Jelmer01

Hendrik-NG, ik wacht nog met spanning op je reactie op die zoekgeraakte eerstgeboren Levieten.

Vind je trouwens Leviticus 27:1-8 niet ook zo’n enorm interessante passage? Leviticus 27 gaat grotendeels over vrijwillige gaven die iemand aan god kan doen, en Leviticus 27:1-8 gaat over ‘de tegenwaarde van een mensenleven’ die iemand aan god kan beloven. Ik zie niet zo snel een kind van tussen 5 en 20 de tegenwaarde van het leven van mensen van zestig jaar en ouder aan god beloven, en ook een kind van tussen één maand en vijf jaar zie ik niet zo snel de tegenwaarde van het leven van andere mensen aan god beloven. Dus ik neem aan dat het alleen volwassen mensen zijn die dit kunnen doen. En omdat in de eerste vijf boeken van het OT de rol van de man nogal dominant is (en dan druk ik me nog zacht uit), ga ik er van uit dat het gaat over vrijwillige gaven die een volwassen man kan doen.

Die volwassen man kan dus de financiële tegenwaarden van het leven van mensen van allerlei leeftijdscategorieën aan god beloven, maar hij zal ook enige zeggenschap over die mensen moeten hebben, want als hij zich het bedrag niet kan veroorloven moet hij de persoon die hij aan god beloofd heeft ‘aan de priester voorleiden’. Dat kunnen dus niet zomaar willekeurige mensen zijn, hij moet de macht over ze hebben om ze aan de priester voor te leiden. Overigens is dit ook weer een aanwijzing dat het volwassen mannen zijn die de geloftes kunnen doen, want voor kinderen en vrouwen zou het toch lastig zijn om bijvoorbeeld een volwassen man ‘aan de priester voor te leiden’.

Leviticus 27:1-8 gaat dus over volwassen Israëlitische mannen die vrijwillig en uit eigen initiatief de financiële tegenwaarde van mensen om hen heen over wie zij zeggenschap hebben aan god kunnen beloven. Dat zijn bijvoorbeeld zijn kinderen, zijn vrouw(en), zijn ouders, wellicht zijn schoonouders, en natuurlijk zijn slaven en slavinnen. Ze mogen deze gelofte vervolgens tegen het beloofde bedrag afkopen. Ze mogen ook, als ze niet genoeg geld hebben, met de priester onderhandelen of ze minder mogen betalen. Maar nergens lezen we dat ze moeten afkopen. De tegenwaarde van het leven van die mens betalen is vrijwillig. Dat betekend natuurlijk dat wanneer die volwassen man besluit om de gelofte niet af te kopen daar het leven van die aan god beloofde mens tegenover staat. Met andere woorden, die mens wordt gedood. Als gave aan god.

Dit beeld wordt in een paar verzen verderop in datzelfde Leviticus 27 bevestigt, in vers 28 en 29: “Wanneer iemand iets uit zijn bezit onvoorwaardelijk aan de HEER heeft gewijd, of het nu slaven, vee of grond betreft, rust er een ban op. Het kan dan niet worden verpand en de gelofte kan niet worden afgekocht. Alles wat onvoorwaardelijk aan de HEER is gewijd, is allerheiligst. Wanneer een mens eenmaal onvoorwaardelijk aan de HEER is gewijd, kan hij niet worden vrijgekocht; hij moet ter dood gebracht worden.â€

Het gaat ook in vers 27 en 28 nog steeds om geloftes aan god die vrijwillige en uit eigen beweging worden gedaan, alleen gaat het nu om geloftes die onvoorwaardelijk zijn gedaan. Voorwaardelijk betekende dat je kon afkopen, onvoorwaardelijk betekende dat je niet meer kon afkopen.

Leviticus 27 wordt aan Mozes gegeven op de berg Sinai, als de Israëlieten net 3 maanden in de woestijn zijn. Dat was kennelijk hoe de wereld van de Israëlieten er uit zag, daar in de woestijn. Eerstgeborenen werden massaal aan god geofferd (zoals in de rest van deze draad onderbouwd) en mensen van allerlei andere leeftijden konden ook geofferd worden. Afkopen mocht, maar moest niet. Alles conform god’s instructies.

Dat verschil van 300 was de "Talmoedgeleerden" ook al opgevallen. Zij verklaren het zo: dat verschil van 300 zit 'm in die Levieten die naast Leviet ook eerstgeboren waren. En zo niet als "losprijs" konden dienen... Klinkt wel aannemelijk, toch??

Zeer aannemelijk, vooral als je met de cijfers die dat oplevert verder gaat rekenen: Het totaal aantal mannelijke Levieten is volgens deze uitleg dan 22.300, en daarvan zijn 300 eerstgeboren. Als je nu dezelfde berekening toepast zoals eerder bij de Israëlieten, en het totaal aantal mannelijk Levieten deelt door het aantal eerstgeboren Levieten, dan krijg je 22.300/300= 74. Dit betekend dus 1 eerstgeboren Leviet op iedere 74 zonen! Oftewel 74 zonen per moeder. Met dochters er bij bijna 150 kinderen per moeder!!!

Ook hier geldt dat als we uit zouden gaan van een realistischer 5 zonen per gezin (en dus gemiddeld ook 5 dochters oftewel 10 kinderen) dan is één op de 5 een eerstgeboren zoon en zouden er bij 22.300 mannelijke Levieten dus zo'n 4.400 eerstgeboren zonen moeten zijn. Er zijn er echter maar 300, en dus zijn er 4.100 eerstgeboren mannelijke Levieten zoek!!!

