Wat is de Godsnaam?

[wateengedoe2 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 12:24:24 schreef Hongerige Wolf het volgende: De uitspraak is een beetje lastig, die is niet bewaard gebleven, maar meestal zeggen mensen Jehova. Dit is echter de uitspraak en is niet hetzelfde als de naam zelf.

Volgens mij zeggen de meeste christenen 'Jahwe'. Als ze ten minste niet - in navolging van de Joden - Zijn Naam in het voorlezen vervangen door bijv Heer. In Bijbelvertalingen wordt de Godsnaam meestal weergegeven als HEER/HEERE/HERE met hoofdletters. Zo is het duidelijk te onderscheiden van die plaatsen waar in de grondtekst het 'gewone' woord voor Heer staat: Adonai.

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 12:24:24 schreef Hongerige Wolf het volgende: We bedoelen met 'de Godsnaam' dus niet 'een Godsnaam', want Hij heeft er inderdaad héél veel, maar deze specifieke naam, die Hij zichzelf gegeven heeft.

[Hongerige Wolf 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 13:49:43 schreef wateengedoe2 het volgende: [...] Volgens mij zeggen de meeste christenen 'Jahwe',

Maar hoe spreek je dat uit dan? Djah-wèh? Probeer het eens fonetisch te spellen?

[Annatar 0]

Jaa-wee. Maar het feit is dat we de uitspraak eigenlijk niet kennen.

[Hongerige Wolf 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 13:58:36 schreef Bonaventura het volgende: Jaa-wee. Maar het feit is dat we de uitspraak eigenlijk niet kennen.

Ja, dat maakt het een beetje lastig. Ik hou 't toch maar bij termen als God en de Heer en zo, als ik het over de grote baas heb.

[Annatar 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 14:02:08 schreef Hongerige Wolf het volgende: [...] Ja, dat maakt het een beetje lastig. Ik hou 't toch maar bij termen als God en de Heer en zo, als ik het over de grote baas heb.

Dat lijkt mij ook het beste.

[Aimé 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 13:58:36 schreef Bonaventura het volgende: Jaa-wee. Maar het feit is dat we de uitspraak eigenlijk niet kennen.

Daarom verander je al de Hebreeuwse persoonsnamen in nietszeggende titels?

Iedereen weet dat de inhoudelijke betekenis van de Godsnaam.In het Nederlands is het dus verkeerd om daar Heer of Here te schrijven .

[Hongerige Wolf 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 14:52:28 schreef Aimé het volgende: [...] Iedereen weet dat de inhoudelijke betekenis van de Godsnaam.In het Nederlands is het dus verkeerd om daar Heer of Here te schrijven .

In de Studiebijbel van de NBV staat JHWH, het is dus niet overal zo in Nederlandstalige Bijbels en ik hoop dat die trend doorzet, puur omdat ik het authentieker vind. Iedere keer als ik JHWH lees denk ik: hier staat het! Hij, onze God, ìs er!

Maar ik denk dat je dat ook best, vanuit je kennis van de Godsnaam, in gedachten kunt invullen. Het praat ook een stuk makkelijker natuurlijk. In de meeste moderne Bijbels (althans die exemplaren van mij waar HEER in staat, en dat zijn er best veel, ik spaar Bijbels ) staat voorin wel een verhaaltje over de Godsnaam, en dat HEER daar slechts een vervanging van is voor het (voor)leesgemak. Vervanging dus en geen vertaling. Ik zie er dan ook geen kwaad in. Het dient het gebruiksgemak. Als je echt Roomser dan de paus wilt zijn, moet je de Bijbel maar in de grondtekst gaan lezen. Dan heb heb je geen last meer van zulke vertaaldwalingen.

[Annatar 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 14:52:28 schreef Aimé het volgende: [...] Daarom verander je al de Hebreeuwse persoonsnamen in nietszeggende titels?

De titel Adonai zegt een heleboel. Hij wordt al verschillende millenia door gelovigen gebruikt en heeft dus wel degelijk grote betekenis.

Quote:

Iedereen weet dat de inhoudelijke betekenis van de Godsnaam.In het Nederlands is het dus verkeerd om daar Heer of Here te schrijven .

