Bewijs: De Heer' is waarlijk opgestaan!

[Michiel 14]

Zelfs als je van mening bent dat de Bijbel geen heilig boek is en het beschouwt als normaal historisch bronmateriaal, zijn er overtuigende redenen om aan te nemen dat Jezus écht is opgestaan! Weet Magazine somt die redenen op in het aprilnummer.
 
Om te beginnen zijn de evangeliën naar alle standaarden uitstekende historische bronnen. Zo zijn ze geschreven binnen één generatie na Jezus, door ooggetuigen (Mattheüs en Johannes) of mensen die direct met ooggetuigen in contact hebben gestaan (Marcus en Lukas). De evangeliën staan stampvol feiten die gestaafd zijn via historisch en archeologisch onderzoek: van personen en rangen, tot plaatsnamen, tot specifieke bouwwerken. De aannemelijkheid van de opstanding kan zichtbaar worden gemaakt door neutrale (niet religieuze) feiten via historisch onderzoek te controleren (stap 1). En door het zoeken naar de beste verklaring voor die feiten (stap2). In dit bericht geven we een samenvatting van het door Weet Magazine uitgevoerde onderzoek.

Echt gekruisigd?
Niet alleen de schrijvers van de evangeliën en Paulus melden dit, ook Romeinse (Tacitus) en Joodse historici (Josephus). Kruisiging was niet alleen uiterst pijnlijk, maar werd vooral ook gezien als een extreem vernederende manier om te sterven. Het is daarom vrijwel uitgesloten dat eerste-eeuwse Joden verzonnen dat hun Leider op deze smadelijke wijze om het leven was gebracht.

Echt leeg?
De evangeliën melden dat vrouwen het lege graf ontdekten. Dat is opmerkelijk. Er werd in die tijd maar weinig waarde gehecht aan het getuigenis van vrouwen. Dit pleit voor het feit dat het graf echt leeg was. Als christenen dit verzonnen hadden, zouden ze zeker gezegd hebben dat mannelijke discipelen het lege graf als eersten ontdekten.
Iets anders wat het lege graf aannemelijk maakt, is dat Mattheüs meldt dat de Joden die niet in Jezus geloofden, zeiden dat de discipelen het lichaam uit het graf hadden gestolen. Waarom zouden de Joden die verklaring voor het lege graf nodig hebben als het graf niet echt leeg was?

Echt opgestaan?
Niet alleen in de evangeliën is Jezus’ opstanding beschreven. In zijn eerste brief aan de Korinthiërs noemt Paulus heel wat personen die Jezus hebben gezien, waaronder een groep van maar liefst vijfhonderd (!) mensen. Dit schrijft Paulus nog geen 25 jaar na de kruisiging, en hij zegt er expliciet bij dat de meesten van hen nog in leven zijn. Het viel toen dus te controleren. Het is dan ook onwaarschijnlijk dat Paulus hier bluft.
Ook de getrouwheid waarmee Jezus’ discipelen zich inzetten voor de verspreiding van het Evangelie (ze werden vervolgd en zelfs gedood) duidt erop dat ze zeker wisten dat Jezus was opgestaan. Als dat niet klopte, waarom zouden ze dan het opstandingsverhaal zo hardnekkig hebben volgehouden tot de doodstraf er op volgde?