Nu maakte god bij de eerste keer dat hij opdracht geeft om de eerstgeborenen aan hem af te staan (ex 13:1-2, eerste dag in de woestijn) en ook bij de tweede keer (ex 22:28-29, derde maand in de woestijn), geen enkel onderscheidt tussen Levieten en Israëlieten. Alles wat als eerste de moederschoot verlaat, bij vee en bij mensen moet worden afgestaan. Dat is de opdracht. En dan klopt het natuurlijk helemaal dat bij de uitruil, na een jaar in de woestijn, er niet alleen een hoop Israëlitische eerstgeborenen verdwenen zijn, maar ook een hoop eerstgeboren Levieten. Die uitleg van de Talmoedgeleerden is dus inderdaad zeer aannemelijk.

Stel de Levieten volledig ter beschikking van Aäron en zijn zonen, zij moeten hem namens alle Israëlieten ten dienste staan.

Zij stonden blijkbaar "in Gods dienst"... Waren "dienstplichtig"...

Tja, de Levieten moeten dus namens alle Israëlieten (niet alleen namens de eerstgeborenen) Aaron en zijn zonen ten dienste staan. Ik zie alleen je punt hiermee niet. Wat is precies de relatie van deze opmerking met exodus 13:1-2, waarin alle eerstgeborenen, bij de mensen en bij het vee, aan god moeten worden afgestaan? Iets wat ik dan bijvoorbeeld uitgelegd zou willen zien is waarom in exodus 13:1-2 (en meer verzen) telkens eerstgeborenen bij het vee en bij de mensen in één adem worden genoemd. Zo lezen we in Num 3:11-12 “Elke eerstgeborene komt mij immers toe: op de dag dat ik de eerstgeborenen in Egypte doodde, heb ik alle eerstgeborenen van Israël, zowel van de mensen als van de dieren, voor mijzelf bestemd. Mij behoren ze toe. Ik ben de HEER.†Ik neem aan dat je het wel met me eens bent dat het vee aan god geofferd wordt. ‘Afstaan aan god’ = offeren, in ieder geval voor wat het vee betreft. Je moet dan uitleggen waar we lezen dat die eerstgeboren zonen anders moeten worden behandeld dan het vee, juist in het eerste jaar, als de uitruil nog niet heeft plaatsgevonden, omdat de opdracht om af te staan de eerste dag in de woestijn wordt gegeven, zowel voor mensen als voor vee geldt, en de opdracht om de mensen uit te ruilen pas na een jaar wordt gegeven.

Wat nu als die 22.273 uit Num 3:43 slaan op het aantal eerstgeborenen dat NOG niet was vrijgekocht? (Aanname: die regelgeving gold dan niet pas voor de tijden in Kanaan, maar al in de woestijntijd...)

Dit vereist een hoop moeizaam gekneed van verzen, te beginnen bij Numeri 3:40 want er staat: “De HEER zei tegen Mozes: ‘Leg een lijst aan van alle mannelijke eerstgeboren Israëlieten van één maand en ouder (dit zijn dus alle, en niet alleen ‘de nog niet vrijgekochte’) en stel hun aantal vastâ€,. Vervolgens moet je gaan kneden bij exodus 13:11-16, en exodus 34 waar ook over het vrijkopen in de het beloofde land wordt besproken, en natuurlijk vooral het roemruchte Ezechiel 20:26, waarin het zo helder en duidelijk wordt gezegd: “Met hun eigen offergaven maakte ik hen onrein, hun eerstgeboren kinderen liet ik hen offeren, opdat ze in ontzetting zouden beseffen dat ik de HEER ben.â€

5 sjekel was dus het bedrag dat men moest betalen voor het "vrijkopen" van een jongen van onder de 5 jaar (die 273 man werd dus wellicht "gematst"!)...

Hoezo? Die 273 waren gewoon kinderen van tussen één maand en vijf jaar.

En dan nog mocht de priester namens God "barmhartig" zijn in die gevallen waar financiële nood bestond...

Dit betreft Leviticus 27:1-8, en dat gaat over vrijwillige gaven aan god. De tegenwaarde van het leven van een jongetje van tussen één maand en vijf jaar is in Leviticus 27:1-8 vijf sjekel, maar dit waren nooit eerstgeboren zonen, want de eerstgeboren zonen moesten aan god worden afgestaan, en moesten (in een later stadium) worden vrijgekocht. De jongetjes tussen één maand en vijf jaar in Leviticus 27:1-8 konden vrijwillig en uit eigen beweging aan god worden beloofd, en waren dus tweede, derde of vierde geboren zonen. De priester mocht dan misschien ‘barmhartig’ zijn in die gevallen waar financiële nood bestond, maar dat was dan kennelijk voor mensen die hun geloften wilden afkopen, want afkopen was optioneel. Je kon ook gewoon een gelofte doen zonder die af te kopen.

maar als teken van die bevrijdingsdag moet men IN "het land van de vrijheid" de eerstgeborene loskopen...

Misschien kun je ook nog even uitleggen wat het betekend als we in de bijbel lezen dat eerstgeborenen, bij mensen en bij vee, aan god moeten worden afgestaan: “De HEER zei tegen Mozes: ‘Wijd alle eerstgeborenen aan mij; alles wat bij de Israëlieten of bij hun vee als eerste de moederschoot verlaat behoort mij toe.’†(ex 13:1-2, allereerste dag in de woestijn)

en in de derde maand in de woestijn: “Sta de eerste opbrengst van de druivenoogst zonder uitstel aan mij af, en geef mij ook je eerstgeboren zoon. Hetzelfde geldt voor de eerste jongen van je runderen en van je schapen en geiten; zeven dagen mogen ze bij hun moeder blijven, op de achtste dag moet je ze aan mij afstaan.†(ex 22:28-29)

En hoe zit het met die 100.000 eerstgeborenen die na een jaar in de woestijn zoek zijn?

