De zwakte van de mens

[EvertteWinkel 0]

 

Mensen zijn niet redelijk. Beter gezegd: de redelijkheid van het menselijk handelen volgt, in mijn ogen, uit het handelen zelf. Dat klinkt wat cryptisch.

Verschillende psychologische onderzoeken hebben aangetoond dat de mens het eigen handelen pas achteraf rechtvaardigt. Er is vaak geen ethische overdenking vooraf. Op basis hiervan is het moeilijk om te zeggen dat de mens uit zichzelf rechtvaardig handelen kan, zowel bij rechtvaardig als bij onrechtvaardig handelen volgt de rechtvaardiging van de handelen pas achteraf. Onrechtvaardig handelen is dus iets wat zowel ethische als onethische mensen kunnen doen. Als ik naar mijzelf kijk zie ik ook weinig reden tot optimisme.

Van alle morele ideologieën heeft religie volgens mij de meeste inzicht in de fundamentele zwakheid van de mens. En van alle religies komt het christendom volgens mij het minste met gemakkelijke oplossingen. Islam vraagt gehoorzaamheid, boeddhisme vraagt mededogen vanuit onthechting.

In de vroege kerk was er de bisschop Marcion, die later als ketter veroordeeld is. Volgens Marcion was de God van het Oude Testament (van de joodse bijbel) een kwade God. Niet omdat deze God, die Marcion Demiurg noemde, kwaad is, maar omdat hij rechtvaardig is. Omdat de joodse God rechtvaardig is, kan hij het kwaad van de mens niet door de vingers zien.

De God van Paulus, Marcion was bijna een idolaat fan van Paulus, was volgens Marcion juist liefdevol. De mens is niet rechtvaardig, maar omdat God dat ook niet is, kan de mens toch door de God van Paulus gered worden. Deze knijpt zogezegd een oogje toe. Dat is bepaald niet de orthodoxe opvatting. Als het over de zwakheid van de mens gaat, dat die van nature niet honderd procent goed is, dan zijn de orthodoxen het heel behoorlijk met Marcion eens. Dat is ook wel zo redelijk.

Ik denk dat eerlijke mensen uiteindelijk, na zelfonderzoek, concluderen dat zij uiteindelijk niet goed zijn. Dat zij hun handelen pas achteraf rechtvaardigen. Natuurlijk kunnen er per individu verschillen zijn.

Bestaat er een oplossing voor deze fundamentele zwakte van de mens? Nee, zeg ik. En als gelovige geloof ik dat het christendom van mij vraagt om gehoorzaamheid: mededogen met anderen, juist vanuit de hechting aan anderen. De ander heeft uiteindelijk dezelfde fundamentele zwakte als ik. Van God kunnen we alleen maar vertrouwen en hopen dat hij diezelfde zwakte niet heeft.

p.s. Mijn perendrank is gaan beschimmelen. Banaan doet het beter

Terug naar blog

[dingo 166]

Ik deel je mening dat de mens van nature niet goed is maar ik geloof heilig in de werking van de Heilige Geest zodat er toch iets goeds uit kan voort komen.

[Olorin 154]

Ik denk dat het beide is, dat mensen zowel neigen naar het kwade maar ook in staat zijn het goede te doen. Beide zie ik in de wereld.

[Oceanos 0]

 Bestaat er een oplossing voor deze fundamentele zwakte van de mens? Nee, zeg ik.

Allereerst de vraag is het nodig om een oplossing te zoeken ?

Is de fundamentele zwakte van de mens dan werkelijk een probleem?

Kan de liefdevolle en goede God niet zeggen: zand erover?

Nee, want dat is onrechtvaardig ( en ook simpelweg anders dan Hij zegt)

En dan zou Christus Zijn leven voor niets gegeven hebben.

Maar toen we nog vijanden waren door onze ongerechtigheid was het de liefde en ontferming van God die ons verlossing bood en zelf betaalde via het kostbare bloed van Zijn Zoon. Zodat ongeacht de zwakte van ons vlees, als we christus aannemen met ons hart, dan worden we verlost. Christus brengt weer leven waar dood was.

Dit is de ultieme oplossing voor de zwakte van de mens.

De Ware gebondenheid

Al ons denken, onze daden

Stijgen nimmer tot Gods troon

Onze drang naar goed en schoon

Is betrek’lijk, blijft gebonden,

Vastgeketend door de zonden:

Zonde is der zonden loon.

Maar in het licht van Gods genaden

Legt in ’t hart Zijn vaste gebod.

Niet ons denken, onze daden,

Maar de bede om genade

Is de band van 't hart aan God

Genoemd in het boek “Het geslacht Trigland†, trilogie, geschreven door Kathinka Lannoy

[Ursa 1]

Van wie is dat gedicht Oceanos?

[Oceanos 0]

Van wie is dat gedicht Oceanos?

Het gedicht werd voorgedragen door een van de hoofdkarakters in een roman.

Ik weet niet met zekerheid of de roman-schrijfster dit gedicht van elders heeft of dat ze zelf de maker is. Hoe het ook zij, ik plaats de naam van de roman waar het in opgenomen was, er wel even onder.

[joon 0]

 Ik denk dat eerlijke mensen uiteindelijk, na zelfonderzoek, concluderen dat zij uiteindelijk niet goed zijn.

Zijn er echt mensen die durven hardop zeggen dat ze goed zijn?

[Salomon 0]

Prediker 7 is een mooie tekst over dit onderwerp.

15 Dit heb ik in mijn leeg bestaan gezien: een rechtvaardig mens gaat aan zijn rechtvaardigheid ten onder, een onrechtvaardig mens leeft lang ondanks zijn slechte daden. 16 Wees daarom niet al te rechtvaardig en meet jezelf geen overdreven wijsheid aan. Waarom zou je jezelf te gronde richten? 17 Maar gedraag je ook niet al te onrechtvaardig en wees niet overmatig dwaas. Waarom zou je sterven voor je tijd? 18 Houd het ene vast en laat het andere niet los. Dat is het beste, want wie ontzag voor God heeft, ontsnapt aan al te veel rechtvaardigheid en ook aan al te veel onrechtvaardigheid. 19 De wijze heeft met deze wijsheid veel meer macht dan tien stadsbestuurders samen. 20 Er is geen mens op aarde die nooit zondigt, die alleen maar goed is en altijd rechtvaardig.

[Dubito 0]

 Ik denk dat eerlijke mensen uiteindelijk, na zelfonderzoek, concluderen dat zij uiteindelijk niet goed zijn.

Zijn er echt mensen die durven hardop zeggen dat ze goed zijn?

Hoe hoog leg je de lat?

Als je met "goed" het Al-Goed, zoals in het christendom (en andere godsdiensten) beschreven staat als ideaal, of als eigenschap van het Hoogste wezen. God, bedoelt, nee dan kunnen mensen daar niet aan voldoen. Ook degenen die verder niet geloven in het bestaan van zo'n wezen.

Als je echter gewoon een menselijke standaard neemt dan zijn er gelukkig toch wel veel mensen die wat mij betreft het etiket 'goed' verdienen. En dat mogen ze best hardop zeggen. In die definitie betekent het niet dat ze foutloos zijn. 100% goed bestaat net zo min als een absoluut vacuüm. Het bestaat alleen in theorie.