Tegenargumenten
Natuurlijk moet er kritisch worden gekeken naar de tegenargumenten. De bewering dat de discipelen het lichaam hadden gestolen verklaart het lege graf, maar niet waarom ze ondanks de vervolging het evangelie verkondigden. Dat er geen “echte†opstandig was maar dat het ging om hallucinaties is ook niet logisch. Waarom was anders het graf leeg en hoe kan het dat zoveel mensen dezelfde hallucinatie hadden? De laatste verklaring is dat Jezus Zijn kruising heeft overleeft. Dit is de zwakste van alle pogingen de opstanding te ontkennen. Ten eerste waren Romeinse soldaten goed getraind om een levende van een dode te onderscheiden. Bovendien zal iemand die van het kruis af wordt gehaald zonder medische verzorging snel sterven.  
De beste verklaring is dat God Jezus uit de dood heeft opgewekt. Alle genoemde feiten kunnen op deze manier correct worden verklaard. Bovendien past deze verklaring in de cultureel religieuze context: in oudtestamentische profetieën werd al voorspeld dat er een Messias zou komen die moest sterven, maar alsnog over de wereld zal heersen. En dat vereist een opstanding (Dan. 9:26, Jes. 11:1- 10, 52:13-53:12, Zach. 9:9-10). Het belangrijkste bezwaar tegen deze verklaring is dat het een bovennatuurlijke is. Voor veel mensen is dat een reden om – ondanks alles – tóch een andere verklaring te zoeken...

Terug naar frontpage

[Ursa 1]

Iets anders wat het lege graf aannemelijk maakt, is dat Mattheüs meldt dat de Joden die niet in Jezus geloofden, zeiden dat de discipelen het lichaam uit het graf hadden gestolen. Waarom zouden de Joden die verklaring voor het lege graf nodig hebben als het graf niet echt leeg was?

Probleem daarbij is dat onze enige bron daarvoor het evangelie van Mattheüs zelf is (correct me if I'm wrong). Natuurlijk was dat wel controleerbaar, als de Joden dat gerucht ook daadwerkelijk verspreidden.

Echt opgestaan?

Niet alleen in de evangeliën is Jezus’ opstanding beschreven. In zijn eerste brief aan de Korinthiërs noemt Paulus heel wat personen die Jezus hebben gezien, waaronder een groep van maar liefst vijfhonderd (!) mensen. Dit schrijft Paulus nog geen 25 jaar na de kruisiging, en hij zegt er expliciet bij dat de meesten van hen nog in leven zijn. Het viel toen dus te controleren. Het is dan ook onwaarschijnlijk dat Paulus hier bluft.

Dit vind ik dan een sterker argument. Vanuit Korinthe had men in vier week iemand naar Palestina kunnen sturen om na te gaan of Paulus' verhaal klopte. Aangezien hij er nogal veel aan ophangt, is het des te meer betrouwbaar.

Ook de getrouwheid waarmee Jezus’ discipelen zich inzetten voor de verspreiding van het Evangelie (ze werden vervolgd en zelfs gedood) duidt erop dat ze zeker wisten dat Jezus was opgestaan. Als dat niet klopte, waarom zouden ze dan het opstandingsverhaal zo hardnekkig hebben volgehouden tot de doodstraf er op volgde?

Dit argument wordt vaker geopperd. Mooi, maar voor andere religies zijn ook mensen gestorven. Er zijn nu Tibetaanse monniken die zichzelf in brand steken en moslims die zelfmoordaanslagen plegen. Zulke toewijding duidt niet per se op waarheid, wel op vast geloof.

[PapaRaymond 0]

Dat de Heer waarlijk is opgestaan ben ik met je eens.

Maar aannames kun je niet gebruiken als bewijs.

[Ursa 1]

Op welke aannames doel je dan?

[Spons 0]

Er word 1 ding bij het tegen argument vergeten. Het zou zo maar kunnen dat het hele verhaal van Jezus verzonnen is.

[Olorin 155]

Dat kan, dat kan met heel erg veel van de geschiedenis trouwens.

Niet te min, het is bewijs in de meest brede zin van het woord, alleen geschiedkundig gezien zit je met een probleem: zaken als de opstanding liggen momenteel buiten het terrein van de wetenschap. Historisch gezien zul je het nooit kunnen bewijzen.

[Spons 0]

Dat kan, dat kan met heel erg veel van de geschiedenis trouwens.

Niet te min, het is bewijs in de meest brede zin van het woord, alleen geschiedkundig gezien zit je met een probleem: zaken als de opstanding liggen momenteel buiten het terrein van de wetenschap. Historisch gezien zul je het nooit kunnen bewijzen.

