TTC

In Gadamer’s filtertheorie schuilt een fundamentele dubbelzinnigheid. Het filter is in zekere zin noodzakelijk, zonder selectie geen begrip, geen focus, geen oriëntatie. Maar tegelijk kan filtering ook een verarming betekenen, als een voortijdig uitsluiten van mogelijkheden die nog niet echt onderzocht zijn geweest. Daarmee lopen we ook het risico dat perspectieven, zij het eerder ongewild en onbewust, stilzwijgend verdwijnen, doch tegelijk sluimerend beschikbaar voor wie het de interesse geniet.

De bollenkubus van Hoekveld is in zekere zin een geometrische metafoor, een raster van eenvoud dat ons helpt de wereld te ordenen en te begrijpen. Maar elk 'bolletje' dat erin zit, staat symbool voor een entiteit die zélf een onuitputtelijke diepte aan relaties, lagen en geheimen bevat. Wat eenvoud vermag, menselijk, keep it simple.

Op de keper beschouwd is het haast onwaarschijnlijk, dat een nematode goed is voor drie Nobelprijzen.

C-elegans is een nematode van ongeveer 1 millimeter lang, maar het is enorm belangrijk in de wetenschap. Het wordt vaak het fruitvliegje van de moleculaire biologie genoemd.

Geometrische vormen zijn kort samengevat alle vormen die je met een liniaal of passer kan maken. De bekendste zijn het vierkant, de rechthoek, driehoek en cirkel, ook de minder gebruikte vormen horen erbij.

De grafiek is wetenschappelijk correct als visualisatie van de beweging van S-sterren rond het superzware zwarte gat, maar het is wel een projectie in 2D van een 3D baan en geen foto van de werkelijke sterren.

In tegenstelling tot de aarde rond de zon of de zon rond Sagittarius A*, zijn de bewegingen van sterrenstelsels veel chaotischer. Er is niet één duidelijk middelpunt, maar wel zwaartekrachtknooppunten waar de verdeling van massa zwaarder is. Je kunt het vergelijken met een zwerm vogels, er is geen absolute kern waar iedereen keurig rondcirkelt, maar er zijn zwaartepunten die de richting bepalen.

Dat het in kleine dingen zit krijg je wellicht niet verkocht aan mensen die zich interesseren in de Virgosupercluster. Nog nooit van gehoord, deze bevat in totaal ongeveer 100 tot 200 clusters en groepen van sterrenstelsels en heeft een diameter van 110 miljoen lichtjaar. Help, we gingen het simpel houden, alledaags.

De ironie wil dat doorgedreven reducties tegelijk helderheid én vervreemding scheppen, redelijk dubbel is dat. Enerzijds helderheid omdat we met een enkel woord of code veel oproepen, anderzijds vervreemding omdat het levende en concrete verloren kan gaan in die abstractie.

Gezegden zoals bezin eer je begint en overkoepelende termen zoals connectionisme lijken een correlaat te vertonen, zelfs in die zin dat het ook toelaat om mensen te reduceren tot een afkorting. Het aantal variaties is echter amper nog te overzien, net zoals het willekeurige label OPS-FTHZ-15 evengoed zou kunnen behoren tot een assortiment binnen de kledingindustrie.

Uiteindelijk vind ik het panarchisme toch maar een, om niet te zeggen diffuus en verwarrend, dubieuze filosofie, en wellicht ook maar enkel mogelijk in simulatiemodellen waarin verbeeldingskracht een prominente rol vervult.

In haar boek laat Judith Wambacq opmerken dat we bij staafjes en kegeltjes niet per se onmiddellijk hoeven te denken aan statistiek, in het bijzonder dat we die staafjes en kegeltjes nooit effectief zien. Nee, dit is niet een zoveelste raadsel waarvan de relevantie compleet duister is, haar werk handelt over de vele manieren waarop we dezelfde wereld kunnen waarnemen.

In hoeverre nuchtere observaties tot ervaringskennis kunnen gerekend worden, is wellicht sterk afhankelijk van het onderwerp van observatie en de mate van invloed op de observator.

Bizar misschien, reverse engineering is eigenlijk de vraag hoe we tot vandaag gekomen zijn, met zoveel niches dat het quasi onmogelijk is om ze allemaal te onderzoeken.

Teennagels groeien gemiddeld ongeveer 1 millimeter per maand, wat een stuk trager is dan vingernagels.