Bepalen van betrouwbare (geloofs?)kennis

[Desid 324]

3 uur geleden zei Magere Hein:

Welk onafhankelijk boek zou je aanraden?

Een beknopt overzicht in het Nederlands in Jona Lendering, Israël verdeeld.

Duitstalig: Theissen/Merz, Der historische Jesus; Schröter, Jesus von Nazaret.

Engelstalig: Bond, The Historical Jesus; Le Donne, Historical Jesus.

3 uur geleden zei Magere Hein:

Goed dat je een knipoog plaatst. Ik ga echter voor die eerste soort van betrouwbaarheid. Niet die 2e.

Dan zijn we snel klaar met dit topic, want geloof valt niet wetenschappelijk te bewijzen. (Tegelijk geldt, dat geloof niet tegen wetenschap in mag gaan, wat mij betreft.)

[Magere Hein 15]

6 uur geleden zei Desid:

Dan zijn we snel klaar met dit topic, want geloof valt niet wetenschappelijk te bewijzen. (Tegelijk geldt, dat geloof niet tegen wetenschap in mag gaan, wat mij betreft.)

Maar wel wetenschappelijk/redelijk en logisch te benaderen. We kunnen onderzoek doen naar alle diverse soorten van geloven, religies en overtuigingen van mensen door de tijd heen. En dan kom je tot verrassende conclusies die wetenschappelijk biologisch wel weer te verklaren zijn.

[Flash Gordon 274]

10 uur geleden zei Magere Hein:

 

Dat waren Plato en Socrates ook niet.

Toch wel, maar ik zal me er verder buiten houden. Jullie amuseren je wel

[Desid 324]

2 uur geleden zei Magere Hein:

Maar wel wetenschappelijk/redelijk en logisch te benaderen. We kunnen onderzoek doen naar alle diverse soorten van geloven, religies en overtuigingen van mensen door de tijd heen. En dan kom je tot verrassende conclusies die wetenschappelijk biologisch wel weer te verklaren zijn.

Eh.. ja dat heet godsdienstwetenschap. En of godsdienst biologisch te verklaren is: wellicht, maar onderzoek daarover staat nog in de kinderschoenen. Al te forse claims op dit gebied zijn dus voorbarig.

Maar godsdienstwetenschap en biologie kunnen de waarheid van een bepaalde religie niet bepalen.

[Magere Hein 15]

2 minuten geleden zei Desid:

Maar godsdienstwetenschap en biologie kunnen de waarheid van een bepaalde religie niet bepalen.

Klopt. Maar het zegt wel iets over de waarschijnlijkheid dat nu juist 1 bepaalde god uit die enorme lijst van goden en godinnen zou bestaan of niet. Iets met logica en waarschijnlijkheid.

[Desid 324]

Alsof al die goden hetzelfde zijn. Dat is natuurlijk niet het geval.

[Magere Hein 15]

1 uur geleden zei Desid:

Alsof al die goden hetzelfde zijn. Dat is natuurlijk niet het geval.

Wil je een lijstje van overeenkomsten van de meest bekende goden?

[Desid 324]

Ik kan ook een lijstje overeenkomsten geven van de meest bekende politici, maar dat betekent niet dat alle politici corrupte zakkenvullers zijn.

[St. Ignatius 48]

33 minuten geleden zei Magere Hein:

Wil je een lijstje van overeenkomsten van de meest bekende goden?

De moedergodin van de aarde in IJsland was Frigga.

De overeenkomstige moedergodin van de aarde in de west-afrikaanse subsahara was Asase Yaa.

 

Wil je nu zeggen dat de Scandinavische volken in de oudheid een gelijke voorstelling van de natuur hadden als de volken in de sahel?

 

Iets met logica en waarschijnlijkheid...

[Magere Hein 15]

49 minuten geleden zei St. Ignatius:

De moedergodin van de aarde in IJsland was Frigga.

De overeenkomstige moedergodin van de aarde in de west-afrikaanse subsahara was Asase Yaa.

 

Wil je nu zeggen dat de Scandinavische volken in de oudheid een gelijke voorstelling van de natuur hadden als de volken in de sahel?

 

Iets met logica en waarschijnlijkheid...

