Poging tot een reconstructie van "Oer-Markus"

[neohumanist 37]

Het is wat vreemd om te spreken van Oer-Markus, omdat het evangelieverhaal helemaal in het begin, nog niet benoemd is geweest met de naam van een bepaald persoon. Het was toen nog gewoon het evangelie.

Die vier namen zijn er pas bij verzonnen door de orthodoxie in de derde eeuw, toen men de ontstane meerdere versies van hetzelfde verhaal ging beschouwen en benoemen als afzonderlijke verhalen afkomstig van verschillende mensen in oppositie tegen de bijbel van Marcion, dat nog wel een enkelvoudig evangelieverhaal kende.

Dat was dus fantasie of mythe van die orthodoxen uit de derde eeuw, het oer-verhaal is slechts bedacht door een en dezelfde persoon, die het voor het eerst uitschreef als een dramatische vertelling die kwa vorm geïnspireerd is op soortgelijke Griekse heldenverhalen. Vandaar dat in de bijbel van Marcion dat verhaal nog gewoon Evangelion heet, al is die versie al sterk bewerkt, bovendien een samensmelting van “Oer-Markus” met de oertekst “Quelle” (een samenvatting van de leringen van Jezus ook wel Q genoemd), aangevuld met een geboorte-narratief en andere toevoegingen.

De meeste theologen zijn het erover eens dat het huidige Markus nog het meeste lijkt op het oorspronkelijk evangelieverhaal. Maar zelfs die verhaalversie is al fors bewerkt. Als je Lukas of nog liever Evangelion en Mattheus vergelijkt met Markus, dan zie je toch verschillen met het huidige Markus kwa tekst. Je kunt zo tot een soort oer-versie komen van het oudste verhaal dat later Markus zou komen te heten.

Ik wil binnenkort een poging wagen om die oerversie te herstellen door het canonieke Markus te vergelijken met Evangelion en Mattheus en de latere aanpassingen in de Markus-tekst er zo uit te zeven. De tekst zal ik, net als met de Quelle-tekst, op het forum weergeven. We hebben dan straks zowel een Quelle-tekst met de leringen van Jezus en het oer-evangelie van de vroege christenen, die overigens die Quelle tekst al niet meer konden begrijpen.