Bekijk het maar!

[Hendrik-NG 220]

Bekijk het maar!

Mat 27:3 Toen Judas, die Hem had uitgeleverd, zag dat Hij veroordeeld was, kreeg hij spijt en bracht hij de dertig zilverstukken terug naar de hogepriesters en oudsten, 27:4 met de woorden: ‘Ik heb een misdaad begaan door onschuldig bloed uit te leveren!’ Maar ze zeiden: ‘Wat gaat ons dat aan? Dat zult u zelf moeten overdenken!’ - σὺ ὄψῃ - 27:5 En hij gooide de zilverstukken de tempel in, vluchtte weg en verhing zich.

27:22 Pilatus vroeg aan hen: ‘Wat moet ik dan met Jezus doen, die Messias genoemd wordt?’ Ze riepen allemaal: ‘Aan het kruis met Hem!’ 27:23 Hij vroeg: ‘Wat heeft hij dan misdaan?’ Maar ze schreeuwden alleen maar harder: ‘Aan het kruis met Hem!’ 27:24 Toen Pilatus zag dat het niets hielp, maar er eerder een oproer zou ontstaan, nam hij water en waste zijn handen voor de ogen van het volk. Hij zei: ‘Ik ben onschuldig aan dit bloed. U moet zelf maar zien. - ὑμεῖς ὄψεσθε’ - 27:25 En heel het volk antwoordde: ‘Zijn bloed op ons en onze kinderen!’ 27:26 Toen liet hij Barabbas voor hen los, maar Jezus liet hij geselen en leverde hij over om gekruisigd te worden.

Bekijk het maar! σὺ ὄψῃ/ ὑμεῖς ὄψεσθε (su ophè/humeis ophesthe) - jij/jullie zullen zelf zien (wat er van komt)… Dat was de reactie van twee verschillende "leiders" van het volk Israël. En de gevolgen zijn groot voor onschuldigen, rechtvaardigen en mensen met berouw. "Zoek het zelf maar uit!" En in wanhoop maakt Juda(s) een einde aan zijn leven. Als ongeleide en juist opgehitste massa roept het volk: "Hou ons en onze kinderen maar verantwoordelijk voor dat onschuldig vergoten bloed!" Eindigt de Rechtvaardige aan een kruis…

De Herder getroffen, de schapen van de kudde verstrooid. Waardoor het kwetsbare en rechtvaardige in de maatschappij in de verdrukking raakt. Als "vrucht" van een houding die "leiders" deed roepen: "Bekijk het maar! Zoek het zelf maar uit!"

Een waarschuwing tegen een "terugtredende overheid" en voor het kiezen van goede leiders? Wat denken jullie ervan?

[Michiel 14]

De overheid die terug trekt is op zich niet erg in de context van de ontwikkelingen in Nederland. Alleen het kan allemaal beter, als we durf hebben om keuzes te maken voor de toekomst van het land. Ik mis de vergezichten bij de politiek, een visie op de toekomst. Het terug trekken van de overheid is dan meer ingegeven door kosten, dan door een filosofie daarachter. Het volk mag best aan verantwoording worden geholpen, want de verzorgende staat willen we met z'n allen niet meer betalen.

[Hendrik-NG 220]

Ik mis de vergezichten bij de politiek, een visie op de toekomst. Het terug trekken van de overheid is dan meer ingegeven door kosten, dan door een filosofie daarachter. Het volk mag best aan verantwoording worden geholpen, want de verzorgende staat willen we met z'n allen niet meer betalen.

"Die visie op de toekomst" is inderdaad heel belangrijk...

Voor mijn gevoel is het nu nog vooral als in de volgende passage uit Mattheus:

14:15 Toen het avond werd, kwamen zijn leerlingen Hem zeggen: ‘Dit is een eenzame plaats en het is al laat geworden. Stuur de mensen weg, dan kunnen ze in de dorpen eten voor zichzelf gaan kopen.’ 14:16 Maar Jezus zei: ‘Ze hoeven niet weg te gaan. Geven jullie hun maar te eten.’ 14:17 Zij antwoordden Hem: ‘Wij hebben hier niets anders dan vijf broden en twee vissen.’