Wat ik ermee wilde aangeven is dat goden MENSEN zijn. SUPERMENSEN met superkrachten. Maar ook dit is een veralgemenisering omdat de goden vroeger eveneens (gelijk de mensch) notoir onbetrouwbaar konden zijn (natuurgoden!). Je kon de goden tevreden stellen door te offeren, prevelen of dansjes/rituelen uit te voeren, maar....de goden hadden zo hun eigen willetje. Later kregen we de almachtige sterke goden die meer en meer menselijke trekken kregen, maar dan in de overtreffende trap. En zo wordt er wel terecht opgemerkt: als paarden een god zouden hebben, zou dit paard eruit zien als een Paard, hoger kunnen springen dan welk paard op aarde, kunnen vliegen en zou gouden hoeven o.i.d. hebben.
God als Vaderfiguur....de beste sterkste man die alles kan! Wel logisch natuurlijk!

[Desid 324]

43 minuten geleden zei Magere Hein:

Wat ik ermee wilde aangeven is dat goden MENSEN zijn. SUPERMENSEN met superkrachten. Maar ook dit is een veralgemenisering omdat de goden vroeger eveneens (gelijk de mensch) notoir onbetrouwbaar konden zijn (natuurgoden!). Je kon de goden tevreden stellen door te offeren, prevelen of dansjes/rituelen uit te voeren, maar....de goden hadden zo hun eigen willetje. Later kregen we de almachtige sterke goden die meer en meer menselijke trekken kregen, maar dan in de overtreffende trap. En zo wordt er wel terecht opgemerkt: als paarden een god zouden hebben, zou dit paard eruit zien als een Paard, hoger kunnen springen dan welk paard op aarde, kunnen vliegen en zou gouden hoeven o.i.d. hebben.
God als Vaderfiguur....de beste sterkste man die alles kan! Wel logisch natuurlijk!

Ten eerste is dit al bedacht in de oudheid, en hebben filosofen en theologen hier dus al uitgebreid over nagedacht. De uitkomst was, in het kort, dat als er één hoogste godheid is, deze al ons denken overtreft.

Ten tweede is bovenstaande alleen een probleem als je bepaalde beelden van God voor heilig verklaart. In de christelijke traditie zijn sommige beelden van God wel zeer belangrijk, maar er is tegelijk het besef dat dit slechts menselijke beelden zijn en God deze beelden overtreft.

[Magere Hein 15]

9 uur geleden zei Desid:

Citaat

Ten eerste is dit al bedacht in de oudheid, en hebben filosofen en theologen hier dus al uitgebreid over nagedacht. De uitkomst was, in het kort, dat als er één hoogste godheid is, deze al ons denken overtreft.

En dat was betrouwbare geloofskennis? Hoe hebben de heren filosofen en theologen dat destijds bepaald dan? Hindoes zijn het met je uitspraak nl. absoluut niet eens.

 

Citaat

Ten tweede is bovenstaande alleen een probleem als je bepaalde beelden van God voor heilig verklaart. In de christelijke traditie zijn sommige beelden van God wel zeer belangrijk, maar er is tegelijk het besef dat dit slechts menselijke beelden zijn en God deze beelden overtreft.

Tja...niets menselijks is een god vreemd. Dat zei ik al. Ook de christelijke God.

 

[St. Ignatius 48]

12 uur geleden zei Magere Hein:

Wat ik ermee wilde aangeven is dat goden MENSEN zijn. SUPERMENSEN met superkrachten.

Mwah, er zijn ook volken met een Stier als godheid, de Minotaurus uit de Griekse mythologie is daar nog een overblijfsel van. Of een Beer, of een Olifant... maar dat was het punt niet.

Je wilde een lijstje geven waaruit zou moeten blijken dat alle goden overeenkomstig zijn. Maar dat gaat natuurlijk niet op, zoals Desid ook al aangaf, omdat godsdienstwetenschap niet het waarheidsgehalte van een religie kan bepalen.

Je zult daarom toch echt veel zuiverder moeten argumenteren en duidelijker zijn in je definities, want anders wordt dit een gesprek dat kant noch wal raakt. Er zijn al diverse voorzetjes gegeven...Het Plato en Socrates voorbeeld was al een duidelijke aanwijzing, maar ook dat geloof niet wetenschappelijk is te bewijzen. Kortom, je zult het dus in andere categorieën moeten zoeken...

[Magere Hein 15]

8 uur geleden zei St. Ignatius:

Je zult daarom toch echt veel zuiverder moeten argumenteren en duidelijker zijn in je definities, want anders wordt dit een gesprek dat kant noch wal raakt. Er zijn al diverse voorzetjes gegeven...Het Plato en Socrates voorbeeld was al een duidelijke aanwijzing, maar ook dat geloof niet wetenschappelijk is te bewijzen. Kortom, je zult het dus in andere categorieën moeten zoeken...

