De Dalai Lama

[Minifan 0]

Laatst had ik het met iemand over het boeddhisme. Mijn gesprekspartner verwees naar “die man, hoe heet hij ook weer... de opperlama!†Ze bedoelde natuurlijk de Dalai Lama, een figuur die veel mensen kennen en waar veel mensen waarschijnlijk snel aan denken als ze het woord “boeddhisme†horen. Maar wie is de Dalai Lama nu eigenlijk en wat is zijn rol in het boeddhisme?

De naam “Dalai Lama†betekent zoveel als “oceaan leermeesterâ€, wat soms wordt vertaald als “de meester die wijs is als een oceaanâ€. Het is dus een titel en geen naam, net zoals de Paus ook niet echt meneer Paus heet. De huidige Dalai Lama is in feite de 14de in een lange rij van Dalai Lama’s. Of, zoals boeddhisten dat zien, de 14de reïncarnatie van de zelfde Dalai Lama. Zij geloven namelijk dat de eerste Dalai Lama na zijn dood opnieuw geboren is in een volgend lichaam. Na de dood van een Dalai Lama wordt overal gezocht naar een kind dat op het juiste moment geboren is en de juiste kenmerken vertoont om de Dalai Lama te kunnen zijn. Als zo’n kind door allerlei testen herkend wordt als Dalai Lama, begint in principe een levenslange carrière. Immers, Dalai Lama zijn is geen functie waar je voor kan kiezen en die je ook weer kan afleggen, je wordt er letterlijk voor geboren.

Maar wat voor betekenis heeft die Dalai Lama nu eigenlijk? Het is belangrijk om te beseffen dat het boeddhisme niet één geheel is, maar bestaat uit allerlei verschillende stromingen en binnen die stromingen weer allerlei scholen en groepen (net zoals het christendom ook allerlei vertakkingen kent.) In Tibet bestaat een heel eigen vorm van boeddhisme en daarin moeten we de Dalai Lama situeren. In principe is de Dalai Lama het hoofd van één specifieke school binnen het Tibetaans boeddhisme, maar in de praktijk is hij voor alle Tibetaans boeddhisten een belangrijke autoriteit. Hij is echter niet het hoofd van alle boeddhisten uit de hele wereld.

Naast een religieuze functie, heeft de Dalai Lama ook al eeuwen lang de wereldlijke macht van Tibet. Een scheiding van kerk en staat zoals wij die kennen, bestond in Tibet niet, de Dalai Lama was zowel staatshoofd als religieuze leider. Hoe het in de toekomst verder zal gaan met de positie van de Dalai Lama nu Tibet onder het gezag van China valt, blijft een open vraag.

Iriacynthe