De Sjechina

[Annatar 0]

Vanochtend zat ik wat te lezen in mystieke joodse literatuur en kwam ik steeds weer de term "Sjechina" tegen. Dit is Gods verheerlijkte aanwezigheid onder het volk van Israël. Volgens de Talmoed kwam de Sjechina bijvoorbeeld zichtbaar aanwezig in de vorm van de vuurkolom die de Israëlieten aanvoerde in de Sinaï woestijn. Hierna zou de Sjechina tot rust zijn gekomen in de Tempel van Jeruzalem waar Zij zich terugtrok in de Ark van het Verbond. Na de verwoesting van de eerste Tempel en de verdwijning van de Ark heeft Sjechina nooit meer een vaste plaats uitgekozen om te verblijven.

Ik vroeg me af of het denken van Sjechina wellicht overeenstemming vindt in het christendom? Zijn er mensen die deze leer kennen? Is er bijvoorbeeld een overeenstemming met de heilige Geest?

Wie heeft hier toevallig over nagedacht?

[Michiel 14]

Het subforum is wel goed gekozen.

Ik heb er wel eens wat over gelezen en gehoord, maar weet daar ook niet meer het hoe en wat meer van. Kan thuis eens kijken of ik nog wat heb staan. De mystieke Joodse leer probeert, althans in mijn ogen, vaak het een en ander ook wat tastbaarder/ verklaarbaar te maken.

[Eulogía 0]

Als traditioneel-protestant kende ik de term niet, maar in de meer charimatische hoek kom ik de term wel tegen.

Als mensen soms hedendaagse gebeurtenissen beschrijven waarbij heel veel wonderen gebeuren, bekeringen plaatsvinden, mensen bijna niet meer op hun benen kunnen blijven staan vanwege de sterke aanwezigheid van God (bv. in een kerkdienst of een andere samenkomst), dan spreken mensen soms over een samenkomst 'waarbij de Sjechina(-glorie) van God aanwezig was'.

[Raido 0]

Quote:

Als traditioneel-protestant kende ik de term niet, maar in de meer charimatische hoek kom ik de term wel tegen.

Ik ken het wel. het heet 'de Heerlijkheid des Heeren' en is Gods meest directe aanwezigheid in het Oude Testament, te vergelijken met de Heilige Geest.

[Robert Frans 1.653]

Ik denk dat wij niet zozeer de Sjechina in ons midden hebben, maar God zelf in eigen persoon. Volgens de katholieke en orthodoxe Kerken bijzonder direct in de gedaante van het geconsecreerde Brood en in de sacramenten, volgens de protestanten in de verkondiging en in hun sacramenten of tekenen. De heilige Geest is niet zozeer enkel Gods Aanwezigheid, maar echt God zelf die in je woont.

In het oude Israël was er afstand tussen God en de mens; Hij sprak door middel van profeten, waarvan Mozes de eerste en voornaamste was. Aanvankelijk was dat niet de bedoeling en sprak God direct tot het volk (vgl. Ex 20,1), maar het volk wilde het uit angst voor Hem (vgl. Ex 20,19) Het was niet zo dat God zelf zich letterlijk in die vuurkolom of die tempel bevond, maar inderdaad zijn Aanwezigheid, dat net als zijn Naam niet God zelf was. En die door joden, zo had ik eens begrepen, nog steeds sterk wordt ervaren bij de Klaagmuur in Jeruzalem.

[Annatar 0]

Je zegt dat God zich niet letterlijk in de vuurkolom of tempel bevond maar zijn Aanwezigheid. Dit stel je tegenover de sacramenten waarin God wel letterlijk aanwezig is.

Hoe moet ik dit onderscheid zien? Wat bedoel je met letterlijk? Wat is aanwezigheid? Is er een onderscheid tussen mijn aanwezigheid en mijn letterlijke zijn?

[Robert Frans 1.653]

Zo had ik het begrepen inderdaad. Het is wat lastige materie en ik vind het dus nogal moeilijk om onder woorden te brengen wat ik nu probeer te zeggen. Dus dan maar een eigen gelijkenis.

Vergelijk het met een schrijver die een boek schrijft en daarin personages laat optreden. Als die schrijver zich door te schrijven nu hevig bemoeit met zijn personages en die personages confronteert met een teken dat jij je met hen bemoeit, dan zou je dat schrijven jouw aanwezigheid kunnen noemen. Je zit nog wel achter je bureau, maar door je schrijven ben je toch aanwezig en met dat teken laat je dat extra zien aan je personages. Zij beschouwen dat teken als jouw aanwezigheid, terwijl je er niet letterlijk bent.

Je kunt jezelf ook echter létterlijk aanwezig laten zijn in je boekwereld. Dat doe je door simpelweg jezelf er als persoon te omschrijven en die persoon alles te laten doen wat jij wil. Nu is dat ook nog niet helemaal jouw echte aanwezigheid, want die persoon is dan niet méér dan een rondwandelend teken. Voor gewone schrijvers houdt het daar dan ook op. Ik geloof echter dat het bij God verder gaat en Hij dus echt met heel zijn ziel zich daadwerkelijk in onze werkelijkheid kan begeven.

