Spring naar bijdragen

Het Palamisme en het Protestantisme


Aanbevolen berichten

Geinspireerd door deze meme vraag ik me af hoe het Protestantisme, en dan met name het calvinisme, staat tegenover de distinctie tussen de essentie en de energiëen van God zoals die door St. Gregorius Palamas en het Vijfde Concilie van Constantinopel geformuleerd is.

Het Palamisme is, in het kort, dat er een distinctie is tussen de essentie van God (die onkenbaar is - hyperousios) en zijn energieën zoals liefde, rechtvaardigheid, waarin wij kunnen participeren.

Link naar bericht
Deel via andere websites

Ook in het kort - de kwestie is meer uren studie waard - wat eerste gedachten op een rij:

Ik vraag me af of de essentie van God volledig onkenbaar (hyperousios) is... Of wij mensen enkel zijn energieën zouden kunnen waarnemen en afstralen (ik zeg hier bewust nog niet "participeren" - dat is me "gevoelsmatig" nog even een stap te ver)...

Kunnen we van God zeggen dat Hij niet "grijpbaar" is als "ousia", als Hij Zichzelf laat kennen als "ὠὢν" (ho oon, "de zijnde" - ×ֶהְיֶה ×ֲשֶ×ר ×ֶהְיֶה) - Zich laat "grijpen" door de mens??

"Zoek de HEER nu hij zich laat vinden,

roep hem terwijl hij nabij is." Jes 55

Het lijkt me dat Paulus geen onderscheid maakt tussen "ousia" (ik gebruik hier toch niet de term "hyperousios") en "energieën", als hij een onderscheid lijkt te maken tussen "God de Onzichtbare" en "God de Zichtbare":

Beeld (ikoon) van God, de onzichtbare, is Hij (de Zoon) - Kol 1:15

Hier wordt de Zoon aangeduid als "Ikoon van de onzichtbare God" - in Hem wordt God de Onzichtbare (de Vader) zichtbaar... Leren we "de essentie" van God kennen - voor zover dit voor ons heil van belang is, is de Protestantse toevoeging (maar daarover straks meer...)

Uitgaande van de belijdenis dat Vader en Zoon "á½Î¼Î¿Î¿Ïσιος" zijn (homo-ousios - "één in Wezen") - de Zoon is "á½Î¼Î¿Î¿Ïσιον Ï„á¿· ΠατÏί" volgens "Nicea-Constantinopel" - kennen we in de Zoon dus mede de Vader in zijn "ousia"...

Voor zover het voor ons heil van belang is, zei ik al. Dat de Christus groter was dan wij kennen erkenden de Apostelen al:

Joh 21:25 Jezus heeft nog veel meer gedaan: als al zijn daden, een voor een, opgeschreven zouden worden, zou de wereld, denk ik, te klein zijn voor de boeken die dan geschreven moesten worden.

En, inderdaad, dit gaat alleen nog maar over zijn daden - de "energieën", zo je wil... Maar het is in de Zoon dat Gods woorden en daden volledig samenvallen op het punt van zijn "ousia" en "gerichtheid op de schepping". "Hij (de Zoon) bestaat vóór alles en alles bestaat in Hem.", Kol 1:17.

Als het de schepping aangaat is de Zoon "alles"... Meer is er niet voor die schepping... Dan kunnen we wel het vermoeden hebben dat God nog "groter" is, maar voor de schepping als geheel is die gedachte helemaal niet "relevant"...

Je vroeg hoe "het Calvinisme" aankijkt tegen "de kwestie". Ik haal hier even artikel 2 aan van de "Nederlandse Geloofsbelijdenis" (NGB):

ARTIKEL 2

Hoe wij God kennen

Wij kennen Hem door twee middelen. Ten eerste door de schepping, onderhouding en regering van de hele wereld. Want deze is voor onze ogen als een prachtig boek, waarin alle schepselen, groot en klein, de letters zijn, die ons te aanschouwen geven wat van God niet gezien kan worden, namelijk zijn eeuwige kracht en goddelijkheid, zoals de apostel Paulus zegt in Rom. 1 : 20. Dit alles is voldoende om de mensen te overtuigen en hun elke verontschuldiging te ontnemen.

