Michiel 14 Geplaatst 16 maart 2010 Rapport Share Geplaatst 16 maart 2010 ROTTERDAM – Hebben mensen een vrije wil? Over die vraag ging het onder andere in het theologisch conflict tussen Arminius en Gomarus. En de vraag is nog steeds actueel, bleek zaterdag tijdens de Remonstrantse Beraadsdag in Rotterdam. Jaarlijks houden de remonstranten in Nederland een beraadsdag, „een remonstrantse toogdag, zeg maarâ€, aldus coördinator communicatie Michel Peters. Deze keer is het thema â€Voor een vrij en verdraagzaam christendomâ€. De bijeenkomst, in de historische kerk van de remonstrantse gemeente in Rotterdam, vormt meteen de afsluiting van het Arminiusjaar. Jacobus Arminius overleed op 19 oktober 1609. Enkele maanden later, op 14 januari 1610, ondertekenden geestverwanten van de Leidse theoloog het eerste ontwerp van de Remonstrantie, het verzoekschrift aan de Staten van Holland en West-Friesland waaraan de remonstranten hun naam te danken hebben. Aanbod van genade In de kerkzaal licht prof. dr. Marius van Leeuwen, hoogleraar aan het Remonstrants Seminarium in Leiden, nog eens toe waar het vier eeuwen geleden precies over ging. Hij doet dat aan de hand van wat Hugo de Groot in 1612 –„heet van de naald dusâ€â€“ schreef in zijn werk â€Nederlandse Historiënâ€. „En sy leyden elkander te last, Arminius Gomarus, „dat hij d’oorsaeken der sonde Gode toeschreef, en, door ’t inscherpen van een noodtlot, de gemoederen der menschen verharde.â€â€ Prof. Van Leeuwen: „Het gáát hier over nogal iets. Arminius stelde dat God diegenen tot het heil heeft bestemd die zich bekeren, en daarna niet meer terugvallen. Daar zit een moment van menselijke vrijheid, van bekering in. Arminius zei evenals Gomarus: Het is allemaal genade. Maar de mens moet volgens Arminius wel ja zeggen tegen het aanbod van genade.†Gevoel Elders in het kerkgebouw houdt VU-filosoof Ad Verbrugge een lezing over de ontwikkeling van ons vrijheidsbegrip. Vandaag wordt als het hierover gaat vaak een beroep gedaan op de verlichting, zegt hij, maar het is zeer de vraag of dat altijd terecht is. „Bij de verlichtingsfilosoof Kant bijvoorbeeld tref je aan dat ik mijn eigen gevoel moet negeren. En dat je altijd zo moet handelen dat jouw handelen uitgangspunt zou kunnen worden voor algemene wetgeving. Daar is nu geen sprake meer van. Nee, je moet naar je eigen gevoel luisteren: ik voel het anders, ik zie het anders. Met als toppunt dat je ’s avonds zo in je gevoel opgaat dat je de volgende dag niet meer weet wat je hebt gedaan. Zelfverlies als de hoogste vorm van zelfontplooiing. Iets wat je trouwens ook in de kerk steeds meer aantreft.†Islam â€Anno 2010 hoeft de vrije wil niet langer bevochten te worden op de theologie van de predestinatie, maar op het toenemend determinisme in de wetenschap (bijv. hersenonderzoek)†luidt een van de stellingen tijdens het slotdebat, onder leiding van NCRV-presentator Hennie Burggraaf. Nog één: â€Alleen vrijzinnig geloven kan de samenleving bij elkaar houden, maar de samenleving weet het nog niet.†Lang niet alle aanwezigen zijn het met de laatste stelling eens. „Veel te absoluutâ€, klinkt het. Forumlid prof. Van Leeuwen: „Naast de vrijzinnigheid heb je de orthodoxie nodig, om bepaalde belangrijke items levend in herinnering te houden. Het wordt gevaarlijk als een van de partijen zegt: Het moet allemaal op onze manier.†„Maar dat is nu juist wat de Gereformeerde Bond doetâ€, zegt gereformeerd predikante ds. Fennie Kruize, die eveneens deel uitmaakt van het forum. De „esoterische predikant†uit Hoogezand-Sappemeer schreef het boek â€Goddelijke vrijheidâ€. Daarin roept zij de Protestantse Kerk onder andere op het eerste artikel uit de kerkorde te halen, waarin staat dat Jezus Christus de enige Redder van de mensheid is. Ds. Kruize: „Als het aan de Gereformeerde Bond ligt, betekent de vrijheid voor de orthodoxie de onvrijheid voor de vrijzinnigheid. Dat is zó erg, zó onverdraagzaam. Dat herkennen we vanuit de islam.†Ad Verbrugge, fel: „Gesteld dat de bond die neiging heeft, dan nog zeg ik: 1) Dit gebeurt, en 2) Natuurlijk mogen mensen zich groeperen rond een bepaald beginsel. Op het moment dat je het relativisme gaat verkondigen, is dat ook een absolute waarheid. En nog iets: Laten we islam en christelijke orthodoxie alsjeblieft niet op één hoop gaan gooien. Dat Ãs niet hetzelfde. Hét onderscheid is de rol van het geweten – al neergelegd in de Unie van Utrecht. Een orthodox-christelijke gelovige mag vrijzinnig worden. Binnen de islam ligt dat wel een slag anders. Laten we daar onze aandacht dus maar eens op gaan richten.†Bron: Reformatorisch Dagblad Link naar bericht Deel via andere websites
Aanbevolen berichten