Maar dan vooral zonder het er op volgende vers 18: "Hij zei: ‘Breng die hier bij Me’" en het bijbehorende "broodwonder"...

Als er alléén maar gezegd wordt "Geven jullie hun maar te eten!", zonder die duidelijke visie, dan is voor mij de boodschap vooral een "Bekijk het maar!!!"

Ik las vanmorgen een artikel in het ND, waarbij ik in eerste instantie dacht: "Wat overdreven! Eet die kreeft toch gewoon op, als je hem krijgt!". Maar nu ik er zo nog eens over na denk, is de boodschap die Drees hiermee af gaf wel heel erg mooi:

‘Waarom een premier als Willem Drees geen kreeft at’

... Asscher kende zijn Drees-klassieken. Drees’ sobere levensstijl en zuinige omgang met publiek geld was wijd en zijd bekend. ‘Ik denk dat ik in de geest van Drees handel als ik dit boek niet mee naar huis neem, maar op het departement een plek geef naast de overige delen van de biografie.’ Het ministerie van Asscher herbergt een Dreeszaal, daar staat een vitrine met de aktetas van Drees en de serie boeken waarin Hans Daalder en Jelle Gaemers het leven van deze bekende Nederlander uitputtend hebben beschreven.

Over zuinigheid gesproken, minister Asscher memoreerde de anekdote dat Drees in november 1954 een werkbezoek aflegde aan Zeeland. De premier kreeg een grote, levende kreeft als cadeau mee naar huis. Zijn vrouw To bracht die de volgende dag naar de visboer om te ruilen tegen een meer gewone vis. Want, zo wist de premiersvrouw: ‘gewone mensen eten geen kreeft’.

Alleen de onderbouwing (‘gewone mensen eten geen kreeft’) vind ik persoonlijk wat "mager"...

Wat zou er gebeuren als we geleid zouden worden door iemand die zou stellen: "Vanaf nu eet ik voorzeker géén kreeft meer, totdat ik die met u allen in nieuwe omstandigheden zal eten in het koninkrijk van onze Vader"?

Ja, ik isoleer hier een uitspraak uit een heel andere context (Mat 26:29), en geef er een draai aan, maar stél nu dat dat één van de betekenissen is van die tekst? Wat zou er in de wereld gebeuren als we met zijn allen (in navolging van "een leider met visie") zouden afspreken dat we ons van alle "luxe" onthouden tot het moment dat extreme armoede is uitgebannen?? Dan heeft nog steeds niet iedereen kreeft (en dat hoeft ook niet), maar wél "het dagelijks brood"... Ik vind de gedachte eigenlijk wel fascinerend!!

[dingo 166]

De overheid die terug trekt is op zich niet erg in de context van de ontwikkelingen in Nederland. Alleen het kan allemaal beter, als we durf hebben om keuzes te maken voor de toekomst van het land. Ik mis de vergezichten bij de politiek, een visie op de toekomst. Het terug trekken van de overheid is dan meer ingegeven door kosten, dan door een filosofie daarachter. Het volk mag best aan verantwoording worden geholpen, want de verzorgende staat willen we met z'n allen niet meer betalen.

Het probleem is niet zo zeer dat niemand de verzorgende staat wil betalen maar meer dat de overheid niet goed met zijn geld om gaat. Niemand wil betalen voor een stel klungelende bankiers die hun bank naar de k*****n hebben geholpen en vervolgens nog presteerde om zichzelf een bonus uit te betalen.

Daar buiten is er een discrepantie tussen een kapitalistisch systeem waar groei verplicht is om te functioneren en het bijbelse beeld waar het een tandje minder mag: 1 rustdag per week, wisselteelt met een elke zeven jaar braakliggen om het akkerland te laten regeneren,

sabbatsjaar etc. Niet echt winstmaximalisatie maar goed rentmeesterschap, daar zijn we in de westerse wereld in ieder geval een heel eind vandaan helaas.

