Maranatha

[pyro 22]

Oftewel: Here, kom.

Een beetje browsen op deze term levert al snel resultaten zoals de volgende:

In de Christelijke Encyclopaedie (dl. VI) schreef dr. C.N. Impeta een artikel over de Maranatha-beweging, waarin hij onder meer zegt:

We moeten niet lezen: ‘Maran-atha’ (‘Onze Here is gekomen’), maar: ‘Marana-tha’ (‘Onze Here, kom!’). De gedachte aan hen die de vrede verstoorden en de gemeente bedierven, vestigde, evenals de gedachte aan de ongeschikte arbeiders en de aanmatigende rechters, Paulus’ blik op de dag des oordeels (1Kor.3:13-20; 4: 5), en dan roept hij het uit (16: 22): Here kom, en maak aan alle twist en aan alle werken van de verderfelijke machten in uw Gemeente een einde!

De verwachting dat de Here Jezus terugkomen zal, wordt niet alleen roerend uitgesproken door de Bruidkerk in het laatste hoofdstuk van het laatste Bijbelboek (Openb.22:20), maar is door en door nieuwtestamentisch, ontvangt voedsel uit de gehele nieuwtestamentische Godsopenbaring en uit verscheidene van de meest op de voorgrond tredende uitspraken en verzekeringen, bijvoorbeeld uit die welke de Heiland van de lippen kwamen in een van de spannendste ogenblikken van zijn vernederd leven, toen Hij, na opzettelijk zwijgen, ging spreken tot het Sanhedrin (Matt.26:64).

Over de wederkomst gedachte is vanuit bijbels christelijke optiek het nodige interessants te zeggen. Ik zet dit onderwerp in levensbeschouwing omdat 'maranatha' ook wel als mantra wordt opgevat, die door de vroege Christenen - kluizenaars in de woestijn enzo - zou zijn gebruikt om op te mediteren. Zie bijvoorbeeld http://www.wccm.org/content/what-meditation

wat vinden jullie ervan?

Is mediteren op 'maranatha' Christelijk? Is er een verband tussen zulk een meditatie en de wederkomst verwachting? Of begeven wij ons toch meer op dwaalwegen als we ons met een dergelijke praktijk inlaten?

[Ursa 1]

Waarom niet?

Wat mij betreft zit de bede van Maranatha ook in het Onze Vader:

'Uw wil geschiedde in de hemel, zo ook op aarde.'

DE manier waarop Gods wil zal geschieden op aarde is door het herstel na de komst van Zijn Zoon.

[Credible 0]

Schopje van LB naar GA.

[Robert Frans 1.653]

Een ander kort gebed waarop men kan mediteren is het zogenoemde Jezus-gebed. Deze luidt "Heer Jezus, Zoon van de levende God, ontferm U over mij, zondaar," of in woorden van gelijke strekking. Je kunt dat gebed dan voortdurend herhalen, ook gewoon tijdens je dagelijkse bezigheden. Het kan een mooi hulpmiddel zijn om je weer even te herrichten op Christus. De uitroep "Maranatha" is daarvoor natuurlijk ook zeer geschikt; het is kort, eenvoudig en gemakkelijk uit te spreken. Vooral als je gedachten maar druk bezig zijn met van alles en nog wat, kan het een manier zijn om even enkel aan Christus te denken.

Ik heb wel van verschillende mensen gehoord dat ze door deze gebeden daadwerkelijk weer rust vonden en het echt eenvoudiger vonden zo met Christus verbonden te blijven. Dergelijke gebedsoefeningen zullen echter niet iedereen aanspreken en dat hoeft ook niet. Het belangrijkste is dat je Christus navolgt, dat je zoveel mogelijk met Hem verbonden blijft en daarvoor zijn verschillende (eenvoudige) hulpmiddelen en leefwijzen te vinden binnen de christelijke traditie.

[pyro 22]

Het belangrijkste is dat je Christus navolgt, dat je zoveel mogelijk met Hem verbonden blijft en daarvoor zijn verschillende (eenvoudige) hulpmiddelen en leefwijzen te vinden binnen de christelijke traditie.