Uhm ik begrijp niet waarom het tweede "dus" uit het eerste voortkomt?

[Aimé 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 17:28:13 schreef Bonaventura het volgende: [...]De titel Adonai zegt een heleboel. Hij wordt al verschillende millenia door gelovigen gebruikt en heeft dus wel degelijk grote betekenis. [...]Uhm ik begrijp niet waarom het tweede "dus" uit het eerste voortkomt?

De Goddelijke Naam wordt reeds duizenden jaren gebruikt,'enkele decennia' verdwijnen hierbij wel in het niet.

De bijbel geeft wel aan dat we in een verdraaide periode leven,waar het opletten geblazen is!

Niettemin blijft de waarheid a.h.w. luidkeels van op de straathoeken roepen!

[Annatar 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 17:56:19 schreef Aimé het volgende: [...] De Goddelijke Naam wordt reeds duizenden jaren gebruikt,'enkele decennia' verdwijnen hierbij wel in het niet. De bijbel geeft wel aan dat we in een verdraaide periode leven,waar het opletten geblazen is! Niettemin blijft de waarheid a.h.w. luidkeels van op de straathoeken roepen!

Gelukkig.

[Hongerige Wolf 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 17:56:19 schreef Aimé het volgende: [...] De Goddelijke Naam wordt reeds duizenden jaren gebruikt,'enkele decennia' verdwijnen hierbij wel in het niet. De bijbel geeft wel aan dat we in een verdraaide periode leven,waar het opletten geblazen is! Niettemin blijft de waarheid a.h.w. luidkeels van op de straathoeken roepen!

Ik zou willen dat je eens inhoudelijk op Bona in ging, want ik snap er ook geen sikkepitje van.

Waarom is het verkeerd om HEER in de Bijbel te zetten, in de plaats van JHWH?

[Aimé 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 18:12:27 schreef Hongerige Wolf het volgende: [...] Ik zou willen dat je eens inhoudelijk op Bona in ging, want ik snap er ook geen sikkepitje van. Waarom is het verkeerd om HEER in de Bijbel te zetten, in de plaats van JHWH?

Omdat het een VERWIJDERING is.

En dan nog de decadentste aller tijden!In de zin van:

(Jeremia 23:27) . . . Zij zinnen erop mijn volk mijn naam te doen vergeten door middel van hun dromen, die zij elkaar blijven vertellen, net zoals hun vaderen mijn naam hebben vergeten door middel van Ba̱äl. 

[Hongerige Wolf 0]

Quote:

Op zondag 11 januari 2009 21:11:57 schreef Aimé het volgende: [...] Omdat het een VERWIJDERING is.

Maar is iets een verwijdering als mensen zich er (getuige de poll, geen slechte uitkomst, en we weten nu niet eens of er alleen maar christenen gestemd hebben) van bewust zijn dat het niet zo in de grondtekst staat? En is die verwijdering even ernstig als de mate waarin mensen niet weten wat JHWH betekent, indien JHWH werd gebruikt in plaats van HEER? Ik denk dat heel veel mensen het namelijk niet zouden snappen, JHWH, en het dus geen enkel nut heeft. Bovendien vind ik HEER veel beter bekken.

[mira 1]

De betekenis in een naam is voor mij het meest belangrijke

Yah,shua betekent(Yah ,is redder)

Yah(Jehovah)= redder (2Sam22;3)

Christus is Yah,(Jehovah)shua(redder)de Messias(Christus).

2Sam 22:2,3,YHWH ,mijn redder

Er is slechts EEN die red !

Buiten Yah,shua(Jesus) is er geen andere redder ,

Jesajah43;11 Buiten mij er geen redder

Lukas 2;11 Heden is u een redder geboren,

Mijn rots is mijn redder Yah,shua ,de enenige Zoon God

Maar voor sommigen is dezelfde rots een struikel blok geworden omdat ze geen geloof hebben gesteld in zijn naam.

1Petrus 2;7-8,Jes 44;8,

1Cor10:4 Ja de rots is Christus .

Jezus zegt,mijn vader is degene die jullie niet kennen

Jezus zegt ,niemand heeft ooit zijn stem gehoord ,Joh5:37

(met wie sprak Adam ,Abraham ,Mozes.

