vicmortelmans

Hallo,

mag ik hier een aankondiging zetten voor een boekje dat ik heb uitgegeven? Het zit in eigen beheer en je kan het bestellen aan drukkostprijs, dus reclame kan je het nauwelijk noemen  Bovendien kan je het meeste materiaal ook downloaden van de website.

Het betreft een verzameling van verhalen uit het Evangelie, die zijn omgezet in toneelvorm, zonder echter de originele teksten te her-schrijven. De teksten vertrekken van een synopsis, dus de vier Evangelies lopen wat dooreen, zodat er een rijkere dialoog ontstaat. 

Ik nodig jullie graag uit om het eens te bekijken en eventueel door te sturen naar mensen die graag eens met een andere 'lezing' van de bijbel aan de slag willen gaan. 

De Toneelbijbel (hier kan je het boek bestellen):
http://toneelbijbel.gelovenleren.net/

Bijbeltoneel (hier kan je de meeste teksten ook downloaden):
http://gelovenleren.net/bijbeltoneel/

Eigenlijk was het niet zo moeilijk om dit boekje te maken, want de teksten uit het Evangelie bevatten reeds veel dialogen. Vaak was het gewoon een kwestie de verhaallijnen uit de vier Evangelies op mekaar af te lijnen en te beginnen knippen-en-plakken. Toch heb ik het gevoel dat het een meerwaarde geeft, zeker als je met kinderen een verhaal wil lezen. Je hoeft het niet op te vatten als een echt toneel, maar het is wel een manier om samen het verhaal te lezen die de inleving versterkt.

Straks is het weer Goede Week en Pasen, en met De Toneelbijbel kan je thuis De Passie nog eens dunnetjes overdoen  

Groeten,
Vic

Hallo,

volgende zondag is de eerste lezing in de mis die van de genezing van Naaman door Elisa. Die is gekozen om aan te sluiten bij het Evangelie over de genezing van de melaatsen. Er staat echter iets anders in die oud-testamentische tekst dat me intrigeert. Naaman heeft zich volledig bekeerd tot de God van israel en wil daarom twee ezelsladingen grond meenemen, zodat hij thuis ook Jahwe kan aanbidden. En Elisa ziet daar geen graten in. 

Simplistisch gesteld is de joodse godsdienst inderdaad territoriaal. Allleen al het concept "beloofde land" en de weinig overdrachtelijke interpretatie ervan illustreert dat. Daartegenover staat de ballingschap. Is dat een teken van God dat Hij eigenlijk geen territoriale God wil zijn? Of is het er juist een bevestiging van? En hoe zit het met het jodendom vandaag? Leeft er nog steeds een theologisch begrip van God die gebonden is aan een bepaald grondgebied? Of is dat alleen maar politiek?

In elk geval heeft Jezus wel duidelijk proberen maken dat zijn goddelijke bevoegdheid helemaal niet territoriaal is. Hij beweent Jeruzalem, maar ziet haar ondergang niet als een bedreiging van zijn Koninkrijk. De Handelingen en de geschiedenis van het prille christendom wijzen in niks op enige vorm van theologische territorialiteit. Toch durven wij God ook nog binden aan grondgebied. Is Europa niet het Christelijke avondland? 

Het was even confronterend om kardinaal Kasper te lezen die vindt dat 'we niet bang moeten zijn van de islamisering van Europa' (https://www.kerknet.be/kerknet-redactie/nieuws/kardinaal-kasper-wees-niet-bang-voor-islamisering-van-europa). Hij heeft natuurlijk gelijk. Zoals het er nu naar uitziet lijkt het haast onafwendbaar. Maar waarom zouden we er ons als christenen druk om maken? Ons geloof maakt toch geen aanspraak op territorium? En de rest, dat is politiek...

Als we dat in twijfel trekken, moeten we hetzelfde doen als Naaman. Onze ezel volladen met aarde uit onze achtertuin, en daarmee het park in de Turkse wijk gaan missioneren...