De vraag rijst een beetje waar de christelijke traditie ophoudt cq de hindoestaanse traditie begint. Als het al op die manier af te bakenen is natuurlijk, mogelijk is er een grijs gebied. Bij een mantra zit je bijvoorbeeld al snel in het vaarwater van de klank yoga waarbij aan vibraties die je met je stem opwekt energetische eigenschappen worden toegedicht. ma-ra-na-tha meditatie zou dan de christelijke variant van een in wezen hindoestaanse praktijk zijn die je volgens de hindoe traditie dichter bij God brengt. Zie bijvoorbeeld

Ook wat betreft meditatie op de naam van Jezus kun je op een kruispunt (hmmm... apart woord in dit verband, maar dat terzijde) terechtkomen tussen christendom en hindoeisme, wat bijv. te denken van de mantra 'om nama christaaya' ('eenheid met de kosmische christus') volgens Bede Griffiths

http://dombedegriffiths.blogspot.nl/2013/08/the-om-nama-christaaya-mantra-communion.html

Niet dat ik nou meteen een allergische reactie krijg van bovengenoemde overeenkomsten / invloeden met / vanuit andere religies hoor. Ik vraag me alleen wel af of er onderscheidingen liggen, en hoe jullie die zien.

[Robert Frans 1.653]

Je zou ook kunnen zeggen dat dergelijke meditatievormen vrij universeel zijn, net zoals bijvoorbeeld in de bijbelse tijd het brengen van offers met wierook in een tempel in vrijwel alle godsdiensten heel normaal was. Het was dan ook niet vreemd dat ook de joden offers brachten aan God. Men verwachtte in feite niet anders. Alleen gaf het jodendom haar eigen accenten aan de offerdienst om zo haar theologie van de ene ware God te benadrukken. Zo stond er geen beeld in de tempel en waren de offers zelf niet zaligmakend. Zo gebruikte zij ook de toenmalige godsdienstige liturgische taal om haar geloof te belijden. Een taal die vaak verder gaat dan woorden alleen.

Het is dus inderdaad mogelijk dat je in verschillende godsdiensten eenzelfde soort tradities tegenkomt, zoals het vieren van feesten op vaste dagen, het aanhouden van vaste liturgieën, het zingend bidden of reciteren, de stille meditatie of contemplatie, al dan niet met hulpmiddelen als gebedssnoeren of inspirerende afbeeldingen, volksdevoties die de officiële liturgie omringen en kleur geven, specifieke kleding voor specifieke spirituele oefeningen of doeleinden, etc. En dat het christendom dus ook deze talen kent en gebruikt om haar geloof te belijden en het evangelie te verkondigen. Maar ook om je te helpen je spiritueel te verrijken, je te verdiepen in de verbondenheid met God en zo ook te helpen Hem te herkennen in je naasten.

Het Jezus-gebed en een oosterse mantra kunnen uiterlijk dus heel veel op elkaar lijken, maar zijn inhoudelijk toch wezenlijk verschillend en kennen uiterlijk ook enige verschillen. Net zoals de offercultus van het bijbelse jodendom uiterlijk veel op de offerdiensten van omringende godsdiensten leek, maar daar toch wezenlijk van verschilde en men zich met deze offercultus zelfs wilde onderscheiden van de andere godsdiensten. Je hoeft dus geen problemen te hebben met deze godsdienstige talen, omdat de Geest nu eenmaal alle talen spreekt, dus ook de talen die verder gaan dan enkel woorden. Het is echter wel iets om met je eigen geweten te bespreken. Huivert deze (nog) een beetje bij dergelijke tradities, dan is het goed om haar daarin te gehoorzamen. Bedenk dan wel dat het een eigen overweging is en het christendom dergelijke tradities dus niet per se verbied.