Alles is doormiddel van de Zoon Col 1:14-20

Jesus zegt Niemand kent de Vader dan de Zoon ,niemand kent de zoon dan de Vader en een ieder aan wie hij hem wil openbare .

Alles wat wij kennen is de Zoon ,alles is door hem ,

In zijn naam is redding.

Hij is Jehovah God,s Zoon de Almachtige onze maker dus vader .Col1:15-18

Hij kwam naar zijn eigen kinderen maar werd niet herkend door de zijne

Joh 1:11-14

Hij werd minder gemaakt dan engelen om als mens aan het hout te worden genageld om ons te verlossen van onze zonde.

Hij is de IK BEN ,Hij is uw redder !

Maar hoe zouden ze gered kunnen worden als ze geen geloof zouden stellen in zijn naam .Rom 10:14

Dat is waar Paulus op doelde ,de Joden konden geen geloof stellen in Yah,shua de Messias ,ze wilden hem niet aanvaarde als hun enige Redder.

Een ieder die niet gelooft dat Yah,shua Messiah de redder is ,

is niet uit hem geboren.1Joh4:1-6

1 Vrienden, de valse profeten die in de wereld rondgaan, zijn talrijk. Geloof niet iedereen, maar onderzoek of iemand door de Geest van God bezield wordt. 2 Of het de Geest van God is, ziet u hieraan: iedereen die erkent dat Yah,shua Messiah als mens gekomen is, behoort de Geest van God toe. 3 En iedereen die Jezus?mg src='http://forum.credible.nl/images/euro.png'>â„¢ menszijn ontkent, behoort de Geest van God niet toe. Zo iemand wordt bezield door de geest van de vijand van Christus. U hebt gehoord dat die zou komen, maar hij is nu al in de wereld aanwezig.

4 Maar u, mijn kinderen, behoort God toe en u hebt de valse profeten overwonnen. Want hij die in u leeft, is machtiger dan hij die de wereld bezielt. 5 De valse profeten spreken de taal van de wereld en de wereld luistert naar hen, omdat zij horen bij de wereld. 6 Maar wij zijn van God. Wie God kent, luistert naar ons. Wie God niet toebehoort, doet dat niet. Zo kennen we het verschil tussen de geest van de waarheid en de geest van de dwaling.

God is liefde

7 Vrienden, laten we elkaar liefhebben, want de liefde komt van God. Iedereen die liefheeft, is uit God geboren en kent God. 8 Wie niet liefheeft, heeft God niet leren kennen; God is immers liefde. 9 Gods liefde voor ons is hieraan duidelijk geworden: hij heeft zijn enige Zoon in de wereld gezonden om ons door hem het leven te geven. 10 Liefde betekent niet dat wij God hebben liefgehad, maar dat hij ons heeft liefgehad en dat hij zijn Zoon heeft gezonden als een boeteoffer voor onze zonden.

[Aimé 0]

Quote:

Op vrijdag 30 januari 2009 16:02:12 schreef mira het volgende: De betekenis in een naam is voor mij het meest belangrijke

Voor Jehovah zijn namen beslist belangrijk aangezien hij zelfs alle hemellichten een naam heeft gegeven.

Van engelen weten we ook dat ze namen hebben.

Hieruit valt af te leiden dat Jehovah zijn naam beslist heel belangrijk vind,en dat hij er wellicht niet mee gediend is wanneer mensen deze vervangen door een titel welke men ook aan mensen geeft!

[mira 1]

Is het weten van de naam van God en uit spreken van zijn naam voldoende om je vader te indentificeren voor wie hij werkelijk was ?

Ik geloof dat niet ,warom ,

Lees eens de gedachten in Joh1;11-13

Hij kwam tot ZIJN EIGEN HUISGEZIN

maar de zijne namen hem niet aan

Doch aan allen die hem wel aannamen heeft hij de macht gegeven GODS KINDEREN te worden.

Hoe zou het komen dat ze niet begrepeb wie Jezus was vraag je af ?

OMDAT ZIJ GEEN GELOOF STELDE IN ZIJN NAAM (Jah =redding).