Ok, dan zijn we het met elkaar eens, het is een kwestie van geloof.

[Donnie 0]

De Bijbel is geen 'normaal historisch bronmateriaal'. Zelfs verre van.

Weet Magazine had wel iets meer research mogen doen.

Het Kerstverhaal alleen al rommelt aan alle kanten.

[Shevan 0]

Zelfs als je van mening bent dat de Bijbel geen heilig boek is en het beschouwt als normaal historisch bronmateriaal,

De bijbel is zeer beperkt te gebruiken als "normaal" historisch bronmateriaal. Er staan namelijk erg veel historisch onwaarheden in. Ook zijn veel zaken niet te controleren tegen over andere bronnen. Hiermee valt het hele argument behoorlijk uit elkaar.

[Shevan 0]

Toevoeging:

Hierbij komt ook nog eens dat je geen bewijs aandraagt, maar aannames doet. En aan geeft welke aannames jij het meest waarschijnlijk vind.

[Olorin 155]

Afhankelijk van je definitie van bewijs dan is bewijs het zelfde als aannames, of bewijs bestaat per definitie niet. Althans, volgens de stand van zaken binnen de wetenschapsfilosofie. (Popper, Kuhn, ed.)

[Olorin 155]

Zelfs als je van mening bent dat de Bijbel geen heilig boek is en het beschouwt als normaal historisch bronmateriaal,

De bijbel is zeer beperkt te gebruiken als "normaal" historisch bronmateriaal. Er staan namelijk erg veel historisch onwaarheden in. Ook zijn veel zaken niet te controleren tegen over andere bronnen. Hiermee valt het hele argument behoorlijk uit elkaar.

Al ons bronmateriaal is beperkt bruikbaar.

Er bestaat geen 'objectief' bronmateriaal.

Wel is relatief gezien(!) het één wat betrouwbaarder dan het ander, welk dat is hangt volkomen van je onderzoeksvraag af uiteraard.

[maran 0]

De Bijbel is geen 'normaal historisch bronmateriaal'. Zelfs verre van.

Weet Magazine had wel iets meer research mogen doen.

Het Kerstverhaal alleen al rommelt aan alle kanten.

helemaal mee eens.

tja, helaas: van serieus, objectieve research is veelal geen sprake bij dit blad; op geen enkel gebied.

ze presenteren aannames als feiten.

eigenlijk bedroevend, zoals dit artikel geschreven is.

zeg dan liever [als blad] dat je gelooft in de opstanding i.p.v. dit op deze manier trachten te 'bewijzen'.

Het nieuwe creationistische tijdschrift Weet Magazine biedt misleidende informatie, vindt Coen Brummer.

Dat is kwalijk, want de wereld staat voor grote vragen die zuiver wetenschappelijk onderzoek vereisen.

Wie de inhoud van populairwetenschappelijke tijdschriften als Kijk en Quest niet aanstaat, kan nu terecht bij Weet Magazine, een populairwetenschappelijk magazine gemaakt door creationisten.

Het blad opent frontaal de aanval op de gevestigde wetenschap.

De artikelen zijn gebaseerd op creationistische argumenten die al keer op keer ontkracht zijn.

etc.

http://www.refdag.nl/opinie/creationist ... r_1_397874

[Hendrik-NG 220]

helemaal mee eens.

tja, helaas: van serieus, objectieve research is veelal geen sprake bij dit blad; op geen enkel gebied.

ze presenteren aannames als feiten.

eigenlijk bedroevend, zoals dit artikel geschreven is.

zeg dan liever [als blad] dat je gelooft in de opstanding i.p.v. dit op deze manier trachten te 'bewijzen'.

Dus: als je de boodschapper (in dit geval dat blad) kan diskwalificeren, dan hoef je niet op z'n argumenten in te gaan??