Hendrik-NG? RobertF? Jullie hebben eerder uitgebreid gereageerd.

RobertF, jij schreef over de uitruil tegen te Levieten. Ik heb daar inmiddels drie problemen bij aangetekend: 1. het totaal aantal mannelijke Levieten van één maand en ouder dat Mozes samen met Aäron in opdracht van god inschrijven is niet wat is geteld. 2. Het aantal weerbare Israelieten van twintig jaar en ouder vertoont wel een hele verdachte verhouding tot het aantal eerstgeboren mannelijke Israëlieten. 3. De uitruil was blijkbaar niet bedoeld om eerstgeboren zonen verder van alles vrij te maken, want na de uitruil moeten ze nog steeds worden vrijgekocht, bijvoorbeeld wanneer eerstgeborenen aan Aäron worden afgestaan, maar ook als de Israelieten eenmaal in het beloofde land zijn.

Hendrik-NL, als je het met me eens bent dat vrijkopen van eerstgeboren zonen betekend 'vrijkopen van het gedood worden om geofferd te worden' dan is er het probleem dat al vanaf de eerste dag in de woestijn de eerstgeboren zonen aan god moeten worden afgestaan, maar er pas in het beloofde land moet worden vrijgekocht, of op zijn vroegst na een jaar bij de uitruil van met de Levieten. Er zijn na dat jaar wel opeens bijna 100.000 eerstgeboren Israelieten zoek.

Als jij denkt dat vrijkopen van eerstgeboren zonen iets anders is dan 'vrijkopen van het gedood worden om geofferd te worden' dan hoor ik graag jouw uitleg van wat vrijkopen van de eerstgeboren zonen precies betekend, natuurlijk wel onderbouwd door bijbel verzen.

Die tekst van die 5 sjekel had je zelf aangehaald

Jawel, maar jij vermeld vervolgens dat dit op 'dat zilver' slaat (het zilver dat de Israelieten van de Egyptenaren hadden gekregen). In welk vers staat dat die 5 sjekel op 'dat zilver' slaat?

Waarom zouden er geen 27 zonen per gezin kunnen zijn?

Misschien moet je dit soort opmerkingen toch echt eerst wat beter doordenken voordat je ze hier plaatst. Die 27 zonen per gezin is het resultaat van het aantal mannen gedeeld door het aantal eerstgeborenen. Stel nu dat één man vijf vrouwen heeft, en bij iedere vrouw vijf zonen verwekt (gemiddeld betekent dat ook vijf dochters). Die man heeft dan inderdaad een gezin met 25 zonen… maar daarvan zijn er wel vijf zonen ‘eerstgeboren’, want een eerstgeboren zoon is het eerste mannelijk kind dat de moederschoot verlaat, en niet het eerste mannelijk kind dat door een man verwekt. De verhouding mannen/eerstgeboren zonen is dus ook wanneer één man vijf vrouwen bezwangert bij 1 op 5 gemiddeld nog steeds erg laag, laat staan bij 1 op 27!

Het was de bedoeling dat de eerstgeborenen de Heer gewijd zouden worden voor tempeldienst oorspronkelijk.

Waar staat dit dan? Is dit niet het forum ‘bijbelstudie’? Je kunt zoiets wel roepen, maar ik wil het graag na kunnen lezen in de bijbel. In welk vers wordt dit vermeld? En waarom zou je eerstgeborenen willen vrijkopen van tempeldienst? Is tempeldiensten doen zo’n zware of onwaardige bezigheid? Het lijkt mij dat als je god toegewijd bent je juist graag tempeldiensten zou willen doen.

En hoe zit het met de eerstgeborenen bij het vee? Die worden telkens in één adem genoemd met de eerstgeboren zonen. Moesten die ook niet worden geofferd, en waren ze ook bedoeld voor het uitvoeren van tempeldiensten?

God wil geen kinderoffers.

Waarom vraagt hij dan op de eerste dag in de woestijn om alles wat als eerste de moederschoot verlaat aan hem af te staan? Niet alleen eerstgeboren zonen, maar ook de eerstgeboren mannelijk dieren. Wil hij ook geen dierenoffers?

Die tekst van dat inruilen tegen 5 sjekel slaat op dat zilver.

Ook hier weer de vraag: waar staat dit?! Citeer de verzen waarin we dit na kunnen lezen. Sjekel is een munteenheid.

Overigens is er nog meer interessants te melden over die vijf sjekel. Zo lezen we in Numeri 18:14-18

“Alles in Israël waarop mijn ban rust, is voor jou. Alles wat het eerst de moederschoot verlaat en aan de HEER wordt aangeboden, hetzij mens of dier, is voor jou, maar de eerstgeborenen van de mensen moet je laten vrijkopen, en ook de eerstgeboren onreine dieren. Zodra een eerstgeborene een maand oud is, moet je hem laten vrijkopen voor een vast bedrag van vijf sjekel zilver, volgens het ijkgewicht van het heiligdom, twintig gera per sjekel. Het eerstgeboren jong van een rund of het eerste jong van een schaap of geit mag echter niet worden vrijgekocht, want die zijn heilig. Hun bloed moet je tegen het altaar gieten en hun vet op het altaar verbranden, als een geurige gave die de HEER behaagt. Maar hun vlees komt jou toe, zowel het borststuk als de rechterachterbout.â€

Dit is Numeri 18! De Israëlieten zijn al weggetrokken bij de Sinai, en hebben ook al het beloofde land verkent. Minstens anderhalf jaar na de uittocht dus, en een paar maanden NA de uitruil van de eerstgeborenen Israëlieten tegen de Levieten. Met die uitruil werd het aanbieden van eerstgeborenen aan god dus niet beeindigd. RobertF schreef eerder dat de Levieten de plaats innamen van de eerstgeborenen, maar dat klopt blijkbaar niet helemaal. Dat wisten we eigenlijk al, want ook in het beloofde land moeten eerstgeborenen nog steeds worden vrijgekocht.