Maar alle die wel geloofde dat Hij de schepper was gaf hij de mogelijkheid om in hem te worden weder geboren

Johannes zegt het zo mooi met deze woorden in Joh1:12,13

En zij zijn niet langer uit bloed nog uit vleselijke wil of uit de wil van een man geboren maar uit GOD.

Zij die niet zijn weder geboren zien dit niet,het is hun niet gegeven zij blijven blind ,zij blijven vleselijk denken en dus blijven zij na zaden van Adam en Eva ... .

Deze twee zaden zijn vijanden van elkaar

" Religie en de Ware Weder geboren mens ".

Deze zijn in oorlog .

We zijn in geestelijke oorlog voering ,dee geestelije mens en de vleselijke mens .

Satan zijn zaad is in de vleselijke mens en dit zaad heeft Yeshua in de hiel vermorzeld toen toenmalige religieuze leiders (de Farizeeërs)Christus aan Pilatus hadden gegeven om hem aan de paal te laten nagelen.

Zo ook zullen allen die een deel zijn van religie zijn ware kinderen vervolgen en haten .

Maar schep moed zegt de Schrift "Ik heb de wereld overwonnen "(Joh 16:33).

Satan is overwonnen doordat Yeshua in de kracht van zijn Hemelse Vader is opgewekt tot nieuw leven.

Zo ook zijn de ware kinderen van het licht gestorven" en in Hem" en opnieuw tot nieuw leven opgewekt " .

Daarom mogen ook wij .....onze hemelse Vader "ABBA" noemen !

Niet langer zijn wij kinderen uit Adam het vleselijke zaad van Satan....sterfelijke vleselijke mensen ,maar wij zijn opgewekt als een nieuw mens ja in Geest

Christus leeft in ons , wij krijgen zijn natuur omdat wij IN HEM GEËNT ZIJN en gevormd zijn door Heilige geest en deze geest is liefde .Joh 15:1-12

De Messias Yeshua = onze redder !

Jes 43;11.

IK -IK BEN Yahweh , BUITEN MIJ IS ER GEEN REDDER "

1Thim 2:3-5

Dit is voortreffelijk en aangenaam in de ogen van onze redder God (Jah=redding /Yeshua)

Wiens wil het is dat alle soorten van mensen worden gered ,en tot nauwkeurige kennis komen .

Want er is één God ,en maar één bemiddelaar tussen God (Abba )en mensen Yeshua de Messias.

Wat een liefde wat een genade ,wat een vergeving en barhartigheid hebben wij gezien in Hem !

Wij erkennen zijn positie bij de Vader die hij had voor de grondlegging der wereld .Col:14_19

Christus is Yahweh onze maker God,s zoon,

Hij is voor zijn eigen schepping naar beneden gekomen en voor ons gestorven .

Ja hij is schepper omdat zijn Vader het goed dacht alles door hem te creeren.

Col 1;16

Want doormiddel van hem werden alle dingen geschapen

Door deze dad is Christus mijn vader

Zijn vader is de bron van het leven uit ie de Zoon is voortgebracht

maar wi kennen de vader van de chritus niet omdat alles door de Zoon is

Hij is degene die sprak met Adam ,Moses ,Abraham enz

Zoals Jezus zei ,niemand kent de Vader dan de Zoon

en niemand heeft ooit zijn stem gehoord nog hemgezien

Abraham sprak met Jehovah ,en Jesajah zag zijn glorie

Toch zegt Jezus NIEMAND HEEFT DE VADER GEHOORD NOG GEZIEN !

Joh5:37

Maar ze hebben hem niet gelooft en hem niet aanvaard als hun schepper god ,ook Jehovah getuigen kennen de ware Vader niet .

Net als de Joden in hun tijd studeren ze liever de schrift en onderzoeken de letter coma en punt in de schrift maar Jezus zegt naar mij willen ze niet komen

Jezus zegt ;

Moses schreef over mij maar jullie studeren liever de geschriften

als jullie echter geloven wat hij opschreef zouden jullie tot komen.

maar aangezien jullie niet geloven wat hij schreef ,waarom zouden jullie mij geloven.

Moses zou jullie aanklagen,want hij zag mijn gorie en verheugde zich in mij.Joh 5:44`-47

Hij kwam in de naam ,want hij zelf is de levende naam

Yah,is redding-Yah,shua is jullie god Jehovah de enige Zoon.