5 uur geleden zei student:

Beste Vicmortelmans,

Het interessante in het scheppings/evolutiedebat is dat de 'extremen' het met elkaar eens zijn: Genesis dient letterlijk gelezen te worden. Daarover zijn Bonjour en ik het eens. Waar wij het niet over eens zijn, is of dit zorgt voor een probleem met de wetenschap. Ik zal proberen uit te leggen waarom ik denk dat Genesis 1-11 letterlijk gelezen moet worden.

Ten eerste blijkt uit een statistisch onderzoek naar het taalgebruik van Genesis 1, dat het taalgebruik met bijna 100% zekerheid historisch is. Bron: http://www.icr.org/i/pdf/technical/Statistical-Determination-of-Genre-in-Biblical-Hebrew.pdf. Niet poëtisch dus. We dienen het dus te lezen als de verhalen van de koningen of de uittocht. Ja, als de verhalen over Jezus in het Hebreeuws geschreven waren, hadden ze dezelfde stijl gehad als Genesis 1.

Ten tweede is nergens in de Bijbel op te maken dat Genesis 1-11 niet als historie werd gezien. Het geslachtsregister van Lukas maakt geen onderscheid tussen Jezus of David of Adam. Hebreeën 11 begint ook met de schepping en vermeldt daarna andere historische gebeurtenissen. Jezus en de apostelen vermelden gebeurtenissen uit Genesis 1-11 alsof deze historisch waren.

Ten derde moet mijns inziens je Genesis 1-11 lezen 'zoals het er staat'. Zonder invloeden vanuit de wetenschap lazen bijna alle kerkvaders (op Augustinus en Origenes na, maar dat waren echte allegoristen) Genesis 1-11 letterlijk. Dus ik geloof dat dat ook de juiste lezing is. Zie voor de meningen van kerkvaders het boek The Bible, Rocks and Time van Young en Stearley.

Mijn voornaamste argument, vanuit het oogpunt van de auteur, blijft dat het moeilijk is een louter narratieve tekst te schrijven, als je het wil hebben over iets als de Schepping, dat alle begrip te boven gaat. Wat heeft een woord als 'dag' en 'nacht' te betekenen als er nog geen Aarde is? Je kan het gewoonweg niet met onze letterlijke begrippen vereenzelvigen. God is in zijn verhaal het enige personage, dus gebruikt hij de woorden voor tijdsaanduidingen die hij kent, maar in de geest van zijn personage hebben die een heel andere betekenis, waarvoor geen woorden bestaan. 

Maar voor het overige heb je wel gelijk. Er wordt veel te snel tot poetische lezing overgegaan van verhalen die dat niet zijn. Jezus zelf verwijst regelmatig rechtstreeks naar de historische verhalen van het OT (Hij haalt ook wel profetieen aan, maar da's dan weer een genre apart). Ik herinner me uit het hoofd dat Hij verwijst naar Jona, als Hij zijn verblijf in de dood voorspelt, naar de slag van Mozes (dat werd vorige woensdag nog gelezen in de liturgie van het feest van de Kruisverheffing), naar David die de toonbroden at (ook dat kwam onlangs nog in de liturgie, als ik me niet vergis) en naar Noach (“Want zoals het was in de dagen van Noach, zo zal het gaan bij de komst van de Mensenzoon” (Mt 24:37), zie ook een artikeltje op mijn blog daarover). Zijn er zo nog?

Soms wil Hij daarmee relateren aan de wonderen die Hijzelf verricht of zal verrichten, soms is het gewoon een uitdaging aan het adres van de Schriftgetrouwe farizeeen. Die eerste categorie verwijzigen 'werken' maar echt in je geloof als je ze letterlijk durft benaderen, want dan staan ze in de juiste relatie tot de wonderen die Jezus zelf verricht, tot zijn verrijzenis, en dat is nu eenmaal de kern van ons geloof, dus als je die verhalen tot poezie herleidt, doe je impliciet hetzelfde met het Evengelie zelf. De tweede categorie verwijzingen houdt ons vervolgens voor hoe we de Bijbel moeten gebruiken: als je dan toch de (logische) keuze maakt, zoals de farizeeen, om de verhalen te gebruiken als kern van je geloof, lees ze dan ook integraal, en leef ernaar. 