Die vijf sjekel is het bedrag dat betaald moet worden voor een eerstgeborene om hem vrij te kopen van het geofferd worden. Nu komen we datzelfde bedrag ook tegen in Leviticus 27:1-8, maar dan voor jongetjes van 1 maand tot 5 jaar die vrijwillig als gelofte aan god worden afgestaan:

De HEER zei tegen Mozes: 2 ‘Zeg tegen de Israëlieten: “Wanneer iemand de HEER de tegenwaarde van een mensenleven belooft, 3 worden de volgende bedragen berekend: Het vaste bedrag voor een man tussen de twintig en de zestig jaar is vijftig sjekel zilver, berekend volgens het ijkgewicht van het heiligdom. 4 Voor een vrouw geldt een bedrag van dertig sjekel. 5 Gaat het om iemand tussen de vijf en de twintig jaar, dan geldt er een bedrag van twintig sjekel voor een jongen en tien voor een meisje. 6 Bij kinderen tussen één maand en vijf jaar geldt er een bedrag van vijf sjekel voor een jongen en drie voor een meisje. 7 Bij mensen van zestig jaar en ouder geldt er een bedrag van vijftien sjekel voor een man en tien voor een vrouw. 8 Als degene die de gelofte heeft afgelegd zich het vastgestelde bedrag niet kan veroorloven, moet hij de persoon in kwestie aan de priester voorleiden. De priester stelt dan een ander bedrag voor, rekening houdend met wat degene die de gelofte heeft afgelegd zich kan veroorloven.

De genoemde bedragen zijn de tegenwaarde van een mensenleven!!! Vijf sjekel is dus de geldelijke tegenwaarden van het leven een jongetje van 1 maand tot 5 jaar.

De eerstgeboren zonen uit Ex 13:1 moesten in opdracht van god worden afgestaan (het was een verplichting/wet), maar Leviticus 27:1-8 handelt over vrijwillige gaven aan god, uit eigen beweging gedaan, en zonder de verplichting om gelofte af te kopen!. De Israëlitische man kon in de woestijn blijkbaar gewoon zijn kinderen, ouders, opa en oma, en anderen over wie hij zeggenschap had aan god beloven. Hij kon die gelofte weer afkopen, maar dat was geen verplichting. Wat gebeurde er met een opa van 70 als hij aan god beloofd was en degene die de gelofte aflegde besloot om de gelofte niet af te kopen? En wat met een kindje van 1 maand tot 5 jaar, wiens tegenwaarde van zijn leven 5 sjekel is, hetzelfde bedrag waarmee in Numeri 18 een eerstgeborene moet worden vrijgekocht, in tegenstelling tot het eerstgeboren vee dat niet kan worden vrijgekocht maar moet worden geofferd!

In Ezechiel 16:20-21 staat er wel dat ze hun kinderen offerden

Als je Ezechiel 16 vanaf het begin leest dan zie je dat hier geklaagd wordt over kinderoffers die de Israëlieten brengen aan mannenbeelden die ze zelf gemaakt hebben, toen ze in Israël waren (Ex 16:1 en verder). Bovendien wordt er gesproken over ‘overspel’. Bij seks spreek je van overspel als iemand seks heeft met een ander, maar seks met de eigen partner is geen probleem. Als er nu wordt gezegd dat de Israëlieten overspel plegen met hun kinderoffers aan mannenbeelden dan zou de logische gedachte zijn dat het niet de bedoeling is kinderoffers aan die beelden te brengen, maar aan de eigen god is geen probleem.

De overige van de eerstgeborenen werden vrijgekocht met zilver, zoals dat nu nog steeds gebeurt.

Ik wil zulk soort beweringen best aannemen, maar ik wil het dan wel ook zelf graag terug kunnen lezen in de bijbel. Iedereen kan wel een verhaal ophangen over wat en hoe het allemaal gebeurde in die tijd. In welk vers staat precies dat de overige eerstgeborenen werden vrijgekocht met zilver?

Een eerstgeborene kon zichzelf ook op latere leeftijd vrijkopen van de tempeldienst. Dat zouden eigenlijk de eerstgeborenen moeten doen, maar de Levieten namen dit over, omdat zij de enigen waren die niet gezondigd hadden bij het gouden kalf.

Als je die uitruil met de Levieten in Numeri 3 wat beter bekijkt dan is het allemaal niet erg geruststellend:

In Numeri 3:14 staat: "De heer sprak tot Mozes in de woestijn van de Sinai: ‘Schrijf alle mannelijke Levieten van een maand en ouder in volgens hun families en geslachten.’ Mozes schreef hen in, zoals de heer bevolen had." Vervolgens worden de Levieten per geslacht geteld. Gersonieten: 7500 (vers 22), Kehatieten: 8600 (vers 28) en de Merarieten: 6200 (vers 34). In vers 39 staat vervolgens: "Het totale aantal mannelijke Levieten van één maand en ouder dat Mozes samen met Aäron in opdracht van de HEER inschreef, geordend naar geslacht, bedroeg 22.000." God geeft Mozes ook opdracht het totale aantal mannelijke eerstgeborenen Israëlieten van één maand en ouder te tellen, en dat zijn er 22.273 (vers 43)

Vervolgens zegt god in vers 46-47: “Voor elk van de tweehonderddrieënzeventig eerstgeboren Israëlieten die het aantal Levieten te boven gaan, moet je als losgeld vijf sjekel innen, …†Vijf sjekel maal 273 is 1365, en dat is precies wat Mozes int van de Israëlieten. (vers 49-50).