Ik wil zuiver zijn. Maar....is het niet de bedoeling dat diegene die in ufo's/draken en goden gelooft dit zuiver moet beargumenteren? Dit begint op de omgedraaide wereld te lijken.
Ik kan een godsgeloof uiteraard nooit ontkennen. Ik kan proberen het (evolutionair) te verklaren en ik kan de overeenkomsten met oudere religies en overtuigingen van mensen trachten aan te tonen, maar aan jullie de beurt die god aannemelijk te maken. Onderwerp is immers: "Bepalen van BETROUWBARE geloofsKENNIS". Dus misschien moeten we dan beginnen met te definieren wat 'betrouwbaar' is en wat 'kennis' is?

[St. Ignatius 48]

3 uur geleden zei Magere Hein:

Ik wil zuiver zijn. Maar....is het niet de bedoeling dat diegene die in ufo's/draken en goden gelooft dit zuiver moet beargumenteren? Dit begint op de omgedraaide wereld te lijken.

Uiteraard moet men dat beargumenteren, alleen hoeft dat niet persee in de door jouw gekozen categorie.

De zeelieden die in de 17e eeuw gestrand waren op Mauritius en noodgedwongen dodo's moesten vangen om te overleven, beweerden dat deze vogel smaakte naar kip. We kunnen het zelf nooit meer verifiëren of dat zo is... Bovendien waren deze zeelui van origine Nederlands, of Europees, zo je wilt. Zij hebben dus een referentiekader van vlees dat gegeten werd door Europeanen, oftewel, vnl. rundvlees, varkensvlees en kip. En de smaak werd dus in die categorie beoordeeld. Het zou heel goed kunnen dat de dodo smaakte naar Yak, Buffel, of Boa Constrictor... hadden de zeelui uit Mongolië of Amerika gekomen, dan hadden zij het wellicht in die termen omschreven. We zullen het nooit weten, dus moeten we afgaan op de getuigenverklaringen van deze Europese zeelieden. Het is ook aannemelijk, omdat de dodo een landvogel is, die dus niet kan vliegen. Zijn voedsel bestond uit zaden en had op dat eiland geen natuurlijke vijanden. Deze vogel had dus overeenkomsten met een kip en daarom is het ook aannemelijk dat hij daarnaar smaakte.

Het 'aantonen' valt dus niet in de categorie die jij graag zou zien, maar in de categorie 'getuigenverklaring', en 'statistische aannemelijkheid'. De vogel is dus waargenomen, aangeraakt, geroken, geproefd, besproken, beoordeeld, overwogen en beschreven. Dat is een hele reeks van cognitieve processen. Dezelfde processen die ten grondslag liggen aan wetenschappelijk onderzoek. Hetgeen wat wordt waargenomen is het 'object'. Dat kan dus iets tastbaars, zoals een vogel, zijn maar ook een imaginair iets... bijv. de stelling van Pythagoras, of Super Mario in het Nintendo spel. Daaraan voorafgaand hebben we eerst te maken met de vraag: wat doe ik als ik weet? We hebben te maken met cognitieve kennistheorie die voorafgaat aan het bewijzen.

Je kunt dus zeggen alles wat we kunnen zien, voelen, proeven, voor ons geestesoog kunnen voorstellen, bestaat.

[Magere Hein 15]

15 minuten geleden zei St. Ignatius:

Uiteraard moet men dat beargumenteren, alleen hoeft dat niet persee in de door jouw gekozen categorie.

De zeelieden die in de 17e eeuw gestrand waren op Mauritius en noodgedwongen dodo's moesten vangen om te overleven, beweerden dat deze vogel smaakte naar kip. We kunnen het zelf nooit meer verifiëren of dat zo is... Bovendien waren deze zeelui van origine Nederlands, of Europees, zo je wilt. Zij hebben dus een referentiekader van vlees dat gegeten werd door Europeanen, oftewel, vnl. rundvlees, varkensvlees en kip. En de smaak werd dus in die categorie beoordeeld. Het zou heel goed kunnen dat de dodo smaakte naar Yak, Buffel, of Boa Constrictor... hadden de zeelui uit Mongolië of Amerika gekomen, dan hadden zij het wellicht in die termen omschreven. We zullen het nooit weten, dus moeten we afgaan op de getuigenverklaringen van deze Europese zeelieden. Het is ook aannemelijk, omdat de dodo een landvogel is, die dus niet kan vliegen. Zijn voedsel bestond uit zaden en had op dat eiland geen natuurlijke vijanden. Deze vogel had dus overeenkomsten met een kip en daarom is het ook aannemelijk dat hij daarnaar smaakte.