De achtergrond/doelstellingen (al of niet vermeend) van dat blad zijn niet zo relevant in de discussie, volgens mij...

[Hendrik-NG 220]

Ook de getrouwheid waarmee Jezus’ discipelen zich inzetten voor de verspreiding van het Evangelie (ze werden vervolgd en zelfs gedood) duidt erop dat ze zeker wisten dat Jezus was opgestaan. Als dat niet klopte, waarom zouden ze dan het opstandingsverhaal zo hardnekkig hebben volgehouden tot de doodstraf er op volgde?

Dit argument wordt vaker geopperd. Mooi, maar voor andere religies zijn ook mensen gestorven. Er zijn nu Tibetaanse monniken die zichzelf in brand steken en moslims die zelfmoordaanslagen plegen. Zulke toewijding duidt niet per se op waarheid, wel op vast geloof.

Zinvol tegenargument...!! Maar wat nu als je dat vaste geloof koppelt aan de onwaarschijnlijkheid van de boodschap?

Het navolgen van een god die aanspoort om ongelovigen te doden is voor een mens misschien heel wat "aannemelijker" (= passender bij zijn aard) dan het navolgen van een God die aan een kruis is gestorven...

[maran 0]

helemaal mee eens.

tja, helaas: van serieus, objectieve research is veelal geen sprake bij dit blad; op geen enkel gebied.

ze presenteren aannames als feiten.

eigenlijk bedroevend, zoals dit artikel geschreven is.

zeg dan liever [als blad] dat je gelooft in de opstanding i.p.v. dit op deze manier trachten te 'bewijzen'.

Dus: als je de boodschapper (in dit geval dat blad) kan diskwalificeren, dan hoef je niet op z'n argumenten in te gaan??

De achtergrond/doelstellingen (al of niet vermeend) van dat blad zijn niet zo relevant in de discussie, volgens mij...

vind jij het artikel geloofwaardig?

komen ze met echte bewijzen voor de Opstanding?

Zo zijn ze geschreven binnen één generatie na Jezus, door ooggetuigen (Mattheüs en Johannes) of mensen die direct met ooggetuigen in contact hebben gestaan (Marcus en Lukas).

ze zijn veel later geschreven en ook nog door onbekende auteurs.

trouwens de 4 evangelieën komen ook nog eens met tegenstrijdige verhalen.

Marcus 16:8: En zij gingen naar buiten en vluchtten van het graf, want siddering en ontzetting hadden haar bevangen. En zij zeiden niemand iets, want zij waren bevreesd.

Matteüs 28:8: En zij gingen terstond weg van het graf, met vrees en grote blijdschap, en liepen haastig voort om het zijn discipelen te berichten.

en in Johannes lezen we dat het Maria Magdalena was die Jezus als eerste zag, hem niet herkende en dacht dat het de tuinman was.

verder is Lukas de enige die spreekt over een hemelvaart en spreekt Paulus [met Marcus de oudste overleveringen] daar niet over en ook niet over Golgotha ...

etc.

er is al zoveel over geschreven,door vele auteurs,[o.a. Wright, die ook al weerlegd is door sommigen] maar niemand schijnt er uit te kunnen komen.

m.a.w. het is maar zeer de vraag of er wel een letterlijke, lichamelijke opstanding heeft plaatsgevonden i.m.o. en of we dat niet geestelijk moeten of kunnen zien.

m.a.w. er is GEEN sluitend bewijs.

vervolgens wordt er verwezen naar Tacitus en Josephus Flavius, waarvan we van de laatste weten, dat die teksten, die over jezus gaan een latere interpolatie zijn, terwijl Tacitus ook geen ooggetuige was; hij schreef in het jaar 109 nChr. over Chrestos.

dus dit alles in aanmerking genomen is de schrijver van Weetmagazine wel erg gauw klaar met zijn conclusies.

waar een ander een boek van 500 bladzijden schrijft kunnen hun het in 1 artikeltje.