46 minuten geleden zei Bonjour:

Ik ben ervan overtuigd dat hij ook zonder goddelijke genade of visioen nog wel een dergelijk verhaal zou kunnen opstellen.

Misschien is een visioen niet noodzakelijk. Als je goed kan waarnemen en een scherpe geest hebt met veel inzicht en gezond verstand, dan kan je zonder enige hulp van de wetenschap door gewoon naar de natuur en de hemel te kijken veel kennis afleiden die wij nu als 'vrucht van de wetenschap' zien. 

Ik was een beetje schuw dat zo te poneren, want dat is meteen ook het grootste probleem dat ik zelf met mijn 'constructies' heb. Ze reduceren het scheppingsverhaal tot een wetenschappelijk verslag van natuurlijke fenomenen, zij het in een pre-wetenschappelijke taal. Wat is dan nog de rol van God daarin? Als Hij de natuurwetten hun gang laat gaan, hoeft Hij slechts 1 dag te werken (if at all), en kan hij er 6 rusten, want die voltrekken zich vanzelf als gevolg van die wetten. 

Het is echter eigen aan het geloof om je te blijven verwonderen over dingen die gebeuren, ook al blijkt dat ze perfect wetenschappelijk te verklaren zijn of hoogstens gevolg van toeval. In de katholieke kerk alvast, komt dat tot uiting in de talloze mirakelen die heiligen konden verrichten, voor en na hun heengaan naar de Hemel. Wat gelovigen Schepping noemen, mag dan misschien voor wetenschappers perfect te verklaren zijn, een gelovige kan niet anders dan de hand van God erin zien, omdat het zo blijft verwonderen.

Een gedachtenoefening : stel jezelf in de plaats van de auteur, X-duizend jaar geleden, zonder enige wetenschappelijke kennis, dus met een heel beperkte wetenschappelijke woordenschat, maar wel een rijk poëtisch taalgevoel. En probeer je dan ook voor te stellen dat je, door goddelijke genade of visioen, een redelijk goed beeld hebt van het ontstaan van heelal,  aarde en leven, zoals wij dat nu vanuit de wetenschap geleerd hebben. En dan krijg je de opdracht dat beeld in worden uit te drukken. Dan krijg je het verhaal zoals wij dat in Genesis lezen, daar ben ik van overtuigd. Dezelfde werkelijkheid, maar een heel andere manier van uitdrukken. 

5 minuten geleden zei sjako:

@student Heel interessante discussie. Zelf geloof ik in schepping. Moet er even voor gaan zitten, want het is een complexe materie, maar hoop ook een duit in het zakje te doen bij deze discussie.

Dat vind ik ook. Toevallig nog deze week heb ik een bericht op mijn blog gepost, waarin ik me erover verbaas hoe *letterlijk* je het bijbelse scheppingsverhaal wel kan lezen, *zonder* in tegenspraak te komen met de wetenschap. Als je erover nadenkt dat de schrijver van het scheppingsverhaal helemaal geen wetenschappelijke kennis kon hebben, is dat des te wonderbaarlijker. Van Big Bang, over de geologische geschiedenis van de Aarde, tot de evolutietheorie, het zit er allemaal in!

De enige mentale 'klik' die je moet maken, is afstappen van de interpretatie dat de scheppingsdagen etmalen zijn. Maar dat is eigenlijk niet eens zo moeilijk, want het gaat over God, en in Gods eeuwigheid heeft tijd geen betekenis, dus wat voor ons miljarden of miljoenen jaren zijn, daar plak je dan als schrijver gewoon de meest elementaire tijdseenheid op die je kent: de dag, want God die voelt dat toch niet anders. Zo denk ik althans dat het gegaan is.