[pyro 22]

Het Jezus-gebed en een oosterse mantra kunnen uiterlijk dus heel veel op elkaar lijken, maar zijn inhoudelijk toch wezenlijk verschillend en kennen uiterlijk ook enige verschillen. Net zoals de offercultus van het bijbelse jodendom uiterlijk veel op de offerdiensten van omringende godsdiensten leek, maar daar toch wezenlijk van verschilde en men zich met deze offercultus zelfs wilde onderscheiden van de andere godsdiensten. Je hoeft dus geen problemen te hebben met deze godsdienstige talen, omdat de Geest nu eenmaal alle talen spreekt, dus ook de talen die verder gaan dan enkel woorden. Het is echter wel iets om met je eigen geweten te bespreken. Huivert deze (nog) een beetje bij dergelijke tradities, dan is het goed om haar daarin te gehoorzamen. Bedenk dan wel dat het een eigen overweging is en het christendom dergelijke tradities dus niet per se verbied.

Het heeft niet zo direct iets met het geweten te maken denk ik, als je terughoudend bent met dit soort vergelijken en toepassen van verschillende godsdienstige 'talen'. Het gaat er wat mij betreft meer om dat je die talen goed leert verstaan, zo goed dat je de inhoudelijk wezenlijk verschillen waar jij het over hebt kunt onderscheiden. Ook als er allerlei treffende overeenkomsten zijn of lijken te zijn, en ook als de wens tot menselijke broederschap, respect en begrip je ertoe wil brengen over grenzen heen te stappen.

Dit gezegd hebbend, hoe zie jij dat wezenlijke verschil tussen (christelijk) gebed en (oosterse) mantra, Robert Frans?

[Robert Frans 1.653]

Mijns inziens heeft het altijd met je eigen geweten te maken, want je geweten heeft het hoogste gezag en zal je, met hulp van het Evangelie en eventueel je geestelijk leidsman, daarin de weg wijzen. Je kunt je natuurlijk willen baseren op bronnen als de Schrift, maar alleen de Schrift al is op meerdere manieren te lezen, dus je zult toch je eigen weg daarin moeten zien te vinden.

En hoe ik dat verschil zie? Eenvoudig. Het ene verdiept je relatie met Christus en is deel van de christelijke traditie en het andere niet. Meestal is het ook niet zo dat iemand zomaar een ritueel van een andere godsdienst overneemt en kerstent. Het is meer dat hij (of zij) op zijn weg met Christus een vorm van bidden ontwikkelt die uiterlijk gelijkenissen blijkt te hebben met gebedsvormen of meditatievormen uit andere godsdiensten. Soms gebeurde dat eerste wel; zo heeft de Kerk wel degelijk heidense gebruiken gekerstend om zo in die talen het Evangelie te verspreiden en het de mensen te vergemakkelijken het christelijke geloof over te nemen. Maar dat ging dan ook niet van de één op de andere dag. Ook waren niet alle gelovigen het eens met een dergelijke werkwijze; er waren ook kerkvaderen die deze godsdiensten als duivels zagen.

Je kunt het misschien een beetje vergelijken met het willen evangeliseren in de gesproken taal van het land waarin je bent. Je leert dan toch ook eerst de taal aan en ontdekt wat je wel en niet kan zeggen. En vervolgens gebruik je die taal om het Evangelie te verkondigen en ontwikkel je voor bepaalde christelijke termen woorden die in die taal duidelijk zijn, of je leent gewoonweg woorden uit de taal zelf. Als men daar bijvoorbeeld een god een heerser noemt en het woordje god dus niet kent, dan kun je God daar dus de ultieme Heerser noemen. En dat woord geef je dan een christelijke lading, zodat men God wel als een god herkent, maar in Hem wel iets nieuws ziet, het wel duidelijk is dat Hij niet zomaar een god is, maar de enige God.

Welnu, zo kun je dus ook anderssoortige talen gebruiken om het christelijke geloof duidelijk en toegankelijk te maken. Net zoals in de Schrift dus ook al een offercultus werd gebruikt om de aanbidding van God duidelijk te maken. Elke godsdienst daar bracht offers aan goden in tempels met wierook. En reinheidsvoorschriften en spijswetten waren bij de andere volken ook niet onbekend. De joodse godsdienst was voor de mensen in die tijd dus duidelijk te verstaan. En de exclusieve theologie van het jodendom was ook vrij duidelijk te verstaan voor de joodse gemeenschap zelf, juist ook door die offercultus.

