Uitvinden van traditie

[Olorin 154]

De historicus Hobsbawn schreef eens het boek The invention of tradition. Het punt er achter kun je als volgt zien: Aspecten van een cultuur kan verklaard worden of zelfs legitimatie verschaffen door te verwijzen naar het feit dat het traditie betreft. Denk bijvoorbeeld (m'n eigen voorbeeldjes) aan de Nederlandse identiteit discussies bijvoorbeeld, of denk aan het christendom. Het zijn zaken die ergens van nature bij horen. Kijk naar de geschiedenis en je ziet dat tolerantie bij de christelijke identiteit hoort. Of kijk naar de standenmaatschappij, wat een door God gegeven indeling dat is, zelfs kerkvaders kun je erbij halen!

Klinkt mooi natuurlijk, maar wat 'inventing tradition' eigenlijk is, is dus het uitvinden van een traditie. Iets was voorheen geen traditie, maar je maakt het tot een traditie die zogenaamd ver in de tijd terug gaat en dat doe je op anachronistische wijze. Bijvoorbeeld, stel je wilt als middeleeuwse bisschop die standenmaatschappij legitimeren, dan kun je een tekst van Augustinus aanhalen als bewijs voor je modelletje en daarmee laten zien dat die drie orden ook al door de kerkvaders geleerd werden. Maar terwijl Augustinus die aangehaalde tekst nooit op die manier bedoeld had. Of je noemt de Portugese Joden in Nederland een voorbeeld van tolerantie, maar laat even weg hoe Nederlanders door de tijd met Katholieken, Zigeuners en homo's omgingen. Of je spreekt over Nederland alsof het een natie was in de gouden eeuw, terwijl je het over een statenbond hebt van een stel provincies.

Nu, geloof dus: Zoiets kun je ook op het christendom plakken. Dus spreken over oude tradities, terwijl ze minder oud zijn dan beweerd. Je kunt er zelfs enorm oude papieren bij halen, misschien wel teksten vanuit het vroege christendom, terwijl de traditie zelf eigenlijk helemaal niet tot die tijd terug gaat, maar dat men dingen leest in die teksten die er in die tijd helemaal niet bestonden. Bij tradities denken mensen snel aan traditionele protestanten en katholieken. Daar is dit onderwerp natuurlijk ook leuk om mee te spelen. Maar bij evangelisten kun je het natuurlijk net zo goed toepassen. Bepaalde mensen lijken de indruk te wekken dat de eerste kerken eigenlijk pinkstergemeenten waren. Misschien nog dat ze net geen opwekkingsbundel hadden, maar voor de rest: Dat is ook een sterk staaltje inventing tradition. Door zaken van jezelf terug te herkennen in een gemeente in een ander land van 2000 jaar geleden.

Het punt van dit topic: Hoe gaan jullie om met het gegeven dat traditie niet altijd is als wat het lijkt?

[Eulogía 0]

Quote:

Op donderdag 04 februari 2010 23:49:23 schreef Olorin het volgende: Bepaalde mensen lijken de indruk te wekken dat de eerste kerken eigenlijk pinkstergemeenten waren. Misschien nog dat ze net geen opwekkingsbundel hadden, maar voor de rest… Dat is ook een sterk staaltje inventing tradition. Door zaken van jezelf terug te herkennen in een gemeente in een ander land van 2000 jaar geleden.

Het hoort natuurlijk andersom te werken. Je hebt niet een gemeente waarvan je kenmerken probeert terug te zoeken in de Bijbel, maar je hebt een gemeente die je probeert zoveel mogelijk te veranderen volgens het beeld van de Bijbel.

Quote:

Het punt van dit topic: Hoe gaan jullie om met het gegeven dat traditie niet altijd is als wat het lijkt?

Met jouw punt van het topic weet ik niet precies gelijk wat je bedoelt.

[Gast Anon_phpbb]

Quote:

Op donderdag 04 februari 2010 23:49:23 schreef Olorin het volgende: Hoe gaan jullie om met het gegeven dat traditie niet altijd is als wat het lijkt?

Ik heb, vanuit gelovig oogpunt, niets met tradities in de meer folkloristische zin. Ik heb alleen te maken met de Traditio, de overlevering. En die staat in de driehoek van Schrift - Leergezag - Traditie.

Dat de Traditie zich helemaal niet in een soort eenduidige, rechte lijn ontwikkelt als sommige meer "traditionele" katholieken graag geloven is me allang bekend. Je kan geen interesse hebben in kerkgeschiedenis en dat niet weten.

Misschien kan ik de vergelijking maken met een mensenleven. Toen ik in de fase van mijn leven was waarin je de overgang naar volwassenheid maakt, kenden we een economische neergang die weinig hoop voor onze generatie over liet, was er een uitermate reële angst dat de wereld in een kernoorlog ten onder zou gaan, waren de Sex Pistols, de Dead Kennedys en Big Black de vertolkers van een generatie die geen uitzicht zag, die de mislukking van de idealen van de babyboomers zag en ondervond. Kijk ik vandaag, dan is onze generatie economisch succesvol, is het werknemersschap vervangen door de zzp-er, en ziet de wereld er totaal anders uit. Klimaatdreiging, en boze arabieren zijn lachertjes voor wie weet wat de strategie van Mutual Assured Destruction heeft betekend.

Vooruitkijkend denk ik dat niemand van mijn generatie als puber een flauw vermoeden kon hebben van hoe de wereld er nu uit zou zijn, hoe ons leven zou lopen, welke keuzes we zouden maken. Maar terugkijkend denk ik dat heel veel van wat we vandaag doen, denken en kiezen, prima valt te verstaan in de context van wie we als pubers waren en hoe onze wereld er uit zag.

Wie suggereert dat de Kerkvaders gericht de lijnen hebben uitgezet die via de middeleeuwen lopen naar waar we nu staan doet inderdaad aan het uitvinden van traditie vrees ik. Maar terugkijkend is prima de lijn te ontdekken van de Kerkvaders naar vandaag. En omdat we weten dat die lijn altijd bewaakt is door het levend magisterium, het leergezag van de Kerk, kunnen we er volledig gelovig op vertrouwen dat het niet zomaar een traditie of een uitgevonden traditie is, maar de overlevering van Gods openbaring.

[Olorin 154]

Dankje voor je reactie CvW.

Quote:

Op vrijdag 05 februari 2010 00:02:30 schreef Eulogía het volgende: [...]Het hoort natuurlijk andersom te werken. Je hebt niet een gemeente waarvan je kenmerken probeert terug te zoeken in de Bijbel, maar je hebt een gemeente die je probeert zoveel mogelijk te veranderen volgens het beeld van de Bijbel.

Zo hoort het. Maar gebeurt dus niet altijd.

Quote:

Met jouw punt van het topic weet ik niet precies gelijk wat je bedoelt.

Hoe je omgaat met het gegeven dat gemeenschappen kennelijk ook wel eens andersom werken. En hoe jezelf omgaat met de gedachte dat wat je denkt dat wat het verleden was, mogelijk een later bedenksel is en dat zelfs bewijs uit het verleden een interpretatie betreft die de oorspronkelijke mensen er niet aan gegeven hadden.