Zoals Jesajah zelf profeteerde :

Ofschoon hij zoveel tekenen voor hum ogen verrichten stelden zei geen geloof in hem,Jes53;1

Wie heeft gelooft in onze boodschap gesteld zei de Jesajah de profeet.

Joh12;37/41,Jesajah 6:1,

Wie zag Jesajah in Jesajah 6;1 en wat zei Jesus in Joh5:37,

Ja jeajah wist dat Jesus de zoon van god is die jehovah genoemd word in he OT hij zag zijn glorie .

Joh12;41

En zei die wel geloofde uit hem zelf zal water van eeuwig leven stromen Joh7:38,Joh8:47 .

Jehovah is de zoon en hij is je eigen vader -maker die zijn leven gaf voor zijn eigen kinderen .

Dit deed hij uit liefde voor zijn eigen huisgezin .

Halleluja wat een vreugde broeders dat deze genade ja dit misterie ons is geopenbaard door de kracht van zijn Heilige geest .Eff 1;1-7

Niets kan ons stoppen te roepen "Kom " en de bruid blijft roepen "Kom" Openb 22:17

Drink het levende water om niet ,zodat ook wijzelf een bron van levend water mogen worden .

Ja nu begrijpen wij dat wij zijn geboren uit Water en Geest !

Joh 3;5-7

Nu begrijpen wij dat alleen doormiddel van Jehovah-Yeshua de Vader leren kennen.

Alles is doormiddel van Hem .

Ja dus ook de wet die hij aan Mozes gaf is doormiddel van Hem gegeven

Joh 1:17-18

Want de wet is door Mozes gegeven ,

Maar onverdiende goedheid en genade zijn doormiddel van Jezus Christus gekomen .

Ja de God van het OT Jehovah gaf de wet .

de zelfde God gaf genade door zich zelf op te offeren aan het hout in de rol van mens die wij kennen als Yeshua .

De zoon `jehovah-Jezus` heeft de Vader aan ons verklaard in ALLES.

Eerst doormiddel van de Wet en daarna doormiddel van zijn offer,

Hij is het die ons vergeving van onze zonde bracht.

Hij heeft het oude en het nieuwe verbond gelegd ,in hem worden alle dingen nieuw gemaakt.Jes 65:17,Openb 21:5

Hij alleen is het fundament van ons geloof .1Joh 3:1-3 en 1Joh4:2-6

Geen mens heeft ooit God (de Vader van onze heer ) gezien

De enige geboren God ,die in de boezem positie bij de Vader is ,die heeft HEM VERKLAARD .

Ja zowel in het OT als in het NT zijn één en dezelfde God .

Hij is de Zoon en alen hj is het die zijn Vader verklaard .

(Joh 6:46)

Joh5;43

Ik ben gekomen in DE NAAM van mijn Vader

Maar U acsepteerd mij niet .

Allen die door de Vader zelf bij Hem worden gebracht wordt het geheim ontsluierd .Ef1;8-10

Joh6;44,45

Ieder die naar de Vader luisterde en VAN HEM leert komt bij mij zegt de Christus.

Ja wij begrijpen dit mysterie omdat het ons wordt geopenbaard door zijn Geest .

Wij kunnen niet anders dan over deze dingen die wij gehoord en gezien hebben te blijven getuigen .

Wij zijn vrij in hem ± als de zoon uw vrij maakt zijt gij werekelijk vrij zegt jezus en dit was niet alleen over de vrijheid van zinde ,maar de vrijheid van geest .

Wij behoren tot geen een religie groep of organisatie ,maar wij zijn georganiseers en leven door geest.

Jezus zei in joh 4:21-24

maar het uur komt en is nu dat de ware aanbidders de vader met geest en waarheid zullen aanbidden ,ja want de vader zoekt zulke mensen om hem te anbidden

God is een geest en wie hem aanbidden moeten hem met geest en waarheid aanbidden

Joh14;17 de geest der waarheid die de wereld niet kan ontvangen ,omdat ze hem niet ziet en niet kent

die zal ons leren omtrend alle dingen

en deze geest die zou komen om ieder te onderwinzen omtrend god daar sprak jezus over in math 24:45 .

geen mens kan dit doen,geen groep of organisatie komt deze eer toe ,maar allen de heilige geest zelf

en deze voed de ware kinderen god,s zoals johannes ons al waarschuwde in 1Joh 2:27

Wij worden rechtstreeks door hem geleid in de waarheid .

en daarom zie jezus gelukkig is een ieder die zich hier mee voed want aan hem zou de deur naar de hemel geopend worden die geen mens kan het sluiten Openb 3:7

Amen .

