]

Hmm... eigenlijk had deze reactie net zo goed hier kunnen staan.

Maar we kunnen er wel op voortborduren; is het beeld van de lijdende Christus hetgeen wat het Christendom onderscheid van alle andere religies?

En is het zó confronterend dat we er zelf eigenlijk ook geen raad mee weten?

[Anomalie 0]

Quote:

Op woensdag 20 februari 2008 23:17:44 schreef Pius_XII het volgende: Hmm... eigenlijk had deze reactie net zo goed hier kunnen staan. Maar we kunnen er wel op voortborduren; is het beeld van de lijdende Christus hetgeen wat het Christendom onderscheid van alle andere religies? En is het zó confronterend dat we er zelf eigenlijk ook geen raad mee weten?

Dag Pius,

Naar aanleiding van je vragen heb ik een vraag aan jullie. Ik begrijp namelijk niet zo goed waarom de kruisdood zo belangrijk wordt geacht. Ik begrijp dat er a) een hele geschiedenis aan vooraf gaat en dat de kruisdood het moment is van zowel de grootste vernedering als de grootste overwinning van Jezus, maar eerlijk gezegd lijkt het naar mij toe soms op een fixatie.

Waarom is er niet veel meer aandacht voor Jezus' leven, de periode waarin hij zijn leringen naar voren bracht? Mij lijkt dan een beeld van Christo de Redentor (de Verlosser), zoals dat in Rio staat, een mooi symbool. Ik hoor graag hoe dat volgens jullie zit, qua uitleg en qua beleving.

Even achteraf: ik heb nu een paar afbeeldingen gezien van het beeld en daaruit spreekt voor mij, zelfs als niet-christen, de macht en glorie uit van Jezus die de volheid des levens aan de mens schenkt, prachtig!

[Robert Frans 1.549]

Quote:

Dag Pius, Naar aanleiding van je vragen heb ik een vraag aan jullie. Ik begrijp namelijk niet zo goed waarom de kruisdood zo belangrijk wordt geacht. Ik begrijp dat er a) een hele geschiedenis aan vooraf gaat en dat de kruisdood het moment is van zowel de grootste vernedering als de grootste overwinning van Jezus, maar eerlijk gezegd lijkt het naar mij toe soms op een fixatie. Waarom is er niet veel meer aandacht voor Jezus' leven, de periode waarin hij zijn leringen naar voren bracht? Mij lijkt dan een beeld van Christo de Redentor (de Verlosser), zoals dat in Rio staat, een mooi symbool. Ik hoor graag hoe dat volgens jullie zit, qua uitleg en qua beleving.

Sjaloom Anomalie,

Sta mij toe dat ik als katholiek antwoord geef.

Er is volop aandacht voor Christus' leringen en werken. De katholieke Kerk biedt niet voor niets een uitgebreide set leefregels aan, inclusief verschillende vormen van geloofsbeleving en spiritualiteit, om je leven met Christus vorm te geven. Met de uitnodiging: volg Hem, en je zult leven.

Maar inderdaad, wel alles in het Licht van het Kruis. Omdat het gewoonweg ongehoord is dat een almachtige, verheven en alomtegenwoordiger Schepper van hemel en aarde, zélf onderdeel van de schepping geworden is en zelfs als méns gestorven is voor ons. God die is, is geworden.

Ook het gegeven dat God heeft geleden, littekens heeft, net zoals wij, maakt dat Hij daardoor echt naast ons kan staan en wij ons lijden aan Hem kunnen opdragen. Wij kunnen niet God worden, dus werd God mens om ons vervolgens naar Hem op te trekken. En ja, die leefregels zijn daarvoor een belangrijke hulp voor ons, want we hebben nu eenmaal Gods leiding nodig daarin.

[Dostojevski 0]

Admod note: Verplaatst van Geloof Algemeen naar Theologie.