zegt dat niet genoeg?

kort gezegd:

Weetmagazine als creationistisch blad gaat er al van uit dat de Opstanding letterlijk is gebeurd en zoekt daar z.g. 'bewijzen' bij i.p.v. andersom.

dat lijkt mij niet erg wetenschappelijk en ook zeer kort door de bocht.

daarvoor is meer onderzoek nodig

[Hendrik-NG 220]

helemaal mee eens.

tja, helaas: van serieus, objectieve research is veelal geen sprake bij dit blad; op geen enkel gebied.

ze presenteren aannames als feiten.

eigenlijk bedroevend, zoals dit artikel geschreven is.

zeg dan liever [als blad] dat je gelooft in de opstanding i.p.v. dit op deze manier trachten te 'bewijzen'.

Dus: als je de boodschapper (in dit geval dat blad) kan diskwalificeren, dan hoef je niet op z'n argumenten in te gaan??

De achtergrond/doelstellingen (al of niet vermeend) van dat blad zijn niet zo relevant in de discussie, volgens mij...

vind jij het artikel geloofwaardig?

Zelfs een "al of niet volledig geloofwaardig" zijn van een artikel is voor mij geen relevant beoordelingscriterium. Al zou een artikel grotendeels onzin verkondigen, maar slechts één argument is het waard om te bediscussiëren, dan is het m.i. toch een "zinvol artikel"...

komen ze met echte bewijzen voor de Opstanding?

Daar gaat de discussie over. En misschien moet daar ook nog de semantische discussie aan vooraf gaan wat men (jij en/of ik en/of een ander) verstaat onder het begrip "bewijs".

Zeker als je verderop in je betoog stelt: "m.a.w. er is GEEN sluitend bewijs". En daarbij "tegenstrijdigheid in de berichtgeving" als argument naar voren brengt als ontkrachting van het "bewijs".

Is historische berichtgeving onaannemelijk als er tegenstrijdige berichtgeving bestaat??? (Wat vindt jij van dat idee, Ursa? Historicus i.o. zijnde... )

(Heeft een aanrijding niet plaatsgevonden als de ene ooggetuige van de 'snel doorgereden auto' zegt dat deze blauw was, en de ander groen, en dat de bestuurder aan het bellen resp. de lippen aan het stiften was??)

Zo zijn ze geschreven binnen één generatie na Jezus, door ooggetuigen (Mattheüs en Johannes) of mensen die direct met ooggetuigen in contact hebben gestaan (Marcus en Lukas).

ze zijn veel later geschreven en ook nog door onbekende auteurs.

Dan ben ik heel benieuwd naar de bevindingen van Daniel B. Wallace (zie: http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieuws/oudste_fragment_nieuwe_testament_gevonden_1_626084).

[maran 0]

hendrik-NG schreef:

Dan ben ik heel benieuwd naar de bevindingen van Daniel B. Wallace (zie: http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieu ... n_1_626084).

ja, dat zijn er meer zo te lezen:

http://danielbwallace.com/2012/03/22/fi ... pel-found/

[Hendrik-NG 220]

hendrik-NG schreef:

Dan ben ik heel benieuwd naar de bevindingen van Daniel B. Wallace (zie: http://www.refdag.nl/kerkplein/kerknieu ... n_1_626084).

ja, dat zijn er meer zo te lezen:

http://danielbwallace.com/2012/03/22/fi ... pel-found/

Ja, dat gaat over precies hetzelfde, grapjas...

Maar intussen stel ik mijn oordeel op dit punt maar even uit tot na het moment waarop de details bekend zijn; immers: "All the details will be coming out in a multi-author book published by E. J. Brill sometime in 2013", zo lees ik in zijn blog... Het is al bijna 2013...

Alleen jammer dat die boeken van Brill zo achterlijk duur zijn...!!!