[pyro 22]

Mijns inziens heeft het altijd met je eigen geweten te maken, want je geweten heeft het hoogste gezag en zal je, met hulp van het Evangelie en eventueel je geestelijk leidsman, daarin de weg wijzen. Je kunt je natuurlijk willen baseren op bronnen als de Schrift, maar alleen de Schrift al is op meerdere manieren te lezen, dus je zult toch je eigen weg daarin moeten zien te vinden.

Je maakt onderscheid tussen Evangelie en Schrift, wat voor mij niet heel duidelijk is. Immers de vier evangelieen in de bijbel maken deel uit van de Schrift. Het kan zijn dat je Evangelie bedoelt als Goed Nieuws, maar dan nog: als je de Schrift op meerdere manieren kunt lezen, kun je dan niet ook het Evangelie op verschillende manieren verstaan?

En hoe ik dat verschil zie? Eenvoudig. Het ene verdiept je relatie met Christus en is deel van de christelijke traditie en het andere niet. Meestal is het ook niet zo dat iemand zomaar een ritueel van een andere godsdienst overneemt en kerstent. Het is meer dat hij (of zij) op zijn weg met Christus een vorm van bidden ontwikkelt die uiterlijk gelijkenissen blijkt te hebben met gebedsvormen of meditatievormen uit andere godsdiensten. Soms gebeurde dat eerste wel; zo heeft de Kerk wel degelijk heidense gebruiken gekerstend om zo in die talen het Evangelie te verspreiden en het de mensen te vergemakkelijken het christelijke geloof over te nemen. Maar dat ging dan ook niet van de één op de andere dag. Ook waren niet alle gelovigen het eens met een dergelijke werkwijze; er waren ook kerkvaderen die deze godsdiensten als duivels zagen.

Die kerkvaderen lieten zich wellicht inspireren door de bijbelse beschrijving van de manier waarop de Israelieten omgingen met invloeden uit andere culturen. Vermenging werd tegengegaan en dan formuleer ik het voorzichtig.

Trouwens in het licht van je vorige opmerking: het geweten met hulp van het Evangelie heeft dus niet iedere kerkvader dezelfde weg gewezen?

[Robert Frans 1.653]

Je maakt onderscheid tussen Evangelie en Schrift, wat voor mij niet heel duidelijk is. Immers de vier evangelieen in de bijbel maken deel uit van de Schrift. Het kan zijn dat je Evangelie bedoelt als Goed Nieuws, maar dan nog: als je de Schrift op meerdere manieren kunt lezen, kun je dan niet ook het Evangelie op verschillende manieren verstaan?

Ja, dat kan. Het wezen van het Offer is een mysterie, dus men kan het Offer en zo ook het Goede Nieuws op verschillende wijzen duiden. De kern is dat Christus de relatie tussen de mens en God herstelde door zijn dood en verrijzenis. Maar hoe dat exact ging, daarover kan men in verschillende beelden spreken. Een vooral in protestantse kringen geliefd beeld is dat van het oudtestamentische offer, waarin Christus zichzelf als een offer opdroeg om zo verzoening te bewerkstellingen, omdat we anders Gods heiligheid niet konden naderen.

Maar een ander, vooral ook binnen katholieke kringen geliefd beeld, is dat van het huwelijk, waarin Christus zich geheel overgeeft aan de mens tot de dood toe en de mens zo ook gemeenschap met Hem kan hebben door een soortgelijke overgave. Als Paulus echter tot de Grieken predikt, gebruikt hij vooral het beeld van het oordeel op de laatste dag, waarin Christus' verrijzenis het bewijs is dat Hij gevolmacht is het oordeel te vellen. En in orthodoxe kringen legt men weer de nadruk op de heilige Geest, dat Christus met zijn zelfgave de weg opende van de heilige Geest om zijn werk in ons te doen (als ik me niet vergis). Zo zijn er dus verschillende invalshoeken en men zou ook in andere godsdiensten sporen kunnen zien van het Offer.