Het 'aantonen' valt dus niet in de categorie die jij graag zou zien, maar in de categorie 'getuigenverklaring', en 'statistische aannemelijkheid'. De vogel is dus waargenomen, aangeraakt, geroken, geproefd, besproken, beoordeeld, overwogen en beschreven. Dat is een hele reeks van cognitieve processen. Dezelfde processen die ten grondslag liggen aan wetenschappelijk onderzoek. Hetgeen wat wordt waargenomen is het 'object'. Dat kan dus iets tastbaars, zoals een vogel, zijn maar ook een imaginair iets... bijv. de stelling van Pythagoras, of Super Mario in het Nintendo spel. Daaraan voorafgaand hebben we eerst te maken met de vraag: wat doe ik als ik weet? We hebben te maken met cognitieve kennistheorie die voorafgaat aan het bewijzen.

Je kunt dus zeggen alles wat we kunnen zien, voelen, proeven, voor ons geestesoog kunnen voorstellen, bestaat.

Lees ik hier een verbasterde versie van de godsbewijzen van Thomas van Aquino? Dat zou van jou nl. een semantisch atheïst maken. Elke beschrijving die aan de entiteit God wordt gegeven, blijft beperkt tot woorden. Ik zal je in dit geval een beslisboom laten zien van Herman Philipse:

I. Is de uitspraak "God bestaat" een feitelijke waarheidsclaim? a) ja  b)nee.
II. Zo ja (a), is een beroep op enige (logische) argumentatie of (empirisch) bewijsmateriaal nodig om deze waarheidsuitspraak te onderbouwen? c) ja; d) nee.
III. Zo ja (c), moet deze argumentatie of dit bewijsmateriaal van wetenschappelijke aard zijn (de wetenschappelijke methode gevolgd hebben) en kan een godsbewijs niet volledig volgens eigen maatstaven worden gevonden? e) ja; f) nee.

Dit leidt tot vier categorieën van denken over het bestaan van God (of goden):
In geval B beweert men dat God niet feitelijk bestaat, maar een metafoor is. De verdedigers van dit standpunt staan (volgens Philipse) in de traditie van Wittgenstein (zie verderop) en zijn onder meer D. Z. Phillips en Karen Armstrong.
In geval d) beweert men dat God feitelijk bestaat, maar dat men dit mag aannemen zonder een beroep te hoeven doen op argumentatie of bewijsmateriaal. Onder meer Alvin Plantinga (zie verderop) verdedigt dit standpunt, en richt zich vooral op het verklaren van de wereld indien God bestaat, wat op zichzelf een geloofskwestie blijft. (zie verder onder onbewijsbaarheid)
In geval e) beweert men dat God feitelijk bestaat en zijn bestaan via wetenschappelijk bewijs kan worden aangetoond. Onder meer Richard Swinburne en Stephen D. Unwin trachten dit middels het theorema van Bayes aannemelijk te maken. Vooral in de Verenigde Staten was van 1987 tot 2005 de Intelligent Design-beweging (ID) actief, die beweerde wetenschappelijke bewijzen te hebben voor een goddelijke schepping in plaats van de evolutietheorie, maar deze sneuvelde uiteindelijk in de rechtszaak Kitzmiller v. Dover Area School District; naast ID bestaan er nog veel andere creationistische bewegingen die wetenschappelijke pretenties hebben (zie verder onder teleologisch godsbewijs).
In geval f) beweert men dat God feitelijk bestaat en men dit ook kan bewijzen, maar niet op een wetenschappelijke manier. Hoewel zelf een atheïst, omschreef de evolutiebioloog Stephen Jay Gould dit standpunt met wat hij niet-overlappende magisteria (NOMA) noemde: wetenschap en religie begeven zich op twee geheel verschillende terreinen en kunnen niets over elkaar zeggen; Gods bestaan is dus een religieuze vraag waarmee de wetenschap niets te maken heeft. Het tegenovergestelde is het god van de gaten-argument, namelijk dat als de wetenschap iets niet kan verklaren, religie dat wel kan, vaak door een god te postuleren. Verdedigers van dit standpunt hanteren wat Philipse "typisch religieuze argumenten" noemt zoals openbaring, heilige geschriften, religieuze ervaring, gebed, spreken in tongen, een epileptische aanval met schuimbekken enz.