[Hendrik-NG 220]

Opnieuw een artikel uit het Nederlands Dagblad (vandaag, 20-3), dat raakvlakken heeft met het onderwerp.

Het gaat om een opiniestuk...

auteur: Kim ten Berge • missioloog, werkzaam in Oost-Azië

Enkele citaten:

In christelijke wereld zijn veel leiders die macht misbruiken

Sjirk Kuijper schreef op 12 maart in zijn commentaar over machtsmisbruik en manipulatie in kerken en christelijke organisaties. Hij waarschuwde dat dit na seksueel misbruik weleens het volgende grote schandaal kan worden. Ik vrees dat dit schandaal onvermijdelijk is...

...Ik heb geen aarzeling om te spreken over een epidemie aan destructief leiderschap dat op grote schaal goed werk ondermijnt en kapot maakt, en daarbij ook ernstige schade toebrengt aan zowel het getuigenis van de kerk in de wereld als aan talloze mensen die onder deze leiders werken...

Recent sprak ik een wat oudere, ervaren leider en stelde hem de vraag die me al jaren bezighoudt. Waarom is de christelijke wereld vergeven van onkundige en destructieve leiders? Kiezen wij gewoon altijd de verkeerde mensen uit voor leidinggevende functies? Corrumperen leiders omdat ze te veel macht hebben in hun functie?

Hij dacht dat het misschien te maken had met het feit dat kundige en sociaal gezonde mensen vaak goede banen hebben in de seculiere maatschappij, die hun veel voldoening geven en dat zij dus niet zo snel zullen overstappen naar christelijk werk. Ik kon me deels vinden in die gedachte.

Naast goede, kundige mensen die zich geroepen weten tot christelijk werk, zijn er ook veel beunhazen en allerlei ongezonde karakters die het in de gewone maatschappij niet zouden maken, of die zich aangetrokken voelen tot het respect en het blindelings vertrouwen dat leiders in christelijke kringen nu eenmaal vaak genieten.

Toch denk ik dat er ook andere dingen meespelen. Een aantal wil ik hier noemen.

Goede christelijke waarden als nederigheid, gehoorzaamheid, zelfonderzoek, bescheidenheid en vertrouwen maken de christelijke gemeenschap extra kwetsbaar voor mensen die het te doen is om hun positie en macht te versterken. Waarschijnlijk komen de onderstaande redenaties veel lezers wel bekend voor. Ik heb ze in elk geval vaak gehoord.

‘Ja, hij heeft zijn zwakke kanten, maar hij doet ook veel goed werk.’

‘We moeten niet kwaadspreken over een broeder.’

‘Ik heb ook mijn fouten en gebreken.’

‘Hij heeft tenslotte jarenlange ervaring en de Heer heeft hem op geweldige wijze gebruikt.’

‘Hij heeft het niet voor niets zover geschopt en broeder X (bekende christen) staat vierkant achter hem.’

‘Het is satan die verdeeldheid probeert te zaaien, wij moeten de eenheid zoeken.’

‘Als christenen zijn we geroepen te vergeven en een extra mijl te gaan.’

Deze redeneringen, al komen ze voort uit een nederige christelijke geest, hebben menig rampzalig leider decennialang in het zadel gehouden. Deze zwakke plek van christenen wordt door verkeerde leiders gretig uitgebuit om mensen met allerlei schuldgevoelens op te zadelen. We zouden veel scherper moeten worden in het onderkennen van dit soort manipulatie...

In de praktijk zie je dus dat machtsmisbruik van christelijke leiders, wanneer het al aangekaart wordt, hooguit leidt tot een vermanend praatje achter gesloten deuren van een aantal zelfbenoemde mentors of iets dergelijks. Maar tot open schuldbelijdenis en het opgeven van de leiderschapspositie komt het bijna nooit.