[Ursa 1]

Daar gaat de discussie over. En misschien moet daar ook nog de semantische discussie aan vooraf gaan wat men (jij en/of ik en/of een ander) verstaat onder het begrip "bewijs".

Zeker als je verderop in je betoog stelt: "m.a.w. er is GEEN sluitend bewijs". En daarbij "tegenstrijdigheid in de berichtgeving" als argument naar voren brengt als ontkrachting van het "bewijs".

Is historische berichtgeving onaannemelijk als er tegenstrijdige berichtgeving bestaat??? (Wat vindt jij van dat idee, Ursa? Historicus i.o. zijnde... )

Dat verschilt per geval natuurlijk. In het voorbeeld dat jij geeft, over twee getuigen die verschillende dingen zien hoeft dat niet te conflicteren. Dan sluiten de verhalen op elkaar aan.

Maar het zou zo kunnen zijn dat de beide getuigenissen wel conflicteren. Dan kun je kijken naar de belangen van zo'n getuige, of dat de één gewoon met andere ogen keek en andere conclusies trekt. Meestal zal het oudste getuigenverslag meer wegen, tenzij er gegronde redenen zijn om aan te nemen dat die niet betrouwbaar zijn.

Desalniettemin is de gang van zaken rond het getuigeverslag van het evangelie vaak iets dat eerder behandeld wordt in de apologetiek dan binnen de historische wetenschappen.

[Donnie 0]

Afhankelijk van je definitie van bewijs dan is bewijs het zelfde als aannames, of bewijs bestaat per definitie niet. Althans, volgens de stand van zaken binnen de wetenschapsfilosofie. (Popper, Kuhn, ed.)

Er moet toch een definitie van Bewijs bestaan op het moment dat je historisch onderzoek gaat doen?

Volgens het bericht staan 'De evangeliën stampvol feiten die gestaafd zijn via historisch en archeologisch onderzoek'. Dan wil ik weten wat hun definitie van Bewijs is.

Er zijn namelijk ook hele goede argumenten te opperen die de evangelien ondermijnen als historisch verslag.

De vier schrijvers spreken elkaar tegen op tal van punten, en er zijn een aantal zeer opmerkelijke logische fouten te vinden. (Maria die jaren later schijnbaar niets meer weet over de berichtgeving van boven toen ze haar eerste kind kreeg)

Plus dat er op een wel heel opvallende manier getracht is alle profetieen over de messias exact uit te laten komen, ook als dat een beetje rommelen met de feiten betekent. Dit zegt al heel veel over de aard en de bedoeling van de evangelien.

[Olorin 155]

Er moet toch een definitie van Bewijs bestaan op het moment dat je historisch onderzoek gaat doen?

In mijn vakgebied verstaat men er doorgaans 'evidence' onder. Bewijs zijn 'aanwijzingen' die een hypothese ondersteunen of weerleggen.

Maar wil je historisch onderzoek doen, dan zul je ook een degelijke onderzoeksvraag moeten hebben. En de hypothese 'de Heer is waarlijk opgestaan' zal dat niet zijn. Dan kom je op het terrein van de metafysica en dat ligt buiten de grenzen van de wetenschap.

Volgens het bericht staan 'De evangeliën stampvol feiten die gestaafd zijn via historisch en archeologisch onderzoek'. Dan wil ik weten wat hun definitie van Bewijs is.

Als ze dan dingen bedoelen als dat Augustus de keizer was tijdens de eerste levensjaren van Jezus, of dat Joden Aramees spraken in Jeruzalem en dat Romeinen de macht hadden, dan klopt dat. Maar ik zou daar als ik atheïst zou zijn niet enorm overrompeld van zijn.

Er zijn namelijk ook hele goede argumenten te opperen die de evangelien ondermijnen als historisch verslag.