Je zuster in Christus

[Hongerige Wolf 0]

Quote:

Op zaterdag 31 januari 2009 15:23:32 schreef mira het volgende: Ja de God van het OT Jehovah gaf de wet . de zelfde God gaf genade door zich zelf op te offeren aan het hout in de rol van mens die wij kennen als Yeshua .

Je weet dat de term Jehovah berust op een vertaalfout?

---

Samengevoegd:

Quote:

Op vrijdag 30 januari 2009 18:53:54 schreef Aimé het volgende: Hieruit valt af te leiden dat Jehovah zijn naam beslist heel belangrijk vind,en dat hij er wellicht niet mee gediend is wanneer mensen deze vervangen door een titel welke men ook aan mensen geeft!

Voor jou geldt hetzelfde. Waarom blijf je JHWH consequent foutief aanduiden als Jehovah als je Zijn Naam zo belangrijk vindt?

[Aimé 0]

Quote:

Op zaterdag 31 januari 2009 16:21:29 schreef Hongerige Wolf het volgende: [...] Je weet dat de term Jehovah berust op een vertaalfout? Samengevoegd: [...] Voor jou geldt hetzelfde. Waarom blijf je JHWH consequent foutief aanduiden als Jehovah als je Zijn Naam zo belangrijk vindt?

Sommigen denken dit.

Anderen denken er anders over,en hebben daar heel wat bewijzen voor:

link

link

[Hongerige Wolf 0]

Quote:

Op zaterdag 31 januari 2009 18:10:33 schreef Aimé het volgende: [...] Sommigen denken dit. Anderen denken er anders over,en hebben daar heel wat bewijzen voor: link link

Heb je ook wat meer wetenschappelijke bronnen? Ik wel. Ik verwijs bijvoorbeeld naar G.J. Thierry, The Pronunciation of the Tetragrammaton en G.H. Parke-Taylor, Yahweh: The Divine Name in the Bible.

[mira 1]

Beste Aime

Namen zijn belangrijk zoals in jullie lectuur wordt geleerd dat Jezus voor dat hij naar de aarde kwam de engel was die Michael heet ?

Net als je zegt God is de Christus en Jehovah/Yah,shua is zijn naam.

Er is éen redder de Christus.

En de vader heeft zijn Zoon verheerlijkt en zou hem wederom verheerlijken in de naam Jehovah /Yah,shua.

En ja dit is beslist heel belangrijk ,en ik weet zeker dat hij er beslist niet mee gediend is wanneer mensen deze naam vervangen door de titel Michael die de vader aan een engel gaf,maar dat is niet de naam die God gaf aan zijn enige Zoon .

---

Samengevoegd:

In het Hebreeuws betekent Zijn naam ‘Jashua': In Jah is mijn Redding en Jah staat voor JaHoWaH, onze hemelse Vader.

In het Grieks heeft de naam Iêsous geen verband met sotêr, het Griekse woord voor redden.

HANDELINGEN 4:12 - ‘En de zaligheid is in geen Anderen; want er is ook onder den hemel geen anderen Naam, Die onder de mensen gegeven is, door Welken wij moeten zalig worden.' (SV)

Er is slechts een Naam en dat is de naam Jahshua.

In Jahshua Messias, in Jah, in JHWH, JaHoWaH is mijn Redding !!

Exodus 23:13 - ‘Ten aanzien van alles, wat Ik u bevolen heb, zult gij op uw hoede zijn; de naam van andere goden zult gij niet noemen, hij zal uit uw mond niet gehoord worden.' (NBG)

Psalm 16:4 - ‘Vele zijn de smarten van hen, die dingen naar de gunst van een andere (god); ik zal hun plengoffervan bloed niet plengen, zelfs hun naam niet op mijn lippen nemen.'