Spring naar bijdragen

'Heb uw naaste lief als uzelf'


Aanbevolen berichten

Eline, op zich snap ik je contextverhaal. Maar dan ga je er min of meer van uit dat de woorden die Jezus spreekt nieuw zouden zijn. Als je dezelfde geschiedenis in het Evangelie naar Marcus opzoekt (hoofdstuk 12), dan keurt de schriftgeleerde de woorden van Jezus goed door ze te bevestigen. Hij kende deze woorden dus al. Dat is iets wat door velen vergeten wordt. Zie

Quote:
Leviticus 19

18 Gij zult niet wraakzuchtig en haatdragend zijn tegenover de kinderen van uw volk, maar uw naaste liefhebben als uzelf: Ik ben de HERE.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

Eline, op zich snap ik je contextverhaal. Maar dan ga je er min of meer van uit dat de woorden die Jezus spreekt nieuw zouden zijn. Als je dezelfde geschiedenis in het Evangelie naar Marcus opzoekt (hoofdstuk 12), dan keurt de schriftgeleerde de woorden van Jezus goed door ze te bevestigen. Hij kende deze woorden dus al. Dat is iets wat door velen vergeten wordt. Zie

[...]

Het kan natuurlijk beide zijn he? knipoog_dicht.gif

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

Eline, op zich snap ik je contextverhaal. Maar dan ga je er min of meer van uit dat de woorden die Jezus spreekt nieuw zouden zijn.

Nee hoor, maar wél dat Jezus aan de al bestaande tekst een (nieuwe) lading meegeeft in de discussie met de farizeeën. Niet dat de woorden ineens iets anders gaan betekenen, maar door de gelijkenis ervóór en de vraag die Hij erná stelt, betrekt Hij deze tekst op Zichzelf én verwijt Hij indirect ongeloof.

Quote:
Als je dezelfde geschiedenis in het Evangelie naar Marcus opzoekt (hoofdstuk 12), dan keurt de schriftgeleerde de woorden van Jezus goed door ze te bevestigen. Hij kende deze woorden dus al. Dat is iets wat door velen vergeten wordt. Zie

[...]

Zowel in Matteüs als in Marcus wordt de vraag neergezet als een strikvraag:

Quote:
Matteüs:

Nadat de Farizeeën hadden vernomen dat hij de Sadduceeën tot zwijgen had gebracht, kwamen ze bij elkaar. 35 Om hem op de proef te stellen vroeg een van hen...

Quote:
Marcus:

13 En zij zonden tot Hem enige van de Farizeeën en van de Herodianen om Hem in een strikvraag te vangen.

(...) na 1 poging met Herodianen en 1 poging met sadduceeën:

34b En niemand durfde Hem meer iets vragen.

Hoe moet je dan het instemmende antwoord duiden? Ik denk: Jezus' wijsheid kon zijn tegenstanders niet ontgaan, vandaar ook de reactie aan het eind in Marcus: niemand durfde Hem meer iets vragen.

Tegelijk zou het kunnen dat één of meerdere schriftgeleerden zich door Hem hebben laten overtuigen. Of Hem op dít punt wel gelijkgeven; maar als Jezus dan een tegenvraag stelt, namelijk wíe de Messias is (zoon van David, en tegelijk zijn Heer -> goddelijkheidsclaim!!), durven ze Hem geen antwoord te geven. Toegeven dat Jezus Zélf die Heer is, en dus dat het grote éérste gebod op Hem slaat, dat is een stap te ver...


Samengevoegd:

Overigens, ik denk dat de vraag 'moet je van jezelf houden om van een ander te kunnen houden?' helemaal niet speelde in de Joodse context. De grote aandacht voor een gezond zelfbeeld, komen we niet tegen in de bijbel.

Wél is er een griekse sage die ermee te maken heeft: Narcissus werd verliefd op zichzelf, en moest daarom voor eeuwig met z'n kopje naar beneden in het water staren, om zichzelf te zien. Er wordt dus wél gewaarschuwd tegen tevéél aandacht voor jezelf.

Link naar bericht
Deel via andere websites

E-line je uitleg klinkt erg interessant!

Ik heb ook een lezing bijgewoond waar werd uitgelegd dat de gelijkenis van de rijke man en Lazarus ook een kritiek op de farizeeïsche leer (die op sommige punten niet naar de schriften was) is waarin hij ze een koekje van eigen deeg geeft.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Vraag me toch wat je dan met geschiedenis van de rijke jongeling aanmoet.

Quote:
Math 19:16 En zie, iemand kwam tot Hem en zeide: Meester, wat voor goed moet ik doen om het eeuwige leven te verwerven? 17 Hij zeide tot hem: Wat vraagt gij Mij naar het goede? Eén is de Goede. Maar indien gij het leven wilt binnengaan, onderhoud de geboden. 18 Hij zeide tot Hem: Welke? Jezus zeide: Deze: Gij zult niet doodslaan, gij zult niet echtbreken, gij zult niet stelen, gij zult geen vals getuigenis geven, 19 eer uw vader en uw moeder, en gij zult uw naaste liefhebben als uzelf.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

[...]