Ten tweede maakt Hij Zichzelf nog duidelijker en volkomener aan ons bekend door zijn heilig en goddelijk Woord, namelijk voor zover dat voor ons in dit leven nodig is tot zijn eer en tot behoud van de zijnen.

Met "het heilig en goddelijk Woord" doelt de NGB op de Schrift, maar ik denk hier ook aan de Logos (Christus als het Woord) - en dat is cf. de Protestantse leer elders beschreven, want men beziet heel de Schrift vooral ook "christocentrisch", als "sprekend over de Christus"... Maar met deze uitleg (Woord = Christus) duiden we hier niet enkel het scheppende handelen van de Zoon aan, maar ook alles wat Hij ons wil leren... Woorden en daden vallen hierbij dan samen... En dan wordt de godskennis dus inderdaad "duidelijker en volkomener aan ons bekend door het Woord"...

...voor zover dat voor ons in dit leven nodig is tot zijn eer en tot behoud van de zijnen...

Deze toevoeging is dus eigenlijk heel nuchter en "pragmatisch": alles wat hier bovenuit stijgt "gaat ons feitelijk gewoon helemaal niets aan"... Al moet ons vermoeden van het "groter zijn van God" een besef worden als we (door al de bovenstaande overwegingen) in pantheistisch vaarwater terecht zouden komen... Maar het onderscheid dat de Schrift maakt tussen Schepper en schepsel zou ons hier al genoeg houvast moeten geven...

Link naar bericht
Deel via andere websites
Denken de calvinisten dus dat:

1) De essentie van God kenbaar is en dus niet hyperousios is

2) Dat we de essentie deels kennen.

:?

1) Dat heb ik niet gezegd... Maar slechts dat deze niet volledig onkenbaar is...

2) Vanwaar de vraagtekens??

Via de openbaring van zijn wil toont God ons - ten dele - zijn essentie... Immers: "...indien wij ontrouw zijn, Hij blijft getrouw, want Zichzelf verloochenen kan Hij niet" (2 Tim 2:13).

Link naar bericht
Deel via andere websites
Was je nog van plan om een serieus gesprek te gaan voeren??

Jazeker, maar hoe kan een natuur dat niet uit delen bestaat deels of onvolledig gekend worden?

Hoe kan jij mijn natuur, die niet uit delen bestaat, geheel kennen als ik mijzelf niet "blootgeef"??

En al zou ik een tipje van de sluier (durven) oplichten over mijn aard en wezen, dan nog zou ik je slechts datgene tonen wat ik je wil tonen...

Namelijk voldoende om een "relatie" te onderhouden...

Waarom zou God Zichzelf (zo het al mogelijk zou zijn - wie kan Hem bevatten??) geheel openbaren aan een van zijn schepselen?? Maar zou God Zichzelf openbaren (en dat doet Hij!), dan zal dat voldoende zijn om een "relatie" met Hem te onderhouden...

Ofwel: "Ten tweede maakt Hij Zichzelf nog duidelijker en volkomener aan ons bekend door zijn heilig en goddelijk Woord, namelijk voor zover dat voor ons in dit leven nodig is tot zijn eer en tot behoud van de zijnen."

En daarbij: Gods "woorden en daden" vallen "noodzakelijkerwijs" samen met zijn "wezen". Want: "Zichzelf verloochenen kan Hij niet"...

(Let wel, het omgekeerde geldt hier niet: niet heel zijn wezen drukt Hij in "woorden en daden" uit...)

Link naar bericht
Deel via andere websites
×
×
  • Nieuwe aanmaken...

Belangrijke informatie

We hebben cookies op je apparaat geplaatst om de werking van deze website te verbeteren. Je kunt je cookie-instellingen aanpassen. Anders nemen we aan dat je akkoord gaat. Lees ook onze Gebruiksvoorwaarden en Privacybeleid