Ik zou christelijke leiders, voor zover die wel zuiver zijn in hun intenties, willen oproepen om moedig te zijn. Manipulerende leiders worden niet alleen van onderaf door goedbedoelende christenen in het zadel gehouden, maar ook van bovenaf houden andere leiders ze de hand boven het hoofd...

In plaats van manipulatieve leiders in bescherming te nemen, zouden deze andere leiders moeten opkomen voor het recht en voor mensen die lijden onder destructief leiderschap. In plaats van destructieve leiders een broederlijk vermanend praatje te geven of ze weg te promoveren, zou er aangedrongen moeten worden op het maken van excuses...

Zijn deze zorgen vergezocht? Of herkennen mensen zich in dit verhaal?

Is het inderdaad zo dat "goede christelijke waarden als nederigheid, gehoorzaamheid, zelfonderzoek, bescheidenheid en vertrouwen de christelijke gemeenschap extra kwetsbaar maken voor mensen die het te doen is om hun positie en macht te versterken"? Ik heb zelf de neiging om te denken dat dit inderdaad het geval is...

Hoe zouden "we" (zo dat mogelijk is) ons daar tegen kunnen beschermen...? Zodat het niet hoeft te komen tot die "laatste mogelijkheid" die de schrijfster van het artikel ons voor houdt: "Als het niet anders kan, stem met je voeten"...

[Robert Frans 1.653]

Hoe zouden "we" (zo dat mogelijk is) ons daar tegen kunnen beschermen...? Zodat het niet hoeft te komen tot die "laatste mogelijkheid" die de schrijfster van het artikel ons voor houdt: "Als het niet anders kan, stem met je voeten"...

Traditie. Nu is dat ook niet zaligmakend, mijn eigen kerk heeft daar helaas treurige voorbeelden in, maar over het algemeen is elke kerkgemeenschap gebaat bij stabiliteit en betrouwbaarheid, vastgelegd in een goede kerkorde. Een bescheiden en ook transparante (!) bureaucratie is misschien minder spannend en dynamisch en moet ook niet te star worden aangehouden, maar kan wel voorkomen dat iedereen zomaar de eigen gang kan gaan. De voorganger is vervolgens daaraan gebonden en het beste is dan ook dat hij verantwoording moet kunnen afleggen aan een centraal orgaan of samenwerkingsverband, die de continuïteit en stabiliteit binnen alle daarop aangesloten kerkgemeenschappen op de langere termijn waarborgt en eventueel sancties kan uitdelen als een voorganger of als andere leden zich misdragen.

Daarbij is het denk ik ook heel goed als er een gedegen (universitaire) opleiding voor voorgangers is, die door alle bij dat orgaan aangesloten kerkgemeenschappen erkend wordt en waar iedereen die voorganger in die gemeenschappen wil worden verplicht aan moet deelnemen. Voor en tijdens de opleiding wordt dan grondig onderzocht in hoeverre de gemeende roeping werkelijk is, of de kandidaat geestelijk en spiritueel wel stabiel en gezond genoeg is en of hij werkelijk bereid is te leren en hard te werken voor de opleiding en uiteindelijk voor een gemeenschap. Tijdens de opleiding leert hij over theologie, pastoraat, de Schrift, de eredienst en het gebed, de verkondiging, de samenleving en middels proefstages over de verschillende kerkgemeenschappen en na de opleiding kan hij dus gevraagd en ongevraagd feedback krijgen van dat orgaan.

[Bonjour 80]

Je kan geen universitaire studie hebben waarin dogma's worden onderwezen als absolute waarheid. Dat is een contradictio in terminis.

[Robert Frans 1.653]

Toch zijn de meeste theologische studies wel degelijk universitair. De studies gaan dan op academisch niveau in op geschiedenis, inderdaad dogmatiek, hermeneutiek, filosofie, sociale wetenschappen, etc. Je stelling klopt dus niet.

