Benauwend motief

[Redactie 0]

Hoeveel geld is een mensenleven waard? Hoe duur mag een extra levensjaar zijn?
Vragen die sommige artsen openlijk hebben gesteld in de media, om de discussie over de zorgkosten weer eens aan te wakkeren. Want het wordt immers allemaal te duur enzovoort.
Tja, wat is duur?
Veel mensen vinden gezondheid vreselijk belangrijk, vaak belangrijker dan rijkdom, dus is het dan verkeerd als gezondheidszorg meer geld kost dan economische belangen?

Interessanter is deze vraag: stel dat de zorg geen cent had gekost, of dat de economie zo welvarend en stabiel is, dat zorg zowel heel goed als heel goedkoop is. Hadden deze artsen het dan ook maar in hun hoofd gehaald om die vraag te stellen? Was hun moraal dan ook heel anders geweest?
De cabaretier Lebbis geeft in zijn nieuwste show een interessante gelijkenis.
Stel dat iemand je vraagt om mee te helpen met verhuizen, dan vraag je je eerst af of je tijd hebt, of je diegene wel leuk genoeg vindt, of je het sjouwwerk wel aankunt, dat soort dingen.
Maar stel dat iemand je vraagt om mee te helpen met verhuizen voor vijftig euro, dan is de kans groot dat je je alleen nog maar afvraagt of je het er voor over hebt.
Die vijftig euro vernauwt dus het denken, laat je vooral denken in harde kosten en baten. En laat die artsen blijkbaar harde kosten en baten meerekenen in de medische ethiek.

Jezus noemt geldzucht dan ook de wortel van alle kwaad. Het laat mensen gedachten ontwikkelen die ze anders misschien zouden hebben verafschuwd.
Hijzelf handelt dan ook anders, op een interessante en welbekende manier. Juist, dat gedoe met die kooplui in de tempel.
Verstandig? Niet echt, zo lijkt het.
Men mocht namelijk enkel in die ene tempel offeren, zodat voor feestdagen veel gelovigen een lange reis moesten maken met hun offerdieren. Maar aangezien die offerdieren helemaal gaaf moesten zijn, was zo’n reis natuurlijk een groot risico.
Dus werden er gave offerdieren verkocht in de voorhof van de tempel. Zo konden de gelovigen daar een goed offerdier kopen en vervolgens direct aanbieden aan de levieten. Op die manier konden ze aan de offerwet blijven voldoen.
Toch moesten ze weg van Jezus. Want het gebed was belangrijker dan economisch gewin.

Het is goed om je eens af te vragen in hoeverre je meer wordt geleid door geld dan door moraal. Zou je bepaalde dingen misschien laten als je er geen geld meer voor zou krijgen of als je daardoor duurder uit zou zijn? Of misschien bepaalde dingen meer gaan doen, ten koste van andere dingen?
Zijn de dingen die je het belangrijkst zegt te vinden ook écht het belangrijkst, of zorgt het geld ervoor dat je je toch teveel met minder belangrijke zaken moet of wilt bezighouden?
Hoe zou jouw leven en jouw gedachtegangen eruit zien als geld écht het minst belangrijke was in je doen en je laten, als je eens liever arm zou zijn dan onrechtvaardig?

Robert

Terug naar frontpage

[DeThomas 35]

Hebzucht is nou net die ene zonde waar ik me zelden aan overgeef.

Daarnaast vind ik dit stukje wel wat gekleurd. De zorgkosten zijn misschien wel heel erg hoog, en dus moeten er keuzes gemaakt worden. Er is altijd iemand de dupe van die keuzes. Het is makkelijk om daar verontwaardigd over te doen, maar laten we ons wel realiseren dat ook een dokter een euro slechts 1 keer kan uitgeven.

[PetrusV 0]

De cabaretier Lebbis geeft in zijn nieuwste show een interessante gelijkenis.

Stel dat iemand je vraagt om mee te helpen met verhuizen, dan vraag je je eerst af of je tijd hebt, of je diegene wel leuk genoeg vindt, of je het sjouwwerk wel aankunt, dat soort dingen.

Maar stel dat iemand je vraagt om mee te helpen met verhuizen voor vijftig euro, dan is de kans groot dat je je alleen nog maar afvraagt of je het er voor over hebt.

Die vijftig euro vernauwt dus het denken, laat je vooral denken in harde kosten en baten. En laat die artsen blijkbaar harde kosten en baten meerekenen in de medische ethiek.Jezus noemt geldzucht dan ook de wortel van alle kwaad. Het laat mensen gedachten ontwikkelen die ze anders misschien zouden hebben verafschuwd.