 

[St. Ignatius 48]

11 minuten geleden zei Magere Hein:

Lees ik hier een verbasterde versie van de godsbewijzen van Thomas van Aquino? Dat zou van jou nl. een semantisch atheïst maken. Elke beschrijving die aan de entiteit God wordt gegeven, blijft beperkt tot woorden. Ik zal je in dit geval een beslisboom laten zien van Herman Philipse:

Nou nee, dat lees je niet. Als je zuiver wilt argumenteren, dan helpt het wel als je gewoon leest wat er staat.... Ik schreef dat vóór we iets kunnen gaan bewijzen, te maken hebben met cognitieve processen. We hebben dus niet te maken met godsbewijzen van Thomas of wie dan ook...we hebben eerst te maken met cognitieve kennistheorie.

En dan kun je allerlei mooie labels bedenken om op iemand te plakken, maar je gaat nergens inhoudelijk op in maar komt met een geknipt en geplakt stuk van Philipse. Dat stuk heeft niets te maken met cognitieve kennistheorie.

[Desid 324]

16 uur geleden zei Magere Hein:

En dat was betrouwbare geloofskennis? Hoe hebben de heren filosofen en theologen dat destijds bepaald dan?

Enerzijds op basis van redelijk denken, anderzijds op de basis van geloofservaring.

 

16 uur geleden zei Magere Hein:

Tja...niets menselijks is een god vreemd. Dat zei ik al. Ook de christelijke God.

Nee, het gaat hier over het beeld van God. En dan is het beslist niet zo dat in de Israëlisch-Joods-christelijke alles wat menselijk is aan God toegeschreven kan worden.

 

2 uur geleden zei Magere Hein:

Ik zal je in dit geval een beslisboom laten zien van Herman Philipse:

Die eraan voorbij gaat dat een gelovige verschillende opties kan combineren.

[Magere Hein 15]

3 uur geleden zei St. Ignatius:

Nou nee, dat lees je niet. Als je zuiver wilt argumenteren, dan helpt het wel als je gewoon leest wat er staat.... Ik schreef dat vóór we iets kunnen gaan bewijzen, te maken hebben met cognitieve processen. We hebben dus niet te maken met godsbewijzen van Thomas of wie dan ook...we hebben eerst te maken met cognitieve kennistheorie.

En dan kun je allerlei mooie labels bedenken om op iemand te plakken, maar je gaat nergens inhoudelijk op in maar komt met een geknipt en geplakt stuk van Philipse. Dat stuk heeft niets te maken met cognitieve kennistheorie.

Alles m.b.t. de mens en zijn/haar kennis bestaat uit cognitieve processen! Dus om hierover te gaan discussiëren, lijkt mij volkomen zinloos.  Je zal dus iets gerichter moeten gaan aangeven welke kant je op wilt gaan.

53 minuten geleden zei Desid:

Citaat

Enerzijds op basis van redelijk denken, anderzijds op de basis van geloofservaring.

Zo redelijk is dat denken dan niet geweest. Geloofservaring is van heel andere orde. Ervaringen zijn persoonlijk.

Citaat

Nee, het gaat hier over het beeld van God. En dan is het beslist niet zo dat in de Israëlisch-Joods-christelijke alles wat menselijk is aan God toegeschreven kan worden.

Het beeld van mensen. De gedachten...ideeën...overtuigingen....achterdochten.....geloven.....bijgeloven....angsten.....emoties e.d. Ik blijf echter in het bestaan van een god geïnteresseerd, niet in de beelden ervan.

Citaat

Die eraan voorbij gaat dat een gelovige verschillende opties kan combineren.

Niets menselijk is een gelovige vreemd. Biologisch uitstekend te verklaren overigens.

 

[Desid 324]

1 uur geleden zei Magere Hein:

Zo redelijk is dat denken dan niet geweest.

Hoe weet je dat?

 

1 uur geleden zei Magere Hein:

Geloofservaring is van heel andere orde. Ervaringen zijn persoonlijk.

Zeker zijn deze van een andere orde en persoonlijk. Dat is geen enkel probleem.

 

1 uur geleden zei Magere Hein:

et beeld van mensen. De gedachten...ideeën...overtuigingen....achterdochten.....geloven.....bijgeloven....angsten.....emoties e.d. Ik blijf echter in het bestaan van een god geïnteresseerd, niet in de beelden ervan.