[henkjan37 0]

@ Bonjouw

Waarom zou je dogma's moeten aannemen als absoluut waar tijdens een studie (of daarbuiten) dat lijkt me allezins onwenselijk.

Dogma's zijn in feite zaken waarvan binnen een bepaalde groep is afgesproken dat er, bij alternatief van een absolute waarheid, maar zo samen naar wordt gekeken. Daarmee functioneren ze dus veelal prima.

Het probleem komt dus, wanneer mensen de fout maken die jij ook maakt: namelijk het dogma gelijkstellen aan die absolute waarheid.

[Hendrik-NG 220]

Ik zou het jammer vinden als dit topic zou "ontsporen" in een discussie over "wetenschappelijke vrijheden" binnen/ondanks/tegenover "dogma's"...

Om de kwestie maar bij het onderwerp te houden, en toch jullie bijdragen "op waarde te schatten":

Bonjour: ik vat je reactie maar op als een "de anti-dogmatische grondhouding kan ook een (zelf)bescherming vormen tegen machtsmisbruik door leiders"...

Het probleem dat ik daar mee heb, is dat daarbij volgens mij (en ik stel het maar even zwart-wit) het hele idee van "christelijk leiderschap" overboord gezet wordt: als we "het dogma" van "de leider" niet meer accepteren, dan heeft die leider geen "macht" meer over de anderen... Want dan heeft hij/zij niets meer te vertellen in de groep...

Maar wat nu als dat "dogma" niet bedoeld is als "machtswoord"? Om daarmee de toehoorders met "absolute waarheden" om de oren te slaan, en ze daarmee "monddood te maken"...? Oké: ze worden op die manier helaas wel eens ingezet...

Maar het "dogma" brengt ook "rust in de groep", omdat het een "common ground" biedt...

En dan komen die "goede christelijke waarden" waarden om de hoek kijken uit dat opiniestuk dat ik citeerde. Als toepassing van b.v. deze oproep van Paulus:

Fil 2:2 ...maakt (dan) mijn blijdschap volkomen door eensgezind te zijn, één in liefdebetoon, één van ziel, één in streven, 3 zonder zelfzucht of ijdel eerbejag; doch in ootmoedigheid achte de een de ander uitnemender dan zichzelf; en ieder lette niet slechts op zijn eigen belang, 4 maar ieder (lette) ook op dat van anderen.

Mensen accepteren soms die dogma's gewoon, omdat men het geluk van die ander belangrijker vindt dan het eigen gelijk... Soms gaat het in de Kerk om heel andere dingen dan "absolute waarheden"...

[Bonjour 80]

k zou het jammer vinden als dit topic zou "ontsporen" in een discussie over "wetenschappelijke vrijheden" binnen/ondanks/tegenover "dogma's"...

Vind ik ook. Dus even heel kort hoe ik het bedoelt heb.

Ik vind dat je bij een universitaire studie heel kritisch bent over alles wat je leert. Dat is de enige manier om zelf een onderzoekende geest te verkrijgen. De Bijbel is waar is een dogma. Elke studie of opleidingsinstituut die dat in zijn uitgangspunt heeft staan kan dus eigenlijk niet universitair zijn. Dat sommige instituten toch de term universiteit mogen voeren heeft meer te maken met historisch opgebouwde rechten.

[Hendrik-NG 220]

k zou het jammer vinden als dit topic zou "ontsporen" in een discussie over "wetenschappelijke vrijheden" binnen/ondanks/tegenover "dogma's"...

Vind ik ook. Dus even heel kort hoe ik het bedoelt heb.

Ik vind dat je bij een universitaire studie heel kritisch bent over alles wat je leert. Dat is de enige manier om zelf een onderzoekende geest te verkrijgen. De Bijbel is waar is een dogma. Elke studie of opleidingsinstituut die dat in zijn uitgangspunt heeft staan kan dus eigenlijk niet universitair zijn. Dat sommige instituten toch de term universiteit mogen voeren heeft meer te maken met historisch opgebouwde rechten.