Maar als we nu alles bij elkaar optellen dan is 7500 + 8600 + 6200 in totaal 22.300, en niet 22.000! Het totale aantal mannelijke eerstgeborenen van een maand en ouder bij de Levieten was dus niet 273 minder, maar 27 méér. Mozes en Aaron laten in opdracht van god minder eerstgeborenen optekenen dan ze hebben geteld, met als gevolg dat de Israëlieten moeten betalen, terwijl ze als de getallen juist opgeschreven waren misschien wel geld toe hadden moeten krijgen! Wat is dat dan?! Vandaag de dag zouden we dit gewoon oplichting noemen!

Maar numeri geeft nog meer cijfers, en het wordt allemaal nog veel zorgelijker als we een berekening loslaten op de Israëlieten:

Het aantal mannelijke weerbare Israëlieten van twintig jaar en ouder (zonder de Levieten) is 603.550 (Num 1:46), en daarvan zijn er maximaal 22.273 eerstgeboren zonen (al dan niet ouder dan 20 (*zie ook PS onderaan), maar nog steeds zonder de Levieten, Num 3:43). Met deze twee getallen kun je het gemiddeld aantal zonen per gezin berekenen. Je moet daarvoor het totaal aantal mannelijke weerbare Israëlieten van twintig jaar en ouder delen door het aantal eerstgeborenen, dus: 603.550/22.273. Het resultaat is ruim 27 zonen per gezin. Met meisjes er bij wordt dat ruim 50 kinderen per gezin. Als we uit zouden gaan van een realistischer gemiddelde van 5 zonen per gezin (en dus gemiddeld ook 5 dochters oftewel 10 kinderen) waarbij dan één op de 5 een eerstgeboren zoon is, dan zouden er bij 603.550 mannelijke volwassen Israëlieten zo'n 120.710 eerstgeboren zonen moeten zijn. Het zijn er echter maximaal 22.273. We missen dus maar liefst 98.437 eerstgeboren mannelijke Israëlieten!!!

De Israëlieten kregen vanaf dag 1 in de woestijn de opdracht om eerstgeboren zonen aan god af te staan. Pas in het beloofde land moesten ze worden vrijgekocht. Na een jaar in de woestijn moeten de Israëlitische eerstgeborene zonen opeens worden uitgeruild tegen de Levieten. Bij narekenen blijken er dan bijna 100.000 eerstgeborenen zoek te zijn.

Je zou bijna gaan denken dat na een jaar van massale slachtingen van eerstgeborenen god/Mozes het wel genoeg vond, en voor die Israëlitische eerstgeborenen die nog over waren (22.273) zijn hand over zijn hart streek en ze liet uitruilen tegen de Levieten, zodat die laatste eerstgeborenen niet ook geofferd hoefden te worden.

PS * Er zijn 603.550 mannelijke weerbare Israëlieten van twintig jaar en ouder. Alle jongens van jonger dan 20 zijn daarin niet meegeteld, maar in die 22.273 Israëlitische eerstgeborenen zijn de jongens van jonger dan 20 wel meegeteld. Als we alle jongens van jonger dan 20 ook nog mee zouden tellen bij die 603.550 dan zou de verhouding nog ongunstiger worden (nog grotere gezinnen).

Zou er op de een of andere manier een verband kunnen zijn tussen deze aanduiding van Israël en die wetgeving rond "eerstgeboren zonen", tussen het vrijkopen ervan en de Exodus (de bevrijding van Israël uit Egypte)??

Ja, allicht is die er. Israël is als volk god’s ‘eerstgeboren zoon’, en als zodanig volledig aan god gewijd. Als volk is god’s eerstgeboren zoon vrijgekocht uit Egypte, ten koste van een heleboel Egyptische eerstgeborenen bij vee en mensen. Vanaf dat moment zijn ook alle Israelitische mannelijke eerstgeborenen (wat als eerste de moederschoot verlaat) bij vee en bij mensen volledig aan god gewijd. God eist ze op omdat hij voor de Israelieten alle Egyptische eerstgeborenen heeft gedood (Exodus 13:14-16). Voor wat hoort wat: God doodt de Egyptische eerstgeborenen, de Israelieten moeten als tegenprestatie hun eigen mannelijke eerstgeborenen aan god afstaan. Voor het vee betekend dit dat alle eerstgeboren mannelijke dieren gedood en aan god geofferd moeten worden. Bij de Israëlieten betekend het dat de eerstgeboren zoon, de eerste mannelijke baby die een vrouw baart, ook aan god moet worden afgestaan, maar moet worden vrijgekocht. Het lijkt mij duidelijk dat die eerstgeboren zoon eigenlijk ook geofferd zou moeten worden, ware het niet dat hij vrijgekocht moet worden… zodra het volk in het beloofde land is.

Ben je het met me eens dat ‘vrijkopen’ betekend dat die eerstgeboren zonen worden vrijgekocht van het gedood worden om geofferd te worden? In principe eist god ze op, in de zin dat die eerstgeboren zonen eigenlijk, net als het vee, geofferd zouden moeten worden (Ex 13:1-2). Vrijkopen van de eerstgeboren zonen betekend dus dat ze vrijgekocht worden van het gedood worden om geofferd te worden. Dit is een duidelijk definitie van ‘vrijkopen’ in het OT die op vele manier door bijbel verzen wordt ondersteund.

Ben je het eens met deze definitie? Als jij denkt dat vrijkopen van eerstgeboren zonen iets anders is dan vrijkopen van het gedood worden om geofferd te worden dan hoor ik graag jouw uitleg van wat vrijkopen van de eerstgeboren zonen betekend, natuurlijk wel onderbouwd met bijbel verzen.

