Attritio ofwel onvolkomen berouw

[LodewijkNapoleon 0]

Wij kennen binnen de Thomistische traditie twee termen voor berouw, contritio, dat is berouw, en haat t.o.v. de zonde, voortkomend uit oprechte liefde voor God. Op zich spreekt dat wel voor zich.

Maar we kennen ook nog een andere vorm van berouw; attritio, oftewel onvolkomen berouw. Het concilie van Trente zegt daarover:

"Wat het onvolkomen berouw betreft, dat attritio wordt genoemd, omdat het in het algemeen oftewel onder het aspect van de schandelijkheid van de zonde, oftewel uit vrees voor de hel en voor de straffen wordt ontvangen, verklaart zij dat, als zij verbonden is met de hoop op vergeving, het de mens niet tot hypocriet, of noch meer tot zondaar maakt, maar dat het een geschenk van God is en een aanzet van de Heilige Geest, alhoewel deze niet inwoont, maar meer de Beweger is, met welke de biechteling een weg baant tot gerechtigheid."

en verder:

"Door de vrees, nuttig, door elkaar geschud, deden, door de angstaanjagende prediking van Jona de inwoners van Ninivé, boete en verwierven zij van de Heer de barmhartigheid"

bron

Wie herkent dit uit z'n eigen leven? Dus dat je het goede gekozen hebt uit angst voor de gevolgen?

[Olorin 155]

Quote:

Op maandag 30 juli 2007 16:53:05 schreef Pius_XII het volgende: Wie herkent dit uit z'n eigen leven? Dus dat je het goede gekozen hebt uit angst voor de gevolgen?

Om heel eerlijk te zijn: nee. Ik heb wel dingen gedaan waarvan ik later berouw had omdat ik God er verdriet mee doe.

Maar heb zover ik me kan herinneren nog geen berouw gehad voortkomend uit angst voor een straf of voor wat mij in het hiernamaals te wachten staat. Ik denk trouwens dat als God mij koud laat (in verband met het eerder genoemde), dat ik wel zat redenen daarvoor om mij zorgen te maken om het hiernamaals. Dan kan het wellicht ook goed zijn wakker geschud te worden.

[christenopdeweg 0]

Oprecht berouw - contritio - is wat God van ons vraagt bij onze bekering en wedergeboorte. Hebben we een verborgen agenda - wat bij God overigens niet echt zal werken - dan zal ons dat, geloof ik, in de eeuwigheid niet verder helpen. God vraagt van ons - ook van de inwoners van Nineve - oprecht berouw.

Zelf probeer ik altijd eerlijk naar mezelf te zijn. Als ik berouw heb, heb ik dat denk ik ook altijd. Maar goed, God kent me natuurlijk altijd nog beter dan ikzelf.

Attritio komt op mij over als iets vaags als het vagevuur e.d. De mens zoekt immers altijd naar mogelijkheden om zichzelf voor te houden dat God wel op een menselijke manier mededogen zal tonen. Natuurlijk heb ik zelf die neiging ook wel eens. Ik ben ook mens. Maar diep in mijn hart geloof ik wel dat God een en al Liefde en tevens een en al Rechtvaardigheid is. En bij die Rechtvaardigheid past niet zoiets als "de mazen van de wet".

[Ann 0]

Berouw, en haat tegenover de zonde vooral die ken ik heel goed<. Maar dat andere niet. Simpelweg omdat ik niet geloof dat eenieder die zijn volle best doet, zou bestraft worden in een hel.

[Dostojevski 0]

Quote:

Op dinsdag 31 juli 2007 08:27:41 schreef christenopdeweg het volgende: Oprecht berouw - contritio - is wat God van ons vraagt bij onze bekering en wedergeboorte. Hebben we een verborgen agenda - wat bij God overigens niet echt zal werken - dan zal ons dat, geloof ik, in de eeuwigheid niet verder helpen. God vraagt van ons - ook van de inwoners van Nineve - oprecht berouw. Zelf probeer ik altijd eerlijk naar mezelf te zijn. Als ik berouw heb, heb ik dat denk ik ook altijd. Maar goed, God kent me natuurlijk altijd nog beter dan ikzelf. Attritio komt op mij over als iets vaags als het vagevuur e.d. De mens zoekt immers altijd naar mogelijkheden om zichzelf voor te houden dat God wel op een menselijke manier mededogen zal tonen. Natuurlijk heb ik zelf die neiging ook wel eens. Ik ben ook mens. Maar diep in mijn hart geloof ik wel dat God een en al Liefde en tevens een en al Rechtvaardigheid is. En bij die Rechtvaardigheid past niet zoiets als "de mazen van de wet".

Ik geloof niet dat attritio bedoeld is als "de mazen van de wet", maar eerder als de wet zelf. Het gaat erom dat ook angst voor straf de mens kan bewegen tot het goede. Dat staat zonder meer vast, dat is voor veel kinderen ook een reden om het goede te doen. Maakt dat het goede dat kinderen doen slecht? Dan moet je ze dus straffen ook als ze het goede doen. Ik geloof niet dat dat rechtvaardig is.

Overigens: is het echt zo dat menselijk mededogen op God geprojecteerd wordt (in dit geval)? Ik zie het andersom: ons menselijk mededogen is een afspiegeling, in imperfecte vorm, van het mededogen van God. Aan de hand van ons eigen mededogen kunnen we dus iets leren over Gods mededogen. Haal ik dan God naar beneden? Ik denk het niet, misschien eerder de mens een beetje omhoog.

Nu antwoord op de vraag: ja ik denk dat ik dat wel eens heb, dat als ik van plan ben iets stouts te doen, ik ineens God in gedachten hoor zeggen "foei Dosto, je weet toch dat ik dat niet wil". En dan doe ik het (hopelijk) niet, omdat ik me ervan bewust ben dat God me anders zal straffen. Volgens mij is contritio erg moeilijk, het is een gave om God zo lief te hebben, zo doordrongen te zijn van zijn Liefde, dat je ook volwaardig berouw kunt hebben. Ik denk eerlijk gezegd dat een heleboel gelovigen in hun leven een mengeling van contritio en attritio hebben, en afhankelijk van de grootte van je geloof van het een meer dan van het ander.

[LodewijkNapoleon 0]

Quote:

Op dinsdag 31 juli 2007 08:41:21 schreef Ann het volgende: Berouw, en haat tegenover de zonde vooral die ken ik heel goed<. Maar dat andere niet. Simpelweg omdat ik niet geloof dat eenieder die zijn volle best doet, zou bestraft worden in een hel.

Maar dat heeft er ook niets mee te maken he?