Er zijn andere manieren om "oude teksten" op een serieuze, wetenschappelijke manier te onderzoeken. Waarbij iets "waar" kan zijn op een heel ander niveau dan waar 1+1=2 "waar" is.

Ooit citeerde ik (op het GKV-forum) Shmuel Goldin, die hierover m.i. iets heel treffends zei:

Gisteren (21-9-2011) heb ik een begin gemaakt met het lezen van een boek over Genesis, van rabbi Shmuel Goldin. Zie: hier...

Hij zei in dit verband iets treffends:

quote:

Many of us never really return to these passages, in critical fashion, as adults. Our perception of their contents remains rooted at fourth- of fifth-grade levels. The well-known characters of the narrative attain a fairytale-like quality, so that neither they nor the experiences that surround their lives seem truly real.

The treasures of the text can only be uncovered when the narrative itself is seen as the truth, comprised of real events that happened to real people.

When we break through the preconceived notions that color our approach to Torah text, we will find ourselves confronting rich, complex stories that can inform our own lives significantly.

Ofwel: het gaat er helemaal niet om of hetgeen beschreven is reële geschiedenis is... Het gaat er om dat je de Schrift moet lezen alsof het reële geschiedenis is. Vanuit het geloof (-> een weten) DAT het hier gaat om reële levens van reële mensen. Omdat God op die manier tot ons wenst te spreken... Door de levens van reële mensen heen die op déze manier op schrift zijn gesteld (en niet anders)...

Want pas dan gaat hetgeen er staat pas echt voor je leven... En dan spreekt God tot je...

En ook dan is de Schrift van kaft tot kaft het Woord van God...

Dat citaat van Goldin vertaal ik nog even "voor de vuist weg":

"Velen van ons grijpen als volwassen nooit echt terug op deze passages (= de verhalen in de 1e vijf Bijbelboeken - de Thora), op een kritische wijze (kritisch in de zin van "onderscheidend lezen", niet in de betekenis "sceptisch"!!). Ons verstaan van de inhoud blijft hangen op het niveau van de "fourth- of fifth-grade" (Elementary School = vergelijk met gr 6-7 van onze basisschool). Rond de welbekende karakters uit de verhalen hangt daardoor een "sprookjesachtig aureool", waardoor noch zijzelf, noch hun leefomgeving echt gegrond lijken te zijn in de werkelijkheid.

Het waardevolle in deze teksten kan alleen ontdekt worden als het verhaal wordt gezien als "waarheid", als handelende over werkelijke gebeurtenissen die werkelijk bestaande mensen overkomen.

Als we in staat zijn om door onze vooroordelen heen te breken, die ons verstaan van de Thora-teksten kleuren, dan ontdekken we confronterende, rijke en complexe verhalen waarmee we in ons eigen leven "ons voordeel kunnen doen""

Feitelijk houdt Goldin ons een "herderlijk advies" voor om die Schrift niet zo "eigenwijs te blijven lezen als een 10-jarige". Maar als een "kritische volwassene" (die in staat is om een meervoudig gelaagd verhaal te lezen en op waarde te schatten), met een open leeshouding, alsof je nog iets van zo'n verhaal zou kunnen leren dat in je eigen leven hout snijdt...

Wel: stél nu dat je die "kritische lees- en leerhouding" aangeleerd krijgt op een universitaire opleiding theologie (en dat krijg je!), dan is m.i. de hele discussie misplaatst of men een dergelijke studie mag uitvoeren onder het kopje "wetenschap"... En bovendien leidt men dan mensen op (om maar bij het onderwerp van dit topic te blijven: "christelijk leiderschap") die zo ook in staat worden gesteld om hun gemeenten een dergelijke "kritische lees- en leerhouding" mee te geven. Mijn predikant slaagt (slaagde - helaas is mijn gemeente momenteel vacant) daar prima in!!