Als je het met me eens bent dat vrijkopen van eerstgeboren zonen betekend vrijkopen van het gedood worden om geofferd te worden dan is er het probleem dat al vanaf de eerste dag in de woestijn de eerstgeboren zonen aan god moeten worden afgestaan, maar er pas in het beloofde land moet worden vrijgekocht.

@cobybryant

De vraag was of niet vrijkopen betekent dat ze aan God worden geofferd. Dit (het verhaal van de verderver) is een goed voorbeeld dat de eerstgeborenen werden vrijgekocht door het pascha,

Volgens de bijbel werd er met het pascha alleen voor gezorgd dat de verderver in Egypte de huizen van de Israëlieten voorbij zou gaan: “Dit voorschrift (om bloed aan de deurposten te strijken) blijft voor u en uw kinderen voor altijd van kracht. Ook als u eenmaal in het land bent dat de HEER u zal geven, zoals hij heeft beloofd, moet u dit gebruik in ere houden. En als uw kinderen dan vragen: “Wat betekent dit gebruik?†antwoord dan: “Wij brengen de HEER een pesachoffer omdat hij de huizen van de Israëlieten voorbij is gegaan toen hij de Egyptenaren strafte; ons heeft hij gespaard.â€â€™â€

Het Pascha gaat alleen over Egypte. Waar staat precies dat met het pascha de eerstgeboren zonen in de woestijn ook zijn vrijgekocht? En waarom in Exodus dan nog de opdracht geven om eerstgeboren zonen in het beloofde land vrij te kopen als er toch al niets met ze zal gebeuren? Er hangt geen dreiging boven hun hoofd, er rust geen verplichting op ze, want ze zijn volgens jou al vrij gekocht door het pascha. Waarvan moeten ze dan nog vrij-gekocht worden volgens Exodus 13:11-13?

@RobertF

Het dier werd geofferd en gegeten, maar de mens werd vrijgekocht of ten dienst gesteld in het heiligdom. Een taak dat de Levieten al snel zouden overnemen namens de eerstgeborenen.

Waar staat dan in de bijbel dat de mens werd vrijgekocht of ten dienst werd gesteld in het heiligdom gedurende de periode tussen de 1e dag in de woestijn en de 12e maand in de woestijn, toen de Levieten dit overnamen? Vanaf de eerste dag in de woestijn moeten de eerstgeboren zonen aan god worden afgestaan, samen met het eerstgeboren mannelijk vee, dat lezen we wel. En vanaf de 3e maand moeten ze zelfs zonder uitstel aan god worden afgestaan, weer samen met het eerstgeboren vee. Pas na een jaar volgt de uitruil.

@cobybryant

Kunnen we de discussie niet gewoon Nederlands houden? Ik zie niet in wat de meerwaarde is om het in het engels te doen.

@cobybryant

De verderver kon de eerstgeborenen van de Egyptenaren doden, maar niet de eerstgeborenen van de joden, want die brachten het bloed van een lam op hun dorpels deurposten aan

Het is mij niet duidelijk waarop je precies reageert. Misschien kun je eerst de tekst quoten waarop je reageert en dan je reactie plaatsen, dan is het wat duidelijker.

@Hendrik-NG

Maar sommige wetten/regels golden inderdaad specifiek voor de eerstgeborenen binnen Israël... En daar versmalt de betekenis van het begrip "eerstgeborene" dus...

De bijbel geeft zelf duidelijk aan wat eerstgeborenen zijn. Dat wat als eerste de moederschoot verlaat, zowel bij mensen als bij het vee. Zie Ex 13:2 en 13:12, Ex 34:19, Num 12:12 en Num 18:15. Wat bij mensen als eerste de moederschoot verlaat kan een zoon of een dochter zijn. Maar omdat al in Ex 13:11-16 wordt gesproken over “Alle eerstgeboren mannelijke dieren die uw vee werpt†en “Daarom offer ik de heer alle mannelijke dieren die als eerste de moederschoot verlaten en koop ik elke eerstgeboren zoon vrij.†ga ik er van uit dat met ‘eerstgeborenen’ alleen de mannelijke eerstgeborenen worden bedoeld, bij het vee, en ook bij de mensen, en dat zijn dus alleen de jongetjes.

Een eerstgeboren zoon hoeft niet het eerstgeboren kind te zijn. Een vrouw kan eerst drie meisjes baren, en vervolgens een zoon. Dit is dan toch de eerstgeboren zoon.

Zowel de eerstgeboren mens als het eerstgeboren dier werden dus inderdaad aan God gewijd. Het dier werd geofferd en gegeten, maar de mens werd vrijgekocht of ten dienst gesteld in het heiligdom. Een taak dat de Levieten al snel zouden overnemen namens de eerstgeborenen.

Waar staat dan in de bijbel dat de mens werd vrijgekocht of ten dienst werd gesteld in het heiligdom gedurende de periode tussen de 1e dag in de woestijn en de 12e maand in de woestijn, toen de Levieten dit overnamen?

@Hendrik-NG

En in het geval van eerstgeborene Israël eindigt die Exodus niet in Gods Rustplaats, maar met de dood in de woestijn.