Het lijkt me lastig over een god te spreken zonder te weten hoe er over die god gedacht en gesproken wordt.

 

1 uur geleden zei Magere Hein:

Niets menselijk is een gelovige vreemd.

Inderdaad. Het niet accepteren van de premisse van de beslisboom is dan ook een volstrekt redelijke optie.

[Magere Hein 15]

@DesidDe vraag "bepalen-van-betrouwbare-geloofskennis" wordt maar niet beantwoord zo.
Wie moet ik, die kennis(!!!) wil krijgen m.b.t. god) vertrouwen? De iman? de priester? dominee? rabbijn? Pandit?

Een pandit, een imam, een dominee en een rabbijn waren bijeen gekomen om hun geschillen bij te leggen. Ze vonden alle vier dat ze het enige juiste godsdienstige inzicht hadden. Ze kwamen er maar niet uit. Uiteindelijk besloten ze om gezamenlijk tot God te bidden. Hun gebed leek verhoord te worden, want plotseling verscheen God in hun midden en sprak: ‘Jullie mogen alle vier een wens doen.’  De dominee wenste dat God partij zou kiezen voor zijn geloof – het enige ware – en dat hij de godshuizen van de drie andere godsdiensten zou sluiten. De imam en de rabbijn bleken dezelfde wens te hebben. ‘En u?’, vroeg God aan de pandit. ‘Ik heb geen wens, Heer. Ik ben al dik tevreden als u de wens van de andere heren vervult…’

 

[Desid 324]

8 minuten geleden zei Magere Hein:

die kennis(!!!) wil krijgen m.b.t. god

Wat voor kennis?

Welke god?

[Magere Hein 15]

2 uur geleden zei Desid:

Wat voor kennis?

Welke god?

Hele goeie vraag! Welke god? Vertel het mij maar. Heb jij kennis over een god? Heeft meneer pastoor kennis over een god? Meneer imam? Of zijn het denkbeelden over een vermeende god?

[St. Ignatius 48]

5 uur geleden zei Magere Hein:

Alles m.b.t. de mens en zijn/haar kennis bestaat uit cognitieve processen! Dus om hierover te gaan discussiëren, lijkt mij volkomen zinloos.  Je zal dus iets gerichter moeten gaan aangeven welke kant je op wilt gaan.

Tja, als je de basis al zinloos vindt, dan houdt het snel op. Dan is het 'wetenschappelijk bewijzen' wel héél ver weg...of zelfs onmogelijk.

[Magere Hein 15]

9 uur geleden zei St. Ignatius:

Tja, als je de basis al zinloos vindt, dan houdt het snel op. Dan is het 'wetenschappelijk bewijzen' wel héél ver weg...of zelfs onmogelijk.

Ik vrees dat je me verkeerd begrijpt. Ik was het die voorstelde om dit soort begrippen eerst goed te definiëren om van daaruit eens te gaan kijken naar: "Wat is betrouwbare geloofskennis". Ik richt me dan m.n. op "betrouwbaar" en "kennis".
Misschien is het woord 'geloof' in deze dan het grote struikelblok wel? Geloof (faith) en betrouwbare kennis is wat mij betreft een contradictie. Waar ik dan m.n. op focus, is de
uitspraken van gelovigen m.b.t. kennis. Waarheidsuitspraken als "God bestaat" b.v. Wij weten beiden wat we met "bestaan" bedoelen, maar is dat in dit geval ook zo?
"God is alwetend", "God oordeelt", "God stuurt de evolutie" of "Adam en Eva zijn onze voorouders"...Uitspraken die vallen binnen het kader van feitelijke kennispotenties.
En daarom moeten we het misschien eens worden over wat nu eigenlijk feitelijke kennis is. We hebben een geschiedenis opgebouwd waar we ons inmiddels op kunnen beroepen.
Handlezen, toekomst voorspellen, wichelroede lopen, buitenaards leven, goden horen daar vooralsnog niet bij. Vandaar dat ik denk dat een verantwoordelijk integer intellectueel wereldbeeld wat betreft feitelijke kennispotenties gebaseerd moet zijn op betrouwbare en goed gevalideerde kenmethoden. Wat die kenmethoden zijn kunnen we het nog over hebben. Maar betrouwbare geloofskennis....Ik vrees dat dit niet bestaat als we ons houden aan bovenstaande definitie en ons begrip van "kennis".