[Bonjour 80]

Je geeft gelijk aan waar ik mijn probleem heb. Je bent er helemaal blind voor dat je binnen het dogma blijft dat de tekst iets over God vertelt, terwijl er alleen maar bewijs is dat het iets zegt over het godsbeeld van de auteurs. Prima om dat binnen een geloof te doen, maar van een universitaire opleiding verwacht ik iets meer.

[Hendrik-NG 220]

Je geeft gelijk aan waar ik mijn probleem heb. Je bent er helemaal blind voor dat je binnen het dogma blijft dat de tekst iets over God vertelt, terwijl er alleen maar bewijs is dat het iets zegt over het godsbeeld van de auteurs. Prima om dat binnen een geloof te doen, maar van een universitaire opleiding verwacht ik iets meer.

Nee. Het uitgangspunt is niet dat de tekst "iets over God vertelt". Het uitgangspunt (niet: de blinde vlek... Want van die "pro-logos" ben ik me volkomen bewust!) is dat God via die tekst (en, inderdaad, via schrijvers die Hij "inspireert") tot ons spreekt. Waarbij "en passant" ook iets over God wordt gezegd...

En binnen de lijnen die dat "uitgangspunt" tekent blijft inderdaad "de" christelijke theologie. Maar dat is niet "onlogisch", want men houdt zich daarbij aan de eigen "logica" (= set λόγοι, "woorden", woordenschat). Zoals er ook "een" (er zijn er meer...) islamitische theologie is, een Joodse, etc etc...

NB: ook academische studies van het Nederlands, Duits, Frans, Engels etc houden zich stuk voor stuk aan de eigen "logica" (= set λόγοι, "woorden", woordenschat)... Die studies als "onwetenschappelijk" afdoen zegt m.i. iets over het beeld van "wetenschap" van degene die die uitspraak doet...

[Bonjour 80]

Nee. Het uitgangspunt is niet dat de tekst "iets over God vertelt". Het uitgangspunt (niet: de blinde vlek... Want van die "pro-logos" ben ik me volkomen bewust!) is dat God via die tekst (en, inderdaad, via schrijvers die Hij "inspireert") tot ons spreekt. Waarbij "en passant" ook iets over God wordt gezegd...

Ik snap de 'Nee' niet. Ik lees één groot dogma.

Ik denk dat de vergelijking met de talen studies totaal niet opgaat. Hooguit voor de studie 'Klingon'. Ik zie niet dat men achter de logica van de woorden een schepper zoekt.

[Hendrik-NG 220]

BOT dan maar...

Edit:

Nog een allerlaatste hint. Zie b.v. eens wat men op de Wikipediapagina over "taalkunde" heeft gezet:

In de taalkunde bestaan twee tradities:

- de traditie om taal zo veel mogelijk als een autonoom, intern samenhangend systeem te bestuderen, juist zo veel mogelijk onafhankelijk van kwesties die in die andere wetenschappen worden bestudeerd. Deze tak van de taalkunde wordt ook wel formele of algemene taalkunde genoemd.

- de traditie om...

En lees nu eens i.p.v. "taalkunde" het woord "theologie"... Om te beseffen dat men ook "hetgeen gezegd wordt binnen een religie" op kan vatten als een "autonoom, intern samenhangend systeem" dat men kan bestuderen. Waarbij men o.a. luistert naar de "eigen woorden" van die religie - de "logoi" (Grieks voor "woorden") - men dus "logischerwijs" rekening houdt met de eigen "logica" van die theologie... Als je ieder "autonoom, intern samenhangend systeem" meteen bestempelt als "dogmatisch", dan komt dat op mij nogal dwangmatig over. Maar vanuit je eigen "denksysteem" geredeneerd heb je natuurlijk volkomen gelijk. En kan ik daar geen spelt tussen krijgen. Vandaar dat ik deze kwestie bij deze laat rusten...