Hier is het artikel, daar kan je de hele interpretatie lezen:

http://gelovenleren.net/blog/ik-moet-hier-iets-uit-mijn-botten-slaan-of-het-is-om-zeep/

Alleen al het feit dat het scheppingsverhaal de schepping opsplitst in stukken, toont aan dat de schrijver er zich wel degelijk van bewust was dat het allemaal niet in 1 keer gebeurd is, maar dat er tijd is overgegaan. En als je dan ziet dat hij alle stappen netjes in de juiste volgorde krijgt (zelfs de vierde dag, met wat goeie wil), dan vind ik dat behoorlijk wonderbaarlijk, en snap ik helemaal niet hoe je van een conflict met de wetenschap kan spreken.

Groeten,
Vic

via de catechismus (https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=1&id=1092) heb ik enkele bijbelverzen gevonden die verwijzen naar Jezus' wedervaren tijdens zijn verblijf in de onderwereld:

Citaat

1 Pt 4:6  Daarom is ook aan gestorvenen het evangelie verkondigd, opdat zij, hoewel als mensen naar het vlees veroordeeld, voor God zouden leven door de Geest.

en

Citaat

Joh 5:25  Voorwaar, voorwaar, ik zeg u: er zal een uur komen, ja het is er al, waarop de doden de stem van Gods Zoon zullen horen en die haar horen, zullen leven.

Wat op deze prent wel heel plastisch wordt voorgesteld

Ik heb die zo snel gevonden omdat ik me ooit eens afgevraagd heb of de voorstelling van Jezus' dode lichaam nu al dan niet de nimbus moest dragen. Terloops: het antwoord was ja: de goddelijke natuur blijft in de dood verenigd met ziel EN lichaam, zelfs al zijn die van mekaar gescheiden.

Hallo,

Met 'Belgisch' heeft dat niks te maken, denk ik, maar je slaat de  nagel op de kop: het sluit niet aan bij bestaande methodes! Zoonlief heeft dit jaar zijn vormsel gedaan, en hoewel de catechese zeker wel zinvol was, had ik toch het gevoel dat er nog een hoop interessante zaken on(der)belicht bleven. Daarom kondig ik het ook aan als een 'extraatje', een supplement bij de courante methodes, dat je eigenlijk best als ouder of peter/meter zelf kan aanbrengen. Of  het pedagogisch compatibel is met de methodes, laat me eerder koud, daarvoor is al te veel goeie inhoud onder de hakbijl gagaan en uiteindelijk vul je dat aspect zelf in als je het boekje gebruikt.

Groeten,
Vic

Ja, sorry, natuurlijk onbeleefd om berichten te plaatsen zonder je voor te stellen, of horen dit soort berichten zowiezo thuis in het 'Portaal'? 

Ik heb mijn profiel wat aangevuld, bij wijze van voorstelling.

Groeten,

Vic

PS. kritiek op het boekje is ook welkom, hoor. Ik heb nog niet veel respons gekregen, en vraag me wel af hoe mensen dat zien.

Hallo,

ik zou graag een bericht op mijn blog willen delen met jullie, dat gaat over een boekje dat ik heb gemaakt dat handig kan zijn om te gebruiken in de vormselcatechese of als geschenk voor een vormeling.

“Gevormd” bevat een verzameling korte teksten die de belangrijkste elementen van het sacrament van het Vormsel en de plechtige communie belichten, in een heldere layout. Als je meer wil weten of een onderwerp, volg je de QR-code, die bij elk artikeltje is aangebracht.

Naast enkele feiten en weetjes over het sacrament, bevat het boekje ook de reeks catecheses van paus Franciscus over de gaven van de Heilige Geest.

Catechisten kunnen het gebruiken als extraatje tijdens de voorbereidende catechese. Ouders, meter of peter kunnen het boekje (handgemaakt!) als cadeau geven aan de vormeling op het vormselfeest, een mooi persoonlijk aandenken.

Het boekje kan je gratis downloaden als PDF, in een formaat dat je op een gewone printer kan afdrukken om er zelf een mooi boekje van te maken, of je kan het (aan kostprijs) bestellen bij de drukker.

http://gelovenleren.net/blog/extraatje-voor-de-vormselcatechese/

Met vriendelijke groeten,

Vic