Mooi gezegd door Lebbis, maar je moet het dan wel houden bij het onderwerp waarover hij spreekt: liefdadigheid, hulp aan de naaste. En daarvoor geldt inderdaad, dat als je dingen ineens in geld uitdrukt, er een verarming optreedt. Dat zie je ook daar waar de overheid taken van de maatschappij heeft overgenomen: de toon verhardt en de samenleving verarmt.

Maar de vergelijking gaat niet op, want de gezondheidszorg is geen liefdadigheid. Gezondheidszorg kost geld. Geld is er niet onbeperkt, dus zullen er sowieso keuzes gemaakt moeten worden. Artsen werken niet gratis. Medicijnen zijn niet gratis. Apparatuur is niet gratis. Overal heb je dus te maken met beperkingen, en kan je een euro, zoals Thomas al zegt, maar 1x uitgeven. Je kunt de vraag confronterender maken als je je afvraagt of we die euro's wel goed uitgeven binnen het veld van de gezondheidszorg. Waarom, bijvoorbeeld, miljoenen extra investeren in onze zorg, of miljoenen doneren voor onderzoek naar een superzeldzame ziekte als ALS, terwijl die miljoenen veel meer effect zouden hebben als je ze zou steken in de gezondheidszorg in de Derde Wereld? Breng eerst daar de zorg maar op peil en kijk daarna of we onze eigen zorg nog een impuls moeten geven. Volgens mij is de bestrijding van ebola op dit moment toch ff iets urgenter dan de bestrijding van ALS.

De vraag "wat ben je liever, arm of onrechtvaardig?" waar Robert mee eindigt klinkt schitterend idealistisch. Maar pas dat eens toe in de praktijk. Als je alleenstaand bent is dat een simpele keuze. Dan liever arm. Maar ten eerste: is de keus werkelijk tussen arm en onrechtvaardig? Of is het eerder een keuze tussen idealisme en realisme? Stel je hebt een gezin. Hebben die dan liever brood op de plank, een goede opleiding en toekomstmogelijkheden, of vinden die het wel prima om door jouw idealisme meegesleurd te worden in armoede? Het is allemaal zo zwart-wit niet, in het leven.

[Robert Frans 1.537]

Klopt en we moeten het belang van de economie en van geld in het algemeen natuurlijk ook niet onderschatten. De economie is bedoeld om de middelen te beheren waarmee wij de dingen kunnen doen die we belangrijk, mooi of leuk vinden. Zij is dus een middel, een gereedschap, en niet het doel op zich.

We moeten haar dus niet negeren, maar haar ook niet de eerste plaats toewijzen.

Het is mijns inziens goed om eerst sec te kijken naar wat wij het allerbelangrijkst vinden, naar wat wij moreel aanvaardbaar vinden en wat niet. Pas daarna kun je kijken hoe je je middelen zodanig gaat besteden, dat de inkomsten en uitgaven overeenkomen met die belangen en waarden.

Als de vraag hoe duur een extra levensjaar mag zijn onaanvaardbaar is, dan is zij dat ook als er geld in het spel is. Het is niet goed om je motieven en belangen ineens te wijzigen omwille van de economie.

Natuurlijk, elke euro kun je maar één keer uitgeven en je kunt nu eenmaal niet alles doen wat je wilt doen, zodat je wel goed en verantwoordelijk het geld moet uitgeven. Maar niet ten koste van de ethiek of de moraal.

[PetrusV 0]

En dus kan je je afvragen of de vraag, hoeveel een levensjaar extra maximaal mag kosten, werkelijk niet gesteld mag worden. In de praktijk kost een levensjaar extra namelijk wel geld. Kan je niet omheen. Als dat niet mag dan moet je per direct alle gezondheidszorg gratis maken. Maar ik vermoed dat "enkele" artsen daar bezwaar tegen gaan maken.

Verder denk ik dat ik een eind met je mee kan. Het idee dat je bij de besteding van financiële middelen moet kijken naar wat je het belangrijkst vindt, steun ik. Maar het is wel heel idealistisch en zal nooit gaan gebeuren. Het uitgangspunt zal altijd zijn hoe de gelden vorig jaar zijn besteed, en nooit hoe je, met een schone lei, de gelden idealiter had verdeeld.

[Bonjour 80]

Soms is het begrip geld veel te abstract.Zeker als het om collectief geld gaat waaraan je mee betaald, en wellicht meer, maar misschien ook minder van terugkrijgt.

Dus laten we even de boel vereenvoudigen. Je moet voor je 65ste een spaarpot opbouwen waaruit je tijdens je leven en vooral tijdens je laatste jaren (of meestal maar maanden) alle zorgkosten uit moet betalen. Daar moet dan wellicht wel een ton ingelegd worden.