De vier schrijvers spreken elkaar tegen op tal van punten, en er zijn een aantal zeer opmerkelijke logische fouten te vinden. (Maria die jaren later schijnbaar niets meer weet over de berichtgeving van boven toen ze haar eerste kind kreeg)

Dat er tegenargumenten zijn ben ik met je eens, maar dat de evangeliën elkaar tegenspreken is geen sterk argument. Het is eerder een argument ten gunste. Immers, als ze exact overeen komen zou dat enorm verdacht zijn. Bronnen zijn dat namelijk nooit tenzij ze kopieën zijn. Drie van de vier lijkeb trouwens al verdacht veel op elkaar, die worden de synaptische evangeliën genoemd.

Plus dat er op een wel heel opvallende manier getracht is alle profetieen over de messias exact uit te laten komen, ook als dat een beetje rommelen met de feiten betekent. Dit zegt al heel veel over de aard en de bedoeling van de evangelien.

Jij had verwacht dat de schrijver ze niet zou laten uitkomen?

De aard is vrij helder. Maar bij elk document moet je dat afvragen. Er bestaat geen 'objectieve geschiedschrijving'.

[Donnie 0]

In mijn vakgebied verstaat men er doorgaans 'evidence' onder. Bewijs zijn 'aanwijzingen' die een hypothese ondersteunen of weerleggen.

Maar wil je historisch onderzoek doen, dan zul je ook een degelijke onderzoeksvraag moeten hebben. En de hypothese 'de Heer is waarlijk opgestaan' zal dat niet zijn. Dan kom je op het terrein van de metafysica en dat ligt buiten de grenzen van de wetenschap.

OK, dan heeft Weet Magazine haar tijd lopen te verdoen, want de eindconclusie luid dat de 'beste verklaring is dat God Jezus uit de dood heeft opgewekt, alle genoemde feiten zijn zo het beste te verklaren'.

Ze vergeten echter dat heel veel zogenaamde feiten helemaal niet vastliggen als feiten. De Evangelien zijn namelijk helemaal geen zorgvuldige reconstructie van opgestapelde gebeurtenissen, maar zijn decennia later pas opgesteld als 1 geheel.

Daarom is het dus niet meer dan logisch dat het graf leeg was, en dat mensen Jezus na zijn dood zagen, want deze verhalen waren al onderdeel van de 'Legacy' van hun messias.

Op papier kan natuurlijk alles.

Jij had verwacht dat de schrijver ze niet zou laten uitkomen?

De aard is vrij helder. Maar bij elk document moet je dat afvragen. Er bestaat geen 'objectieve geschiedschrijving'.

Nou, het is me altijd opgevallen dat Christenen (althans, niet alle) er zo'n heisa over maken dat 'alle profetieen uit het OT uitgekomen zijn in het NT'.

Dat zou mede er op wijzen dat Jezus de echte messias was.

Maar we kunnen er van uit gaan dat die profetieen (rond het jaar 1 misschien al honderden jaren oud), bij al die wanna-be-messiassen algemeen bekend waren.

De messias werd nu eenmaal elk moment verwacht.

Wellicht hebben duizenden mannen uit Bethlehem wel geclaimd de echte messias te zijn, domweg vanwege het feit dat ze uit Bethlehem kwamen. Duizenden meer zijn misschien wel op een ezel Jeruzalem binnen gereden, omdat dat ook duidde op de echtheid van de messias.

Combineer dat met de nogal doorzichtige reconstructie rond de geboorte van Jezus, waarin heel krampachtig de profetieen uitkomen. Maar toch niet.

Jezus kwam immers uit Nazareth, dat was een probleem. Het probleem werd opgelost door een volks-telling die feitelijk pas plaatsvond toen Jezus een jaar of 7 was, en die helemaal van niemand vereiste dat ze tijdelijk moesten verhuizen. De Romeinen zouden wel gek zijn om zo'n chaos te laten ontstaan.

En Herodes was toen inmiddels al jaren dood, en dus op dat moment niet meer de Koning van Judea.

maw. de feiten zijn zo verdraaid en gemixt dat het moest lijken alsof het allemaal glashelder was.