Die kerkvaderen lieten zich wellicht inspireren door de bijbelse beschrijving van de manier waarop de Israelieten omgingen met invloeden uit andere culturen. Vermenging werd tegengegaan en dan formuleer ik het voorzichtig.

Klopt; de Israëlieten mochten zeker niet zomaar rituelen één op één overnemen uit andere culturen. Dat is ook binnen de Kerk niet echt de bedoeling. Maar de offerdienst, de tempel en de wierook waren in die tijd vrij normale manieren om tot God te komen. En je komt in het oude testament ook wel riten tegen die ook geïnspireerd zijn door de culturen waarin de Israëlieten leefden.

Trouwens in het licht van je vorige opmerking: het geweten met hulp van het Evangelie heeft dus niet iedere kerkvader dezelfde weg gewezen?

Klopt. We kennen namelijk ook de christelijke vrijheid, dus de vrijheid om binnen het Evangelie je eigen weg met God te gaan. En die vrijheid is behoorlijk ruim, ook in het denken. De kerkvaderen en zo ook wij hoefden het dus lang niet in alles met elkaar eens te zijn. Maar ze vonden elkaar wel altijd in het Evangelie, de sacramenten en het leergezag van de Kerk. Hoe kritisch ze soms ook jegens haar konden zijn.

[broer konijn 0]

Een vooral in protestantse kringen geliefd beeld is dat van het oudtestamentische offer, waarin Christus zichzelf als een offer opdroeg om zo verzoening te bewerkstellingen, omdat we anders Gods heiligheid niet konden naderen.

Ik geloof niet dat het offer van Christus een beeld is. Evenmin geloof ik dat protestanten leven met een beeld om door een eigen offer verzoening te bewerken. Integendeel, de protestanten leven volgens mij juist dat de eigen inbreng helemaal niets brengt. Wat protestanten als inbreng kennen dat heeft te maken met genade enerzijds en dankbaarheid anderzijds. Dat is mijn beleving; en misschien praten we enigszins bij elkaar langs. Kun je plaatsen wat ik zeg, en sluit dat aan bij jouw beeld van protestanten? Kun je je daarin vinden?

Maar een ander, vooral ook binnen katholieke kringen geliefd beeld, is dat van het huwelijk, waarin Christus zich geheel overgeeft aan de mens tot de dood toe en de mens zo ook gemeenschap met Hem kan hebben door een soortgelijke overgave. Als Paulus echter tot de Grieken predikt, gebruikt hij vooral het beeld van het oordeel op de laatste dag, waarin Christus' verrijzenis het bewijs is dat Hij gevolmacht is het oordeel te vellen.

Het beeld van het huwelijk is bijbels en wat bijbels meent te zijn, is daarom in beginsel ook protestants. Protestanten proberen gebruiken te weren die niet rechtstreeks ontleend zijn aan de bijbel, en ze hechten aan hetgeen duidelijk "schriftuurlijk" is. Als de discussie dus niet is bijbel tegenover buitenbijbels, dan is dit onderwerp een geheel binnenprotetstants onderwerp.

En in orthodoxe kringen legt men weer de nadruk op de heilige Geest, dat Christus met zijn zelfgave de weg opende van de heilige Geest om zijn werk in ons te doen (als ik me niet vergis). Zo zijn er dus verschillende invalshoeken en men zou ook in andere godsdiensten sporen kunnen zien van het Offer.