Even voor mijn duidelijkheid, want je woorden zijn nogal cryptisch… begrijp ik het goed dat je zegt wat ik denk, namelijk dat in de woestijn de eerstgeboren Israëlitische zonen samen met het eerstgeboren vee werden gedood/geofferd omdat god had gezegd: ‘Wijd alle eerstgeborenen aan mij�

@cobybryant

Skipmoen had het niet over letterlijke mensenoffers

Skipmoen schrijf: “It’s all about Leviticus 27:28-29†en iets verder “anything set apart for the Lord must be set apart for the sacrifice. That sacrifice meant total destruction.â€

Als we Leviticus 27:28-29 lezen dan staat daar oa: “Wanneer iemand iets uit zijn bezit onvoorwaardelijk aan de HEER heeft gewijd, of het nu slaven, vee of grond betreft, rust er een ban op. Het kan dan niet worden verpand en de gelofte kan niet worden afgekocht.â€

Is een slaaf geen mens? Als die ‘ge-sacrificed’ wordt, in de zin van ‘total destruction’, en ‘for the Lord’, is dat dan geen mensenoffer? Ik neem aan dat je van het vee wel denkt dat die geofferd wordt.

@RobertF

De wet op de eerstgeborenen behelst de liturgische toewijding van al het eerstgeborene aan God, om zo te gedenken dat God de eerstgeborenen van Egypte sloeg en zo het volk Israël bevrijdde uit Egypte.

Is het afstaan van de eerstgeborenen bij het vee ook ‘liturgisch’? Of worden de eerstgeborenen bij het vee gewoon echt gedood en geofferd?

Bij de herhaalde opdrachten om eerstgeborenen aan god af te staan worden de eerstgeborenen bij mensen en vee telkens in één adem genoemd. Voor het eerst lezen we die opdracht in Exodus 13:1-2. Dat is gelijk op de allereerste dag dat de Israëlieten vanuit Egypte de woestijn inlopen.

“De HEER zei tegen Mozes: ‘Wijd alle eerstgeborenen aan mij; alles wat bij de Israëlieten of bij hun vee als eerste de moederschoot verlaat behoort mij toe.â€

In Exodus 13:11-13 wordt de opdracht herhaald en wordt er bij gezegd dat eenmaal in het beloofde land de eerstgeborenen bij de mensen moeten worden vrijgekocht. Dat betekend dat de eerstgeborenen bij de dieren, eenmaal in het beloofde land, gewoon nog steeds geofferd moeten blijven worden, zoals al gebeurde in de woestijn. Wat gebeurde er in de woestijn met die eerstgeborenen bij de mensen die niet werden vrijgekocht?

In Exodus 22:28-29 wordt nog een keer aangedrongen om het eerste wat men ontvangt, uit de schoot of van het land, aan god af te staan, dit keer zonder uitstel: “Sta de eerste opbrengst van de druivenoogst zonder uitstel aan mij af, en geef mij ook je eerstgeboren zoon. Hetzelfde geldt voor de eerste jongen van je runderen en van je schapen en geiten; zeven dagen mogen ze bij hun moeder blijven, op de achtste dag moet je ze aan mij afstaan.â€

Exodus 22:28-29 wordt gegeven als de Israëlieten 3 maanden in de woestijn zijn. De uitruil tegen de Levieten (te lezen in Numeri 3) vindt pas plaats naar één jaar in de woestijn. Wat gebeurde er met die eerstgeborenen bij de mensen tussen de 3e maand en de 12e maand in de woestijn?

@Hendrik-NG

Misschien was het helemaal de bedoeling niet dat Israël 40 jaar rond zou zwerven??

Misschien niet. Maar er blijft dan toch nog steeds het punt dat tijdens het verblijf in de woestijn eerstgeborenen bij mensen en bij vee aan god moeten worden afgestaan, en pas in het beloofde land de eerstgeborenen bij de mensen moeten worden vrijgekocht. Dat vee wordt geofferd, ik denk dat je dat wel met me eens bent. En die eerstgeborenen bij de mensen?

@Hendrik

God bevrijdt Israël uit slavernij en verkrijgt hierbij Zelf de "eigendomsrechten" over zijn volk - gesymboliseerd door de "eerstgebore"

Je hebt daar een punt. De bijbel geeft dit zelf ook aan. Als we Exodus 13:11 doorlezen t/m vers 16 dan staat daar:

“Als de HEER u in het land van de Kanaänieten gebracht heeft, zoals hij u en uw voorouders onder ede heeft beloofd, en als hij u dat land in bezit heeft gegeven, dan moet u alles wat als eerste de moederschoot verlaat aan de HEER afstaan. Alle eerstgeboren mannelijke dieren die uw vee werpt, moeten aan de HEER gegeven worden. Elk eerstgeboren veulen van een ezel moet u vrijkopen met een lam. Koopt u het niet vrij, dan moet u het de nek breken. Ook elke eerstgeboren zoon moet u vrijkopen. En als een van uw kinderen u later vraagt: “Waarom doen wij dit?†dan moet u dit antwoord geven: “Met krachtige hand heeft de HEER ons bevrijd uit Egypte, uit de slavernij. Toen de farao weigerde ons te laten gaan, heeft de HEER alle eerstgeborenen in Egypte, van de mensen en van het vee, gedood. Daarom offer ik de HEER alle mannelijke dieren die als eerste de moederschoot verlaten en koop ik elke eerstgeboren zoon vrij.†Laat dit gebruik zijn als een teken om uw arm en een band op uw voorhoofd, om u eraan te herinneren dat de HEER ons met krachtige hand uit Egypte heeft bevrijd.’ “

Vooral de zin “Daarom offer ik de HEER alle mannelijke dieren die als eerste de moederschoot verlaten en koop ik elke eerstgeboren zoon vrij.†lijkt heel duidelijk te zeggen dat die eerstgeboren zonen vrijgekocht worden van het ‘geofferd worden aan god, net als de eerstgeboren dieren die verbrand worden op het altaar. We komen dit nog een keer tegen in Numeri 3 waar staat: “Elke eerstgeborene komt mij immers toe: op de dag dat ik de eerstgeborenen in Egypte doodde, heb ik alle eerstgeborenen van Israël, zowel van de mensen als van de dieren, voor mijzelf bestemd. Mij behoren ze toe. Ik ben de HEER.’â€

Maar er is wel een probleempje. In Exodus 13:11-16 lezen we dat pas als de Israëlieten in het beloofde land zijn de eerstgeborenen vrijgekocht moeten worden. Nog 40 jaar te gaan dus voor er vrijgekocht mag worden. Wat gebeurd er in die 40 jaar met de eerstgeborenen die aan god worden afgestaan en niet vrijgekocht worden?

