(dis)continuïteit van Vat II

[Gast Anon_phpbb]

Binnen de Kerk woedt al een tijdje enige discussie over de vraag of Vaticanum II nu wel of geen breuk was met het verleden. Feit is dat na Vaticanum II veel zaken radicaal vernaderd zijn. Maar daarmee is het nog geen feit dat dit door Vaticanum II in gang is gezet, bevorderd is, of geautoriseerd is.

Buiten de tallozen die het niet echt bezig houdt, kan je grofweg twee groepen onderkennen. De \"in de geest van Vaticanum II\"-denkers, en degenen die Vaticanum II uitsluitend in de continuïteit van de Traditie willen verstaan.

Mij lijkt dat dit oordeel niet geveld kan worden op basis van ex post uitingen van het leergezag, maar uitsluitend op basis van ex ante uitingen, of van conciliedocumenten.

Is die aanname realistisch? En zo ja, op grond waarvan kunnen we de rol en betekenis van Vaticanum II goed duiden? En zo nee, is duiding dan wel mogelijk?

[de leeuw 0]

Die aanname lijkt me niet realistisch. Er zijn tijdens het concilie diepgaande verschillen van inzicht waren en dat deze tot op de dag vandaag doorwerken. Sommigen beroepen zich op de punten van kardinaal X en anderen op bisschop Y tijdens het concilie om daarmee hun standpunt aangaande Vat II autoriteit bij te zetten. Een alom geaccepteerde duiding is dit erg lastig te verkrijgen.

[pewpewprins 0]

Het is normaal dat na een groot concilie een periode van ophef ontstaat (zoals naar ik begrijp ook na Nicea), maar na een tijdje komt dat wel tot rust. Het is duidelijk dat in het Katholieke geloof alles in het licht van de Overlevering moet worden gezien, dus ook V2. Een breuk is het concilie dan volgens mij ook niet.

[Olorin 155]

De progressieve en conservatieve flanken zijn het iig met elkaar eens dat Vat. II een vreselijk concilie is. Alleen vinden de progressieven dat er te weinig veranderde en de conservatieven dat er teveel is veranderd.

Het heeft me van bepaalde traditionelen (Lefebvre hoek) wel verbaasd dat ze zo aan de traditie hangen en vervolgens een concilie verwerpen. Komt mij nogal paradoxaal over, zeker als je ook nog eens het leergezag erbij betrekt. Bij een concilie gaat dus wel om de hoogste kerkelijke autoriteit en leergezag.

Volgens mij is het zo dat Traditie juist best dynamisch is. Er is doorontwikkeling, vernieuwing en correctie. Wat onveranderlijk is, is het materiaal wat schriftelijk en mondeling haar oorsprong heeft liggen bij de Apostelen. Maar hoe je daar vervolgens mee omgaat is juist een dynamisch proces. Dat was bij Vat.II het geval, maar ook in Trente en Nicea.

Een van de redenen waarom dat belangrijk is, is omdat de samenleving ook niet constant het zelfde is. Er moet dus een zekere vertaalslag gemaakt worden. Dat deed men in het Romeinse rijk, in de middeleeuwen, de vroeg moderne tijd en is zeker nu enorm belangrijk.

Bepaalde groepen geven Vat.II de schuld van de veranderingen in de samenleving, maar het concilie is juist een reactie daarop. Het borrelde ervoor al, en kwam erna tot explosie. Het is ook makkelijk dan de schuld te geven aan een concilie, net als de verloskundige de schuld geven dat er een baby uit je geboren is. Nee, zwanger was je al, die verloskundige zorgde ervoor dat jullie beide er gezonder uit gekomen zijn dan zonder. Bij veel wat erna gebeurde werd de schuld aan het concilie gegeven, terwijl van veel wat er na gebeurde in feite met dat concilie in strijd was.

Wat wellicht wel misgegaan is, is dat er misschien te weinig aandacht gegeven is aan de uitvoer van het concilie. Het zelfde trouwens met de invoer van de nieuwe Latijnse ritus van de mis (NOM), iets later. De invoer in de Lage Landen was denk ik wel slordig. Maar dat vind ik niet de schuld van de NOM. Sterker nog, het zogenaamde ‘liturgisch misbruik’ is juist in strijd met de NOM.

Wat mij betreft is er bij Vat.II sprake van continuïteit en is het concilie eigenlijk enorm traditioneel, juist omdat het vernieuwend is.