Er zijn namelijk zat mensen die zichzelf helemaal niet zo lief hebben, ga maar na, dat heeft nogal gevolgen.
knipoog_dicht.gif

ik heb toch altijd een beetje bezwaar tegen het argument wat je hier weergeeft. Iemand die redeneert dat "je naaste liefhebben als jezelf" betekent dat je naaste dus ook moet haten, als je jezelf haat, vat de uitspraak m.i. te letterlijk op. Hier wordt een algemene norm weergegeven (net zoals bv 'geld maakt niet gelukkig'), en niet een absolute regel, in de zin dat je precies op dezelfde manier voor je naaste moet voelen, als je op dat moment voor jezelf voelt. Jezus poneert hier een waarheid die uitgaat van de normale mens, niet van mensen die niet van zichzelf houden. Dat moet voor de luisteraars denk ik wel duidelijk zijn geweest. Het probleem ontstaat pas, als 'wiskundigen' zo'n tekst pakken en doen alsof het een formule is!

Verder vraag ik me af, in hoeverre het argument in de joodse context uberhaupt zinnig is. Ik ben geen psycholoog, maar ik weet wel dat onze westerse mentaliteit nogal verschilt van de die uit de bijbelse tijden (en nu nog steeds in vrijwel alle niet-westerse culturen). Wij zijn gewend om altijd direct naar 'ik' te kijken. De mensen waar Jezus tegen sprak hadden die culturele bagage (of last!) niet, maar keken naar familie, stam, volk, etc. Dat maakt denk ik nog wel wat uit voor je zelfbeeld. Bij ons wordt dat voornamelijk bepaald door wie je bent, door de 'ik'. Maar als dat beeld meer bepaald wordt door bij wie je hoort, in welke verbanden je met anderen staat, ligt er minder nadruk op 'ik', en misschien ook minder mogelijkheid om 'jezelf te haten'.

Natuurlijk betekent dat niet dat mensen alles wat ze deden goed vonden, en ze zullen ook zeker hun zonden wel gehaat hebben, maar ik vraag me af of ze dan ook zichzelf gehaat zullen hebben. Westerse mensen zijn wat ze doen en denken, dus dan is schuldig voelen over je zonden al snel jezelf haten. Misschien is je zonden haten, maar weten dat je zelf meer bent, namelijk deel van een familie, een volk, etc, reden om jezelf niet in dezelfde zin te haten als een individualistische westerse mens dat doet. Je hebt immers nog steeds je familie, je stam en je volk lief, en dat is óók een belangrijk deel van je identiteit. Overigens past hier het onderscheid "houdt van de zondaar, haat de zonden" heel goed bij. Dat is hetzelfde idee.

Overigens, en dat is een puntje wat ik van C.S. Lewis (uit "Mere Christianity") leen: juist uit het feit dat we onze daden haten, blijkt al iets van onze liefde voor onszelf. Als we namelijk helemaal geen liefde meer voor onszelf zouden hebben, wat zou het ons dan nog kunnen schelen dat we dingen verkeerd doen, of dat het slecht met ons gaat? Maar dat kan ons juist wel schelen (tenzij we sadisten zijn natuurlijk), omdat we wel ontevreden zijn en denken dat we onszelf haten, maar stiekem houden we best wel van onszelf.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Joden en christenen plaatsen de mens heel duidelijk in zijn context, namelijk als schepsel van God tussen de andere schepselen. In de uitwerking hiervan is inderdaad niet direct sprake van hooghouden van zelfbeeld, behalve dan in het samenvattende tweede liefdesgebod. Elders komen dingen tegen als: 'jezelf verloochenen' en 'de ander uitnemender achten dan jezelf'. Dit zijn geen oproepen om jezelf te vergeten. Maar het zet de mens precies neer waar hij staat: onder God en naast de andere mensen. Zo moeten we dan ook in het leven staan. Indirect betekent dit natuurlijk wel dat we onszelf op waarde dienen te schatten: Zijn waarde. God heeft ons neergezet onder Hem en naast de ander, om zo tot ons volle recht te komen, gericht op God en onze naaste. De Griekse mythologie heeft in Narcissus een mooi voorbeeld van het gevaar als we teveel op onszelf gericht zijn.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:

Vanaf vers 18 citeert Jezus uit de wet en noemt in dat rijtje ook en gij zult uw naaste liefhebben als uzelf. Zelfde tekst andere context maar kennelijk zonder verbazing of stilte te verwekken, de jongeling zegt: daar houd ik me aan.