Maar wat zegt 100.000 euro de meeste mensen. Hoeveel is dat per maand? Even uitsmeren over 40 jaar. Zo'n 250 per maand.

(Het voorbeeld is niet eens zo slecht. Naast je zorgpremie betaal je ook nog via de belasting aan zorgkosten en bi elkaar zal dat wel een dergelijk bedrag zijn)

Maar een bedrag per maand zegt ook nog niet alles. Want we hebben dus nu de afweging van geld tegenover gezonde tijd later. Dat is een vergelijking van appels en peren. Wat ik vaak doe is het geld uitdrukken in uren die je moet werken voor dat geld. Afhankelijk van je inkomen zal je tussen de 10 en 20 uur moeten werken voor 250 euro.

Nu kunnen we wel vergelijken. Als we de zorgkosten met zo'n 10% kunnen besparen scheelt dat 1 of 2 vakantie dagen. Tijd die je kan doorbrengen met je gezin of wat dan ook. Tenslotte streven de meeste mensen niet naar geld. Eigenlijk doet alleen Dagobert Duck dat omdat hij er graag letterlijk in wil zwemmen. De anderen hebben een doel waarvoor ze het geld nodig hebben.

Als ik nu de keus moet maken tussen een dure kanker behandeling later, die me een paar maanden oplevert of tijd om meer met mijn kinderen te doen nu, geef ik die paar maanden graag op.

Hetzelfde verhaal gaat trouwens op in de discussie over de pensioenleeftijd.

Je kan dus heel gemakkelijk het streven naar geld afkeuren. Je kan je ook eens afvragen waarom de mensen dat geld nodig hebben. Ze doen er iets mee. Je kopen stukjes ontspanning om te ontsnappen aan de sleur van het dagelijks bestaan. Of dat effectief gaat is maar de vraag. Maar om dat in het algemeen als negatief te bestempelen is erg flauw.

Zo'n 2000 jaar geleden was het blijkbaar nodig om veel geld te verzamelen om God tevreden te stellen via offers. De beste theologen van die tijd hielden dat in stand. Was dat negatief?

[Danny081 0]

Geld is de basis van ons bestaan. De reden dat we naar school gaan en een goed diploma moeten halen is zodat we meer geld kunnen verdienen. Het van geld houden wordt er dus al vanaf je geboorte in gestampt. Ook de kerk vraagt tijdens iedere mis geld. Wat het doel ook is, er wordt gevraagd om geld. Er is dus eigenlijk geen plek meer op aarde waar je zonder portemonnee naar toe kan. Je moet werken voor geld. Als je geen geld hebt heb je geen huis en geen eten. Wat wel slecht is denk ik, is dat als je geld hebt voor twee huizen en je koopt dan een villa voor jezelf. Teveel geld willen is niet erg. Teveel geld hebben en het alleen voor eigenbelang gebruiken daarentegen wel denk ik. Maar zelfs kinderen worden op school in elkaar geslagen omdat ze van hun ouders niet de duurste schoenen krijgen. Dit is triest. Maar normaal want we zijn mensen. De grote vraag is of dat aan ons te verwijten valt. God heeft ons inmiddels geschapen en ons bepaalde eigenschappen gegeven. De eigenschap om in staat te zijn een zonde te plegen. Dit vind ik persoonlijk erg oneerlijk want hoe weet ik of de keuzes die ik maak slecht zijn. Toevallig ben ik van de week een uur bezig geweest om een vlinder te redden die in huis rond vloog. Anders zou mijn kat hem opeten en dat bind ik niet nodig. Toen ik hem eindelijk had en hem naar buiten gooide vloog hij direct in een spinnenweb. Dat is toch om moedeloos van te worden. Wat ik hiermee wil zeggen is dat je soms denkt iets Goes te doen maar het vervolgens een nog slechtere afloop heeft. Beetje afgedwaald maar ach

[MysticNetherlands 298]

Hoi Danny, ik herken veel van je zorgen (en ook je zorgen om bijv een vlinder!). Wees gerust broeder De vlinder heeft naar alle waarschijnlijkheid een dusdanig onderontwikkeld zenuwstelsel dat van enige bewuste pijnsensatie niet te spreken valt. Er is veel ellende, en de mens zit vol kwaad, maar ook vol goed. Trek je wapenuitrusting aan en trek de wereld in om het goed te doen. Heeft t onverwachte kwade neveneffecten, slaak n zucht, en op naar de volgende goede daad! Het zou je nog verbazen hoeveel mensen elkaars gedrag kopiëren. Dus als jij goed doet, heb je vaak ongemerkt een positief effect op je omgeving en inspireer je hen ook goed te doen.