Wat jij opmerkt als belangrijk aandachtspunt is niet het offer als voorbeeld, maar het offer als basis van gemeenschap. Christus heeft Het Helemaal gedaan. Het offer is daarom van groot belang. Omdat HIJ het Helemaal heeft gedaan. Dat kleurt alles. Niets kan de mens zelf doen. Maar door Christus is niets meer hetzelfde. Om toch het oudtestamentische begrip van offerande een plaats te geven, wordt er gesproken van offers van dankbaarheid. Dat is niet alleen oudtestamentisch maar ook nieuwtestamentisch. "brandoffers heb Ik niet begeert, maar uw liefde en bamrhartigheid". Dus ook in het oude testament werden de geestelijke offers van liefde en dankbaarheid gewaardeerd, méér dan de vleselijke offers. Het ene moest voortkomen uit het andere. Maar zo werkte het niet atijd. Die vleselijke offers dienden om de harten te richten op hetgeen God is en hetgeen God vraagt, om zo de harten te leren te begrijpen hoe het is gesteld met God en Zijn Godsdienst en de plaats van de mens daarin. En verplicht (uit verplichting) gedaan offerande kan God niet behagen. Ook in het oude testament niet: want Abels offer was Gode behagelijk en Kaïns offer zag Hij niet aan. En in het nieuwe testament werd de positie van de liefde als norm geformaliseerd, en werd het offeren naar de letter een lege letter; want het brengt niets meer in zichzelf. Maar niet een letter zonder moraal. Want de moraal van het oude testament bleef ongewijzigd. Door de wet leer je Gods Liefde kennen.

de Israëlieten mochten zeker niet zomaar rituelen één op één overnemen uit andere culturen. Dat is ook binnen de Kerk niet echt de bedoeling. Maar de offerdienst, de tempel en de wierook waren in die tijd vrij normale manieren om tot God te komen. En je komt in het oude testament ook wel riten tegen die ook geïnspireerd zijn door de culturen waarin de Israëlieten leefden.

Heb je een voorbeeld?? Dit is eigenlijk waarom ik begon te reageren. Ik ken God niet als een implementeur van afgodenriten. Het gouden kalf werd niet gewaardeerd. Het rekenen met mensenmachten en mensengetallen werd niet gewaardeerd. De hoogten van Salomo werden niet gewaardeerd. Het vermengen met omringende volken werd niet gewaardeerd. Ik krijg een wat meer precies daaraan tegengesteld beeld. Ik vraag mij daarom af: heb je een voorbeeld? Of heb je het over buitenbijbelse literatuur? Wat wel aan de orde was, was dat het volk steeds verlangde net te zijn als de omringende volken. Zo kwam men aan een koning. Maar dat was niet bepaald een hoogstandje van godsdienst, maar opnieuw gewoon afval; en in de kern had het niet eens iets met godsdienst te maken, omdat de mens gewoon een mens over zichzelf gesteld wilde zien; maar nog steeds onder God. Maar het werd toegerekend als afval.

We kennen ook de christelijke vrijheid, dus de vrijheid om binnen het Evangelie je eigen weg met God te gaan. En die vrijheid is behoorlijk ruim, ook in het denken. De kerkvaderen en zo ook wij hoefden het dus lang niet in alles met elkaar eens te zijn. Maar ze vonden elkaar wel altijd in het Evangelie, de sacramenten en het leergezag van de Kerk. Hoe kritisch ze soms ook jegens haar konden zijn.

Als het leergezag verplicht was om Gods gezag te erkennen in de bijbel als normatief en eenduidig bedoeld zoals het was ingesteld, dan was er nooit een reformatie geweest, maar een intern verschil over de interpretatie van de bijbel. De katholieke kerk heeft zich onttrokken aan interpretatie-inzichten door het leergezag te verheffen als gezaghebbenD boven het Woord van God, zoals Hij heeft doen spreken en schriftelijk vastgelegd. En het klopt, want de kerk heeft ook dat gezag. Maar niet over de waarheid, maar over het handelen van de mensen. Gehoorzaam hen want het is de stoel van Mozes waar zij op zitten, maar doe niet zoals ze doen, want zij houden zich aan Mozes niet. Dat gaat over de joden in het verleden, Maar dat kan toepasselijk zijn in elke tijd. Ook binnen protestantse kringen. Zelfs het gezag van de wereld hoort een christen zich nog aan te onderwerpen, hoeveel te meer niet het ingesteld gezag van broeders?!