Ah nu snap ik 'm, dank! smile.gif

Ik denk dat de context ook hier weer uitmaakt. Neem ook het vervolg mee.

Ik ga er even op puzzelen, maar ik vermoed dat je zou kunnen stellen (gezien ook het vervolg): Jezus legt ook hier de vinger bij de zere plek van de vraagsteller, en ook claimt Jezus dat het houden van Gods geboden inhoudt dat je Hem volgt, (desnoods) ten koste van alles.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Quote:
Mattheüs 19

16 ¶ En zie, daar trad iemand op Hem toe, die tot Hem sprak: Goede Meester, wat goeds moet ik doen om het eeuwige leven te verkrijgen?

17 Hij zeide hem: Waarom vraagt ge Mij naar het goede; Eén is er goed. Wilt ge dus het leven binnengaan, onderhoud dan de geboden.

18 Hij zei Hem: Welke? En Jesus sprak: Gij zult niet doden; gij zult geen overspel doen; gij zult niet stelen; gij zult geen valse getuigenis geven;

19 eer uw vader en moeder; heb uw naaste lief als uzelf.

20 De jonge man zeide tot Hem: Dat alles heb ik onderhouden; wat ontbreekt me nog?

21 Jesus zeide hem: Zo ge volmaakt wilt zijn, ga dan verkopen wat ge bezit, geef het aan de armen, en ge zult een schat in de hemel bezitten. Kom dan, en volg Mij.

22 Maar toen de jongeling dit woord vernam, ging hij treurig heen; want hij had veel bezittingen.

23 ¶ Nu sprak Jesus tot zijn leerlingen: Voorwaar, Ik zeg u: het is voor een rijke moeilijk, het rijk der hemelen binnen te gaan.

24 En nog eens zeg Ik u: Een kameel gaat makkelijker door het oog van een naald, dan een rijke in het koninkrijk der hemelen.

25 Toen de leerlingen dit hoorden, waren ze zeer verwonderd, en zeiden: Wie kan dan zalig worden?

26 Jesus zag hen aan, en sprak: Bij de mensen is dit onmogelijk; maar bij God is alles mogelijk.

Het punt waar Jezus de jongeling hier op wijst is de invulling geven aan het onderhouden van de geboden. Voor Jezus betekent dit leven met het hart, ofwel leven naar de geest der letter. Dit is ook het bekende punt in Zijn disputen met de Farizeeën.

Quote:
Mattheüs 23

23 Wee u, schriftgeleerden en farizeën; gij huichelaars, die tienden betaalt van muntkruid, anijs en komijn; maar die nalatig zijt in het voornaamste deel van de wet: rechtvaardigheid, barmhartigheid en goede trouw. Dit moet men doen, en het andere niet laten.

24 Blinde leidslieden, die de mug uitzeeft, maar de kameel doorslokt.

Farizeeën stonden veelal bekend om hun regelgerichtheid, leven naar de letter, om het zo te zeggen. En dit zal ook het geval geweest zijn bij de jongeling. Daar wijst Jezus hem op door aan te geven dat je misschien allerlei regeltjes naar de letter wel volgt (en hier blijkt weer dat het naastengebod een bekende was), maar dat, als je niet bereid bent alles op te geven, je nog weinig van het leven met en voor God gesnapt hebt.

Als de jongeling weg is, komt Jezus in het gesprek dat volgt nav dit gebeuren met de bekende uitdrukking over de rijke, de kameel en het oog van de naald. De rijkdom houdt een rijke tegen, dit zeult hij als het ware met zich mee, waardoor hij zodanig breed wordt dat alles niet meer door het Oog van de naald past, terwijl een kameel daar veelal nog net doorheen komt met zijn bagage.

Er viel mij nu ineens wel iets op in Mattheüs 23, waar Jezus de Farizeeën dezelfde les leest als de jongeling. Bewust heb ik even 1 vers extra geciteerd, namelijk vers 24. Daar komt Jezus ook weer met de kameel op de proppen. Hij geeft aan dat de Farizeeën met hun regelgerichtheid enorm aan het muggeziften (blijkbaar dus een bijbelse uitdrukking knipoog_dicht.gif) zijn, maar de kameel erdoorheen laten glippen. De kameel wordt hier mijns inziens in verband gebracht met het leven van alledag, waarin de kameel welhaast onmisbaar is aldaar. De regeltjes worden enorm uitgediept, maar van het geloven als levenshouding in het leven van alledag brengen ze niets terecht, dat glipt door hun vingers heen.

Link naar bericht
Deel via andere websites
×
×
  • Nieuwe aanmaken...

Belangrijke informatie

We hebben cookies op je apparaat geplaatst om de werking van deze website te verbeteren. Je kunt je cookie-instellingen aanpassen. Anders nemen we aan dat je akkoord gaat. Lees ook onze Gebruiksvoorwaarden en Privacybeleid