@CobyBryant

De link naar skipmoen.com bevestigt dus dat Leviticus 27:28-29 over mensenoffers praat: “Here’s the principle: anything set apart for the Lord must be set apart for the sacrifice. That sacrifice meant total destruction. Nothing acceptable to God could avoid the passage through death.â€

Leviticus 27:28-29 begint met: “Wanneer iemand iets uit zijn bezit onvoorwaardelijk aan de heer heeft gewijd, of het nu slaven, vee of grond betreft… “

Het gaat dus over iets wat iemand geheel vrijwillig, uit eigen beweging, en uit eigen bezit aan de heer wijd. Bijvoorbeeld een slaaf. Volgens skipmoen wordt die slaaf dus apart gezet om te worden geofferd.

De andere link die je geeft naar ecclesia.org zegt over Leviticus 27:28-29 “This is not to be understood that a man could thus devote to destruction a member of his family. The cases mentioned in Scripture are such as that recorded in Numbers 21:2-3, where the Israelites devoted to destruction a Canaanitish people that had made war upon them; or where God himself ordered such a devotion to be made, as in the case of Jericho and all its possessions†Heel Leviticus gaat grotendeels over offeren, meestal van dieren en graan, en over allerlei leefregels. Leviticus 27 gaat over het afkopen van geloften aan de heer. Vers 28 gaat zeker niet over andere volken zoals de Kanaänieten uit Numeri 21:2-3 maar iets wat iemand aan uit eigen beweging aan god belooft. Het lijkt mij dan ook een beetje gezocht om te stellen dat vers 29 opeens over vreemde volken zou gaan. Maar zelfs als vers 29 wel over andere volkeren gaat die god opeist omdat ze vijanden van Israël zijn, dan nog lezen we in vers 29 dat die niet vrij gekocht kunnen worden, maar gedood moeten worden. Daarmee krijgt ‘vrijkopen’ een duidelijke definitie. Vrijkopen betekend: vrijkopen van het gedood worden van iets dat voor god is bedoeld.

Nu zagen we in Exodus 13:11-16 al dat eerstgeborenen aan god moeten worden afgestaan, zowel bij dieren als bij mensen, dat de eerstgeborenen bij dieren moeten worden geofferd aan god, en dat de eerstgeborenen bij mensen, eenmaal in het beloofde land, moeten worden vrijgekocht van het geofferd worden.

Maar dat duurt nog 40 jaar! Wat gebeurd er in die tijd met die eerstgeborenen die niet vrijgekocht worden?

Vrijkopen. Wellicht het meest centrale begrip in het christendom. De moeite waard om het begrip eens wat dieper te proberen te doorgronden. In het OT komt het begrip (al dan niet vervoegt) 27 keer voor (NBV). In het NT komen we het begrip 5 keer tegen (NBV). Reden genoeg om eens te kijken wat het betekend in het OT.

Een van de teksten die over ‘vrijkopen’ gaat in het OT luidt als volgt:

Exodus 13:11-13

"Als de heer u in het land van de Kanaänieten gebracht heeft, zoals hij u en uw voorouders onder ede heeft beloofd, en als hij u dat land in bezit heeft gegeven, dan moet u alles wat als eerste de moederschoot verlaat aan de heer afstaan. Alle eerstgeboren mannelijke dieren die uw vee werpt, moeten aan de heer gegeven worden. Elk eerstgeboren veulen van een ezel moet u vrijkopen met een lam. Koopt u het niet vrij, dan moet u het de nek breken. Ook elke eerstgeboren zoon moet u vrijkopen.†(NBV)

De eerstgeboren veulen moet de nek worden gebroken (als het niet wordt vrijgekocht), en elke eerstgeboren zoon moet worden vrijgekocht….

Waarvan moet die eerstgeboren zoon eigenlijk worden vrijgekocht? Wat zou er gebeuren als hij niet zou worden vrijgekocht? Zou hij dan ook gedood moeten worden net als het veulen?

Er is één tekst in het OT die een zeer duidelijke uitspraak doet over het vrijkopen. Dat is Leviticus 27:28-29

“Wanneer iemand iets uit zijn bezit onvoorwaardelijk aan de heer heeft gewijd, of het nu slaven, vee of grond betreft, rust er een ban op. Het kan dan niet worden verpand en de gelofte kan niet worden afgekocht. Alles wat onvoorwaardelijk aan de heer is gewijd, is allerheiligst. Wanneer een mens eenmaal onvoorwaardelijk aan de heer is gewijd, kan hij niet worden vrijgekocht; hij moet ter dood gebracht worden.†(NBV)

Hier lezen we in ondubbelzinnige bewoordingen dat niet vrijkopen betekend dat ook een mens die onvoorwaardelijk aan god gewijd is direct moet worden gedood! Die slaven uit Leviticus 27:28 bijvoorbeeld. Ze worden in één adem genoemd met het vee en ze kunnen kennelijk net als dat vee onvoorwaardelijk aan god worden gewijd, waarbij ze dan ook direct moeten worden gedood. Lees ik hier wat ik denk dat ik lees en betekend 'niet vrijkopen' bij mensen dat ze aan god werden geofferd?