erstee en lttasae leettr op zijn palats

[Michiel 14]

wat bnlaejigrk is is dat de erstee en lttasae leettr op zijn palats saatn.

Het is mij inmiddels wel duidelijk dat niet iedereen mijn opvattingen over de bijbel deelt, iets dat ik toen ik begon natuurlijk al wel wist. Laat ik het zo zeggen: dat mag zeker. Maar mijn ‘ongeloof’ wat betreft de onfeilbaarheid van de bijbel levert misschien wel minder (theologische) problemen op dan sommigen denken. De bijbel is voor mij niet betekenisloos of onbegrijpelijk geworden. Onbegrijpelijk in sommige opzichten wel, maar dat was deze ook al ver voordat ik begon met geloven in een met name menselijke bijbel. De bijbel is in veel opzichten te groots om te bevatten.

Waar het mij nu om gaat, is de manier waarop mensen, ook ik, lezen. Mensen zijn geneigd om niet de woorden, maar de betekenissen te lezen. Autisten, weet ik door autisten in mijn omgeving, hebben daar moeite mee. Maar over het algemeen lezen mensen over woorden heen. Ik las een tijd terug een onderzoek waaruit blijkt dat voor de leesbaarheid van een woord vooral belangrijk is of de eerste en de laatste letter op de juiste plek staat. Ik ben erin geslaagd dit voorbeeld van internet te plukken:

“Volgens een ozdoenerk aan de Esglene untiisirevet, mkaat het niet uit in wkele vdlogore de ltetres in een worod staan, het enige wat bnlaejigrk is is dat de erstee en lttasae leettr op zijn palats saatn. De rest kan een tltoae ponhiuop zjin en nog kan je het leezn zoendr polreebm. Dit komt omdat we neit elke ltteer zelf leezn maar het woord als geeehl.â€

Ondanks dat de bovenstaande tekst niet onfeilbaar is, in tegendeel, kan de boodschap van de tekst zonder enige problemen, misschien met kleine problemen, gelezen en begrepen worden. Voor hoeverre de bijbel begrepen wordt heeft veel minder te maken met of deze wel of niet feilbaar is, en veel meer met de zogenaamde hermeneutische kloof, het gegeven dat de schrijvers van de bijbel in een andere tijd, met een andere cultuur, andere technologische ontwikkelingen en andere tradities leefden. En dat wij ons daar vaak moeilijk in kunnen verplaatsen.

Om te beginnen is er de kloof in taal. De vertalers van de bijbel doen ontzettend goed werk. Zij streven ernaar om de bijbel zo veel mogelijk naar de bedoeling van de bijbelschrijvers te vertalen, gebruiken daarvoor de wetenschappelijke inzichten op het gebied van de talen; het oud-Hebreeuws en het Aramees bestaan namelijk niet meer, het moderne Hebreeuws zoals dat in Israël gesproken wordt is een gereconstrueerde taal, en op het gebied van de manuscripten. Bijvoorbeeld bij de vondst van de Dode Zeerollen worden oudere manuscripten dan de tot dan toe bekende gevonden, waarin stukken ontbreken. In modernere bijbelvertalingen zijn deze latere toevoegingen dan ook weggelaten. Toch verdwijnt veel van de kracht van de originelen in de vertaling. Dat zie je overigens niet alleen bij moderne bijbelvertalingen, Mattheüs (21) citeert uit Zacharia 9:9 waarin hij het typisch Hebreeuwse parallelisme over het hoofd ziet, waardoor hij denkt dat Jezus zowel op een ezelin als een ezelsveulen Jeruzalem binnen moet rijden.

Ook door onze verschillen in cultuur, techniek en religieuze vooronderstellingen komt de bijbel niet onfeilbaar tot ons. Toch is veel wel duidelijk. Dat Genesis 1 over God gaat is volkomen duidelijk. Vanaf hoofdstuk 11 gaat het allemaal over Abraham en zijn nakomelingen. Dat de emoties van David in de Psalmen echt zijn, dat is geen verrassing. De wijsheid die uit Spreuken spreekt is tot op de dag van vandaag een begrip. Het pessimisme van Prediker spreekt velen aan. De wijsheid van Jezus in de zaligsprekingen, samen met zijn maatschappijkritiek daar, is voor iedereen herkenbaar. Hoewel Paulus in zijn brieven lange zinnen gebruikt, erg lange zinnen, zorgt dat er niet voor dat zijn brieven onleesbaar worden. We kunnen de bijbel voor een groot deel begrijpen. Wat we alleen niet moeten vergeten is dat we dan de bijbel niet los moeten zien van de culturen en tijden waarin deze geschreven werd, we moeten de bijbel lezen met het wetenschappelijk onderzoek in het achterhoofd. En als ik dan de bijbel lees met anderen, zowel vrijzinniger als orthodoxer dan ik, zijn wij het in veel gevallen eens over wat er staat.

Dit was mijn laatste blog over mijn opvattingen over de bijbel. Ik zal het hierna meer gaan hebben over allerlei andere onderwerpen die met het christendom te maken hebben.

Evert Te Winkel

Terug naar blog

[Oceanos 0]

(...)

Ik las een tijd terug een onderzoek waaruit blijkt dat voor de leesbaarheid van een woord vooral belangrijk is of de eerste en de laatste letter op de juiste plek staat. Ik ben erin geslaagd dit voorbeeld van internet te plukken: “Volgens een ozdoenerk aan de Esglene untiisirevet, mkaat het niet uit in wkele vdlogore de ltetres in een worod staan, het enige wat bnlaejigrk is is dat de erstee en lttasae leettr op zijn palats saatn. De rest kan een tltoae ponhiuop zjin en nog kan je het leezn zoendr polreebm. Dit komt omdat we neit elke ltteer zelf leezn maar het woord als geeehl.â€

(...)

ounsjit

( het oorzedenk baatset neit)