Alsof een schrijver terstond verdwijnt en letterlijk in zijn boekwereld rondwandelt en alles ziet zoals zijn personages alles zien en zijn personages echt kan aanraken. Nu is God God, dus Hij hoeft niet in zijn eigen wereld te verdwijnen om in onze wereld te komen, daar Hij immers een Drie-eenheid is (ook dat nog, maak het nóg maar ingewikkelder... ). Maar ik hoop dat dit beeld misschien iets meer duidelijkheid geeft.

[Eulogía 0]

God is op meerdere manieren aanwezig. Hij is aanwezig in het hart van een gelovige, of een gelovige wordt helemaal gevuld met Gods aanwezigheid. Daarnaast kan de Geest ook op iemand zijn en de Geest kan een ruimte vullen, bijvoorbeeld een gebedsruimte.

2 Kor 1,22       

die ook zijn zegel op ons gedrukt en de Geest tot onderpand in onze harten gegeven heeft.

Hand 4,31

En terwijl zij baden, werd de plaats, waar zij vergaderd waren, bewogen; en zij werden allen vervuld met de heilige Geest en spraken het woord Gods met vrijmoedigheid.

Num 11,25       

Toen daalde de HERE in de wolk neder en sprak tot hem, en Hij nam een deel van de Geest die op hem was, en legde dat op de zeventig mannen, op de oudsten; toen de Geest op hen rustte, profeteerden zij, doch daarna niet meer.

1 Kon. 8

10 Toen de priesters uit het heiligdom naar buiten traden, vulde een wolk het huis des HEREN, 11 zodat de priesters vanwege de wolk niet konden blijven staan om dienst te doen, want de heerlijkheid des HEREN had het huis des HEREN vervuld.

[Annatar 0]

Het hangt denk ik ook samen met de scheppingsleer zoals die door veel orthodoxe joden wordt gezien. De idee ervan is dat God niet zozeer iets ex nihilio schept zoals de scholastici hebben gedacht maar dat God zich terugtrekt. God is Almachtig en Oneindig en vulde het Al met Zijn aanwezigheid. Hij heeft zichzelf teruggetrokken en kleiner gemaakt opdat er in het Al een vrije ruimte ontstond waarin Hij niet volledig was. Dat gaf de ruimte voor de realiteit die wij de schepping noemen.

Dit zie je ook terug in het geven van de geboden. Door de mens geboden te geven maakt God Zich kleiner en geeft de mensen een kans eigen keuzen te maken. Het bijbelse gebieden is "ruimte maken". Dat zie je bijvoorbeeld in Genesis waarin Adam en Eva de vrucht plukken in Gods afwezigheid. Dit is omdat God Zichzelf op dat moment uit vrije wil heeft teruggetrokken opdat er ruimte komt voor vrijheid. Dat is de essentie van schepping.

Het is daarom ook dat we over een Sjechina spreken. Als God-zoals-Hij-is zou komen zou de ruimte voor onze existentie zoals die is wegvallen. Het is daarom dat er slechts een afglans van Gods aanwezigheid kan zijn in deze vrije ruimte. Als God letterlijk aanwezig zou komen zou geen mens dat overleven zoals ook het Oude Testament regelmatig zegt.

Dit zijn zomaar wat gedachten natuurlijk. Misschien zit ik er grandioos naast.

[Annatar 0]

Quote:

Op woensdag 12 januari 2011 15:01:36 schreef RobertF het volgende: Je kunt jezelf ook echter létterlijk aanwezig laten zijn in je boekwereld. Dat doe je door simpelweg jezelf er als persoon te omschrijven en die persoon alles te laten doen wat jij wil. Nu is dat ook nog niet helemaal jouw echte aanwezigheid, want die persoon is dan niet méér dan een rondwandelend teken. Voor gewone schrijvers houdt het daar dan ook op. Ik geloof echter dat het bij God verder gaat en Hij dus echt met heel zijn ziel zich daadwerkelijk in onze werkelijkheid kan begeven.

Ik begrijp denk ik wat je bedoelt maar ik weet niet of ik het ermee eens ben. Om het even heel concreet te houden: je moet toch toegeven dat er een verschil tussen het het eten van een geconsecreerde hostie of de aanwezig van Jezus zoals hij aarde heeft rondgelopen?

[Robert Frans 1.653]

Dat zijn wel mooie gedachten. Ik denk dat wij daarom niet voor niets geloven dat God "in het verborgene" aanwezig is.

Ik aanbid met eerbied U, verborgen God,

die hier onder tekens waarlijk Zich verschuilt:

aan U onderwerpt zich heel en al mijn hart,

want U schouwend weet ik dat het niets vermag.

[...]

Jesus, dien gesluierd ik hier nu aanschouw,

moge lessen, bid ik, zich mijn grote dorst;

dat ik ongesluierd ziende uw aangezicht,

zalig zij door 't schouwen van uw heerlijkheid. Amen.

(vertaald uit de hymne Adoro te devote)

God is dus wel letterlijk aanwezig, maar wel onder de gedaante van Brood en Wijn en op verschillende andere verborgen wijzen. Voor de gelovige is dat misschien echter niet per se nodig. Want de gelovige ís in feite al gestorven in het Doopsel en zou God denk ik dus nu wel degelijk letterlijk kunnen zien. Misschien dat God zich juist verborgen houdt omwille van de ongedoopten, die daartoe nog niet gereed zijn.

Maar misschien zit ik er nu wel grandioos naast.